Pełny tekst orzeczenia

Formularz (...)

Sygnatura akt

IV Ko 44/18

1.  WNIOSKODAWCA

R. Ś. (1)

2.  ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

48 466 złotych- karta 3,56

brak żądania

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

40 000 złotych- karta 3,56

brak żądania

3.

Inne

zwrot kosztów zastępstwa prawnego- wniosek karta 153

3.  Ustalenie faktów

3.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.1.1.

W dniu 10 kwietnia 2006 roku o godzinie 6:06 rano R. Ś. (1) został zatrzymany przez funkcjonariuszy CBŚ w mieszkaniu.

protokół zatrzymania

5 akta śledztwa

3.1.2.

W dniu 11 kwietnia 2006 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn akt VI Ds. 50/05 Prokuratury Okręgowej w Łodzi zastosował środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres od dnia 10.04.2006 r. do dnia 10.06.2006 r.

29 akta śledztwa

3.1.3.

W dniu 12 kwietnia 2006 r Decyzją Dyrektora Izby Celnej w Ł. R. Ś. (1) został zwolniony ze służby w związku z tymczasowym aresztowaniem.

decyzja

6 akta sądowe

3.1.4.

W dniu 8 maja 2006 roku R. Ś. (1) został zwolniony z aresztu śledczego na skutek postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 5 maja 2006 roku w sprawie V Kz 476/06, który utrzymując tymczasowe aresztowanie w mocy, zastrzegł, że ulegnie ono zmianie na środki nieizolacyjne- poręczenie majątkowe 10 000 zł i zawieszenie w czynnościach służbowych, pod warunkiem wpłacenia wskazanej kwoty w zakreślonym terminie

Świadectwo zwolnienia z AŚ

8 akta sądowe

48-50 akta śledztwa

3.1.5.

Wyrokiem z dnia 4 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Pabianicach w sprawie II K 974/13 uniewinnił R. Ś. (1) od popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów to jest pięciu przestępstw zakwalifikowanych przez prokuratora z art. 228 § 1 i § 3 k.k. .

Wyrok pierwszej instancji został utrzymany w mocy przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie V Ka 1487/16.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2019 roku w sprawie II KK 224/18 Sąd Najwyższy oddalił kasację wniesioną w tej sprawie, uznając ją za oczywiście bezzasadną.

Wyrok z uzasadnieniem

2020- (...) załącznik-kserokopia z akt II K 974/13

Wyrok z uzasadnieniem

(...)- (...) załącznik-kserokopia z akt II K 974/13

(...) załącznik- kserokopia z akt II K 974/13

3.1.6.

R. Ś. (1) w służbie celnej pracował od 25 lutego 1992 r. do dnia 12.04.2006 r. na stanowisku w chwili zwolnienia starszego kontrolera celnego. Posiadał stopień służbowy dyspozytora celnego. W trakcie służby systematycznie awansował , dostawał nagrody.

Decyzja,

zeznania wnioskodawcy, pismo akta osobowe

6, 58,61,29 tom sądowy

Załącznik

3.1.7.

Gdyby R. Ś. (1) nie został zwolniony ze służby to otrzymałby wynagrodzenie netto: w 2006 roku - za maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień – po 2024,35 zł, a nadto nagrodę roczną za 2006 rok 1 465 ,66 zł netto, nagrodę za X 2006 r 148,63 zł netto, równowartość za mundur 704,09 zł netto, za 2007 rok-wynagrodzenie za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec po 2 036,87 zł, a za lipiec, sierpień i wrzesień po 2 108,36 zł oraz nagrodę roczną za 2007 rok 2 087,02 zł netto, nagrodę za kwiecień 2007 roku 345,73 zł netto, nagrodę za wrzesień 2007 roku 233,28 zł netto, równowartość za mundur 778,34 zł netto .

Pismo z 30 stycznia 2020 r oraz zestawienie

88-89 tom sądowy

3.1.8.

Od 1 kwietnia 2018 roku Dyrektor I. Administracji S. w Ł. przywrócił do służby w Służbie C. R. Ś..

Zeznania wnioskodawcy

61,94 tom sądowy

3.1.9.

W dniu 23 kwietnia 2018 roku wypłacono R. Ś. (2) świadczenie pieniężne za okres pozostawania poza służbą na podstawie art. 184 ust 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku o Krajowej Administracji S. (Dz. U. z 2019 roku, poz. 768) w wysokości równej sześciomiesięcznemu uposażeniu otrzymywanemu przez wnioskodawcę na stanowisku zajmowanym przed zwolnieniem czyli 17 559, 96 zł brutto, co stanowi netto 12 146,10 zł

Pismo z 30 stycznia 2020 r wraz z zestawieniem

Zeznania wnioskodawcy

88-89 tom sądowy

93-94 tom sądowy

3.1.10.

W dniu zatrzymania R. Ś. (1) w mieszkaniu przebywali 13 letnia córka, jego żona i teść. R. Ś. (1) miał wówczas 40 lat i był osobą niekaraną. Funkcjonariusze wyprowadzili wnioskodawcę w kajdankach. Wnioskodawca mieszkał wówczas w bloku wielorodzinnym, a więc sąsiedzi to potem komentowali. Potem wnioskodawca jeszcze raz był doprowadzony, skuty kajdankami, pod blok, gdzie mieszkał, aby uczestniczyć w przeszukania swojego auta. Ponadto został osadzony w izbie zatrzymań w Z., gdzie zabrano mu pasek, sznurówki, a jedzenie dostał dopiero następnego dnia rano, co było dla niego stresujące.

W czasie zatrzymania żona wnioskodawcy pracowała w prokuraturze jako sekretarz i zarabiała 2300-2500 zł netto. Prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, spłacali dwa kredyty łącznie 1300-1500 zł miesięcznie. Po dokonaniu wszystkich opłat, wydatków na życie, z ich pensji nic nie zostawało.

Przy przyjęciu do aresztu R. Ś. musiał rozebrać się do naga, co było poniżające. Musiał rozbierać się do naga celem kontroli za każdym razem, jak miał spotkania z adwokatem. Podczas stosowania tymczasowego aresztowania osadzony został w celi w bardzo złym stanie, przed remontem. W celi były zagrzybione ściany, toaleta za zasłonką. W celi była zimna woda, do mycia miska, a ciepły zbiorowy prysznic raz w tygodniu. Mycie mogło nastąpić w części mieszkalnej, bo za zasłoną był tylko sedes. Czuł z tego powodu upokorzenie. Dostał „urzędowe przybory toaletowe” kiepskiej jakości, bo te które zabrał zatrzymano mu w depozycie. Do spania było łóżko typu prycza. W celi była ich czwórka. Po nocach słychać było awanturujących się innych więźniów. Nie był prześladowany przez współwięźniów, ale był poddany rygorom wewnętrznej subkultury. Przed osadzeniem leczył się na nadciśnienie i leki z tym związane podano mu w areszcie dopiero w połowie trwania tymczasowego aresztowania, mimo że przy przyjęciu mówił o tym lekarzowi więziennemu. Funkcjonariusze służby więziennej różnie się zachowywali, niektórzy krzyczeli, nie zawsze reagowali na jego wnioski. W areszcie nie odwiedzali go bliscy. Rzeczy osobiste dostarczyła mu żona, ale bez widzenia. Nie otrzymywał korespondencji od bliskich. Współwięźniowie pokazywali mu notatki w gazecie o zatrzymaniu celników, były jego inicjały, ale bez wizerunku. W areszcie jedzenie było kiepskie, schudł ok 10 kg. Jak opuścił areszt sąsiedzi nie odpowiadali na jego „dzień dobry”. Niektórzy przyjaciele odsunęli się od niego, obawiali się kontaktu z nim. Żona pozbyła się jego psa, bo nie dawała sobie rady z opieką nad nim. Córka K. w szkole podstawowej miała bardzo dobre oceny, a w gimnazjum, które zaczęła we wrześniu 2006 roku, miała już trójki. Taka to była trauma dla dziecka w związku z jego pobytem w areszcie. W trakcie pobytu w areszcie wskutek doznanego stresu ujawniła się u niego łuszczyca, choć tego nie zgłaszał, bo pierwsze objawy zbagatelizował. Wysyp tej choroby nastąpił po opuszczeniu aresztu. Do lekarza zgłosił się z tym problemem dopiero, jak podjął stałą pracę w Centrum Kwiatowym, bo wtedy miał pieniądze, leki na to schorzenie są drogie. Łuszczycę ma do chwili obecnej.

Podczas prowadzonych czynności z jego udziałem, wnioskodawca był nakłaniany przez funkcjonariuszy, żeby się przyznał, bo „idą święta” i na ten czas będzie już w domu. Traumatyczne dla niego było pobieranie odcisków palców i fotografowanie.

W czasie tymczasowego aresztowania żona wnioskodawcy złożyła pozew o rozwód, który został orzeczony bez orzekania o winie.

Przez cały tok postępowania wnioskodawca nie przyznawał się do popełnienia zarzucanych mu przestępstw.

W czerwcu lub lipcu 2006 roku R. Ś. (1) otrzymał z sądu pozew rozwodowy, który wniosła jego żona A. Ś.. Podstawą takiego wystąpienia był fakt, iż w momencie tymczasowego aresztowania, żona dowiedziała się, że R. Ś. (1) zaciągnął bez jej wiedzy 4 kredyty, a nadto nie płacił czynszu za mieszkanie i innych opłat, doprowadzając do zadłużenia. W dniu 19 października 2006 roku w sprawie o sygn akt XII C 929/06 Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód związek małżeński R. Ś. (1) i A. Ś. bez orzekania o winie., zobowiązując wnioskodawcę do płacenia na rzecz córki alimentów 400 zł miesięcznie

Po opuszczeniu aresztu śledczego wnioskodawca miał problemy ze znalezieniem pracy- nikt nie chciał go zatrudnić. Pytali się go o poprzednią pracę i w momencie, gdy mówił o miejscu pracy i trybie zwolnienia, nie chciano go zatrudnić. Nie zarejestrował się jako bezrobotny, bo wiedział, że i tak nie dostanie zasiłku. Nie chciała go utrzymywać żona, więc imał się różnych dorywczych prac, za które otrzymywał 100 zł tygodniowo, czyli 400 zł miesięcznie. Pracował 2 tygodnie w firmie (...) w Ł., która zajmowała się montażem telewizji cyfrowej z prowizją 30 zł od osoby, która zdecydowałaby się założyć taką telewizję, ale nie mógł znaleźć chętnych , nic nie zarobił, więc zrezygnował z tej pracy. W chwili obecnej ta firma nie istnieje. Z dniem 1 października 2007 roku podjął stałą pracę w Centrum Kwiatowym (...) w Ł. na stanowisku przedstawiciela handlowego z wynagrodzeniem 936 zł. To była praca na czas określony do 28 lutego 2009 roku. Dopiero po zakończeniu tej pracy zarejestrował się jako bezrobotny, bo wtedy przysługiwał mu zasiłek.

R. Ś. (1) do chwili obecnej ma coś takiego, że jak ulicą przejeżdża, w jego odczuciu, podejrzany samochód, to ogląda się, a głośny dzwonek czy telefon wzbudza jego czujność. Skorzystał raz z darmowej porady psychologa, nie miał pieniędzy na korzystanie z jakiejś terapii.

R. Ś. (1) przez tyle lat pracował jako urzędnik państwowy, że w momencie, kiedy musiał pójść do jakiekolwiek pracy, aby mieć na życie, to było dla niego upokarzające. Miał wtedy wykształcenie średnie policealne.

W chwili obecnej R. Ś. (1) jest osobą niekaraną

Nie da się wykluczyć, że tymczasowe aresztowanie i jego skutki doprowadziły u R. Ś. (1) do ujawnienia się choroby skóry – łuszczycy

zeznania wnioskodawcy

58-60 – tom sądowy

Zeznania wnioskodawcy

Dokumentacja medyczna, opinia

Zeznania wnioskodawcy

zeznania

Zeznania

zeznania

Kserokopie z akt sprawy XII C 929/06

Zeznania wnioskodawcy

Umowa o pracę

Pismo

Zeznania wnioskodawcy

Zeznania wnioskodawcy

Dane o karalności

opinia

58-60,152 tom sądowy

92,125,130,132,134,142,148-150 tom sądowy

58-60 tom sądowy

58 tom sądowy

58,152 tom sądowy

60 tom sądowy

70-87 tom sądowy

57-58,61,108 tom sądowy

10 tom sądowy

97 tom sądowy

60 tom sądowy

61 tom sądowy

68 tom sądowy

148-150 tom sądowy

3.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.2.1.

Powodem złożenia pozwu o rozwód przez żonę wnioskodawcy był fakt jego tymczasowego aresztowania.

Zeznania wnioskodawcy

58,61,152 tom sądowy

4.  ocena DOWODów

4.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

protokół zatrzymania

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność zatrzymania wnioskodawcy. Nie był kwestionowany.

postanowienia, wyroki

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność stosowania tymczasowego aresztowania, jego czasokresu, uchylenia tego środka, prawomocnego uniewinnienia, rozwiązania małżeństwa przez rozwód. Nie był kwestionowany.

Świadectwo zwolnienia z AŚ, decyzja

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność zwolnienia ze służby wnioskodawcy oraz z aresztu. Nie był kwestionowany.

Pismo Urzędu Miasta

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność tego, że firma (...) ul (...) nie prowadzi już działalności. Nie był kwestionowany

Kserokopie z akt XII C 929/06

dokumenty sporządzone w sprawie rozwodowej na okoliczność orzeczonego rozwodu, warunków tego rozwodu, podstaw pozwu –powody pozwu były inne niż wskazywał sam wnioskodawca , który w tym postępowaniu ma interes w takim twierdzeniu, zaś w świetle zasad doświadczenia życiowego i powołanych w tych dokumentach powodów do rozwodu, należy uznać iż w tym postępowaniu nie wykazał on, że taki był rzeczywisty powód.

Kopie dokumentacji medycznej dotyczące R. Ś.

dokumenty sporządzone przez fachowców- lekarzy udzielających świadczenia medyczne R. Ś. na okoliczność podjętego leczenia, schorzeń na jakie cierpi , w szczególności łuszczycy, jej ujawnienia, leczenia. Nie były kwestionowane.

Opinia A. P.

Dokument sporządzony przez specjalistę –biegłą z zakresu medycyny sądowej na okoliczność tego, że nie da się wykluczyć , iż tymczasowe aresztowanie i jego skutki doprowadziły u R. Ś. do ujawnienia się łuszczycy. Opinia była pełna, jasna, niesprzeczna. W związku z tym nie wymagała uzupełnienia w zakresie postulowanym przez prokuratora- określanie prawdopodobieństwa tego, że pojawienie się bądź nasilenie objawów łuszczycy związane było z tymczasowym aresztowaniem, a nie z innymi czynnikami k 151-152. Skoro wniosek końcowy jest taki, że nie da się tego wykluczyć. Sąd zgadza się z argumentacją biegłej, a więc nie można zanegować tego, że silny stres ujawnił łuszczycę i ma to bezpośredni związek przyczynowy z niewątpliwie niesłusznym tymczasowym aresztowaniem R. Ś..

Akta osobowe

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność charakteru wykonywanej służby, jej przebiegu, przywrócenia do pracy. Nie był kwestionowany.

Pisma I. Administracji S. w Ł. oraz zestawienia

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność osiąganych dochodów, i innych wypłat w ramach służby. Nie był kwestionowany

Dane o karalności

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność niekaralności wnioskodawcy. Nie był kwestionowany

zeznania wnioskodawcy

na okoliczność przebiegu zatrzymania, przebywania w areszcie śledczym oraz doznanych skutków w sferze spraw zawodowych, majątkowych, rodzinnych i psychologicznych w związku z zastosowaniem tymczasowego aresztowania, podejmowanej pracy, osiąganych dochodów, wypłat świadczeń, przebiegu służby. Zeznania sąd ocenił jako wiarygodne, za wyjątkiem opisanym w sekcji 4.2, W pozostałym zakresie były spójne, konsekwentne, odpowiadały treści dokumentów z akt sprawy.

Umowa o pracę

Wydruk z (...)

dokument sporządzony przez powołany do tego podmiot na okoliczność podjęcia pracy, jej charakteru i osiąganego dochodu. Nie był kwestionowany

dokument sporządzony przez powołaną do tego instytucję na okoliczność innych firm działających pod podobną nazwą jak A.. Nie był kwestionowany

4.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Zeznania wnioskodawcy w zakresie wskazywania co było rzeczywistą przyczyną wystąpienia jego żony o rozwód-jego tymczasowe aresztowanie

Z treści dokumentów załączonych ze sprawy rozwodowej wynika , iż powodem wystąpienia o rozwód nie był fakt tymczasowego aresztowania wnioskodawcy. Zdaniem Sądu, gdyby tak było, to żona wnioskodawcy, tak by napisała w pozwie, tym bardziej że ustawa z 18 grudnia 1998 r o pracownikach sądów i prokuratury (t. j. Dz. U.2018.577) nie przewiduje możliwości zwolnienia pracownika administracyjnego w związku z tymczasowym aresztowaniem jej małżonka. Nadto sam wnioskodawca w tym zakresie nie jest konsekwentny, bo raz podaje, że rzeczywistym powodem rozwodu był wzgląd na bezpieczeństwa dziecka, że żona nie mogła tego wytrzymać psychicznie k 61, gdy tymczasem potem podawał, że bała się o swoją pracę, że ją straci, a wstydziła się pisać o jego tymczasowym aresztowaniu k 152, gdy tymczasem w samym pozwie rozwodowym napisała, że wskutek jego tymczasowego aresztowania dowiedziała się o jego długach.

5.  PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

21 657, 75 złotych

Nie zasądzono wobec braku wniosku w tym zakresie

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Podstawą prawną żądania przez R. Ś. (1) odszkodowania za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie jest art. 552 § 4 k.p.k.

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

25 000 złotych

Nie zasądzono wobec braku wniosku w tym zakresie

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Podstawą prawną żądania przez R. Ś. (1) zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie jest art. 552 § 4 k.p.k.

Inne

3.

Zwrot kosztów zastępstwa prawnego

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Art. 554 §4 k.p.k. w zw. z § 11 ust 6, §15-17 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 roku (Dz. U. poz. 1800 z póź. zm.) w sprawie opłat za czynności adwokackie

6.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1

.

Kwota główna

Odsetki

Niewątpliwym w tej sprawie jest fakt zastosowania wobec R. Ś. (1) niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania, a w konsekwencji pozbawienie go wolności w okresie od 10 kwietnia 2006 roku godz. 6:06 do dnia 8 maja 2006 roku. W tej mierze treść prawomocnego orzeczenia uniewinniającego R. Ś. od popełnienia zarzucanych mu przestępstw prowadzi do niewątpliwego wniosku, że stosowanie tego środka przymusu były niezasadne (por. min. wyroki Sądu Najwyższego z 8 maja 2018 roku II KK 452/17, Lex nr 2549252 i z 22 lutego 2018 roku, II KK 344/17, Lex nr 2473781), co otwiera drogę do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia.

21 657,75 złotych

W ocenie Sądu roszczenie wnioskodawcy o odszkodowanie, co do zasady było słuszne. Nie było natomiast podstaw do zasądzenia żądanej przez niego kwoty.

W związku z tym, pozostaje rozważyć, czy w świetle zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego R. Ś. (1) wskutek tymczasowego aresztowania do sprawy o sygn akt VI Ds. 50/05 Prokuratury Okręgowej w Łodzi doznał szkody materialnej.

Rozważając problematykę odpowiedzialności Skarbu Państwa z tego tytułu, trzeba zwrócić uwagę na to, że wchodzi ona w grę tylko wówczas, gdy osoba pozbawiona wolności w tym trybie rzeczywiście poniosła szkodę, która nie została jej zrekompensowana. Stanowi to samodzielną i niezależną przesłankę takiej odpowiedzialności.

Sąd analizując zgromadzony w sprawie materiał stwierdził, iż zasadna jest szkoda wynikła z utraconych zarobków przez wnioskodawcę w okresie od 12 kwietnia 2006 roku do 1 października 2007 roku, tj. w okresie od momentu zwolnienia z aresztu do momentu podjęcia pracy w Centrum Kwiatowym (...) w Ł..

Jak wynika z zeznań wnioskodawcy i zestawienia z karty 89 tomu sądowego R. Ś. (5) otrzymał należne mu wynagrodzenie za okres do 12 kwietnia 2006 roku. Stosunek pracy ustał z chwilą odwołania go z służby, co miało niewątpliwie związek przyczynowo-skutkowy z zastosowaniem wobec niego niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania. Nastąpiło to niezwłocznie po poinformowaniu Dyrektora Izby Celnej w Ł. pismem z dnia 12 kwietnia 2006 r. o zastosowaniu izolacyjnego środka zapobiegawczego.

Przed przystąpieniem do ustalenia wysokości odszkodowania należy podkreślić, iż wysokość odszkodowania należnego za szkodę powstałą wskutek niemożności zarobkowania w ramach umowy o pracę stanowi różnicę między stanem majątkowym, jaki zaistniałby, gdyby wobec wnioskodawcy nie stosowano tymczasowego aresztowania, a stanem w chwili odzyskania wolności. Szkoda stanowi więc różnicę pomiędzy sumą utraconych zarobków, a wydatkami, jaki musiałby ponieść wnioskodawca na utrzymanie (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie II Wydział Karny z dnia 11 grudnia 2018 roku, sygn. II AKa 117/18, (...)).

Sąd Najwyższy wyraził takie zapatrywanie prawne w wyroku z 9 grudnia 2009 r. w sprawie III K 173/09 (szkoda, jakiej doznaje osoba pozbawiona wolności, może powstać także w okresie po odzyskaniu przez nią wolności, będąc jednocześnie bezpośrednim jego następstwem), podobnie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2007 r. w sprawie V K 227/06 (skutki rzutujące na zasadność odszkodowania mogą w czasie wykraczać poza moment zwolnienia wnioskodawcy z aresztu, np. w związku z pogorszeniem stanu zdrowia czy utratą zatrudnienia, pod warunkiem, że nie tracą przymiotu bezpośredniości).

Sąd obliczył wysokość odszkodowania w następujący sposób.

Gdyby R. Ś. (1) nadał pracował w Urzędzie Celnym w Ł., to otrzymałby wynagrodzenie netto za 2006 roku za maj, czerwiec, lipiec sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień po 2 024,35 zł, czyli za 8 miesięcy 16 194, 80 zł, a nadto nagrodę roczną 1 465,66 zł, nagrodę za październik 2006 r. 148,63 zł i równowartość za mundur 704,09 zł , za 2007 rok netto wynagrodzenie za okres od stycznia do czerwca, za każdy miesiąc netto 2036,87 zł, czyli za 6 miesięcy 12 221,22 zł, a za okres od lipca do września -2 108, 36 zł, czyli za 3 miesiące 6 325,08 zł , nagrodę roczną 2087,02 zł, nagrodę za kwiecień 2007 r 345,73 zł, nagrodę za wrzesień 2007 r 233,28 zł i równowartość za mundur 778,34 zł .Tak więc gdyby w tym czasie pracował to osiągnąłby łącznie dochód 40 503,85 zł.

W czasie pobytu w areszcie R. Ś. nie osiągnął dochodów, ale też nie ponosił kosztów swojego utrzymania, co przy uwzględnieniu, że przed osadzeniem z osiąganych dochodów nic nie oszczędzał, wszystko wydawał na bieżące potrzeby, prowadzi do wniosku, iż za ten okres nic mu się należy- za okres pobytu w areszcie nie utracił żadnej kwoty. Po opuszczeniu zakładu podjął pracę na dwa tygodnie w firmie (...), ale nic nie zarobił, a następnie do 1 października 2007 roku czyli przez 16 miesięcy pracował w różnych miejscach dorywczo zarabiając średnio 100 zł na tydzień, czyli 400 zł na miesiąc, a więc za 16 miesięcy po 400 zł osiągnął dochód 6400 zł oraz plus 300 zł za trzy tygodnie maja 2006 roku, czyli łącznie 6700 zł i ta kwota winna być odjęta-40 503,85-6700=33 803,85 zł. Nadto wypłacono wnioskodawcy 12 146,10 zł za okres pozostawania poza służbą i ta kwota też winna pomniejszać kwotę odszkodowania, czyli ostatecznie należało przyznać wnioskodawcy 21 657,75 zł i taką kwotę Sąd przyznał tytułem odszkodowania. W pozostałym zakresie wniosek sąd oddalił.

Orzeczenie o przyznaniu odszkodowania ma zgodnie z przepisami k.c. charakter kształtujący. Wynika to wprost z treści art. 363 § 2 k.c. Norma prawna w nim wyrażona stanowi, że jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

brak

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

25 000 złotych

Rozważając problematykę odpowiedzialności Skarbu Państwa z tytułu zadośćuczynienia, należy zwrócić uwagę na to, że wchodzi ona w grę tylko wówczas, gdy osoba pozbawiona wolności w tym trybie doznała krzywdy, która nie została jej zrekompensowana.

Wnioskodawca za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie domagał się tytułem zadośćuczynienia 40 000 zł.

Rozważając słuszności i zasadności roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę podnieść należy, iż niewątpliwie w rezultacie tymczasowego aresztowania R. Ś. (1) doznał szkody niemajątkowej (krzywdę), co czyni zgłoszone przez niego roszczenie o zadośćuczynienie usprawiedliwionym co do zasady.

Na podstawie art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W sprawie doszło do naruszenia dóbr osobistych wnioskodawcy w postaci wolności i czci.

Jest rzeczą oczywistą, że stosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania skutkowało w wypadku R. Ś. (1) naruszeniem jego dobra osobistego w postaci wolności. Okres naruszenia dobra wynosi w tym wypadku 28 dni, tj. od dnia 10 kwietnia 2006 roku do dnia 8 maja 2006 roku.

Skutkiem zatrzymania i tymczasowego aresztowania R. Ś. (1) było także naruszenie jego dobra osobistego, jakim jest cześć. R. Ś. (1) posiadał nienaganną reputację w służbie oraz wśród sąsiadów. W związku z tymczasowym aresztowaniem postrzeganie osoby wnioskodawcy uległo zmianie, w środowisku społecznym, jak i zawodowym z uwagi na charakter wykonywanej pracy, co również rzutowało na jego psychiczne samopoczucie. Niewątpliwie tymczasowe aresztowanie spowodowało zaburzenia adaptacyjne, lęk i uczucie osaczenia, które uniemożliwiały mu podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia po wyjścia z aresztu śledczego. Zwłaszcza dla urzędnika państwowego było upokarzające poszukiwanie jakiejkolwiek pracy, na co sam wskazywał R. Ś..

W orzecznictwie przyjmuje się, że suma zadośćuczynienia pieniężnego, mająca rekompensować krzywdę doznaną przez tymczasowo aresztowanego winna być „odpowiednia”. Pojęcie to ma wprawdzie charakter niedookreślony, tym niemniej w orzecznictwie wskazuje się pewne kryteria, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, a mianowicie to, że musi ono mieć charakter kompensacyjny, a więc winno przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy.

Określając wysokość zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę nie tylko czas trwania odosobnienia, ale także stopień dolegliwości, z jaką wiązało się stosowanie tego środka, a więc przykrości i przeżycia natury moralnej z tego wynikające, konieczność poddania się rygorom związanym z pobytem w warunkach izolacji, negatywną ocenę środowiska, utratę dobrego imienia. Zarazem należy kwotę zadośćuczynienia oznaczać z umiarem, stosownie do realiów społecznych, jak zamożność mieszkańców, wartość pieniądza itp., by nie pozostało poczucie krzywdy tymczasowo aresztowanego, ale i by orzeczenie nie było sposobem uzyskania nadmiernych korzyści finansowych.

W realiach niniejszej sprawy R. Ś. (1) był zatrzymany i tymczasowo aresztowany przez okres 28 dni. Niewątpliwie pozbawienie wolności wskutek tymczasowego aresztowania w aspekcie zadośćuczynienia w żaden sposób nie zostało mu zrekompensowane. Dolegliwość wynikająca z zatrzymania i tymczasowego aresztowania była w niniejszej sprawie szczególnie wysoka. Konieczność pobytu w izolacji penitencjarnej, w nieprzyjaznych warunkach, w oderwaniu od życia rodzinnego, zwłaszcza w kontekście faktu, iż posiadał jedno dziecko w wieku lat 13 i był funkcjonariuszem służby celnej, osobą w wieku lat 40, niekaraną, która przechodziła normalną ścieżkę awansową stanowiły dla wnioskodawcy niekorzystne przeżycia, które z pewnością stanowiło dla niego krzywdę, wywierając negatywny wpływ na jego psychikę, potęgując u niego poczucie lęku i obawy.

Ponadto, tymczasowe aresztowanie miało niewątpliwie negatywny wpływ na życie zawodowe wnioskodawcy, które praktycznie z dnia na dzień uległo całkowitej destrukcji, bowiem został on odwołany z służby w której pracował od 1992 roku, skutki tymczasowego aresztowania spowodowały niemożność podjęcia przez niego stałej pracy przez okres około 17 miesięcy. Także warunki pobytu w celi, przeszukania, kontrole osobiste, jakie opisywał wnioskodawca były dla niego przykre i upokarzające, schudł 10 kg. Był wyprowadzany skuty kajdankami z bloku wielorodzinnym, mało tego, potem jeszcze raz dowieziony został na czynności do miejsca swojego zamieszkania w związku z przeszukaniem. Sąd uznał też posiłkując się treścią opinii A. P., że skoro nie można wykluczyć, iż niewątpliwy stres związany z tymczasowym aresztowaniem, spowodował ujawnienie się choroby skóry w postaci łuszczycy- biegła tego nie wykluczyła, to w tym zakresie istnieje bezpośredni związek przyczynowy z przymusową izolacją R. Ś.. Nie ma znaczenia w tej sprawie określanie stopnia prawdopodobieństwa albowiem biegła wyraźnie – kategorycznie określiła, że nie da się wykluczyć, że tymczasowe aresztowanie i jego skutki doprowadziły u R. Ś. do ujawnienia się tej choroby, a skoro tak, to w tym zakresie istnieje bezpośredni związek przyczynowy.

Na żądanie zadośćuczynienia nie mają wpływu skutki, jakie doznały osoby postronne w związku z odbywaniem przez R. Ś. (1) tymczasowego aresztowania. Poza oceną są przeżycia psychiczne członków rodziny wnioskodawcy, nie mniej jednak z zeznań wnioskodawcy wynika, że przeżywał rozłąkę. Przedmiotowe okoliczności rzutują na ocenę przyznana zadośćuczynienia i pozostają w bezpośrednim związku przyczynowo skutkowym z stosowanym izolacyjnym środkiem zapobiegawczym.

Niewątpliwe zastosowanie izolacyjnego środka zapobiegawczego spowodowało negatywne konsekwencje w spostrzeganiu osoby R. Ś. (1), zarówno w miejscu zamieszkania jak i środowisku zawodowym. Zdaniem Sądu tymczasowe aresztowanie niewątpliwie zakłóciło społeczne funkcjonowanie wnioskodawcy, który był osobą niekaraną, ciszącą się dobrą opinią, zaangażowaną w służbę, co świadczą wypracowane lata do chwili zatrzymania. Miało też wpływ na jego możliwości dalszego awansu.

Także naruszenie dobra osobistego w postaci czci i zdrowia było znaczące, co szczegółowo omówione zostało powyżej.

Zadośćuczynienie za krzywdę musi uwzględnić także to naruszenie, tj. zdrowia, jako dobra osobistego (pamiętając o rozgraniczeniu ze szkodą na osobie). Prawidłowo oceniony materiał dowodowy sprawy, jak wykazano to powyżej przy odnoszeniu się do kwestii odszkodowania powinien był prowadzić do ustalenia, że jest bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy psychicznymi przeżyciami wnioskodawcy, brakiem znalezienia pracy, ujawnieniem się łuszczycy a tymczasowym aresztowaniem, a tym samym rzutuje to na kwotę zadośćuczynienia. Oczywiście kwota zadośćuczynienia powinna stanowić realną wartość nabywczą i za taką należy uznać kwotę 25 000 złotych. Oczywiście trudno miarkować zadośćuczynienie w pieniądzu, jednakowoż kwota powyższa uwzględnia aspekty tymczasowego aresztowania in concreto adekwatnie do ich wpływu na wysokość tego "ekwiwalentu" przy uwzględnieniu realiów społecznych.

Uwzględniając powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy uznał, iż sumą adekwatną do doznanej przez wnioskodawcę krzywdy, w pełni rekompensującą jego negatywne przeżycia związane ze skutkami zawodowymi, rodzinnymi, społecznymi, zdrowotnymi oraz ze znoszeniem niekorzystnych warunków bytowych i niepewności co do własnego losu, będzie kwota 25 000 zł. W pozostałym zakresie wniosek sąd oddalił

brak

Inne

3.

7.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

3.

Wobec treści rozważań jak powyżej, w pozostałym zakresie żądanie jest nieuzasadnione i należało je oddalić

Wobec wniosku złożonego przez R. Ś. (1) należało przyznać mu zwrot kosztów zastępstwa prawnego w kwocie 432 zł czyli stawkę podstawową 240zł plus za 4 dodatkowe terminy, w których uczestniczył pełnomocnik 4x48 zł.

8.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

Wobec treści art. 554 §4 k.pk. zdanie pierwsze, koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

9.  PODPIS

Sędzia Sądu Okręgowego w Łodzi Wioletta Kubasiewicz