Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Daria Ratymirska

Protokolant: p. o. prot. sąd. Oliwia Zielińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2021 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 2866,39 zł

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 2866,39 zł (dwa tysiące osiemset sześćdziesiąt sześć złotych 39/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 2585,84 zł od dnia 26.05.2020 r. i od kwoty 280,55 zł od dnia 24.11.2020 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w dalszej części;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 2246,50 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  poleca zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku stronie powodowej kwotę 370,50 zł, tytułem niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

sygn. akt I C 653/20

UZASADNIENIE

(...) S.A. we W. wniosła pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 2585,84 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 492 zł od dnia 8.04.2020r., od kwoty 2093,84 zł od dnia 3.08.2019r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podała, że w dniu 31.07.2019r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki A. nr rej. (...). Odpowiedzialność cywilna sprawcy szkody objęta była umową obowiązkowego ubezpieczenia OC zawartą z pozwanym. Strona pozwana przyjęła odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłaciła odszkodowanie w kwocie 5064,16 zł. Zdaniem powoda, wypłacona kwota była rażąco zaniżona w stosunku do rzeczywistej wysokości szkody. Powód nabył od poszkodowanego wierzytelność wobec pozwanego, wynikającą z uszkodzenia pojazdu. Powód zlecił wykonanie ekspertyzy, z której wynika, że należne odszkodowanie zostało zaniżone. Niniejszym pozwem domagał się zapłaty różnicy pomiędzy tak ustaloną kwotą należnego odszkodowania a kwotą wypłaconą dotychczas z tego tytułu. Powód domagał się również zapłaty kwoty 492 zł, tytułem zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Kwestionując legitymację czynną powoda, zarzuciła, że przedłożona do pozwu umowa przelewu wierzytelności z dnia 20.03.2020r. nie została podpisana przez właściciela pojazdu. Zarzuciła nadto, że wypłacona kwota zapewniała naprawę pojazdu w warsztatach sieci naprawczej (...) i przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody; kalkulacja tych kosztów została wykonana w oparciu o technologię producenta pojazdu. Podniosła, że poinformowała poszkodowanego o możliwości bezkosztowej naprawy pojazdu, a jeśli zdecyduje się on na naprawę w wybranym przez siebie warsztacie, nie współpracującym z (...) S.A., to rozliczenie kosztów naprawy, ponad wypłacone odszkodowanie, nastąpi na podstawie faktur, a ubezpieczyciel będzie uprawniony do ograniczenia kwoty odszkodowania. Powód ani poszkodowany nigdy nie przedłożyli rachunków ani faktur za naprawę, czym uniemożliwili ubezpieczycielowi wypłatę dalszej kwoty odszkodowania, zgodnie z forsowaną kalkulacją prywatną. Zdaniem pozwanej, domaganie się zwrotu hipotetycznej kwoty naprawy jest nieuzasadnione. Pozwana zakwestionowała także żądanie pozwu dot. zwrotu kosztów sporządzenia opinii prywatnej, podnosząc, że koszt ten wykracza poza zakres adekwatnego związku przyczynowego.

W piśmie procesowym z dnia 12.11.2020r. strona powodowa rozszerzyła powództwo o kwotę 280,55 zł, domagając się zasądzenia kwoty 2866,39 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 492 zł od dnia 8.04.2020r., od kwoty 2374,39 zł od dnia 3.08.2019r. do dnia zapłaty.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił:

Koszt naprawy uszkodzonego w wyniku wypadku z dnia 31.07.2019r. pojazdu marki A. nr rej. (...) wynosi 7438,55 zł.

Przywrócenie przedmiotowego pojazdu do stanu jak przed szkodą, pod względem technicznym, bezpieczeństwa, estetyki i trwałości części zamiennych, wymaga użycia do naprawy nowych części oryginalnych, oznaczonych logo producenta („(...), wobec braku na rynku dostępnych części zamiennych o jakości (...), pochodzących od producenta, dostarczającego części na tzw. pierwszy montaż.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej E. B. (1) (k-51 i nast.).

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności strony pozwanej nie była sporna. Bezspornym było także, że w wyniku postępowania likwidacyjnego wypłaciła poszkodowanemu kwotę 5064,16 zł, tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe, będącą skutkiem wypadku z dnia 31.07.2019r. Poszkodowany D. S. potwierdził w swoich zeznaniach fakt zawarcia umowy cesji wierzytelności, przysługującej mu wobec strony pozwanej z tytułu m.in. kosztów naprawy pojazdu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 31.07.2019r. Sporna była wysokość szkody, a co za tym idzie wysokość należnego odszkodowania oraz zasadność odszkodowania za opinię prywatną.

Przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem. Jeżeli wymaga to użycia nowych części i materiałów, wydatki poniesione z tego tytułu powinny być uznane jako koszty naprawienia szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty zakupu niezbędnych nowych części i innych materiałów pod warunkiem ich konieczności i niezbędności pod względem technicznym, bezpieczeństwa oraz estetyki i trwałości części zamiennych (por. postanowienie SN z dnia 24.02.2006r., III CZP 91/05, LEX nr 180669). O przywróceniu do stanu poprzedniego można mówić, gdy stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem odpowiada stanowi samochodu sprzed wypadku, biorąc pod uwagę zarówno stan techniczny, jak i trwałość i wygląd estetyczny (por. wyrok SN z dnia 3.02.1971r., III CRN 450/70, OSNC 1971/11/205; wyrok SN z dnia 5.11.1980r., III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186). Odszkodowanie obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki. W sytuacji, gdy koszty naprawy nie przekraczają wartości samochodu, pełne odszkodowanie należy ustalić na podstawie określonych w kosztorysie kosztów naprawy. W niniejszej sprawie, jak ustalono na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej E. B. (1), koszt naprawy uszkodzonego w wypadku samochodu wyniósł 7438,55 zł, co odpowiada kosztom przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, tj. doprowadzenia do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem.

Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania (tak: wyrok z dnia 27.06.1988 r., I CR 151/88). Koszty naprawy, określone przez biegłego, mogą być miernikiem dla ustalenia odszkodowania należnego powodowi (który nabył wierzytelność w drodze umowy cesji, co było bezsporne), niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu, czy sprzedał samochód w stanie uszkodzonym. Zastosowanie takiego miernika dla ustalenia wysokości odszkodowania wymaga przede wszystkim jego kompensacyjna funkcja (tak: wyrok SN z dnia 16 maja 2002r., V CKN 1273/00, LEX nr 55515). Należne powodowi odszkodowanie powinno być ustalone według zasad art. 363§3 kc w zw. z art. 361§2 kc, co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku. Gdy więc naprawa samochodu przywróci mu wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy, ustalonym przez biegłego rzeczoznawcę (tak: wyrok SA w Katowicach z dnia 29.09.2015r., I ACa 395/15, LEX nr 1842329).

Brak było podstaw, które uzasadniałyby obowiązek dokonania naprawy przy użyciu części innych, niż oryginalne. Sąd zarazem podziela stanowisko Sądu Najwyższego, zawarte w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012r. (III CZP 80/11), zgodnie z którym „zakład ubezpieczeń zobowiązany jest, na żądanie poszkodowanego, do wypłaty, w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów, służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi“. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5, poz. 64) stwierdzono zarazem, że co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Zarazem strona pozwana nie wykazała, aby wystarczającą do naprawy przedmiotowego pojazdu była kwota 5064,16 zł, która w świetle opinii biegłego E. B. jawi się jako rażąco zaniżona, co wskazuje, że zakład ubezpieczeń, likwidujący szkodę, nietrafnie określił rozmiar szkody.

Sporne było nadto, czy w zakresie szkody, podlegającej wyrównaniu przez pozwany zakład ubezpieczeń, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody (posiadacza pojazdu mechanicznego), obok kosztów, związanych z uszkodzeniem pojazdu, mieszczą się wydatki, poniesione na sporządzenie prywatnej opinii rzeczoznawcy co do zakresu uszkodzeń i wysokości kosztów naprawy, oraz, czy koszty tej opinii stanowią normalne następstwo działania (zaniechania), z którego szkoda wynikła. Zdaniem Sądu należało tu udzielić odpowiedzi twierdzącej i przychylić się do stanowiska powoda.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. D z.U.2013.392 ze zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie z art. 822 k.c., przedmiotem umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest przejęcie przez zakład ubezpieczeń odpowiedzialności za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiadałby ubezpieczający. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 powołanej ustawy). Zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego.

Strona pozwana, odpowiedzialna za szkodę, zobowiązana była zwrócić poszkodowanemu (stronie powodowej) wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu. Odszkodowanie obejmuje także koszty ekspertyzy, wykonanej na zlecenie powoda przez rzeczoznawcę z zakresu techniki samochodowej, w kwocie 492 zł. Skorzystanie z fachowej konsultacji pozwoliło powodowi ustalić rozmiar szkody, przekraczający pierwotną wycenę, dokonaną przez stronę pozwaną w postępowaniu likwidacyjnym. Okoliczność, że pozwana nietrafnie określiła rozmiar i wartość szkody, zaniżając jej wartość, znalazła potwierdzenie w opinii, sporządzonej przez biegłego sądowego E. B.. Taka konsultacja wywołała wydatki w kwocie 492 zł. Są to wydatki, poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia. Pomiędzy poniesieniem przez powoda tego wydatku a wypadkiem zachodzi normalny związek przyczynowy, przy czym koszt ten był uzasadniony i konieczny w celu określenia prawidłowo rozmiaru szkody (por. uchwała SN z dnia 18.05.2004r., III CZP 24/04, OSNC 2005/7-8/117; wyrok SA w Poznaniu z dnia 22.12.2014r., I A Ca 911/14, LEX nr 1665117). Na pozwanym spoczywał obowiązek prawidłowego wyliczenia szkody już w wyniku jej zgłoszenia przez powódkę. Nierzetelne działanie w tym zakresie, wskazuje, że koszty poniesione przez powoda, w celu ustalenia rzeczywistej wartości szkody – wyższej, niż ustalenia pozwanego zakładu – były uzasadnione i konieczne dla prawidłowej likwidacji szkody. Kosztorys naprawy, wykonany na zlecenie zakładu ubezpieczeń, nie pozwalał na wykonanie naprawy w sposób zgodny z technologią producenta i przywrócenie pojazdowi walorów w zakresie bezpieczeństwa, trwałości, estetyki i komfortu jazdy.

Przyjmując zatem wysokość kosztów naprawy, oszacowaną przez biegłego E. B. na kwotę 7438,55 zł, uwzględniając dotychczas wypłacone już przez ubezpieczyciela odszkodowanie w kwocie 5064,16 zł, zasądzono na rzecz powoda różnicę, tj. kwotę 2374,39 zł, oraz kwotę 492 zł, tytułem zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przepisów art. 436 § 1 kc, art. 822 § 1 i 3 kc w zw. z art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc, zasądzono od pozwanego Zakładu na rzecz powoda kwotę 2866,39 zł, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie: od kwoty 2585,84 zł od dnia następnego po doręczeniu pozwu, co miało miejsce w dniu 25.05.2020r. (k.39); od kwoty 280,55 zł od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej pisma procesowego powoda, zawierającego rozszerzenie pozwu, co miało miejsce w dniu 23.11.2020r.

Powód dołączył do pozwu wezwanie do zapłaty z dnia 25.03.2020r. bez podpisu osoby uprawnionej (art. 245 kpc) oraz bez dowodu doręczenia stronie pozwanej (brak było nawet twierdzenia powoda, kiedy wezwanie zostało doręczone). Samo zgłoszenie szkody nie wywołuje obowiązku zapłaty odsetek – taki obowiązek powstaje dopiero wtedy, gdy roszczenie odszkodowawcze jest znane i skonkretyzowane co do wysokości. Należało przyjąć, że w niniejszej sprawie skonkretyzowane roszczenie odszkodowawcze zostało skutecznie zgłoszone stronie pozwanej dopiero w pozwie. Odnośnie kwoty 280,55 zł, zgłoszonej w piśmie procesowym, zawierającym rozszerzenie powództwa, odsetki należą się powodowi dopiero od dnia następnego po doręczeniu tego pisma stronie pozwanej. W dalszej części powództwo w zakresie odsetek podlegało oddaleniu (art. 481§1 i 2 kc i art. 455 kc).

Orzeczenie o kosztach oparto na przepisie art. 100 zd. 2 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc art. 108 § 1 kpc, przyjmując, że strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swojego żądania. W skład kosztów procesu, które pozwana powinna jej zwrócić zgodnie z wynikiem procesu, wchodzi: opłata sądowa od pozwu (200 zł); opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł); uiszczona i wykorzystana zaliczka na wynagrodzenie biegłego (1129,50 zł), wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym, w stawce minimalnej (900 zł), łącznie 2246,50 zł.

Orzeczenie w pkt IV wyroku oparto na przepisie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.