Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

VII K 673/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

P. O.

w dniu 01.04.2020 r. ok. godz. 23:15 w miejscowości W. gm. S. woj. (...) w zamiarze, aby H. C. dokonał czynu zabronionego – w postaci niezastosowania się do zatrzymania pojazdu mechanicznego pomimo użycia sygnałów dźwiękowych i świetlnych, swoim zachowaniem ułatwiła jego popełnienie poprzez nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu, wjechanie pomiędzy uciekający pojazd a radiowóz oraz poruszanie się środkiem drogi w sposób uniemożliwiający wyprzedzenie, umożliwiając tym samym oddalenie się pojazdu marki O. o nr rej. (...),

tj. czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 178b kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  W dniu 01 kwietnia 2020 roku około godziny 23:15 na terenie miejscowości W. funkcjonariusze Policji prowadzili pościg zmotoryzowany za pojazdem marki O. o numerze rejestracyjnym (...), którego kierującym był H. C., a pasażerką W. D..

zeznania świadka K. K.

zeznania świadka W. D.

wyjaśnienia oskarżonej P. O.

6v-8

9v-10

25v-26, 34v

2.  P. O. kierując pojazdem marki S. o numerze rejestracyjnym (...) na skrzyżowaniu dróg w miejscowości W. wjechała przed radiowóz policyjny, który używał sygnałów świetlnych i dźwiękowych przeznaczonych dla pojazdów uprzywilejowanych, realizujący pościg za pojazdem marki O. o numerze rejestracyjnym (...). Kierująca pojazdem marki S. zmusiła kierującego radiowozem do zmniejszenia prędkości, a kontynuując jazdę środkiem drogi uniemożliwiła wyprzedzenie pojazdu przez radiowóz. Po kilkunastu sekundach zjechała do prawej krawędzi umożliwiając wyminięcie.

zeznania świadka K. K.

zeznania świadka W. D.

wyjaśnienia oskarżonej P. O.

6v-8

9v-10

25v-26, 34v

3.  P. O. znalazła się na miejscu pościgu policyjnego, po telefonie W. D. z prośbą o pomoc. Pasażerka pojazdu marki O. chciała opuścić pojazd, kierujący nie chciał zatrzymać pojazdu.

zeznania świadka K. K.

zeznania świadka W. D.

wyjaśnienia oskarżonej P. O.

6v-8

9v-10

25v-26

4.  H. C. został zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji.

zeznania świadka K. K.

zeznania świadka W. D.

wyjaśnienia oskarżonej P. O.

6v-8

9v-10

25v-26

5.  P. O. nie była uprzednio karana.

Karta karna

36

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1, 2, 3, 4

wyjaśnienia oskarżonej P. O.

Przyznanie oskarżonej do popełnienia zarzucanego jej czynu oraz wyjaśnienia złożone w dniu w dniu 26.10.2020 roku, na tle całokształtu zgromadzonych dowodów, z szczególnym naciskiem na osobowe źródła dowodowe w szczególności w postaci zeznań świadka K. K., nie budzą wątpliwości, jako rzeczowe, logiczne, wiarygodne. Już z tego względu oświadczenie przeciwne należy potraktować jako przyjętą linie obronę.

1, 2, 3, 4

zeznania świadka K. K.

Zeznaniom wskazanego świadka należy przyznać walor wiarygodnych. Świadek relacjonuje co do okoliczności znanych mu z tytułu obowiązków zawodowych. Jawi się jako osoba bezstronna. Nie ma podstaw do kwestionowania jego zeznań. Relacje te korespondują z innymi dowodami zebranymi w sprawie.

1, 2, 3, 4

zeznania świadka W. D.

Zeznaniom wskazanego świadka należy przyznać walor wiarygodnych są bowiem stanowcze, spójne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. Brak podstaw do ich kwestionowania.

5

Karta karna

Dowód z dokumentu nie budzący wątpliwości co do autentyczności, ani rzetelności.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania świadka M. W.

Nie wnoszą niczego w sprawie zarzutu stawianego oskarżonej. Nie czyniono na ich podstawie ustaleń faktycznych.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

P. O.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżona dopuściła się występku z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 178b kk.

Popełnia czyn zabroniony opisany w art. 178b kk ten, kto zaniecha niezwłocznego zatrzymania pojazdu mechanicznego i kontynuuje jazdę, mimo polecenia zatrzymania się wydanego przez osobę uprawnioną. Osobą tą może być wyłącznie osoba uprawniona do kontroli ruchu drogowego, jest zgodnie z Prawem Drogowym funkcjonariusz Policji (art. 129 ust. 1 i 2), Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organów porządkowych (art. 129 ust. 4), Straży Granicznej i Służby Celno-Skarbowej (art. 129 ust. 4a) oraz inspektor Inspekcji Transportu Drogowego (art. 129a). Polecenie zatrzymania musi być wyrażone przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych. Dla bytu przestępstwa niezbędne jest aby sprawca miał świadomość wydania polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego, zaniechał niezwłocznego zatrzymania pojazdu i wbrew temu poleceniu kontynuował jazdę.

Oskarżona stoi przed zarzutem popełnienia czynu polegającego na udzieleniu pomocy innej osobie do popełnienia opisanego wyżej czynu. Istota pomocnictwa polega na obiektywnym ułatwieniu popełnienia czynu zabronionego, przy czym od strony podmiotowej pomocnictwo charakteryzuje się zamiarem, aby inna osoba popełniła czyn zabroniony, a zamiar odniesiony jest do wszystkich znamion strony przedmiotowej" (wyrok SA w Katowicach z dnia 25 lutego 2015 r., II AKa 457/14). W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że: "Udzielający pomocy musi chcieć, aby inna osoba dokonała przestępstwa, albo przewidując możliwość dokonania przez inną osobę takiego czynu na to się godzić" (wyrok SN z dnia 7 marca 2003 r., WA 8/03; postanowienie SN z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05). Pomocnictwo z art. 18 § 3 kk może bowiem zostać popełnione w zamiarze bezpośrednim bądź ewentualnym, za czym przemawia zwrot "kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego", jednakże zamiar ten nie może być dorozumiany, ale musi być pewny, udowodniony, by takiemu sprawcy móc przypisać pomoc innej osobie w dokonaniu czynu zabronionego" (wyrok SA w Poznaniu z dnia 16 grudnia 2014 r., II AKa 230/14, LEX nr 1602967). Zamiar odniesiony jest do wszystkich znamion strony przedmiotowej pomocnictwa. Udzielający pomocy musi obejmować świadomością to, że podejmując określone czynności lub nie wykonując ciążącego na nim obowiązku niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego, ułatwia w ten sposób innej osobie popełnienie czynu zabronionego. Powinien on też obejmować świadomością, że czyni to w odniesieniu do konkretnego, scharakteryzowanego w odpowiednim przepisie części szczególnej lub przepisie pozakodeksowym czynu zabronionego oraz w odniesieniu do indywidualnie oznaczonej osoby bezpośredniego wykonawcy (por. wyrok SN z dnia 10 maja 1982 r., Rw 317/82; postanowienie SN z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05). Pomocnik zatem działa w zamiarze wsparcia sprawcy głównego (wyrok SA w Poznaniu z dnia 22 stycznia 2015 r., II AKa 258/14). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że "pomocnictwem jest ułatwienie popełnienia czynu zabronionego (cum dolo directo albo cum dolo eventuali) innej osobie, czyli konkretnej osobie, ale niekoniecznie zindywidualizowanej w danym postępowaniu co do tożsamości" czego konsekwencją jest twierdzenie, że "o ile dla przyjęcia pomocnictwa niezbędne jest, znajdujące potwierdzenie w materiale dowodowym konkretnej sprawy, przekonanie sądu o tym, że istniała osoba indywidualnie oznaczona, względem działań której podejmowane były przez pomocnika czynności określone w dyspozycji przepisu art. 18 § 3 kk (oraz dyspozycji przepisu określającego znamiona przestępstwa, którego dopuszczał się sprawca), o tyle brak jest podstaw zarówno do twierdzenia, że osoba ta musi być z imienia i nazwiska oznaczona w czynie przypisanym pomocnikowi, jak i do twierdzenia, że personalia tej osoby muszą być znane pomocnikowi" (postanowienie SN z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05). Przesądza to, że z perspektywy osoby ułatwiającej popełnienie czynu zabronionego znamiona pomocnictwa wymagają indywidualizacji osoby bezpośredniego wykonawcy. Ułatwianie skierowane być musi zatem albo do indywidualnie oznaczonej osoby, albo do zindywidualizowanego kręgu osób. W odniesieniu do warunku indywidualizacji osoby bezpośredniego wykonawcy trafnie wskazuje SN, że przyjęcie kwalifikacji opartej na konstrukcji pomocnictwa możliwe jest wówczas, gdy organ procesowy ukształtuje przekonanie o istnieniu indywidualnie oznaczonego bezpośredniego wykonawcy, niekonieczne jednak dysponując niezbitą pewnością co do jego istnienia (por. teza postanowienia SN z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05; zob. szerzej w tej kwestii P. K., Podżeganie..., s. 161 i n.). Pomocnictwo stanowi odrębny (od poszczególnych postaci sprawstwa, a także podżegania) typ czynu zabronionego, czego konsekwencją jest to, że możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności za pomocnictwo nie jest uwarunkowana uprzednim czy też równoczesnym uznaniem za winnego sprawcy wykonawczego (wyrok SA w Warszawie z dnia 9 marca 2006 r., II AKa 58/06, Apel. W-wa 2006, nr 3, poz. 11).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, nie ulega wątpliwości, iż oskarżona swoim działaniem, ułatwiła popełnienie przez H. C. przestępstwa polegającego na kontynuowania jazdy mimo sygnałów świetlnych i dźwiękowych wydawanych przez podmiot uprawniony do kontroli ruchu drogowego do zatrzymania (art. 178b kk). Okoliczności sprawy, rozumiane tutaj jako możliwość obserwacji sytuacji, ponadto przekaz udzielony oskarżonej telefonicznie przez pasażera pojazdu, nie nasuwały wątpliwości co do świadomości oskarżonej w jakim zdarzeniu uczestniczy. Nie ustępując pierwszeństwa przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu, wjeżdżający pomiędzy uciekający pojazd a radiowóz policyjny ułatwiła H. C. wypełnienie znamion czynu zabronionego opisanego w art. 178b kk.

W sprawie nie zachodzą żadne okoliczności wyłączające bezprawność czynu oskarżonej, albo jej winę. W momencie podejmowania zarzucanego oskarżonej działania przestępnego była ona osobą dojrzałą i w pełni poczytalną. Oskarżona jest zdolna do rozpoznania bezprawności swojego czynu, znajduje się w sytuacji, która nie wyklucza możliwości dania posłuchu normie prawnej. Znajdowała się ona w normalnej sytuacji motywacyjnej, zatem można było od niego wymagać zachowań zgodnych z prawem a nie zachowań realizujących znamiona przestępstw.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

1

P. O.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest środkiem probacyjnym, który Sąd może zastosować wobec sprawcy przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat w sytuacji, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu należy wziąć pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej i grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy.

Odnosząc te rozważania do realiów przedmiotowej sprawy należy zauważyć, że udział oskarżonej w zdarzeniu z dnia 01.04.2020 r. był zasadniczo niewielki. Jej aktywność polegająca na ułatwieniu innej osobie czynu zabronionego trwała kilkanaście sekund. Ostatecznie zjechała na pobocze, a zmotoryzowany pościg funkcjonariuszy policji za kierującym zakończył się niezwłocznie jego zatrzymaniem. Na uwzględnienie zasługuje również motywacja oskarżonej, która zaniepokojona była losem koleżanki, pasażerki pojazdu biorącego udziału w pościgu.

Rozważając kwestię warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do oskarżonej nie sposób nie przeanalizować jej dotychczasowego sposobu życia, uprzedniej niekaralności oraz zaprezentowanej w toku postępowania postawy, tj. przyznania się do popełnienia czynu oraz złożenia stosownych wyjaśnień.

W realiach tej sprawy uzasadnione jest przypuszczenie, że oskarżona pomimo warunkowego umorzenia postępowania będzie przestrzegała porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zauważyć przy tym należy, że czyn zarzucany oskarżonej ma charakter incydentalny i wyjątkowy. Dotychczasowy, ustabilizowany styl życia oskarżonej, pozwala na ocenę, że oskarżona akceptuje utrwalony porządek prawny i zasadniczo go przestrzega, poza incydentem jaki miał miejsce w dniu 01.04.2020 r. Mając powyższe na uwadze, Sąd sformułował wobec oskarżonej pozytywną prognozę kryminologiczną, oznaczając okres próby na rok. Okres ten w sposób dostateczny pozwoli na weryfikację postawionej wobec oskarżonej pozytywnej prognozy kryminologicznej. Rozstrzygnięcie z pkt 1 wyroku obwarowano takimi warunkami, które podkreślą bezprawność i naganność zachowania oskarżonej i stanowią dolegliwość (w granicach sprawiedliwej odpłaty) w związku z popełnieniem występku.

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej orazzwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. O.

2

Dla podkreślenia bezprawności czynu oskarżonej oraz mając na względzie kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, kierując się przepisem art. 67 § 3 kk i art. 43a § 1 kk Sąd zobowiązał oskarżoną do uiszczenia świadczenia poprzez zapłatę kwoty 1.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Ustalając wysokość świadczenia, sąd miał na względzie sytuację majątkową oskarżonej, jak i okoliczności czynu.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Stosownie do treści art. 42 § 1a pkt 1 kk sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w razie skazania m.in. za czyn z art. 178b kk. Wymierzając karę za pomocnictwo sąd orzeka w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo (art. 19 § 1 kk). Warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonej, tylko otwiera drogę do rozważań o możliwości orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów. W realiach tej sprawy, mając na uwadze jej okoliczności, rolę oskarżonej fakt, iż stoi przed zarzutem pomocnictwa nie ma podstaw do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

W oparciu o art. 626 § 1 kpk w zw. z art. 618 § 1 kpk, art. 616 § 2 kpk, art. 627 kpk Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu wydatków związanych z udziałem w sprawie kwotę 70,00 zł obejmującą:

– opłatę przewidziana za udzielenie informacji z rejestru skazanych w wysokości 30,00 zł,

– ryczał za doręczenia korespondencji w postępowaniu przygotowawczym oraz sądowym – łącznie 40 zł (§ 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym /Dz. U. Nr 108, poz. 1026 z późn. zm./).

Wysokość opłaty w kwocie 60 zł ustalono w oparciu o treść art. 7 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

6.  1Podpis