Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Łomży III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Jolanta Pardo

Protokolant : st. sekr. sąd. Agata Fronc

po rozpoznaniu 14 listopada 2019 r. w Ł. na rozprawie

sprawy R. T.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek odwołania R. T.

od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

z 28 czerwca 2017 r. Nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i wysokość emerytury R. T. na dzień 1 października 2017 r. ustala na 5.631,04 (pięć tysięcy sześćset trzydzieści jeden i 4/100) zł brutto;

II.  zasądza od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. na rzecz R. T. 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 51/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 28 czerwca 2017 r. Nr (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2016 r. poz. 708 z późn. zm.) oraz na podstawie otrzymanej z IPN informacji Nr (...) z 13 kwietnia 2017 r., ponownie ustalił wysokość emerytury R. T. na 5.600,15 zł. Obliczona emerytura wynosi 74,32% podstawy wymiaru świadczenia, którą stanowi kwota 7.535,18 zł. Ponieważ jednak emerytura jest wyższa do kwoty 2.069,02 zł, tj. przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS, wobec tego wysokość świadczenia ograniczono do 2.069,02 zł.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył pełnomocnik R. T. zaskarżając ja w całości. Zaskarżonej decyzji i stanowiącym podstawę jej skarżenia art. 15c oraz art. 13 ust. 1 lit. 1c w zw. z art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

I. art. 2 Konstytucji RP, poprzez wydanie decyzji na podstawie przepisów ustawy sprzecznej z zasadami zaufania obywatela do państwa, przyzwoitej legislacji , ochrony praw nabytych, sprawiedliwości społecznej, niedziałania prawa wstecz, wyrażonych w w/w przepisie i w konsekwencji powyższego naruszenia - niesłuszne, arbitralne obniżenie świadczenia emerytalnego R. T.;

II. art. 67 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, poprzez wydanie decyzji na podstawie ustawy sprzecznej z wyrażonym w w/w przepisach prawie do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego, a w konsekwencji arbitralne obniżenie przysługującego R. T. świadczenia emerytalnego, co stanowi nieproporcjonalne i nieuzasadnione naruszenie tego prawa;

III. art. 30 oraz art. 47 Konstytucji RP w zw. z art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, poprzez wydanie decyzji na podstawie ustawy sprzecznej z wyrażonym w w/w przepisach zasad poszanowania godności, prawa do ochrony czci, dobrego imienia, prawa do prywatności i prawa do poszanowania życia rodzinnego, poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że służba R. T. w okresie przed 31 lipca 1990 r. stanowiła „służbę na rzecz totalitarnego państwa”, i w konsekwencji arbitralne przypisanie mu - w akcie prawnym rangi ustawy - winy za działania związane z naruszeniem praw człowieka, których dopuszczali się niektórzy przedstawiciele władzy publicznej PRL oraz niektórzy funkcjonariusze organów bezpieczeństwa PRL, a do których R. T. w żaden sposób się nie zalicza;

IV. art. 32 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji RP w zw. z art. 1 Protokołu nr (...) do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w zw. z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez wydanie decyzji na podstawie ustawy sprzecznej z wyrażoną w w/w przepisach zasadą równości wobec prawa, polegające na nieuzasadnionym, dyskryminującym zróżnicowaniu uprawnień R. T. o charakterze majątkowym wynikających ze służby po roku 1990 i w konsekwencji nieuprawnione obniżenie świadczeń emerytalnych należnych R. T. z tytułu tej służby, w stosunku do osób, które nie pełniły służby w okresie PRL;

V. art. 45 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz art. 42 ust. 1 Konstytucji RP w zw. z art. 6 ust. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez wydanie decyzji na podstawie ustawy sprzecznej z prawem do sprawiedliwego rozpoznania sprawy, a polegające na zastosowaniu represji bez wykazania winy indywidualnej, zastąpienie w tym zakresie władzy sądowniczej władzą ustawodawczą i odwróceniu w ten sposób zasady domniemania niewinności i w konsekwencji nieuprawnione uznanie wszystkich funkcjonariuszy będących w służbie przed 31 lipca 1990 r. za winnych działań zasługujących na penalizację;

VI. art. 64 ust. 1 i 2 w zw. z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w zw. z art. 1 Protokołu nr (...) do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w zw. z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez wydanie decyzji na podstawie ustawy sprzecznej z zasadą proporcjonalności przy ochronie własności, polegające na naruszeniu osobistych praw majątkowych R. T. i jego prawa do poszanowania mienia jak również prawa do zabezpieczenia społecznego, które podlegają równej dla wszystkich ochronie, a w konsekwencji stosowanie w stosunku do niego nieuzasadnionej represji ekonomicznej.

W oparciu o powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji przez przyznanie świadczenia emerytalnego w dotychczasowej wysokości, tj. w kwocie 5.631,04 złotych brutto, rozpoznanie sprawy również pod nieobecność skarżącego, zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu emerytalno-rentowego wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującego się kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że odwołanie nie jest zasadne, ponieważ z dniem 1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z 16.12.2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, na mocy której wprowadzono art. 13b, ustalający katalog cywilnych i wojskowych instytucji i formacji, w których służba od 22.07.1944 r. do 31.07.1990 r. jest uznawana za służbę na rzecz totalitarnego państwa. Ponadto ustawa ta wprowadziła w art. 15c zasady obliczania wysokości dla osób, które pełniły służbę na rzecz totalitarnego państwa oraz powołany przepis zawiera obostrzenie zawarte w ust. 3, zgodnie z którym wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 15c ust. 1 i 2 nie może być wyższa niż miesięczna wota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pełnomocnik podniósł, że ustawodawca zobowiązał tym samym organ emerytalny do wszczynania z urzędu postępowania w przedmiocie ponownego ustalenia prawa do świadczeń i wysokości świadczeń stosownie do wyżej wymienionych przepisów. Wskazał również, że z informacji o przebiegu służby z 13.04.2017 r. Nr (...) sporządzonej przez Instytut Pamięci Narodowej wynika, że odwołujący się w okresie od 16.05.1985 r. do 15.12.1985 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Informacja o przebiegu służby jest wiążąca dla organu emerytalno-rentowego przy wydawaniu przedmiotowych decyzji. Dlatego w wykonaniu i zgodnie z powołanymi przepisami organ ustalił wysokość emerytury odwołującego się.

Pismem procesowym z 30 lipca 2018 r. pełnomocnik R. T. poinformował, że odwołujący się wystąpił do Ministra właściwego do spraw wewnętrznych w trybie art. 8a ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, o wyłączenie stosowania art. 15c, art. 22a i art. 24a powołanej wyżej ustawy.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

R. T. urodzony (...), 29.08.2012 r. złożył wniosek o przyznanie mu emerytury na podstawie ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

W okresie od 25.10.1982 r. do 25.09.1984 r. R. T. odbył zasadniczą służbę wojskową. Służbę w Policji rozpoczął 16 maja 1985 r., zajmując następujące stanowiska służbowe:

- od 16.05.1985 r. inspektor grupy II (...) w G., mianowany funkcjonariuszem w służbie stałej;

- od 16.12.1985 r. milicjant-kontroler Grupy Ruchu Drogowego (...) G.;

- od 01.08.1990 r. st. policjant Samodzielnej Sekcji Ruchu Drogowego (...) w G.;

- od 01.03.1999 r. młodszy asystent Wydziału Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 01.07.2000 r. referent Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 01.05.2003 r. specjalista Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 16.10.2003 r. specjalista Zespołu (...) w G.;

- od 01.03.2005 r. detektyw (...) w G.;

- od. 02.03.2005 r. powierzono obowiązki na stanowisku referenta Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 16.06.2005 r. asystent Zespołu (...) w G.;

- od 15.09.2005 r. asystent Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 01.06.2006 r. powierzono obowiązki naczelnika Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G. do 31.08.2006 r.;

- od 01.09.2006 r. powierzono obowiązki naczelnika Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G. do 28.02.2007 r.;

- od 01.03.2007 r. asystent Sekcji Ruchu Drogowego KPP w G.;

- od 15.01.2011 r. powierzono obowiązki naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego KPP w G. do 14.04.2011 r.;

- od 01.04.2011 r. - naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KPP w G..

29.08.2012 r. R. T. został zwolniony ze służby w Policji na podstawie art. 41 ust. 3 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji.

Akta osobowe odwołującego się wskazują, że R. T. w maju 1985 r. został przyjęty do służby w maju 1985 r. na okres służby przygotowawczej na stanowisko inspektora grupy II (...) w G.. Nie pracował w II grupie ale jak zeznawał w grupie VI jako inspektor do spraw rolnictwa ale nigdy jako taki nie pracował z uwagi na brak przeszkolenia. Początkowo zapoznawał się z aktami prawnymi przez ok. 3-4- tygodnie, a następnie zastępował sekretarkę korzystającą z urlopu macierzyńskiego, ponieważ nie miał żadnego przeszkolenia do pracy w SB. Potem został przeniesiony do Wydziału Paszportów, gdzie pracował do 15.12.1985 r. Zajmował się przyjmowaniem wniosków o wpisy w dowodach osobistych pozwoleń na wyjazdy do krajów demokracji ludowej, wstawiał pieczątki w dowodach osobistych. O zgodzie na wyjazdy nie decydował, o tym decydował ktoś inny. Odwołujący się wykonywał jedynie czynności zlecone przez przełożonych. Praca w Sb nie odpowiadała mu, wcześniej nie wiedział na czym polega. Dlatego składał wnioski o przeniesienie do Milicji, ale odmawiano tym prośbom. Nie chciał pozyskiwać źródeł informacji ale pracować otwarcie, dlatego praca mu nie odpowiadała, nie czuł się w niej dobrze. Jej charakter poznał z akt do których miał wgląd podczas pracy oraz z wytycznych z którym i się zapoznawał. Zeznał, że nie wykonywał żadnej pracy operacyjnej, nawet mu jej nie proponowano ze względu na brak przeszkolenia. Dopiero wniosek z 27.11.1985 r. znajdujący się w aktach osobowych ( k. 4 akt osobowych ), w którym wskazuje, że nie odpowiada mu praca operacyjna został uwzględniony i odwołującego przeniesiono na etat milicjanta grupy ruchu drogowego od 16.12.1985 r. ( dowód zeznania odwołującego się k. 188 odw-189 akt 00:05:08- 00:19:54).

W 1990 r. R. T. nie przechodził postępowania weryfikacyjnego.

Decyzją z 29.08.2012 r. Nr (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ustalił R. T. prawo do emerytury policyjnej w wysokości 5.276,38 zł. Obliczona emerytura wynosi 75% podstawy wymiaru świadczenia, którą stanowi kwota 7.035,17 zł.

Decyzją z 01.03.2013 r. Nr (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych zmienił R. T. wysokość przysługującej mu emerytury policyjnej na kwotę 5.467,68 zł. Obliczona emerytura wynosi 75% podstawy wymiaru świadczenia, którą stanowi kwota 7.316,58 zł. Decyzją z 27.02.2017 r. ( waloryzacyjną) wysokość emerytury obliczono od 01.03.2017 r. na 5.631,04 zł.

Na skutek zmiany przepisów ustawy, po pozyskaniu informacji z Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby wskazującej, że R. T. od 16.05.1985 r. do 15.12.1985 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13 b ustawy, organ rentowy przeliczył emeryturę odwołującego się.

Decyzją z 28.06.2017 r. Nr (...) (obecnie zaskarżoną) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość emerytury R. T. na kwotę 5.600,15 zł. Obliczona emerytura wynosi 74,32% podstawy wymiaru świadczenia, którą stanowi kwota 7.535,18 zł. Ponieważ jednak ustalona wysokość emerytury okazała się wyższa od 2.069,02 zł, tj. przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS, wobec tego wysokość emerytury ograniczono do kwoty 2.069,02 zł.

Powyższe ustalono na postawie akt osobowych odwołującego się oraz akt emerytalno-rentowych i zeznań odwołującego się.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na skutek wniosku R. T. o zastosowanie art. 8a ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, wydał decyzję odmowną z 23.07.2019 r. nr (...)kadr/19.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy wynikający z przytoczonych dowodów zasadniczo nie był sporny między stronami.

Wnioskodawca kwestionował przyjęcie przez organ rentowy, że jego służba w okresie od 16 maja 1985 r. do 15 grudnia 1985 r. była wykonywana na rzecz państwa totalitarnego oraz podnosił szereg zarzutów sprzeczności zastosowanych wobec niego przepisów art. 15c i art. 22a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. 2016, poz.708 ze zm.) z normami Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz przepisami Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

Zastosowane wobec wnioskodawcy przepisy wprowadzono na mocy art. 1 ustawy nowelizującej z 16 grudnia 2016 r. Zgodnie z art. 15c, w przypadku osoby, która pełniła „służbę na rzecz totalitarnego państwa” i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi: 0 % podstawy wymiaru - za każdy rok tej służby a przy tym, emerytury nie podwyższa się zgodnie z art. 15 ust. 2 i 3 ustawy nowelizowanej, jeżeli okoliczności uzasadniające podwyższenie wystąpiły w związku z pełnieniem służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b. Jednocześnie ustawodawca wprowadził ograniczenie, zgodnie z którym wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 15c ust.1i 2 nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sądowi Okręgowemu znany jest fakt zwrócenia się przez Sąd Okręgowy w Warszawie z zapytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego z uwagi na powzięte wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP przepisów art. 15c, art. 22a oraz art. 13 ust. 1 lit. 1c w związku z art. 13b ustawy zaopatrzeniowej w brzmieniu nadanym przez art. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. 2016/2270). Wątpliwości te zostały szeroko przedstawione w postanowieniu Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 stycznia 2018 r. sygn. akt XIII 326/18, sprawa zawisła przed Trybunałem Konstytucyjnym w dniu 27 lutego 2018 r. pod sygnaturą P 4/18 i do chwili obecnej nie zostało wydane rozstrzygnięcie.

Sąd Okręgowy uważa jednak, że mimo faktu procedowania przez Trybunał Konstytucyjny w zakresie przepisów będących podstawą prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, okoliczności faktyczne pozwalają na wyrokowanie bez potrzeby weryfikowania konstytucyjności przepisów przez Trybunał Konstytucyjny.

Na marginesie jedynie Sąd Okręgowy wskazuje, że przepisy wprowadzone ustawą z 16.12.2016 r. budzą szereg wątpliwości tut. Sądu w zakresie ich zgodności z Konstytucją i w zarzutach sformułowanych w odwołaniu, jest wiele racji.

Niemniej jednak bez potrzeby odwoływania się do niekonstytucyjności niektórych przepisów ustawy decyzja winna ulec zmianie z uwagi na niezaistnienie przesłanek do obniżenia świadczenia odwołującego się.

Punktem rozważań jest, że sąd ubezpieczeń społecznych, rozpoznający sprawę w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ponownego ustalenia wysokości emerytury policyjnej byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, nie jest związany treścią informacji o przebiegu służby przedstawionej przez Instytut Pamięci Narodowej zarówno co do faktów jak i co do kwalifikacji prawnej tych faktów (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2011 r., II UZP 10/11 OSNP 2012/23-24/298). Stanowisko to Sąd Okręgowy w pełni akceptuje. Ustalenia faktyczne i interpretacje prawne Instytutu Pamięci Narodowej nie mogą więc wiązać Sądu, do którego wyłącznej kompetencji należy ustalenie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia w przedmiocie prawa do emerytury policyjnej i jej wysokości oraz odpowiednia kwalifikacja prawna ustalonych faktów. Taka argumentacja jest uzasadniona tym bardziej, że w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia dowodowe wynikające z przepisów rozporządzenia, odmiennie niż w postępowaniu przed organem rentowym, a zastosowanie znajdują wyłącznie przepisy KPC, w tym także przepisy dotyczące postępowania dowodowego. Sąd, w przeciwieństwie do organu rentowego, nie jest związany określonymi środkami dowodowymi, gdyż zgodnie z treścią art. 473 KPC w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Oznacza to, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, o czym stanowi art. 473 § 1 KPC. Zgodnie z treścią art. 13 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (aktualnie t.j. Dz.U. 2019, poz. 288 ze zm.) dalej jako ustawa dezubekizacyjna, za służbę na rzecz totalitarnego państwa uznaje się służbę od dnia 22 lipca 1944 roku do dnia 31 lipca 1990 roku w enumeratywnie wymienionych cywilnych i wojskowych instytucjach i formacjach.

W ocenie Sądu Okręgowego nie wystarczy jednak pełnić służby w jednostkach wymienionych w art. 13 b ustawy dezubekizacyjnej ale służba ta musi mieć cechy „służby na rzecz totalitarnego państwa”. Inna wykładnia cytowanego przepisu miałaby charakter niekonstytucyjny i naruszałaby m.in. art. 30 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie godności człowieka, której ochrona i poszanowanie jest obowiązkiem poprzez stygmatyzowanie emerytów policyjnych i ich dyskredytację prawną i moralną. Osoby te potraktowane zostałyby jako służące władzy komunistycznej, dążącej do absolutnego podporządkowania sobie obywateli i wszystkich sfer ich życia, uznając ich za osobowy substrat aparatu bezpieczeństwa tj. państwa reżimowego czy policji politycznej. Ustawa nie precyzując stanowisk w aparacie bezpieczeństwa dotyczyłaby więc także osób, których funkcja czy praca nie miały charakteru operacyjnego, lecz pomocniczy, niezwiązany z głównymi funkcjami resortu.

Inne rozumienie cytowanego przepisu prowadziłoby też do sprzeczności z art. 67 ust 1 Konstytucji w zw. z art. 31 ust 3 Konstytucji (prawo do zabezpieczenia społecznego) z uwagi na brak zróżnicowania emerytów mundurowych i brak proporcjonalności przyjętych rozwiązań. Ustawodawca nadto przyjął fikcję prawną polegająca na przyjęciu mnożnika 0% podstawy wymiaru, tak jakby funkcjonariusze nie pracowali jak też, niezależnie od ich służby poza jednostkami wymienionymi w art. 13b często wieloletniej, wprowadził ograniczenie, zgodnie z którym wysokość emerytury nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Takie drastyczne rozwiązania ustawowe przy braku prokonstytucyjnej wykładni z pewnością doprowadziłyby również do naruszenia art. 2 Konstytucji (ochrony praw nabytych poprzez zakaz stanowienia norm arbitralnie odbierających lub ograniczających prawa podmiotowe, zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, zasady sprawiedliwości społecznej, ) a w odniesieniu do praw majątkowych także art. 64 ust 2 Konstytucji.

Ustawa dezubekizacyjna nie zawiera definicji „służby na rzecz totalitarnego państwa” A zatem wobec przyjęcia, że system prawny jest kompletny należy odnieść się do definicji zawartej w Ustawie z 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz o treści tych dokumentów ( Dz.U. z 2019 r. poz. 430). Zgodnie z preambułą tej ustawy służbą tego rodzaju jest „praca albo służba w organach bezpieczeństwa państwa komunistycznego, lub pomoc udzielana tym organom przez osobowe źródło informacji, polegające na zwalczaniu opozycji demokratycznej, związków zawodowych, stowarzyszeń, kościołów i związków wyznaniowych, łamaniu prawa do wolności słowa i zgromadzeń, gwałceniu prawa do życia, wolności, własności i bezpieczeństwa obywateli, była trwale związana z łamaniem praw człowieka i obywatela na rzecz komunistycznego ustroju totalitarnego”.

Stan faktyczny sprawy nie wskazuje aby odwołujący się pełnił tego rodzaju służbę. Nie ma na to żadnego dowodu. R. T. przez 7 pierwszych miesięcy służby pracował na stanowisku inspektora SB. Była to jednak wyłącznie służba przygotowawcza zresztą dość specyficzna, bo polegająca np. na zastępowaniu sekretarki nieobecnej z powodu urlopu macierzyńskiego. Nie wykonywał natomiast żadnej działalności operacyjnej. Nawet nie miał do tego przygotowania. Na jego wniosek, zanim jeszcze okres przygotowawczy zakończył się, został przeniesiony do milicji od 15.12.1985 r. Służbę pełnił w jednostkach ruchu drogowego aż do emerytury, którą uzyskał w sierpniu 2012 r. (ponad 26 lat). W postepowaniu sądowym zatem została skutecznie podważona zgodność ze stanem faktycznym informacji IPN nr (...) o przebiegu służby R. T. w organach bezpieczeństwa państwa. Sąd nie dał wiary wyżej wymienionemu dowodowi z dokumentu IPN. Wynikająca z niego informacja jest sprzeczna z treścią ustaleń dokonanych przez Sąd.

Skoro służba wnioskodawcy nie spełniała kryteriów wskazanych w ustawie lustracyjnej, nie ma żadnych podstaw do przeliczania emerytury na zasadzie art. 15 c ustawy dezubekizacyjnej. Z tych względów zaskarżona decyzja jako błędna podlega zmianie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 KPC orzekł jak w wyroku. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 KPC obciążając nimi stronę, która przegrała proces. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono na podstawie § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2017, poz. 1797).