Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2012 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2012 r. w Kaliszu

odwołania A. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 15 maja 2012 r. Nr (...)

w sprawie A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., z dnia 15 maja 2012 r., znak (...), w ten sposób, że ustala, iż A. B.podlegała ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik u płatnika składek P. W.– Firma (...)w okresie od 01.10.2011 r. do 08.05.2012 r.,

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz odwołującej A. B. kwotę 120,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...), z dnia 15.05.2012 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.stwierdził, iż odwołująca A. B.nie podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowników od dnia 01.10.2011 r. do nadal u płatnika składek – firmy (...) P. W..

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła A. B., domagając się jej zmiany i ustalenia, iż w okresie od dnia 01.10.2011 r. do nadal podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowniczemu.

Sąd wezwał do udziału w sprawie jako zainteresowanego P. W.– właściciela firmy (...).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Na rozprawie w dniu 25.09.2012 r. odwołująca wskazał, iż ubezpieczenie pracownicze miało trwać do daty porodu.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca liczy 29 lat. Odwołująca wykazała ubezpieczenie w latach: 21.02.2005 r. do 31.08.2005 r., 01.09.2005 r. do 31.12.2006 r., od 01.01.2007 r. do 07.04.2010 r. Pracowała jako sprzedawca. W okresie od 03.11.2010 r. do 31.12.2010 r. odwołująca pracowała w firmie (...) P. W. w wymiarze ½ etatu za wynagrodzeniem 658,50 zł na stanowisku sprzedawcy. Umowa powyższa została przedłużona do 24.03.2011 r. Po tej dacie odwołująca przebywała zagranicą (dowód: zeznania odwołującej).

Zainteresowany P. W.prowadzi działalność gospodarczą od 1991 r., ostatnio od 2003 r. w zakresie prowadzenia sklepów różnych branż. Od października 2011 r. zainteresowany uruchamiał nowy sklep w sieci (...). P. W.zatrudnia 10 osób: w sklepie w T.oraz w dwóch sklepach w S.. W dacie sporządzenia umowy z odwołującą zainteresowany zatrudniał 8 osób. Zainteresowany uzyskuje obrót rzędu 1 200 000 zł rocznie. W 2010 r. wykazał stratę wobec inwestycji w nowy sklep, a w 2011 r. wykazał zysk rzędu 40 000 zł. (dowód: zeznania zainteresowanego, dokumenty podatkowe).

W dniu 01.09.2011 r. na okres od 01.09.2011 r. do 30.09.2011 r. A. B. i P. W. zawarli umowę o dzieło. Odwołująca w ramach tej umowy miała wysprzątać obiekt handlowy w (...). Wynagrodzenie z tytułu tej umowy wynosiło 123 zł. Był to obiekt przygotowywany pod nowy sklep. Z datą 01.10.2011 r. odwołująca A. B. i zainteresowany P. W. sporządzili umowę o pracę na czas określony od 01.10.2011 r. do 31.12.2011 r. na stanowisku sprzedawca w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 1386,00 zł brutto. Odwołująca przedstawiła zaświadczenie lekarskie z dnia 19.10.2011 r. W tym okresie badania lekarskie odbywali także inni pracownicy zainteresowanego. Sporządzono kwestionariusz osobowy, zakres obowiązków, listy płac. Nastąpiło zgłoszenie odwołującej do ubezpieczenia społecznego. Sporządzono także listy obecności. Brakujące listy przekazano najprawdopodobniej do innej sprawy tego samego pracodawcy dotyczącej zasiłku chorobowego P. P..

Z datą 01.01.2012 r. sporządzony został dokument o podwyższeniu wynagrodzenia odwołującej do 1500 zł miesięcznie. Pozostałe warunki umowy pozostają bez zmian, według tego dokumentu. Jest on podpisany jedynie przez zainteresowanego. Dokument ten służył podniesieniu wynagrodzenia odwołującej wobec zmiany kwoty wynagrodzenia najniższego. Zainteresowany wiedział już, iż odwołująca jest w ciąży i zmierzał do stwierdzenia, iż umowa o pracę przedłuża się do dnia porodu (dowód: zeznania odwołującej i zainteresowanego, umowa o pracę, zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego, protokół kontroli ZUS, zeznania zainteresowanego).

Odwołująca z tytułu ciąży pozostawała pod opieką lekarza W. W.. Do gabinetu odwołująca zgłosiła się w dniu 27.09.2011 r., kiedy to stwierdzono ciążę – 10 tydzień. Odwołująca korzystała ze zwolnień lekarskich w okresie od dnia 01.12.2011 r. z powodu przebiegu ciąży nieprzerwanie do urodzenia dziecka. Dziecko urodziło się w dniu (...) (dowód: historia przebiegu ciąży, zeznania odwołującej).

Odwołująca w okresie od 01.10.2011 r. przychodziła do miejsca, gdzie mieści się sklep. Do pracy dojeżdżała około 25 km z G. wraz z dwoma koleżankami pracującymi w tym samym sklepie: K. B. i B. P.. Pracownice dojeżdżały samochodem osobowym, dzieląc się kosztami. Wykonywała pracę w godzinach od 9 -ej do 17 – ej codziennie. Pracowała wykładając towar i obsługując klientów. W sklepie nie odbywa się sprzedaż za ladą. Gdy odwołująca zaczęła korzystać ze zwolnień lekarskich, w sklepie oprócz 3 pracownic pomagała także córka zainteresowanego, osoba studiująca zaocznie. Obecnie zatrudniona jest pracownica A. M.. Za pracę odwołująca otrzymywała wynagrodzenie (dowód: zeznania stron).

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137 póz. 887 z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym – podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 60 póz. 636 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

ZUS ma prawo ocenić sporządzoną umowę o pracę i uznać ją za pozorną lub niezgodną z prawem w całości lub w części, co ma skutki dla ubezpieczonego w zakresie istnienia podstawy ubezpieczenia (por. Wyrok SN, sygn. akt III UK 200/04, opublikowany w Rzeczpospolitej 2005r., Nr 50, str. C-1). Podzielając ten pogląd dodać należy, iż rzeczą przedsiębiorcy jest zatrudnianie pracowników dla realizacji celów gospodarczych z tą działalnością związanych, lecz okoliczności te nie są obojętne dla organu rentowego, gdy ciężar utrzymania ubezpieczonego przerzucany jest na fundusze publiczne. Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25.01.2005 r. II UKN 141/04 (OSNC 2005 Nr 15 /235).

W prawie pracy obowiązuje zasada swobodnego kształtowania umów, lecz wolność ta realizuje się tylko w takim zakresie w jakim przewiduje to obowiązujące prawo. Autonomia stron umowy w kształtowaniu jej postanowień podlega ochronie jedynie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego lecz także wzgląd na interes publiczny. Najpełniej wyraża to art. 353 ¹ KC, który ma odpowiednie zastosowanie w stosunku pracy. Odpowiednie zaś stosowanie art. 58 KC pozwala na uściślenie, że postanowienia umowy sprzeczne z ustawą albo mające na celu jej obejście są nieważne, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, a sprzeczne z zasadami współżycia społecznego – nieważne bezwzględnie. Umowa o pracę wywołuje skutki także pośrednie, w tym kwestii wysokości składki. W konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Są to skutki doniosłe zarówno dla ubezpieczonego jak i dla interesu publicznego. Należy zatem uznać, że ocena postanowień umownych może i powinna być dokonana z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych. Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazuje, iż zainteresowany miał możliwość i potrzebę zatrudnienia pracownika. Odwołująca mogła wykonywać pracę, miała kwalifikacje i czas na świadczenie pracy. Odwołująca pracę faktycznie wykonywała. Przychodziła do miejsca, gdzie fizycznie wykonywana jest działalność gospodarcza i wykonywała czynności związane z prowadzeniem obsługi klientów. Odwołująca pracowała codziennie w pełnym wymiarze czasu pracy. Za pracę zainteresowany wypłacał odwołującej wynagrodzenie.

Powyższe pozwala stwierdzić iż strony łączył stosunek pracy od dnia 01.10.2011 r. Trwał on do daty porodu czyli do (...), gdyż uległ automatycznie przedłużeniu z uwagi na ciążę odwołującej.

Stąd odwołanie jako zasadne podlegało uwzględnieniu a decyzja zmianie w myśl art. 477 ¹⁴§2 k.p.c.