Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 696/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Waldemar Nycz

Sędziowie: SSO Mariusz Sztorc

SSR del. Anna Romańska (spr.)

Protokolant: protokolant Jagoda Stępień

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie - Mariusza Kowala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2014 r.

sprawy oskarżonego S. P. o przestępstwo z art. 78 pkt 2 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie

z dnia 9 października 2013 r., sygnatura akt X K 400/13

I.  uchyla zaskarżony wyrok i przyjmując, że zachowanie oskarżonego polegające na tym, że bliżej nieustalonego dnia w okresie od 8 czerwca 2012r. do 18 sierpnia 2012r. w miejscowości W.woj. (...)zakupił jedną świnię bez wymaganego świadectwa zdrowia, którą wprowadził do swojej siedziby stada o nr PL (...)/001, przez co nie zastosował się do zakazu zawartego w Decyzji nr PIW.ZAK.400/ch.A/34/12wydanej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w R. dnia 25 maja 2012r. zakazującej przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia, zarodków i wystawienia świadectw zdrowia dla świń w stadzie, czym uchylił się od obowiązku określonego w programie zwalczania choroby Aujeszkyegou świń wprowadzonym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008r. (Dz. U. Nr 64, poz. 397 ze zmianami),

co wyczerpywałoby znamiona wykroczenia z art. 85 ust. 1 pkt. 9a ustawy z dnia 11.03.2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt (Dz.U.2008.213.1342 z późn. zm.)

na podstawie art. 5 §1 pkt 8 kpow postępowanie o ten czyn umarza,

II.  na podstawie art. 118§2 kpow kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa,

III.  na podstawie art. 118§2 kpow zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego S. P. wydatki z tytułu ustanowienia w sprawie obrońcy w kwocie 840 zł (osiemset czterdzieści złotych),

IV.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. nr 123, poz. 1058 ze zm.) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w R. adw. Ł. B. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych 40/100) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Sygn. akt II Ka 696/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rzeszowie wyrokiem z dnia 9 października 2013 r., sygn. akt X K 400/13, 8 Ds. 35/13, na mocy art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 k, warunkowo umorzył – na okres próby 1 (jednego) roku – postępowanie karne przeciwko oskarżonemu S. P. o czyn polegający na tym, że: w dniu 8 czerwca
2012 r. w miejscowości W.woj. (...)zakupił jedną świnię bez wymaganego świadectwa zdrowia, którą wprowadził do swojej siedziby stada o nr PL (...)/001 co najmniej przed dniem 18.08.2012 r., przez co nie zastosował się do zakazu zawartego w Decyzji nr PIW.ZAK.400/ch.A/34/12 wydanej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w R.z dnia 25 maja 2012 r. zakazującej przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia, zarodków i wystawienia świadectw zdrowia dla świń w stadzie, czym uchylił się od zakazów i ograniczeń wydanych w celu zapobiegania chorobie zakaźnej wymienionych w art. 44 ust. 1 pkt 1 i 9 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt, tj. o czyn kwalifikowany jako przestępstwo z art. 78 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213 poz. 1342 ze zm.) – punkt I.

Ponadto, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze (Dz. U.
z 2002 r. Nr 123, poz. 1058 ze zm.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w R. adwokata Ł. B. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych i czterdzieści groszy) tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, w tym kwotę podatku 23 % VAT – punkt II.

Z kolei na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk oraz art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 682,35 zł (sześćset osiemdziesiąt dwa złote i trzydzieści pięć groszy) tytułem zwrotu wydatków oraz w kwocie 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem opłaty – punkt III.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego S. P., zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

- art. 4 kpk, art. 5 kpk oraz art. 410 kpk, poprzez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy przemawiających na korzyść oskarżonego oraz rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego,

- art. 7 kpk w zw. z art. 92 kpk, wskutek dokonania zbyt dowolnej oceny dowodów przez Sąd w postaci oparcia się w wyroku na domysłach i wybiórczej interpretacji zdarzeń, pomijając przy tym fakty przytoczone przez świadków
i oskarżonego;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wydanego orzeczenia, tj.

- błędne przyjęcie, iż oskarżony S. P. 8 czerwca 2012 r., wprowadził do swojej siedziby stada o nr PL (...)-001 jedną świnię bezprawnie, bez wymaganych świadectw zdrowia, kiedy oskarżony żadnej świni nie wprowadzał do swojej siedziby stada i nie miał również stada,

- błędne przyjęcie, że oskarżony w dniu 8 czerwca 2012 r. przemieszczał jedną świnię z i do stada nie stosując się do decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii,

- błędne przyjęcie, że oskarżony uchylił się od obowiązku określonego
w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie programu zwalczania chorób Aujeszkiegou świń, choć z żadnej części tej ustawy nie wynika zakaz dotyczący kupna,

- nie wzięcie pod uwagę zeznań świadka I. S., która jako pracownik (...) posiada fachową wiedzę, kluczową w tej sprawie i która wskazała, że mógł kupić świnię gdyż zakup świni nie jest równoznaczny z jej wprowadzeniem do stada, ustawa zakupu świni nie zabrania,

- błędne przyjęcie, że oskarżony wypełnił znamiona czynu zabronionego gdyż naruszył decyzję Powiatowego Lekarza Weterynarii, choć decyzja wyraźnie wskazuje o zakazie „wybycia z gospodarstwa” a nie kupna,

- błędnym przyjęciu, że oskarżony S. P. działał umyślnie,
w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, mimo iż z materiału dowodowego jasno wynika, że w dniu objętym aktem oskarżenia żadna świnia w ogóle nie została wprowadzona lub przemieszczona z lub do stada w W., którego oskarżony zresztą nie miał.

Wskazując na powyższe, autor apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
i uniewinnienie oskarżonego S. P. od zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji.

Sąd Okręgowy miał na uwadze, co następuje.

Apelacja obrońcy skutkować musi uchyleniem zaskarżonego wyroku
i umorzeniem postępowania, choć nie z powodu zarzutów podnoszonych przez skarżącego.

Przedmiotem postępowania Sądu I instancji był czyn kwalifikowany z art. 78 pkt 2 ustawy z dnia 11.03.2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt.

Przestępstwo z art.78 pkt 2 ustawy z dnia 11.03.2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt popełnia ten, kto nie stosuje się do nakazów, zakazów lub ograniczeń wydanych w celu zwalczania choroby zakaźnej zwierząt lub zapobiegania takiej chorobie, wymienionych w art. 44 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 9, pkt 10 lit. c, pkt 12-14 i 17, ust. 1a pkt 1, 2 i 6 lit. c, art. 45 ust. 1 pkt 2-6, 10 i 11 oraz art. 46 ust. 3 pkt 2-6, 8a i 10.

Czyn przypisany w wyroku Sądu I instancji miał polegać na nie zastosowaniu się do zakazu przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia, zarodków
i wystawienia świadectw zdrowia dla świń w stadzie. Jak wynika z akt sprawy oskarżony miał wprowadzić świnię do stada wbrew zakazowi bliżej nieustalonego dnia w okresie od 8 czerwca 2012r. do 18 sierpnia 2012r. Sąd Rejonowy wskazał, że przez to uchylił się od zakazów i ograniczeń wydanych w celu zapobiegania chorobie zakaźnej wymienionych w art. 44 ust. 1 pkt 1 i 9 ww ustawy.

Istotnie w Decyzji nr PIW.ZAK.400/ch.A/34/12 wydanej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w R.z dnia 25 maja 2012r. w części wstępnej wskazano jako podstawę obostrzeń w stosunku do stada świń oskarżonego m.in. art. 44 ust. 1 pkt 1,3 i 9 objęte dyspozycją art. 78 pkt 2 ww ustawy.

Zgodnie z art. 44 ust. 1 ww ustawy w celu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania powiatowy lekarz weterynarii,
w drodze decyzji, może:

1) nakazać odosobnienie, strzeżenie lub obserwację zwierząt chorych lub zakażonych albo podejrzanych o zakażenie lub o chorobę;(...)

3) zakazać wydawania świadectw zdrowia, dokumentów handlowych lub przewozowych;(...)

9) zakazać w ognisku choroby wprowadzania, przeprowadzania i wyprowadzania zwierząt lub sprowadzania i wywożenia produktów, zwłok zwierzęcych i środków żywienia zwierząt.

Przypisany oskarżonemu czyn miał dotyczyć wprowadzenia do stada jednej świni, a więc teoretycznie odnosił się do pkt 9 art.44 ust. 1 ww ustawy. O niestosowaniu się do zakazów z pkt 1 i 3 w ogóle nie może być mowy, gdyż zarzucany czyn nie dotyczył złamania nakazu odosobnienia, strzeżenia lub obserwacji zwierząt chorych lub zakażonych albo podejrzanych o zakażenie lub o chorobę; nie dotyczył też łamania zakazu wydawania świadectw zdrowia, dokumentów handlowych lub przewozowych.

Natomiast pkt. 9 art. 44 ustawy zgodnie z literalnym brzmieniem dotyczy zakazu wprowadzania, przeprowadzania i wyprowadzania zwierząt lub sprowadzania
i wywożenia produktów, zwłok zwierzęcych i środków żywienia zwierząt w ognisku choroby. Takiego zaś ogniska choroby w stadzie oskarżonego Powiatowy Lekarz Weterynarii nie stwierdził. W decyzji nr PIW.ZAK.400/ch.A/34/12 z dnia 25 maja 2012 r. Powiatowy Lekarz Weterynarii w R.nadał stadu oskarżonego status stada zawieszonego, wskazując przy tym w uzasadnieniu jako podstawę pkt 3.1.4.4 załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń (Dz. U. Nr 64, poz. 397 ze zmianami).

Jak wynika z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń (Dz. U. Nr 64, poz. 397 ze zmianami), wydanego na podstawie art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, należy rozróżnić status:

-

stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego;

-

stada podejrzanego o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego;

-

stada zawieszonego.

Zgodnie z pkt 3.3.1.1. ww programu w przypadku uzyskania co najmniej jednego dodatniego wyniku badania w stadzie w ramach programu, powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia tego stada, w drodze decyzji, wyznacza to stado jako ognisko choroby i nadaje temu stadu status stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyegooraz:

-

1) zakazuje:

-

a) przemieszczania świń oraz ich nasienia, zarodków i komórek jajowych ze stada,

-

b) przemieszczania świń, ich nasienia, zarodków i komórek jajowych do stada, (...)

Natomiast w rozumieniu programu:

- stadem podejrzanym o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyegojest stado świń, do którego wprowadzono świnie lub materiał biologiczny pochodzący od świń, niespełniające wymagań zdrowotnych określonych w programie, a w przypadku materiału biologicznego określonych w rozporządzeniach, o których mowa w pkt 3.1.4.4, albo gdy wprowadzone do stada świnie lub materiał biologiczny nie zostały zaopatrzone w świadectwo zdrowia,

- stadem zawieszonym jest stado świń o statusie urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego, wolnym od wirusa choroby Aujeszkyegolub wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego- szczepionym, w którym podczas prowadzenia stałego monitorowania choroby uzyskano co najmniej jeden dodatni wynik badania serologicznego w kierunku choroby Aujeszkyego , lub stado, które spełnia przesłanki do uznania za stado podejrzane o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego.

Nadając status stada zawieszonego, powiatowy lekarz weterynarii wprowadza w takim stadzie zakazy odnoszące się do stada zakażonego, określone w pkt 3.3.1.1 ppkt 1 programu, a więc odpowiednie jak dla ogniska choroby, co jednak nie zrównuje statusu stada z takim ogniskiem.

Jak wynika z Decyzji Powiatowego Lekarza Weterynarii stadu oskarżonego nadano status stada zawieszonego z tego powodu, że spełniało przesłanki do uznania za stado podejrzane o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego, gdyż uprzednio wprowadzone do stada świnie nie zostały zaopatrzone w świadectwo zdrowia. Tak więc wprowadzenie zakazów takich jak dla ogniska choroby w stadzie zawieszonym oskarżonego nie oznaczało, że stado to jest ogniskiem choroby w rozumieniu art. 44 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Oskarżony zatem wprowadzając świnię do stada o statusie stada zawieszonego ale nie stanowiącego ogniska choroby nie złamał zakazu określonego w art. 44 ust. 1 pkt 9 ww ustawy i nie wypełnił znamion przestępstwa z art. 78 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych
u zwierząt.

Natomiast zachowanie oskarżonego wyczerpywałoby znamiona wykroczenia
z art. 85 ust. 1 pkt. 9a ustawy z dnia 11.03.2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt
, za które odpowiada ten, kto uchyla się od obowiązków określonych w programie zwalczania chorób zakaźnych zwierząt.

To zachowanie stanowiłby ten sam czyn, który został już osądzony w sprawie
o sygn. akt X W 67/13 Sądu Rejonowego w Rzeszowie, a który miał polegać na wprowadzeniu tej samej świni do stada bez wymaganych świadectw zdrowia.
W sprawie o ten czyn pod sygn. akt X W 67/13 w dniu 23 lipca 2013r. przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie zapadł prawomocny wyrok uniewinniający.

Tak więc zachodzi przesłanka negatywna do prowadzenia dalszego postępowania w niniejszej sprawie z art. 5 § 1 pkt 8 kodeksu postępowania
w sprawach o wykroczenia
, zgodnie z którym nie wszczyna się postępowania,
a wszczęte umarza, gdy postępowanie co do tego samego czynu obwinionego zostało prawomocnie zakończone lub wcześniej wszczęte, toczy się.

Dlatego też Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i przyjmując, że zachowanie oskarżonego polegające na tym, że bliżej nieustalonego dnia w okresie od 8 czerwca 2012 r. do 18 sierpnia 2012 r. w miejscowości W.woj. (...)zakupił jedną świnię bez wymaganego świadectwa zdrowia, którą wprowadził do swojej siedziby stada o nr PL (...)/001, przez co nie zastosował się do zakazu zawartego w Decyzji nr PIW.ZAK.400/ch.A/34/12 wydanej przez Powiatowego Lekarza Weterynarii w R.z dnia 25 maja 2012r. zakazującej przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia, zarodków i wystawienia świadectw zdrowia dla świń w stadzie, czym uchylił się od obowiązku określonego w programie zwalczania choroby Aujeszkyegou świń wprowadzonym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. (Dz. U. Nr 64, poz. 397 ze zmianami), co wyczerpywałoby znamiona wykroczenia z art. 85 ust. 1 pkt. 9a ustawy z dnia 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych
u zwierząt (Dz.U.2008.213.1342 z późn. zm.) na podstawie art. 5 § 1 pkt 8 kpow postępowanie o ten czyn umorzył.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie kończące postępowanie Sąd na podstawie
art. 118 § 2 kpow kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa i zasądził od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego S. P. wydatki z tytułu ustanowienia w sprawie obrońcy w kwocie 840 zł (osiemset czterdzieści złotych).

Ponadto na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze (Dz. U.
z 2002 r. Nr 123, poz. 1058 ze zm.) Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w R. adw. Ł. B. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych 40/100) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia Sądu odwoławczego były przepisy art. 437
§ 1 i 2 kpk
i art. 456 kpk.