Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1243/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Renata Lech

Protokolant: sekretarz sądowy Daria Bernacka

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2021 roku w Piotrkowie Trybunalskim,

na rozprawie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko T. W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda T. K. na rzecz pozwanej T. W. kwotę 5.417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje pełnomocnikowi powoda radcy prawnemu T. N. (1) prowadzącemu Kancelarię Radcy Prawnego w R. wynagrodzenie w kwocie 4.428,00,00 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych) z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi T. K. z urzędu i nakazuje wypłacenie tej kwoty ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.

SSO Renata Lech

Sygn. akt IC 1243/20

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 września 2020 roku powód T. K. wnosił o zasądzenie od pozwanej T. W. kwoty 85.000 złotych tytułem nakładów poczynionych na nieruchomość położoną w miejscowości B., gmina P. oznaczonej w ewidencji gruntów nr 350.

W uzasadnieniu powód podnosił, że wymienione prace stanowiące nakład na nieruchomość zostały dokonane na przestrzeni lat 2008-2016 i w jego ocenie we wszystkich tych pracach powód uczestniczył i były one finansowe z jego dochodów. Koszt tych prac to kwota w ocenie powoda około 200.000 złotych, (k.1-6)

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 grudnia 2020 roku pozwana T. W. reprezentowana przez radcę prawnego A. P. wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych

W uzasadnieniu podniosła, iż pozwana wiele z robót budowlanych zlecała samodzielnie oraz dokonywała za nie płatności z własnych środków. Strony zawarły związek małżeński w dniu 22 listopada 2008 r. Do tego czasu pozwana z własnych środków sfinansowała między innym ukończenie dachu oraz prace wodno­kanalizacyjne i remontowe w łazience. Nie łączył pozwaną z powodem ustrój wspólności majątkowej, dlatego jeśli były ponoszone nakłady to były ponoszone całkowicie dobrowolnie i nie wymagają wzajemnych rozliczeń. Dodatkowo wartość prac remontowych z biegiem lat i na skutek eksploatowania domu wyłącznie przez pozwanego znacząco spadła na wartości i żądana kwota jest w oczywisty sposób nienależna. Pozwany po rozwodzie stron, co miało miejsce od grudnia 2017 roku do 2 października 2020r. zajmował nadal piętro budynku mieszkalnego, przy czym korzystał z domu i nieruchomości w sposób, który zmusił pozwaną do wyprowadzenia się z domu w sierpniu 2016r. Podczas faktycznej nieobecności pozwanej doszło do zniszczenia pieca żeliwnego, żyrandoli, zaginięcia niektórych sprzętów elektrycznych oraz drewna na opał. Miała miejsce również awaria instalacji elektrycznej oraz dochodziło do zapychania kanalizacji wylewało szambo. M.in. w maju 2019r. doszło do zalania dołu domu. We wszystkich pomieszczeniach na dole stała woda. Uszkodzeniu uległy w szczególności podłogi, ściany, meble. Stan techniczny i wizualny nieruchomości pozostawia zatem wiele do życzenia. Działka, na której jest położona nieruchomość jest zaniedbana. Pozwana będzie zmuszona ponieść duże nakłady w celu doprowadzenia jej do stanu sprzed jej opuszczenia przez pozwaną. Powód korzystał z nieruchomości na zasadzie bezumownego korzystania. Nie płacił pozwanej żadnego wynagrodzenia za korzy stanę z nieruchomości. Aktualnie toczy się między stronami sprawa przed Sądem Rejonowym w Radomsku I Wydziałem Cywilnym za sygn. akt: I C 322/20 o bezumowne korzystanie przez powoda z domu pozwanej.

Pozwana ponosiła koszty związane z utrzymaniem domu dokonywała prac i nabywała przedmioty podnoszące wartość nieruchomości z własnych wypracowanych i posiadanych środków, a nie jak powód sugeruje w pozwie, jego kosztem i z jego rzekomo wypracowanych środków. W przeciwieństwie bowiem do powoda, pozwana przez cały okres trwania małżeństwa stron była osobą aktywną zawodowo, (k.41-43)

Ostatecznie na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2021 roku pełnomocnicy stron poparli swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie, (k.104)

Sąd ustalił stan faktyczny:

Strony postępowania są byłymi małżonkami.

(okoliczność niesporna)

Nieruchomość położona w B. 27a o numerze KW (...) stanowi wyłączną własność pozwanej.

Pozwana nabyła ją jeszcze przed zawarciem małżeństwa z powodem mocą umowy przeniesienia własności nieruchomości z dnia 3 czerwca 2008 r. stanowiącą wykonanie warunkowej umowy sprzedaży z dnia 18 stycznia 2008 r. Środki przeznaczone na jej zakup stanowiły majątek osobisty pozwanej i zostały uzyskane tytułem spłat od byłego męża.

Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 15 listopada 2007 roku sygn. akt XII C 1323/07 pozwana rozwiodła się ze swoimi poprzednim mężem P. W. i w wyniku podziału majątku dorobkowego uzyskała od niego spłatę w wysokości 250.000 złotych. Pieniądze te otrzymała w dniu 13 maja 2008 roku.

Powód w dniu 22 listopada 2008 r. zawarł związek małżeński z pozwaną T. W.. Natomiast na mocy aktu notarialnego z dnia 7 grudnia 2009 roku Repertorium A 677/2009 ustanowiona została rozdzielność majątkowa między małżonkami z dniem 7 grudnia 2009 roku.

(dowód: wydruk treści Księgi Wieczystej nr (...) k.46-52, nagranie audio-video z dnia 6 sierpnia 2021 roku zeznania pozwanej 01:07:13-

01:10:49 k.108)

Pomiędzy stronami postępowania toczyło się postępowanie przed Sądem Rejonowym w Radomsku I Wydziałem Cywilny za sygn. akt: I Ns 489/17.

T. K. we wniosku złożonym w dniu 30 marca 2017 r. wniósł o dokonanie podziału majątku dorobkowego nabytego podczas trwania związku małżeńskiego z uczestniczką T. W..

W uzasadnieniu wniosku T. K. podał, iż w dniu 22 listopada

2008  r. zawarł związek małżeński z uczestniczką postępowania T. W.. Natomiast na mocy aktu notarialnego z dnia 7 grudnia 2009 roku Repertorium A 677/2009 ustanowiona została rozdzielność majątkowa między małżonkami z dniem 7 grudnia 2009 roku. Następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 grudnia 2017 roku małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód.

T. W. w odpowiedzi na wniosek z dnia 13 listopada 2017 roku wniosła o oddalenie wniosku w całości. Podniosła, iż w trakcie trwania związku małżeńskiego przez okres roku strony nie dorobiły się żadnego majątku wspólnego, zatem brak jest masy majątkowej, która miałaby ulec podziałowi. Nadto rozliczanie nakładów z majątku osobistego uczestnika na majątek osobisty uczestniczki nie może być dokonywane w ramach postępowania o podział majątku dorobkowego, tylko w postępowaniu procesowym.

Na rozprawie w dniu 9 stycznia 2018 roku pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o dokonanie podziału majątku dorobkowego stron poprzez rozliczenie nakładów, jakie wnioskodawca poczynił z majątku wspólnego na majątek odrębny uczestniczki w okresie od listopada 2008 roku do grudnia 2009 roku oraz z majątku odrębnego wnioskodawcy na majątek odrębny uczestniczki przed zawarciem małżeństwa przez strony i po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej.

Postanowieniem z dnia 9 października 2018 r. Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił powyższy wniosek.

Powód w dniu 22 listopada 2008 r. zawarł związek małżeński z uczestniczką postępowania T. W.. Natomiast na mocy aktu notarialnego z dnia 7 grudnia

2009  roku Repertorium A 677/2009 ustanowiona została rozdzielność majątkowa między małżonkami z dniem 7 grudnia 2009 roku.

Przed zawarciem związku małżeńskiego pozwana T. W. zamieszkiwała w Ł. i tam prowadziła działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży różnych artykułów przemysłowych.

W dniu 18 stycznia 2008 roku pozwana zawarła z J. i A. małżonkami H. warunkową umowę sprzedaży zabudowanej nieruchomości położonej w B., gmina P., oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...), o powierzchni 0,28 ha, dla której w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Radomsku urządzona jest księga wieczysta (...) za cenę 140.000 złotych pod warunkiem nie skorzystania z prawa pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Przy zawieraniu tej umowy uczestniczka dała zadatek w wysokości 20.000 złotych. Pieniądze te uczestniczka miała z własnych oszczędności. Umowa przeniesienia własności miała miejsce w dniu 3 czerwca 2008 roku na mocy aktu notarialnego rep A Nr 5693/2008. Pozostałe pieniądze na zakup nieruchomości uczestniczka posiadała ze spłaty uzyskanej od byłego męża P. W. w dniu 13 maja 2008 roku.

Na działce zakupionej przez pozwaną znajdował się dom jednorodzinny, częściowo wykończony. W domu tym poszczególne pomieszczenia były wykończone, nie było zamontowanego centralnego ogrzewania i nie było łazienki. Woda została doprowadzona i była też energia elektryczna. Ściany i podłogi były wykończone. Z dziennika budowy wynika, że ostatnie prace miały miejsce w dniu 18 sierpnia 2007 roku i polegały na wykonaniu stałego ogrodzenia działki zgodnie z projektem budowlanym. W dniu 15 listopada 2007 roku J. H. zgłosił budynek do odbioru. Dom nadawał się do zamieszkania, bowiem na mocy potwierdzenia z dnia 19 grudnia 2007 roku budynek mieszkalny został przyjęty do użytkowania przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R.. W dacie jego odbioru dach pokryty był papą.

Pozwana po zakupie domu jednorodzinnego postanowiła go wykończyć. Definitywnie przeniosła się z Ł. do B. na przełomie lipca i sierpnia 2008 roku. W domu tym zamieszkał również powód. Uczestniczka przewiozła z Ł. swoje meble, które wstawiła do nowego domu. Do pokoju na dole uczestniczka zakupiła piecyk typu „koza" i nim był ogrzewany dom.

W sierpniu 2008 roku w P. pozwana otworzyła sklep z odzieżą i kosmetykami, który przeniosła z Ł. i z tego tytułu uzyskiwała dochody. Ponadto była przedstawicielem firmy (...) i sprzedawała kosmetyki tej firmy.

Za 2008 rok dochód pozwanej z tego tytułu wyniósł 21.137 złotych, za 2009 rok 21.818 złotych, za 2010 rok - 22.707 złotych, za 2011 rok - 28.096 złotych, za 2012 rok -26.253 złotych, za 2013 rok - 24.276,50 złotych, za 2014 rok -20.799 złotych, za 2015 rok - 19.643 złotych, za 2016 rok - 17.007 złotych.

W dniu 1 kwietnia 2008 roku pozwana T. W. zawarła z R. S., prowadzącym firmę Handlowo - Usługową umowę na wykonanie robót budowlanych polegających na pokryciu dachu gontem i zamontowania orynnowania. Termin rozpoczęcia robót został ustalony na 1 lipca 2008 roku , a termin zakończenia robót na dzień 31 października 2008 roku. Wynagrodzenie za wykonane roboty zostało ustalone na kwotę 11.800 złotych.

W dniu 16 maja 2008 roku pozwana zakupiła w sklepie w Ł.; akcesoria i urządzenia hydrauliczne do zrobienia łazienki na łączna kwotę 1320,60 złotych. Założeniem instalacji wodno - kanalizacyjnej zajmował się brat uczestniczki A. W.. Wykonywał te prace w okolicy czerwca 2008 roku. Robił rozprowadzenie wody do łazienki i montował szambo na działce. Zrobił również łazienkę na górze.

W pomieszczeniach na dole przemalowane zostały ściany, a na poddaszu postawione zostały ścianki ze stelaży kartonowo- gipsowych, wykonane zostało również wejście na poddasze. Prace te były wykonywane na zlecenie uczestniczki przez J. C., który nie brał również za to żadnych pieniędzy.

W dniu 15 maja 2009 roku pozwana zakupiła elementy do orynnowania do dostawionego do domu ganku na łączną kwotę 860,89 złotych. Ganek - bądź altana była wykonywana przez C. K. i jego pomocników. Drzewo na altanę, szopę i na strych było brane od syna C. K.. Koszt tego drzewa wynosił około 5.000 - 6.000 złotych. Koszt robocizny wynosił około 3.000 - 4000 złotych i pieniądze te C. K. przekazywał wnioskodawca.

Wobec powoda T. K. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi- Śródmieście w Łodzi M. K. prowadził dwa postępowania egzekucyjne. Pierwsze w sprawie Km 566/09 z wniosku wierzyciela R. G. o wyegzekwowanie kwoty 45.140 złotych wraz z odsetkami w wysokości 18.190,80 złotych i kosztami procesu wszczęte zostało w dniu 16 kwietnia 2009 roku. Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z dnia 28 lutego 2012 roku na podstawie art. 825 pkt 2 k.p.c. Prowadzenie tej egzekucji wobec wnioskodawcy było jedną z przyczyn zawarcia umowy o rozdzielności majątkowej. Drugie w sprawie Km 232/12 prowadzone było z wniosku ZUS Inspektorat w Ł. o egzekucję kwoty 12.755,30 złotych plus odsetki w wysokości 11.605,76 złotych oraz kosztami w łącznej wysokości 1.651,90 złotych od dnia 26 stycznia 2012 roku. Postępowanie to zostało zakończone w dniu 10 grudnia 2015 roku z uwagi na zastosowaną wobec T. K. abolicję podatkową. Egzekucja pierwotnie była skierowana do rachunku bankowego dłużnika, a później do świadczenia rentowego. Ponadto wobec wnioskodawcy T. K. było prowadzone postępowanie egzekucyjne od dnia 7 listopada 2014 roku przez Komornika Sądowego w Ł. E. S. w sprawie Km 40/14 o wyegzekwowanie kwoty 34.412,08 złotych. Postępowanie to zostało umorzone w dniu 2 lutego 2015 roku.

W okresie czasu od 4 stycznia 2008 roku do 27 grudnia 2016 roku pozwana dokonywała wszystkich płatności związanych z mieszkaniem w domu za pośrednictwem swojego rachunku bankowego. W dniu 30 czerwca 2011 roku dokonała sprzedaży komisowej przyczepy, służącej do prowadzenia baru za cenę 3.500 złotych. Przyczepa ta została wcześniej zakupiona w związku z zamiarem prowadzenia w niej przez uczestniczkę usług gastronomicznych. Zamysł ten jednak nie doszedł do skutku.

Prawdopodobnie w latach 2011 - 2012 budowane było ogrodzenie frontowe na posesji uczestniczki. Prace polegające na wybudowaniu murków z bloczka betonowego wykonywał R. K.. Za wykonaną pracę otrzymał od powoda kwotę 300 złotych. R. K. nie dokończył jednak budowy tego płotu, bowiem pozostałe prace wykonywał ktoś inny.

W dniu 20 lutego 2014 roku pozwana zakupiła drzwi metalowe na kwotę 750 złotych, które zostały zamontowane w kotłowni dobudowanej do budynku

mieszkalnego. Za usługę montażową zapłaciła w dniu 30 kwietnia 2014 roku kwotę 715 złotych. W związku z powstaniem kotłowni w dniu 13 maja 2014 roku uczestniczka zakupiła zasobnik opałowy na kwotę 1.322 złotych. W dniu 30 sierpnia 2014 roku zakupiła akcesoria związane z centralnym ogrzewaniem i wybudowaną kotłownią za kwotę 2.065,20 złotych. Były to różnego rodzaju zawory, kolanka, uszczelki, złączki, reduktory itp. W dniu 17 września 2014 roku pozwana zakupiła kolejne akcesoria związane z centralnym ogrzewaniem za kwotę 468,14 złotych. W dniu 15 czerwca 2015 roku uczestniczka dokonała zakupu blachy na łączna sumę 1.085,97 złotych na pokrycie szopy, która została wybudowana na podwórku.

Ponadto pozwana zakupiła do domu czajnik elektryczny marki P., odkurzacz marki S., żelazko marki P..

W nieustalonym okresie czasu powód wraz z pozwaną 4-5 razy pojechali do Niemiec, skąd przywieźli środki chemiczne i używane meble na sprzedaż. Zaniechali jednak tego procederu, gdyż okazał się nierentowny. W październiku 2008 roku powód rozpoczął pracę jako kierowca tirów. Z tego tytułu zarabiał około 2.500 złotych. Pieniądze te wkładał do szuflady, ale później wybierał je na swoje potrzeby. W dniu 29 listopada 2009 roku wnioskodawca przeszedł zawał serca i przestał pracować. Później w nieustalonym okresie czasu - ale prawdopodobnie w latach 2014 - 2015 roku powód pracował jeszcze jako kierowca jeżdżąc na tirach. Nie wiadomo jakie osiągał z tego tytułu dochody. Nigdzie nie był formalnie zarejestrowany, nie rozliczał się z tego tytułu w Urzędzie Skarbowym. Koszty miesięcznych wydatków na wyżywienie stron podczas kiedy byli małżeństwem wynosiły około 1.000 złotych miesięcznie. Do tego dochodziły koszty energii elektrycznej, opału i wody. Powód nie partycypował w kosztach utrzymania domu i na tym tle dochodziło do awantur między stronami. W ocenie uczestniczki wnioskodawca lekką ręką wydawał jej pieniądze.

Postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2019 roku w sprawie o sygn. akt II Ca 76/19 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny oddalił apelację i

ustalił, iż każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

(dowód: ustalenia Sądu Rejonowego w Radomsku w sprawie o sygn. akt I Ns 489/17 akta sprawy w załączeniu i postanowienie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt II Ca 76/19, nagranie audio-video z dnia 6 sierpnia 2021 roku zeznania pozwanej 01:07:13- 01:40:42 k. 108,108 v., 109, nagranie audio-video z dnia 9 czerwca 2021 roku zeznania świadka R. G. 00:03:34- 00:09:12 k.100,100 v.,)

Pozwany po rozwodzie stron, co miało miejsce od grudnia 2017 do 2 października 2020r. zajmował nadal piętro budynku mieszkalnego, przy czym korzystał z domu i nieruchomości w sposób, który zmusił pozwaną do wyprowadzenia się z domu w sierpniu 2016r. Podczas faktycznej nieobecności pozwanej doszło do zniszczenia pieca żeliwnego, żyrandoli, zaginięcia niektórych sprzętów elektrycznych oraz drewna na opał. Miała miejsce również awaria instalacji elektrycznej oraz dochodziło do zapychania kanalizacji wylewało szambo). W maju 2019r. doszło do zalania dołu domu. We wszystkich pomieszczeniach na dole stała woda. Uszkodzeniu uległy w szczególności podłogi, ściany, meble. Stan techniczny i wizualny nieruchomości pozostawia zatem wiele do życzenia. Działka, na której jest położona nieruchomość jest zaniedbana. Pozwana będzie zmuszona ponieść duże nakłady w celu doprowadzenia jej do stanu sprzed jej opuszczenia przez pozwaną. Powód korzystał z nieruchomości na zasadzie bezumownego korzystania. Nie płacił pozwanej żadnego wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości.

Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2019 roku w sprawie I C 531/18 Sąd Rejonowy w Radomsku:

nakazał pozwanemu T. K. opróżnienie wraz z rzeczami stanowiącymi jego własność i wydanie powódce T. W. zabudowanej nieruchomości stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...), położoną w miejscowości B., Gmina P., pod numerem posesji 27a, dla której Sąd Rejonowy w Radomsku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...);

przyznał pozwanemu uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie wyroku do czasu złożenia pozwanemu przez Gminę P. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;

zasądził od pozwanego T. K. tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz powódki kwotę 457,00 złotych i na rzecz interwenienta ubocznego Gminy R. kwotę 297,00 złotych.

Od powyższego wyroku apelację złożyli interwenient uboczny i pozwany.

Wyrokiem z dnia 30 września 2019 roku w sprawie o sygn. akt II Ca 521/19 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny i z apelacji pozwanego zmienił zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym sentencji w ten sposób, że dodatkowo rozstrzygnął, iż wykonanie eksmisji odracza do dnia 30 września 2020 roku, a w pozostałej części apelację pozwanego oddalił, z apelacji interwenienta ubocznego zmienił zaskarżony wyrok w punkcie drugim sentencji w ten sposób, że ustalił, iż pozwanemu T. K. nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego.

( dowód: ustalenia Sądu Rejonowego w Radomsku w sprawie o sygn. akt I C 531/18 akta sprawy w załączeniu i wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt II Ca 521/19, nagranie audio-video z dnia 7 kwietnia 2021 roku zeznania świadka T. G. 00:21:49- 00:25:26 k.76,

nagranie audio-video z dnia 6 sierpnia 2021 roku zeznania pozwanej 01:24:17-

01:27:05 k.108 v.,)

Aktualnie toczy się między stronami sprawa przed Sądem Rejonowym w Radomsku I Wydziałem Cywilnym za sygn. akt: I C 322/20 o bezumowne korzystanie przez powoda z domu pozwanej.

(okoliczność niesporna)

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie wyżej wskazanych dowodów w postaci zeznań pozwanej i świadków: T. G. i R. G. w zakresie wyżej wskazanym, a także załączonych akt sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku o sygn. akt I Ns 489/17 o podział majątku wspólnego i akt o sygn. akt I C 531/18 o opróżnienie lokalu mieszkalnego i świadczą one o tym, że powód nie poczynił nakładów na nieruchomość pozwanej, pozwana nie została wzbogacona kosztem powoda.

Pozwana ponosiła koszty związane z utrzymaniem domu, dokonywała prac i nabywała przedmioty podnoszące wartość nieruchomości z własnych wypracowanych i posiadanych środków, a nie jak powód sugeruje w pozwie, jego kosztem i z jego rzekomo wypracowanych środków. W przeciwieństwie bowiem do powoda, pozwana przez cały okres trwania małżeństwa stron była osobą aktywną zawodowo.

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom powoda jakoby w trakcie małżeństwa został przeprowadzony remont domu i prace te były w większości finansowane z zarobków powoda gdyż powód w trakcie trwania małżeństwa stron miał problemy finansowe w związku z brakiem dokonania rozliczeń ze świadkiem R. G.. Powód miał również zadłużenie w ZUS. O powyższym świadczą zeznania świadka R. G. i zeznania pozwanej, którym Sąd dał wiarę. Początkowo pozwana pomagała powodowi finansowo w wypełnianiu zobowiązań finansowych i ponosiła z tego względu wydatki. Nigdy jednak nie domagała się ich zwrotu, gdyż jako jego małżonka czuła się zobowiązana do wzajemnej pomocy. Powód nie ponosił kosztów zamieszkiwania w zakupionym przez pozwaną domu.

Strony zawarły związek małżeński w dniu 22 listopada 2008 roku zatem powód nie mógł dokonywać nakładów w 2008r. Do tego czasu pozwana z własnych środków sfinansowała między innym ukończenie dachu oraz prace wodno­kanalizacyjne i remontowe w łazience. Nie mógł również dokonywać nakładów w 2016r. ponieważ od lutego 2016 roku strony pozostawały w faktycznej separacji.

Wspólność ustawowa pomiędzy stronami trwała przez okres niewiele ponad roku. Pozwana zaprzecza, by w tym okresie powód dokonywał jakichkolwiek nakładów z majątku osobistego (którego nie miał) na majątek osobisty pozwanej.

Pozwanej nic nie wiadomo, żeby powód uzyskiwał średnie miesięczne zarobki w wysokości 7.000 złotych miesięcznie. Jeśli powód „przynosił do domu” pieniądze to strony pokrywały wydatki na życie typu zakup żywności, lekarstwa czy też powód część pieniędzy przeznaczał na swoje potrzeby. Z całą pewnością nie były to kwoty dzięki, którym pozwana mogłaby sfinansować koszty remontu domu. Dodatkowo powód miał problemy ze zdrowiem. Zeznaniom pozwanej Sąd dał wiarę korespondują one z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Pozwana w okresie małżeństwa stron osiągała dochody z prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą (...) P.P.H.U. (...) zajmującą się sprzedażą detaliczną odzieży oraz sprzedawała kosmetyki z A.. Pozwana posiadała znaczne oszczędności, w tym pozostałe pieniądze ze spłat od byłego małżonka na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi XII Wydziału Cywilnego Rodzinnego z dnia 15 listopada 2007 r. wydanego w sprawie o sygn. akt XII C 1323/07 w kwocie 250.000 zł. Pozwana wiele z robót budowlanych zlecała samodzielnie oraz dokonywała za nie płatności z własnych środków. Strony zawarły związek małżeński w dniu 22 listopada 2008 r. Do tego czasu pozwana z własnych środków sfinansowała między innym ukończenie dachu oraz prace wodno­kanalizacyjne i remontowe w łazience. Nie łączył pozwaną z powodem ustrój wspólności majątkowej, dlatego jeśli były ponoszone nakłady to były ponoszone całkowicie dobrowolnie i nie wymagają wzajemnych rozliczeń.

Zeznania powoda co do poniesionych nakładów na nieruchomość pozwanej pozostają w rażącej sprzeczności z zebranym dotychczas materiałem dowodowym i Sąd odmówił im wiarygodności w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności także załączonych akt sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku o sygn. akt I Ns 489/17 o podział majątku wspólnego i akt o sygn. akt I C 531/18 o opróżnienie lokalu mieszkalnego i poczynionych tam ustaleń.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadkom: J. N. i T. N. (2), którzy zostali zgłoszeni dla potrzeb niniejszego postępowania jakoby środki finansowe, prace remontowe na terenie nieruchomości, na dobudowę pomieszczeń, pochodziły od powoda, to on uzgadniał wszystkie szczegóły prac i finansował te prace. Jednocześnie świadek T. N. (2) zeznał : „w sumie to nie pamiętam kto zlecił nam budowanie tych ścian, czy powód, czy pozwana”.

Sąd pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości gdyż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy świadczy o konieczności oddalenia powództwa w niniejszej sprawie i dalsze prowadzenie postępowania prowadziłoby tylko i wyłącznie do jego przedłużenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Powództwo w niniejszej sprawie podlega oddaleniu .

Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia co do zwrotu nakładów i wydatków poczynionych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej wskazać należy przepis art.45 k. r. i o. p § 1.

Stosownie do treści art. 45 k. r. i o. p § 1 każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego m ajątek osobisty.

z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Przez nakłady w rozumieniu przepisu art. 45 jj 1 KRO należy rozumieć koszty poniesione w związku z zachowaniem, używaniem lub ulepszeniem tej rzeczy. Z treści art. 45 jj 1 i 2 KRO wynika, że każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodzin. Wynika stąd, że nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek odrębny jednego z małżonków nie są składnikiem tego majątku, ale elementem zewnętrznym w stosunku do tego majątku, a ich zwrotu dokonuje się przy podziale majątku, a nie w jego ramach. Pomijając literalne brzmienie przepisu art. 45 $ 1 KRO do takich samych wniosków prowadzą same założenia postępowania o podział majątku wspólnego i charakter nakładów, jako dobrowolnego użycia własnych dóbr majątkowych na rzecz innej osoby bez względu na jej wolę, a więc wszelkich inwestycji utrzymujących rzecz w należytym stanie lub ulepszających ją. Nakłady dokonane z majątku wspólnego na majątek osobisty nie wchodzą do majątku wspólnego i nie podlegają podziałowi, ale zwrotowi w zasadzie jako wierzytelność pieniężna (a ściślej zazwyczaj udział 1 w takiej wierzytelności) jednego z małżonków w stosunku do drugiego. O ile zatem dopuszczalne i możliwe jest dokonanie podziału wszelkich wierzytelności pieniężnych małżonków przysługujących im wobec osób trzecich, w tym również z tytułu nakładów dokonywanych na nieruchomości takich osób (choć w piśmiennictwie wyrażono pogląd o podziale takich wierzytelności ex lege bez konieczności dokonania ich umownego, czy też sądowego podziału), to trudno wyobrazić sobie dokonanie podziału wierzytelności małżonków z tytułu nakładów czynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty. W związku z tym przyjmuje się, że jakkolwiek o zwrocie nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków orzeka się z urzędu, to jednak roszczenia o ich zwrot nie uwzględnia się przy ustaleniu składu majątku wspólnego podlegającego podziałowi i - jak wynika z art. 45 ^ 1 KRO i art. 567 § 1 KPC - rozstrzygnięcie o zwrocie tych wydatków i nakładów jest w sprawie o podział majątku wspólnego orzeczeniem dodatkowym (uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2008 roku, III CZ P 148/07. OSNC rok 2009, nr 2, poz. 23).

Rozliczeniu na podstawie wyżej wskazanej normy podlegają korzyści majątkowe, przysporzenia majątkowe, przesunięcia majątkowe, przesunięcia aktywów, czy świadczenia z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty małżonka. Kwestia ta była wielokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego (por. np. wyrok SN z dnia 15 lutego 2012 r., sygn. akt I CNP 25/11. (...) postanowienia SN z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt III CSK 274/09. OSNC Zbiór Dodatkowy (...), poz. 9, z dnia 9 maja 2003 r., sygn. akt V CKN 363/01, z dnia 21 października 1998 r., sygn. akt II CKU 56/98, z dnia 10 lipca 1976 r., sygn. akt III CRN 126/76. OSNC 1977, nr 4, poz. 73, uchwałę SN z dnia 2 marca 1972 r., sygn. akt III CZP 100/71. OSNC 1972, nr 7 - 8 , poz. 129).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2014 roku V CZ 36/14 ) jeżeli nie istnieje jako obiekt podziału wspólny majątek stron po ustaniu majątkowej wspólności małżeńskiej, to roszczenia z tytułu zwrotu wydatków, nakładów i spłaconych długów przewidziane w art. 45 k.r. i o. p. podlegają rozpoznaniu w trybie postępowania procesowego.

Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia co do zwrotu nakładów i wydatków poczynionych po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej wskazać należy przepis art. 405 k.c.

Przesłanką powstania roszczenia na tej podstawie prawnej jest wykazanie uzyskania korzyści majątkowej bez podstawy prawnej, to jest wystąpienia przesunięcia majątkowego w okolicznościach, w których wzbogaconemu i zubożonemu nie przysługują żadne szczególne uprawnienia do wkraczania w sferę stosunków majątkowych. Tytułem przykładu wskazać należy na stan faktyczny, polegający na czynieniu przez byłych małżonków wspólnych nakładów na nieruchomość należącą do rodziców jednego z byłych małżonków, którzy podjęli decyzję o przekazaniu własności tej nieruchomości osobie trzeciej.

Wzbogacenie jednej osoby jest zawsze następstwem zubożenia innej osoby. Istnieje więc w istocie współzależność między uzyskaniem korzyści majątkowej wzbogaconego, a umniejszeniem majątku, bądź braku korzyści u zubożonego. Celem roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest przywrócenie do majątku zubożonego tego samego co z majątku tego ubyło.

W przypadku zajścia przesłanek określonych w art. 405 KC (wzbogacenie jednego podmiotu kosztem innego podmiotu) powstaje stosunek zobowiązaniowy (zobowiązanie), w ramach którego zubożonemu przysługuje roszczenie o zwrot wzbogacenia przeciwko temu podmiotowi, który bezpodstawnie wzbogacił się jego kosztem. Najogólniej i w uproszczeniu można więc powiedzieć, że bezpodstawne wzbogacenie jest instytucją prawa cywilnego, umożliwiającą odzyskanie przez dany podmiot wartości majątkowej, którą utracił bez podstawy prawnej na rzecz innego podmiotu. Otóż, najogólniej rzecz biorąc, prawo nie może uznawać prawnej skuteczności przesunięć w majątkach podmiotów tego prawa, które dokonane zostały bez prawnej podstawy.

W konsekwencji, każde prawnie skuteczne przejście (przesunięcie) szeroko rozumianych korzyści majątkowych z jednego podmiotu na drugi nie tylko nie może być sprzeczne z obowiązującymi normami prawnymi, ale musi w normach tych znajdować swoją podstawę czy uzasadnienie.

Ciężar udowodnienia przesłanek z art. 45 k. r. i o. p § 1 i z art. 405 k.c. spoczywa na zasadach ogólnych, określonych w art. 6 k.c. na powodzie, jako osobie zubożonej. Powód w toku niniejszego postępowania nie podołał temu obowiązkowi. Zebrany materiał dowodowy w sprawie, a w szczególności załączone akta sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku o sygn. akt I Ns 489/17 o podział majątku wspólnego i akta o sygn. akt I C 531/18 o opróżnienie lokalu mieszkalnego świadczą o tym, że pozwana nie została bezpodstawnie wzbogacona kosztem powoda.

Powód nie udowodnił jaka była wartość ewentualnych nakładów, jakie zostały poczynione na nieruchomość pozwanej w okresie od 22 listopada 2008 roku do 7 grudnia 2009 roku, a także po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej. Nakłady te miały polegać - w ocenie powoda - na finansowaniu remontów domu i finansowaniu innych czynionych na nieruchomości pozwanej inwestycji.

Okoliczności te nie zostały udowodnione.

Pozwana ponosiła koszty związane z utrzymaniem domu, dokonywała prac i nabywała przedmioty podnoszące wartość nieruchomości z własnych wypracowanych i posiadanych środków, a nie jak powód sugeruje w pozwie, jego kosztem i z jego rzekomo wypracowanych środków. W przeciwieństwie bowiem do powoda, pozwana przez cały okres trwania małżeństwa stron była osobą aktywną zawodowo.

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom powoda jakoby w trakcie małżeństwa został przeprowadzony remont domu i prace te były w większości finansowane z zarobków powoda gdyż powód w trakcie trwania małżeństwa stron miał problemy finansowe w związku z brakiem dokonania rozliczeń ze świadkiem R. G.. Powód miał również zadłużenie w ZUS. O powyższym świadczą zeznania świadka R. G. i zeznania pozwanej, którym Sąd dał wiarę. Początkowo pozwana pomagała powodowi finansowo w wypełnianiu zobowiązań finansowych i ponosiła z tego względu wydatki. Nigdy jednak nie domagała się ich zwrotu, gdyż jako jego małżonka czuła się zobowiązana do wzajemnej pomocy. Powód nie ponosił kosztów zamieszkiwania w zakupionym przez pozwaną domu.

Strony zawarły związek małżeński w dniu 22 listopada 2008 roku zatem powód nie mógł dokonywać nakładów w 2008r. Do tego czasu pozwana z własnych środków sfinansowała między innym ukończenie dachu oraz prace wodno­kanalizacyjne i remontowe w łazience. Nie mógł również dokonywać nakładów w 2016r. ponieważ od lutego 2016 roku strony pozostawały w faktycznej separacji.

Wspólność ustawowa pomiędzy stronami trwała przez okres niewiele ponad roku. Pozwana zaprzecza, by w tym okresie powód dokonywał jakichkolwiek nakładów z majątku osobistego (którego nie miał) na majątek osobisty pozwanej.

Pozwanej nic nie wiadomo, żeby powód uzyskiwał średnie miesięczne zarobki w wysokości 7.000 złotych miesięcznie. Jeśli powód „przynosił do domu” pieniądze to strony pokrywały wydatki na życie typu zakup żywności, lekarstwa czy też powód część pieniędzy przeznaczał na swoje potrzeby. Z całą pewnością nie były to kwoty dzięki, którym pozwana mogłaby sfinansować koszty remontu domu. Dodatkowo powód miał problemy ze zdrowiem.

Pozwana w okresie małżeństwa stron osiągała dochody z prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą (...) P.P.H.U. (...) zajmującą się sprzedażą detaliczną odzieży oraz sprzedawała kosmetyki z A.. Pozwana posiadała znaczne oszczędności, w tym pozostałe pieniądze ze spłat od byłego małżonka na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi XII Wydziału Cywilnego Rodzinnego z dnia 15 listopada 2007 r. wydanego w sprawie o sygn. akt XII C 1323/07 w kwocie 250.000 zł. Pozwana wiele z robót budowlanych zlecała samodzielnie oraz dokonywała za nie płatności z własnych środków. Strony zawarły związek małżeński w dniu 22 listopada 2008 r. Do tego czasu pozwana z własnych środków sfinansowała między innym ukończenie dachu oraz prace wodno­kanalizacyjne i remontowe w łazience. Nie łączył pozwaną z powodem ustrój wspólności majątkowej, dlatego jeśli były ponoszone nakłady to były ponoszone całkowicie dobrowolnie i nie wymagają wzajemnych rozliczeń.

Zeznania powoda pozostają w rażącej sprzeczności z zebranym dotychczas materiałem dowodowym i Sąd odmówił im wiarygodności w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności także załączonych akt sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku o sygn. akt I Ns 489/17 o podział majątku wspólnego i akt o sygn. akt I C 531/18 o opróżnienie lokalu mieszkalnego i poczynionych tam ustaleń.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadkom: J. N. i T. N. (2), którzy zostali zgłoszeni dla potrzeb niniejszego postępowania jakoby środki finansowe, prace remontowe na terenie nieruchomości, na dobudowę pomieszczeń, pochodziły od powoda to on uzgadniał wszystkie szczegóły prac i finansował te prace. Jednocześnie świadek T. N. (2) zeznał: „ w sumie to nie pamiętam kto zlecił nam budowanie tych ścian, czy powód, czy pozwana”.

Dodatkowo wartość prac remontowych z biegiem lat i na skutek eksploatowania domu wyłącznie przez pozwanego znacząco spadła na wartości i żądana kwota jest w oczywisty sposób nienależna. Pozwany po rozwodzie stron, co miało miejsce od grudnia 2017 roku do 2 października 2020 roku zajmował nadal piętro budynku mieszkalnego, przy czym korzystał z domu i nieruchomości w sposób, który zmusił pozwaną do wyprowadzenia się z domu w sierpniu 2016 roku. Podczas faktycznej nieobecności pozwanej doszło do zniszczenia pieca żeliwnego, żyrandoli, zaginięcia niektórych sprzętów elektrycznych oraz drewna na opał. Miała miejsce również awaria instalacji elektrycznej oraz dochodziło do zapychania kanalizacji wylewało szambo). M.in. w maju 2019 roku doszło do zalania dołu domu. We wszystkich pomieszczeniach na dole stała woda. Uszkodzeniu uległy w szczególności podłogi, ściany, meble. Stan techniczny i wizualny nieruchomości pozostawia zatem wiele do życzenia. Działka, na której jest położona nieruchomość jest zaniedbana. Pozwana będzie zmuszona ponieść duże nakłady w celu doprowadzenia jej do stanu sprzed jej opuszczenia przez pozwaną. Powód korzystał z nieruchomości na zasadzie bezumownego korzystania. Nie płacił pozwanej żadnego wynagrodzenia za korzystane z nieruchomości. Aktualnie toczy się między stronami sprawa przed Sądem Rejonowym w Radomsku I Wydziałem Cywilnym za sygn. akt: I C 322/20 o bezumowne korzystanie przez powoda z domu pozwanej.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego w przedmiotowej sprawie przyjąć należy, że roszczenie powoda w żaden sposób nie zostało udowodnione dlatego winno być oddalone w całości.

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności Sąd obciążył powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata. Wynagrodzenie z tytułu zastępstwa prawnego w kwocie 5.417,00 złotych ustalone zostało stosownie do § 2 pkt.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie. (5.400,00 złotych koszty zastępstwa procesowego + opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17,00 złotych )

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu uzasadnia art. 98 k.p.c., nie zaś art. 102 k.p.c. Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Powód jest stroną przegrywającą proces, jednak Sąd z uwagi na charakter dochodzonych roszczeń uznał, że byłoby nieusprawiedliwione nieobciążenie powoda kosztami strony pozwanej.

Sama sytuacja materialna strony procesu nie jest wystarczająca do zastosowania art. 102 k.p.c. w sytuacji gdy strona ta dała podstawy do wytoczenia powództwa, a podjętych przez nią działań nie można uznać za działania w dobrej wierze. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 września 2020 roku V A Ca 215.20 L.)

Na podstawie § 8 pkt 6 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz.U. z 2016 roku poz.1715) Sąd przyznał pełnomocnikowi powoda wynagrodzenie w kwocie 4.428,00 zł z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i nakazał wypłacenie tej kwoty ze środków Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.