Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 73/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2020r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Hanna Rucińska (spr.)

Sędziowie:

SA Barbara Rączka - Sekścińska

SA Mariusz Wicki

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2020r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. G.

przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w (...)

z dnia 16 sierpnia 2019r., sygn. akt I C 611/18

I.  prostuje oznaczenie pozwanego w rubrum zaskarżonego wyroku w ten sposób, że w miejsce słów: „Dyrektorowi Aresztu Śledczego” wpisuje słowa: „Aresztowi Śledczemu”;

II.  oddala apelację;

III.  zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego pozwanego

w postępowaniu apelacyjnym.

Barbra Rączka – Sekścińska Hanna Rucińska Mariusz Wicki

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 73/20

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 sierpnia 2019r. Sąd Okręgowy w (...) w sprawie z powództwa S. G. przeciwko Skarbowi Państwa - Aresztowi Śledczemu w B., o zapłatę, oddalił powództwo (punkt 1), zasądził od powoda na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 10.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (punkt 2), kosztami sądowymi, od obowiązku uiszczenia których powód był zwolniony obciążył Skarb Państwa (punkt 3).

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na ustaleniach i rozważaniach prawnych, które zawarł w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie punktu 1 wyroku oddalającego powództwo o zapłatę kwoty 250.000 zł oraz punktu 2 wyroku, jednocześnie mu zarzucając:

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów stanowiących podstawę wydanego orzeczenia, polegające na uznaniu, że pozwany nie naruszył dóbr osobistych powoda,

- naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z. art. 217 k.p.c. poprzez oddalenie przez Sąd I instancji, zgłoszonych przez powoda wniosków dowodowych o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wyniku badań Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w B. z dnia 5 grudnia 2017r., który to w sposób jednoznaczny wskazywał na naruszenie przez pozwanego dóbr osobistych powoda a także oddalenie innych składanych przez powoda wniosków dowodowych w postaci przedkładanych przez powoda do Sądu Okręgowego pism,

- naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez wadliwe sporządzenie przez Sąd I instancji uzasadnienia wyroku i brak ustalenia w uzasadnieniu faktów, które Sąd uznał za udowodnione a którym odmówił przyznania wiarygodności oraz niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów, na których oparł się Sąd Okręgowy wydając zaskarżony wyrok.

W oparciu o powyższe skarżący wniósł o uchylenie lub zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uznanie powództwa za uzasadnione i zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa- Aresztu Śledczego w B., na wskazany przez powoda cel społeczny, kwoty 250.000,00zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz o zmianę rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2 wyroku.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm prawem przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako niezasadna podlega oddaleniu.

Na wstępie należy wskazać, że w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 kwietnia 2000 r. w sprawie o sygn. akt III CKN 812/98 (OSNC 2000/10/193) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że sąd drugiej instancji w systemie apelacyjnym jest instancją merytoryczną, co oznacza, że sąd ten ma obowiązek poczynić własne ustalenia faktyczne i ocenić je samodzielnie z punktu widzenia prawa materialnego. Ponadto w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 1999 r., II CKN 391/98, wskazano, że w sytuacji, gdy sąd drugiej instancji w pełni podziela ustalenia faktyczne poczynione przez sąd pierwszej instancji, nie zachodzi potrzeba ich powtarzania w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji. Wystarcza w takim wypadku odwołanie się do ustaleń sądu pierwszej instancji i przyjęcie ich za własne. Natomiast nieodzowne jest ustosunkowanie się przez sąd drugiej instancji do zarzutów przytoczonych w apelacji (tak również Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 16 grudnia 2003 r., II CK 331/02).

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne, podobnie podziela dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oraz ocenę prawną prawidłowo ustalonego stanu faktycznego co do braku podstaw do zasądzenia kwoty 250.000,00zł wraz z odsetkami ustawowymi tytułem zapłaty w związku z naruszeniem przez pozwanego dóbr osobistych powoda.

Ustosunkowując się do podniesionego przez powoda zarzutu naruszenia prawa procesowego, mianowicie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. k.p.c., stwierdzić należy, iż jest on chybiony. W tym miejscu przypomnieć należy, że przepis art. 233 § 1 k.p.c. zakreśla Sądowi granice oceny zebranego materiału dowodowego, a do jego naruszenia mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (tak m.in. SN w wyroku z dnia 16 grudnia 2005r., III CK 314/05, niepublikowanym, zamieszczonym w LEX nr 172176). Powyższą regułę należy rozwinąć i rozumieć w ten sposób, że nawet jeżeli na podstawie zebranego materiału dowodowego, można wywnioskować inną wersję wydarzeń, zbliżoną do twierdzeń skarżącego, ale jednocześnie, wersji przyjętej przez Sąd pierwszej instancji nie można zarzucić rażącego naruszenia szeroko pojętych reguł inferencyjnych, to stanowisko skarżącego stanowić będzie tylko i wyłącznie polemikę ze słusznymi i prawidłowymi ustaleniami Sądu. Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd I instancji, dokonał prawidłowych ustaleń na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego a także właściwej jego oceny, rzeczowo uzasadniając motywy swego rozstrzygnięcia. Nadto, powód nie wskazał jakie działania lub zaniechania pozwanego nosiły znamiona bezprawności oraz nie wykazał naruszenia jego dóbr osobistych w postaci czci, dobrego imienia, zdrowia psychicznego i wolności. Nie przedstawił też żadnych dowodów potwierdzających bezprawność działania pozwanego. Skarżący nie wykazał skutecznie, aby rozumowanie Sądu I instancji przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było nielogiczne, czy wadliwe. Tym samym przedstawione zarzuty apelacji stanowią jedynie wyraz braku akceptacji dla treści zapadłego rozstrzygnięcia i polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy w toku rozpoznawania przedmiotowej sprawy przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, że powód przyjmując od pielęgniarki przepisane leki i nie łykając ich, mógł posiadać w celi zabezpieczoną liczbę tabletek a sam fakt ich ukrywania w bieliźnie, wskazywał na świadomość powoda o nielegalności jego działań, co czyniło jego twierdzenia o bezzasadnym pomówieniu go przez pozwanego o posiadanie środka odurzającego zawartego w ukrywanych przez niego lekach, nieuzasadnionymi.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z. art. 217 k.p.c. poprzez oddalenie przez Sąd I instancji, zgłoszonych przez powoda wniosków dowodowych o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wyniku badań Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w B. z dnia 5 grudnia 2017r., a także oddalenie innych składanych przez powoda wniosków dowodowych w postaci przedkładanych przez powoda do Sądu Okręgowego pism. Podkreślenia wymaga, że zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. ma rację bytu tylko w sytuacji, gdy wykazane zostanie, że sąd przeprowadził dowód na okoliczności nie mające istotnego znaczenia w sprawie i ta wadliwość postępowania dowodowego mogła mieć wpływ na wynik sprawy, bądź gdy sąd odmówił przeprowadzenia dowodu na fakty mające istotne znaczenie w sprawie, wadliwie oceniając, iż nie mają one takiego charakteru (postanowienie SN z 13 września 2001 r., IV CKN 430/00, LEX nr 1211984). Mając powyższe na uwadze, odnosząc się do wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z dokumentu - wyniku badań Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w B. z dnia 5 grudnia 2017 roku wskazania wymaga, że dowód ten został przeprowadzony przez Sąd I instancji i potwierdził fakt posiadania przez powoda substancji o nazwie tramal (k.229). Z kolei odnosząc się do pozostałych wniosków dowodowych zgłaszanych przez powoda w pismach z dnia 4, 9 i 10 czerwca 2019 roku oraz w piśmie z dnia 6 lipca 2019 roku, Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, że przeprowadzenie w/w dowodów nie miało istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy a okoliczności, na jakie powód powoływał dowody nie stanowiły istoty sporu i miały jedynie charakter incydentalny. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, wskazywane przez powoda wnioski dowodowe należało uznać za spóźnione, ponieważ powód w żaden sposób nie wykazał, że nie mógł ich zgłosić na etapie wniesienia pozwu a okoliczności odnoszące się do kwestii przebiegu oraz wyników kontroli osobistej powoda przeprowadzonej w Areszcie Śledczym w B. niewątpliwie winny zostać udowodnione już na etapie wnoszenia pozwu. Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, nie znajdowały żadnego uzasadnienia twierdzenia skarżącego, iż doszło do naruszenia tych przepisów.

Za bezzasadny należy uznać zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie bowiem z aprobowanym w orzecznictwie poglądem, który Sąd Apelacyjny w pełni podziela, obraza art. 328 § 2 może być skutecznie podniesiona jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdy treść uzasadnienia uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny motywów, które doprowadziły do wydania orzeczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2010r., I UK 244/09, niepubl., Lex nr 577821; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2010r., II UK 148/09, niepubl., Lex nr 577847; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2009r., I CSK, niepubl., Lex nr 553674), z czym jednak nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Nie ulega wątpliwości, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera wszystkie niezbędne elementy o jakich mowa we wskazywanym przepisie k.p.c. i pozwala na merytoryczną ocenę prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia. Do wniosku takiego prowadzi analiza uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, z którego wynika, które fakty Sąd I instancji uznał za udowodnione (k.228-230), dowody, na których się oparł (k.229), przyczyny, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności (k.229-230) oraz wyjaśnił podstawę prawną wyroku (k.230-232), co czyni zarzuty powoda w tym zakresie całkowicie chybionymi.

Analizując przedmiotową sprawę Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, iż Sąd pierwszej instancji trafnie przyjął, że powód nie przedstawił jakichkolwiek dowodów świadczących o bezprawności działania pozwanego a podjęte przez niego działania były zgodne z przepisami prawa. Zatem ustalony stan faktyczny nie pozwalał na przypisanie odpowiedzialności funkcjonariuszom i pracownikom Aresztu Śledczego w B. za naruszenie dóbr osobistych powoda. W ocenie Sądu Apelacyjnego, wobec braku wykazania przez powoda bezprawności działań pozwanego, zasadnym było na podstawie art. 23, art. 24 w zw. z art. 448 k.c. oraz na podstawie art. 417 k.c. a contrario oddalenie powództwa przez Sąd I instancji.

W tym stanie rzeczy nie podzielając wskazanych wyżej zarzutów apelacji ani argumentacji zgłoszonej na jej poparcie, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację (punkt II wyroku).

W punkcie I wyroku, na podstawie art. 350 § 1 i 3 k.p.c. sprostowano z urzędu niedokładność w oznaczeniu pozwanego w rubrum zaskarżonego wyroku w ten sposób, że

w miejsce słów: „Dyrektorowi Aresztu Śledczego” wpisano słowa: „Aresztowi Śledczemu”.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 7 w zw. z § 10 ust.1 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 615, z późn. zm.) obciążając nimi - zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania – powoda, jako stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne.