Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 31/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 stycznia 2020 r. (data prezentaty) małoletni powód M. R. (1), reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową B. W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. R. (2) na swoją rzecz kwoty po 1.500 zł (jeden tysiąc pięćset 00/100) złotych miesięcznie tytułem alimentów, płatnych z góry, do 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Jednocześnie wniesiono o udzielenie zabezpieczenia, poprzez zobowiązanie pozwanego M. R. (2) do uiszczania na rzecz powoda M. R. (1) kwoty po 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych miesięcznie, płatnych z góry do 10-go każdego miesiąca. (k. 4-5)

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 28 stycznia 2020 r. zobowiązano pozwanego M. R. (2) do łożenia na utrzymanie małoletniego M. R. (1), urodzonego w dniu (...) w W. kwoty po 600 (sześćset) złotych miesięcznie, tytułem alimentów, płatnych z góry do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego B. W., do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami. (k. 70)

Na rozprawie w dniu 13 sierpnia 2020 r. strony zajęły ostateczne stanowisko w sprawie. Powód podtrzymał żądanie pozwu w całości. Pozwany uznał powództwo do kwoty 500 (pięćset) złotych miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa. (k. 213-215v.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. R. (1) urodzony w dniu (...) w W. pochodzi z nieformalnego związku (...) oraz B. W.. (dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 6-6v.)

M. R. (1) ma obecnie rok i osiem miesięcy. Uczęszcza on do przedszkola. Mieszka razem z matką B. W.. M. R. (1) często choruje między innymi na zapalenie oskrzeli, katar. Koszty utrzymania powoda wynoszą około 1 500 zł miesięcznie, w tym: wyżywienie – 450 zł, odzież – 150 zł, środki higieniczne, w tym pieluchy – 200 zł, leki – 30 zł, akcesoria i zabawki –100 zł, pakiet medyczny – 70 zł, dodatkowe nieregularne wydatki – 150 zł oraz udział w czynszu i innych opłatach związanych z mieszkaniem – 320 zł . (dowód:, faktury vat k. 8-9, 12-23, 25-28, 30-36, 38-56, potwierdzenie przelewu za czynsz k. 61, potwierdzenie przelewu za prąd k. 65, zeznania B. W. k. 213v.)

Ojciec powoda M. R. (2) ma 38 lat. Mieszka razem z swoją matką. Jest zatrudniony na pół etatu na stanowisku mechanik samochodowy. Oprócz tego dorabia sobie w domu. W 2019 r. zadeklarował dochód w kwocie 11.062,74 zł. Z tytułu wspólnego zamieszkiwania z matką M. R. (2) przekazuje na jej rzecz 500 zł miesięcznie. M. R. (2) posiada oprócz powoda jeszcze dwójkę dzieci: A. R. (7 lat) oraz F. R. (9 lat). Na rzecz wyżej wymienionych dzieci uiszcza alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie. Posiada zadłużenie alimentacyjne w kwocie 8.000-9.000 zł. Z dwójką pozostałych dzieci M. R. (2) ma uregulowane kontakty, które odbywają się w co drugi weekend, a w wakacje w pierwsze dwa tygodnie lipca i sierpnia oraz w ferie zimowe tydzień. (dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 206, odpis skróconego aktu urodzenia k. 207, odpis skróconego aktu urodzenia k. 208, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019 k. 210-211v., zeznania M. R. (2) k. 214-215)

Pozwany M. R. (2) nie sprawuje osobistej pieczy nad małoletnim powodem oraz nie utrzymuje z nim kontaktów. (dowód: zeznania B. W. k. 213v, zeznania M. R. (2) k. 214-215)

Matka powoda B. W. ma 35 lat. Mieszka ona wraz z małoletnim w mieszkaniu, stanowiącym jej własność. Jest zatrudniona na 0,875 etatu na stanowisku kierownik działu wprowadzania danych. Zarabia około 4.500 zł miesięcznie. W 2018 r. uzyskała dochód w kwocie 58.486,81 zł, a w 2019 r. 51.358,49 zł. Oprócz kosztów utrzymania powoda B. W. spłaca kredyt w kwocie łącznej 1.200 zł miesięcznie. Koszt utrzymania jej mieszkania wynosi 660 zł miesięcznie. Na swojej wyżywienie wydaje kwotę 500 zł miesięcznie. Ponosi również koszty związane z użytkowaniem samochodu w wysokości około 300 zł miesięcznie . (dowód: zaświadczenie k. 7, potwierdzenie przelewu za czynsz k. 61, potwierdzenie przelewu z tytułu spłaty kredytu k. 63, potwierdzenie przelewu za prąd k. 65, zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2018 k. 82-85v., zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2019 r. 108-111v., zaświadczenie k. 121, zeznania B. W. k. 213v.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów oraz zeznań przedstawicielki ustawowej powoda B. W.. Sąd częściowo uwzględnił zeznania pozwanego M. R. (2).

Ustosunkowując się do przedłożonych dokumentów podkreślić należy, że nie były one kwestionowane przez strony, a ponadto w ocenie Sądu brak było podstaw, aby nie dać im wiary. Przedmiotowe dowodowy okazały się pomocne w ustaleniu wysokości średniomiesięcznego kosztu utrzymania powoda oraz wysokość miesięcznych zarobków przedstawicielki ustawowej powoda B. W., gdyż potwierdził złożone w tym względzie zeznania B. W..

Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd nie uwzględnił kopii paragonów, gdyż świadczą one jedynie o nominalnej cenie danego produktu, co nie stanowi istotnej okoliczności w niniejszej sprawie. Z tego samego powodu Sąd nie uwzględnił również dowodu z wydruków zawierających korespondencję SMS-ową przedstawicielki ustawowej powoda oraz pozwanego, gdyż dowodzi ona jedynie, iż ww. pozostają w konflikcie.

Sąd za pełni wiarygodne uznał zeznania przedstawicielki ustawowej powoda B. W.. Po części znajdują one potwierdzenie w złożonych dokumentach. Sąd jedynie z urzędu, kierując się zasadami doświadczenia życiowego uznał, iż koszt miesięczny leków powoda wynosi 30 zł. B. W. w tym zakresie zadeklarowała kwotę 10-20 zł. Przedmiotowe kwoty są zbyt niskie. Powyższe znajduje potwierdzenie w złożonych fakturach, gdyż w dniu 15 grudnia 2019 r. B. W. na leki powoda wydała kwotę 59,13 zł (k. 14), a w dniu 9 stycznia 2020 r. 55,40 zł (k.9). Oprócz tego Sąd uwzględnił kwotę 150 zł miesięcznie na dodatkowe nieregularne wydatki związane choćby z wakacjami, urodzinami kolegów małoletniego, czy kupnem pojedynczych rzeczy, które są konieczne dla rozwoju dziecka np. chodzik. Uwzględniając tą kwotę Sąd miał na uwadze, iż pozwany w żadnej sposób nie angażuje się w życie dziecka i całość nieregularnych, a koniecznych i uzasadnionych wydatków musiałaby ponosić przedstawicielka ustawowa powoda.

Ustosunkowując się do zeznania pozwanego M. R. (2) Sąd uznał je za niewiarygodne, w zakresie jakim odnosiły się one do wysokości jego zarobków. Powyższe wynika z ich treści. Pozwany zadeklarował dochody w łącznej wysokości od 2.100 do 2.800 zł miesięcznie. Jednocześnie sam przyznał, iż na zobowiązanie alimentacyjne względem dwójki pozostałych dzieci wydaje 1.000 zł miesięcznie. Kolejne 600 zł przeznacza na rzecz powoda. Oprócz tego 500 zł pozwany przekazuje swojej matce. Wysokość tylko tych kosztów to łącznie 2.100 zł. Pozwany ponosi również koszty utrzymania pozostałej dwójki dzieci, w czasie kontaktów z nimi. Z tego względu zdaniem Sądu pozwany uzyskuje wyższe dochody niż zadeklarowane.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było częściowo zasadne.

Zgodnie z art. 133 § 1 i 3 krio rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 135 § 1 i 2 krio, zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby uprawnionego. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą „dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż pozwany, jako ojciec małoletniego powoda, jest zobowiązany do jego alimentowania. Jednakże przy ocenie wysokości zasądzonych alimentów należy wziąć pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego oraz rzeczywiste usprawiedliwione potrzeby dziecka.

Usprawiedliwione potrzeby powoda w postaci kosztów jego utrzymania Sąd wycenił na kwotę ok. 1 500 zł. Składają się na nie (w przybliżeniu) koszty: wyżywienia (450 zł), odzieży (150 zł), środków higienicznych (200 zł), leków (30 zł), akcesoriów i zabawek (100 zł), pakietu medycznego (70 zł), dodatkowe nieregularne wydatki (150 zł) oraz czynszu i innych opłatach związanych z mieszkaniem (320 zł).

Ustalając powyższą kwotę Sąd nie uwzględnił, wbrew postulatom powoda, kosztów kredytu mieszkaniowego przedstawicielki ustawowej B. W., gdyż jest to zobowiązanie osobiste B. W. nie związane z utrzymaniem dziecka.

Odnosząc się do sytuacji pozwanego Sąd uznał, iż posiada on dobre możliwości zarobkowe wynikające z posiadanego wykształcenia i wykonywanego zawodu. Pozwany jest z zawodu mechanikiem samochodowym z 10-letnim doświadczeniem. Wiedzą powszechną jest, iż obecnie na rynku pracy brakuje osób z wyuczonymi zawodami np. mechanika, murarza, elektryka, ze względu na kryzys szkolnictwa zawodowego. Dlatego zdaniem Sądu pozwany jest w stanie osiągać miesięczny dochód w kwocie 4.000 – 5.000 zł. Podkreślić należy, że pozwany sam przyznał, iż w przeszłości zarabiał 3.500 zł miesięcznie netto.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, iż możliwości zarobkowo-majątkowe pozwanego pozwalają na łożenie przez niego alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu kwota ta pozwoli na zaspokojenie większości potrzeb dziecka, a jednocześnie nie będzie stanowiła nadmiernego obciążenia dla pozwanego. Jednocześnie uwzględnia ono okoliczność, iż pozwany posiada dwójkę dzieci, na które łoży alimenty w łącznej kwocie 1.000 zł miesięcznie. Nadto, w ocenie Sądu, zasadne jest ustalenie nierównego udziały rodziców w kosztach utrzymania dziecka, bowiem matka małoletniej spełnia swój obowiązek alimentacyjny również poprzez osobiste starania podczas codziennej opieki nad synem. Z kolei pozwany nie utrzymuje kontaktów z powodem. Tą okoliczność należy podkreślić. Sąd ma świadomość, iż w niniejszej sprawie zasądził wyższe alimenty, niż przysługujące starszym dzieciom pozwanego. Lecz w przypadku tychże dzieci pozwany oprócz opłacania alimentów aktywnie uczestniczce w ich życiu. W konsekwencji oprócz alimentów ponosi on dodatkowe wydatki związane choćby z wyjazdami wakacyjnymi, kosztami utrzymania dzieci w weekend. Kierując się doświadczeniem życiowym należy przyjąć, że choćby podczas spotkań weekendowych pozwany zapewnia swoim dzieciom wyżywienie oraz atrakcje np. wyjście do kina, zoo, muzeum, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. W niniejszej sprawie pozwany w żadne sposób nie angażuje się w życie małoletniego i jedynie płaci na jego rzecz alimenty.

Odsetki za opóźnienie zostały zasądzone zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.

Tym samym Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu. Wynikało to w zakresie wysokości raty zasądzonego świadczenia alimentacyjnego z ustalonych powyżej usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda.

Tym samym Sąd orzekł jak w pkt 2 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt 2-4 wyroku.

W zakresie jakim powództwo zostało oddalone Sąd powinien na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych część opłaty sądowej pobrać ze świadczenia zasądzonego na rzecz powoda. Niemniej art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych pozwala na odstąpienie od obciążania powoda kosztami sądowymi w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W ocenie Sądu takim szczególnie uzasadnionym przypadkiem uzasadniającym odstąpienie od obciążania powoda kosztami sądowymi i przyjęcie ich na rachunek Skarbu Państwa jest dochodzenie przez niego zasadnych roszczeń alimentacyjnych, które w stosunku do wysokości żądania z pozwu zostały tylko w pewnej części ograniczone przez Sąd po przeprowadzeniu postępowania. Nie byłoby zasadne obciążanie kosztami sądowymi środków, które mają służyć utrzymaniu powoda. Z tym samych względów, na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego.

Sąd nakazał również ściągnięcie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W. kwoty 200 zł tytułem części opłaty od pozwu w zakresie uwzględnionego powództwa. Podstawą tego rozstrzygnięcia był art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c.

W pkt 5 Sąd nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa.