Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 918/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w T.z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt (...)

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja prokuratora

Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 413 § 2 pkt 2 kpk poprzez nieuzupełnienie rozstrzygnięcia co do kary w ten sposób, że w punkcie I. wyroku określono jedynie numerycznie wymiar kary poprzez wymierzenie 5 (pięciu) pozbawienia wolności i nie określono, czy kara wymierzana jest w latach, czy w miesiącach.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy apelację prokuratora uznał za zasadną. Doszło do obrazy przepisu postępowania, tj. art. 413 § 2 pkt 2 kpk, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie co do kary określił następująco: 5 (pięć) pozbawienia wolności. Słusznie stwierdził apelujący, iż takie określenie wymierzonej oskarżonemu kary powoduje niemożność wprowadzenia jej do wykonania, wszak w realiach przedmiotowej sprawy możliwa do wymierzenia była kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Wskazane uchybienie skutkowało zmianą zaskarżonego orzeczenia, o której mowa w punkcie 5.2.1. niniejszego uzasadnienia.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

Apelacja obrońcy oskarżonego

Rażąca niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary i nieuwzględnienie wystąpienia przesłanek do warunkowego zawieszenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego, kwestionująca kształt zastosowanej względem oskarżonego reakcji karnej, nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wbrew temu, co wywodził autor apelacji, zapadłe w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie co do kary, w którym Sąd I instancji wymierzył D. K. za przypisany mu czyn karę 5 miesięcy pozbawienia wolności w jej bezwzględnej postaci, było prawidłowe. W przekonaniu Sądu Odwoławczego, organ meriti uwzględnił wszystkie występujące w sprawie istotne okoliczności obciążające i łagodzące, a także nadał im w tym procesie należytą wagę. Orzeczona kara była adekwatna do zawinienia oskarżonego, który będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, pomimo cofnięcia względem niego uprawnień do kierowania pojazdami, kierował pojazdem będąc pod wpływem środka odurzającego, mając we krwi amfetaminę w stężeniu nie mniejszym niż 98,4 ng/ml, a także należycie uwzględniała zarówno okoliczności dotyczące jego osoby (dotychczasowa karalność D. K.), jak i samego zdarzenia. Słusznie Sąd Rejonowy wskazał jako okoliczność obciążającą fakt, że zarzucony oskarżonemu czyn cechował się wysokim stopniem społecznej szkodliwości oraz że D. K. był uprzednio wielokrotnie karany za przestępstwa różne rodzajowo, przy czym trzykrotnie było to przestępstwo z art. 178a § 1 kk. Oskarżony notorycznie popełniał przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Dostrzec należało, że D. K. kierował pojazdem będąc pod wpływem środka odurzającego mając we krwi amfetaminę w stężeniu nie mniejszym niż 98,4 ng/ml, a zatem w stężeniu prawie dwukrotnie przewyższającym dolną granicę stanu równoważnego ze stanem nietrzeźwości (zob. opinia z badań kryminalistycznych – k. 40 i 41). Z ustaleń stanu faktycznego sprawy wynika nadto, że kierowanie przezeń pojazdem w omawianym stanie miało miejsce w celu dojazdu do mechanika, aby zmienić opony. W ocenie Sądu Okręgowego nie jest to sytuacja, w której przystąpienie do prowadzenia samochodu jawi się jako nieodzowne i usprawiedliwia naruszenie przepisów prawa.

Skarżący kwestionując omawiane rozstrzygnięcie i postulując warunkowe zawieszenie wykonania kary nie miał racji, iż względem D. K., któremu został przypisany występek z art. 178a § 4 kk, zachodził szczególnie uzasadniony wypadek, o którym mowa w art. 69 § 4 kk.

Argumentacja autora apelacji sprowadzała się do wskazania, że oskarżony przyznał się do popełnienia zarzuconego mu przestępstwa oraz ma szczególną sytuację rodzinną (trójka małoletnich dzieci na utrzymaniu, przewlekłe leczenie jednego z nich, pozostawanie przez niego jedynym żywicielem rodziny).

Na warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności zasługują jedynie sprawcy, co do których istnieje pozytywna prognoza resocjalizacyjna na przyszłość. Dotychczasowa postawa i sposób życia muszą zatem wskazywać na to, że mimo niewykonania kary zostaną osiągnięte cele kary, a w szczególności iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa (wyrok SA w Katowicach z 10 lutego 2000 r., II AKa 5/00, OSA 2001, z. 1, poz. 1).

Przez pojęcie szczególnie uzasadnionych wypadków należy rozumieć sytuacje, gdy pozytywna prognoza kryminologiczna przemawia za tym, że zostaną osiągnięte cele kary bez konieczności jej efektywnego wykonania (postanowienie SN z 19 stycznia 2012 r., I KZP 22/11, OSNKW 2012, nr 1, poz. 6).

W ocenie Sądu Okręgowego dotychczasowa postawa D. K., to jest wielokrotna karalność, w tym kilkakrotnie za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji (art. 178a § 1 kk oraz art. 180a § 1 kk), nie dają podstaw do twierdzenia, iż nie powróci on ponownie na drogę przestępstwa; wszak stosowane względem niego dotychczas kary wolnościowe nie spowodowały poprawy jego zachowania, a zatem, by istniała względem niego pozytywna prognoza kryminologiczna. Zdaniem Sądu II instancji tylko kara izolacyjna spełni względem niego cele wychowawcze i uświadomi mu, że zachowania polegające na naruszaniu porządku prawnego spotykać się będą ze stanowczą reakcją organów wymiaru sprawiedliwości. D. K. wykazał się nieodpowiedzialnością i nie takiej postawy oczekiwać należy od dorosłego mężczyzny, na którego barkach spoczywa utrzymanie rodziny. Jego sytuacja rodzinna nie może stanowić wyłącznej podstawy do łagodnego spojrzenia na przedsiębrane przez niego zachowania. Bezwzględna kara pozbawienia wolności jest represją karną, która stanowić będzie przyczynek do poczynienia przez oskarżonego refleksji nad własnym postępowaniem, które by zapewnić własnej rodzinie spokojny byt, musi się zmienić.

Nadmienić warto, że podawane przez skarżącego okoliczności mogą lec u podstaw wniosku o odroczenie wykonania kary.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy uznał, że zastosowana wobec oskarżonego represja karna jest w prawidłowa.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w T.z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt (...) – poza zmianami opisanymi w punkcie 5.2.1.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Racje wskazane w punkcie 3.2. zadecydowały o uznaniu apelacji obrońcy oskarżonego za bezzasadną. Apelacja prokuratora była zasadna i w jej wyniku doszło do zmiany zaskarżonego wyroku, o której mowa w punkcie 5.2.1.

Słuszne były zawarte w wyroku rozstrzygnięcia, które wobec popełnienia przez D. K. przestępstwa z art. 178a § 4 kk miały charakter obligatoryjny. Sąd Rejonowy prawidłowo - na mocy art. 42 § 3 kk - orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio oraz na mocy art. 43a § 2 kk świadczenie pieniężne w wysokości 10 000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wskazane świadczenie zostało orzeczone w minimalnym przewidzianym przez ustawodawcę wymiarze.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – poza wskazanymi poniżej zmianami – został on utrzymany w mocy.

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w T.z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt (...) punkt I

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że z podstawy prawnej skazania oskarżonego wyeliminował przepis § 1 art. 178a kk.

Podstawą procesową tejże zmiany stał się art. 455 kpk. Zgodnie z podaną normą, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, na sądzie odwoławczym ciąży powinność poprawienia błędnej kwalifikacji prawnej czynu, przy niezmienionych ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku sądu pierwszej instancji. Prawidłowość subsumcji czynu pod właściwy przepis prawa materialnego pozostaje zatem zawsze w zakresie kontroli odwoławczej (zob. wyrok SN z dnia 29 maja 2013 r., V KK 457/12, LEX nr 1318221).

Sąd meriti kwalifikację prawną czynu przypisanego D. K. określił następująco: art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 180a kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Sąd II instancji przeprowadzając kontrolę instancyjną wskazaną kwalifikację uznał za błędną. Zaistniała nieprawidłowość polegała na przywołaniu § 1 art. 178a kk. Oskarżonemu został przypisany czyn zabroniony polegający na prowadzeniu pojazdu pod wpływem środka odurzającego w czasie pozostawania prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego oraz pomimo cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami. Zachowanie D. K. wyczerpało znamiona przestępstwa prowadzenia pojazdu po cofnięciu uprawnień oraz prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w jego typie kwalifikowanym unormowanym w § 4 art. 178a kk.

Sąd Okręgowy w pełni podziela wyrażony w orzecznictwie pogląd, iż nie jest w ogóle możliwe przyjęcie kumulatywnej kwalifikacji z art. 178a § 1 kk i z art. 178a § 4 kk, którą to kwalifikację w istocie przyjął Sąd Rejonowy. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, to jego zachowanie należy kwalifikować wyłącznie z art. 178a § 4 KK" (wyr. SA w Białymstoku z 29.12.2015 r., II AKa 179/15, LEX nr 1971105; wyrok SN z 14.3.2018 r., IV KK 51/18, LEX nr 2498066). Występek z art. 178a § 4 kk jest odrębnym, kwalifikowanym w stosunku do występku z art. 178a § 1 kk typem przestępstwa, zawiera wszystkie znamiona charakteryzujące ów typ, a odwołanie się do treści § 1 art. 178a kk ma wyłącznie charakter redakcyjny.

Wobec tychże racji Sąd II instancji dokonał wskazanej powyżej zmiany.

Uwzględnienie apelacji prokuratora spowodowało zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że określony wobec oskarżonego zapisem cyfrowym wymiar kary pozbawienia wolności odnosi się do miesięcy. Takie określenie kary wynikało z uwzględnienia treści pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, w których Sąd I instancji wskazał, że uzasadnionym jest wymierzenie D. K. kary pozbawienia wolności w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, tj. 5 miesięcy.

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Oskarżony korzystał z pomocy obrońcy z urzędu, stąd Sąd Odwoławczy na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2019.18 t.j.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. D. kwotę 516,60 zł brutto tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym.

IV.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Odwoławczy zwolnił oskarżonego D. K. od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za II instancję i wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciążył Skarb Państwa, albowiem uzasadniała to jego trudna sytuacja materialna.

PODPIS

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w T.z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt (...)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana