Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego W. G. (1) kwoty 98479 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, do dnia zapłaty. Żądał również zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów elektronicznego postępowania upominawczego oraz kosztów zastępstwa procesowego – według norm przepisanych.

Swoje roszczenia powód wywodził z umowy kredytu nr (...) zawartej przez strony w dniu 03 kwietnia 2019 roku. W ramach rzeczonej umowy powód udostępnił pozwanemu kwotę kredytu w wysokości 96305,73 zł zaś pozwany zobowiązał się do terminowej spłaty zaciągniętego kredytu zgodnie z postanowieniami zawartymi w umowie. Ze względu na brak terminowej realizacji zobowiązania powód wystosował do pozwanego pismo z dnia 09 lipca 2020 roku, którym wezwał W. G. (1) do uregulowania wymagalnego zadłużenia. Brak opłacenia zaległych należności skutkował wypowiedzeniem umowy kredytu, czego powód dokonał pismem z dnia 08 sierpnia 2020 roku.

Pozwany W. G. (1) w odpowiedzi na pozew żądał oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Równocześnie, z ostrożności procesowej, wnosił o nieobciążanie go kosztami postępowania z uwagi na trudną sytuację finansową oraz zdrowotną. Ponadto, w przypadku uwzględniania stanowiska powoda, wnosił o rozłożenie zasądzonej kwoty na 120 równych, miesięcznych rat, płatnych do 15 dnia każdego miesiąca.

Prezentując swoje stanowisko zarzucał powodowi brak skutecznego wypowiedzenia umowy. Kwestionował również zasadność obciążenia go prowizją za udzielenie kredytu. Podkreślał przy tym, że o ile ustalona w umowie prowizja za udzielenie kredytu nie przekraczała w niniejszej sprawie maksymalnej wysokości ustalonej w art. 36a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, to przedmiotowa okoliczność nie wyłącza kontroli wzorca umowy przez Sąd.

Mając na względzie podniesione zarzuty pozwany wnosił o ustalenie rzeczywistej wysokości zobowiązania w oparciu wyłącznie o wysokość udzielonej kwoty kredytu oraz odsetek gdyż w jego ocenie pozostałe, naliczone w związku z zawarciem umowy pozostałe koszty stanowią przejaw obejścia przepisów o kredycie konsumenckim.

Pozwany wskazywał również na brak równowagi kontraktowej pomiędzy stronami zawierającymi umowę gdyż to kredytodawca występował w roli strony dyktującej warunki na jakich miała zostać zawarta umowa, zaś kredytobiorca nie miał realnego wpływu na jej treść.

Zasadność rozłożenia dochodzonej przez powoda kwoty na raty motywował natomiast swoim skromnym statusem materialnym oraz złym stanem zdrowia.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 03 kwietnia 2019 roku (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (zwany dalej również kredytodawcą lub bankiem) oraz W. G. (1) (zwany dalej również kredytobiorcą) zawarli umowę o kredyt konsolidacyjny nr: (...) (dowód: umowa z dnia 03 kwietnia 2019 roku k. 9-12).

W § 1 ust. 1 umowy wskazano, iż bank udziela kredytobiorcy kredytu w wysokości 96405.73zł przeznaczonego na: potrzeby konsumpcyjne kredytobiorcy w wysokości 54698.24zł, spłatę zobowiązań kredytowych kredytobiorcy z tytułu umowy kredytu niecelowego oraz studenckiego nr (...) w wysokości 29184.05 zł oraz spłatę kosztów kredytu w postaci prowizji za udzielenie kredytu w wysokości 12423,44 zł.

Zgodnie z § 1 ust. 4 umowy kredytobiorca zobowiązał się spłacić kwotę udzielonego kredytu w 120 równych ratach kapitałowo-odsetkowych, płatnych do 20 dnia każdego miesiąca.

Stosownie do treści § 2 ust. 1-4 umowy oprocentowanie udzielonego kredytu miało być naliczane według zmiennej stopy procentowej. W całym okresie kredytowania oprocentowanie miało stanowić sumę stawki referencyjnej WIBOR 3M i marży w wysokości 8.27 punktów procentowych. Na dzień zawarcia umowy oprocentowanie kredytu miało wynosić 9,99 % w stosunku rocznym. Pry czym, zgodnie z zapisem zawartym w ustępie 5, zmiana oprocentowania w kolejnych 3 miesięcznych okresach obrachunkowych miała nastąpić w wyniku zmiany stawki WIBOR 3M z przedostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień spłaty rat kredytu.

W § 3 ust. 1 strony przewidziały, że bank pobiera opłaty i prowizje zgodnie z zapisami umowy oraz taryfy opłat i prowizji (...) Banku S.A. dla klientów indywidualnych.

W § 4 ust. 1 umowy ustalono, iż całkowita kwota kredytu będzie wynosić 83.882,29 zł i nie obejmie kredytowanych przez bank kosztów kredytu, wymienionych w § 1 ust 1 pkt. 3 umowy. Zgodnie z § 4 ust. 2 całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę na dzień zawarcia umowy wyniosła 153.403,73 zł, na którą to kwotę złożyły się: całkowita kwota kredytu w wysokości 83882.29zł oraz całkowity koszt kredytu, który na dzień zawarcia umowy, naliczony w sposób szacunkowy, wynosił 69.521.44 zł. Na całkowity koszt kredytu złożyły się odsetki umowne w wysokości 57.098,00 zł oraz prowizja za udzielenie kredytu w wysokości 12.423,44 zł.

Zgodnie z § 4 ust. 4 RRSO, kształtujące się w dniu zawarcia umowy na poziomie 14.20 % wyliczono przy uwzględnieniu okoliczności: oprocentowania kredytu ustalonego na poziomie określonym w § 2 umowy, terminów spłat rat kredytu ustalonych w § 1 ust. 1, prowizji za udzielenie kredytu oraz składki ubezpieczeniowej (w przypadku jej wystąpienia); wypełniania zobowiązań wynikających z umowy w terminach ustalonych umową przy założeniu, iż każdy rok ma 365 (lub 366) dni, 52 tygodnie zaś miesiąc ~ 30,41666 dni oraz okoliczności, że uzyskany wynik podaje się z dokładnością do minimum jednego miejsca po przecinku.

W ramach § 5 ust. 1 umowy ustalono, że spłat rat kapitałowo-odsetkowych kredytobiorca miał dokonywać w terminach i kwotach określonych w doręczonym mu harmonogramie spłat. W trakcie trwania umowy kredytobiorca miał możliwość otrzymania (na wniosek) bezpłatnego harmonogramu spłat (ust. 4).

Kredytobiorca miał prawo odstąpienia od umowy, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy. W przypadku odstąpienia od umowy kredytobiorca miał jednakże obowiązek zwrotu kredytodawcy całkowitej kwoty kredytu w wysokości 83882.29 zł, wraz z odsetkami naliczonymi od wskazanej kwoty, za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia spłaty kredytu - zwrotu kwoty kredytu ( § 6 ust. 1 i ust. 3).

Jak ustalono w § 7 ust. 1 umowy, należność niespłacona w terminie wynikającym z umowy albo spłacona w niepełnej wysokości stanowi zadłużenie przeterminowane poczynając od dnia następnego po terminie spłaty wynikającym z umowy. O powstaniu zadłużenia przeterminowanego bank informuje kredytobiorcę poprzez wiadomości wysyłane drogą elektroniczną (sms, email, bankowość elektroniczna) oraz poprzez kontakt telefoniczny z kredytobiorcą. Ponadto bank wysyła pisemne monity, z których pierwszy jest wysyłany nie wcześniej niż w 2 dniu występowania zadłużenia przeterminowanego. W sytuacji gdy zadłużenie przeterminowane nie zostanie uregulowane, bank może wysłać kolejny monit, jednakże nie wcześniej niż w 31 dniu występowania zadłużenia przeterminowanego. W przypadku dalszego braku spłaty, nie wcześniej niż w 60 dniu występowania zadłużenia przeterminowanego, bank może wysłać kolejny monit. W przypadku braku regulacji zadłużenia, pomimo podjętych działań, bank ma prawo wypowiedzieć umowę i po upływie okresu wypowiedzenia, w sytuacji dalszego występowania zadłużenia przeterminowanego, ma prawo wystąpić na drogę sądową celem uzyskania tytułu egzekucyjnego.

Bank zastrzegł również sobie prawo obciążenia kredytobiorcy kosztami powstałymi w wyniku niewywiązania się kredytobiorcy z postanowień umowy w postaci: odsetek od zadłużenia przeterminowanego, ewentualnych kosztów sądowych, egzekucyjnych oraz opłat za prowadzenie monitoringu zadłużenia. Jednocześnie oprocentowanie zadłużenia przeterminowanego ustalono na poziomie wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie w rozumieniu art. 481 § 2 ¹ k.c., który w dniu zawarcia umowy kształtował się na pułapie 14% w skali roku (§ 7 ust. 2 i ust. 5).

W § 8 ust. 1-3 umowy strony ustaliły, iż umowa ulega rozwiązaniu z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia bądź w każdym czasie – za porozumieniem stron. Ponadto bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy w przypadku: niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, ujawnienia przedłożenia przez kredytobiorcę fałszywych lub nierzetelnych dokumentów lub złożenia przez kredytobiorcę fałszywych oświadczeń. W przypadku wypowiedzenia umowy kredytobiorca był zobowiązany do spłaty całości zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizjami, najpóźniej do ostatniego dnia okresu wypowiedzenia.

Łącznie z umową w dniu 03 kwietnia 2019 roku kredytobiorca i kredytodawca podpisali stanowiącą załącznik do umowy dyspozycję uruchomienia kredytu (dowód: dyspozycja k.71).

Początkowo kredytobiorca dokonywał terminowych spłat rat kredytu (dowód: historia szczegółowa rachunku kredytowego k. 77-92, prognozowany harmonogram spłat kredytu k. 73-74). Wraz z upływem czasu doszło jednak do uchybienia w terminie spłat poszczególnych rat, w następstwie czego pismem z dnia 09 lipca 2020 roku kredytodawca wezwał kredytobiorcę W. G. (1) do zapłaty powstałej zaległości w łącznej kwocie 4884.44 zł (wraz z odsetkami w wysokości 11,20%) w terminie 14 dni roboczych od daty odebrania wezwania. W ramach powołanego wezwania kredytodawca wskazał kredytobiorcy na możliwość złożenia (w terminie 14 dni od odebrania wezwania) wniosku o restrukturyzację zadłużenia, na podstawie art. 75 c Ustawy Prawo Bankowe. Udzielający kredytu bank pouczył również kredytobiorcę, iż brak złożenia wniosku o restrukturyzacją oraz brak uiszczenia zaległej, wymagalnej należności, będzie skutkował wypowiedzeniem umowy i obowiązkiem spłaty całości zobowiązania w terminie wypowiedzenia (dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy k. 26, dowód doręczenia k. 27).

Mając na względzie fakt, iż kredytobiorca nie wywiązał się ze zobowiązania i nie uregulował wymagalnego zadłużenia, pismem z dnia 08 sierpnia 2020 roku, doręczonym W. G. (1) w dniu 18 sierpnia 2020 roku (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wypowiedział umowę o kredyt konsolidacyjny nr (...) (dowód: wypowiedzenie umowy k. 28, dowód doręczenia k. 29).

Pismem z dnia 22 września 2020 roku stanowiącym przedsądowe wezwanie do zapłaty (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wezwał W. G. (1) do zapłaty wymagalnego zadłużania z tytułu umowy kredytu z dnia 03 kwietnia 2019 roku w łącznej wysokości 94887,65 zł, w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 30, dowód doręczenia k. 31).

Pierwotnie niniejsza sprawa została wniesiona do rozpoznania w trybie (...). Nakazem zapłaty z dnia 12 marca 2021 roku, sygn. akt VI Nc-e 117122/21 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin Zachód w Lublinie VI Wydziale Cywilnym uwzględnił roszczenie powoda w całości i zasądził od pozwanego na jego rzecz kwotę 98478,93 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 stycznia 2021 roku do dnia zapłaty. Równocześnie zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 4831 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się nakazu do dnia zapłaty (vide: nakaz zapłaty k. 15 verte).

Powyższy nakaz zapłaty został zaskarżony przez pozwanego W. G. (1) sprzeciwem z dni 31 marca 2021 roku (vide: sprzeciw k. 18-19). W następstwie powyższego postanowieniem z dnia 17 maja 2021 roku sygn. akt VI Nc-e 117122/21 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin Zachód w Lublinie VI Wydziale Cywilnym stwierdził utratę mocy nakazu zapłaty z dnia 12 marca 2021 roku z uwagi na skuteczne wniesienie sprzeciwu i umorzył postępowanie w sprawie. W postanowieniu tym stwierdzono również, że każda ze stron poniesie koszty związane ze swym udziałem w sprawie (vide: postanowienie z dnia 17 maja 2021 roku k. 25).

Po umorzeniu postępowania postanowieniem z dnia 17 maja 2021 roku sygn. akt VI Nc-e 117122/21 przez Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin Zachód w Lublinie, w terminie przewidzianym w art.. 505 ³⁷ § 2 k.p.c. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zainicjował tożsame postępowanie przed tut. Sądem.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i jako takie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawa prawna roszczenia powoda wynikała z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Bankowe (tj. z dnia 8 października 2020 r. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896, dalej jako PrBank).

Stosownie do regulacji zawartej w art. 69 ust. 1 PrBank przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Na gruncie niniejszej sprawy zaznaczyć należało, iż powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. sprostał wymogom w zakresie wykazania okoliczności skutecznego zawarcia przez strony umowy o kredyt konsolidacyjny (nr (...)) z dnia 03 kwietnia 2019 roku. Powód (kredytodawca) wykazał również okoliczność przekazania pozwanemu wskazanej w umowie kwoty kredytu, jak również to, iż pozwany nie wywiązał się z obowiązku terminowej spłaty zaciągniętego zobowiązania, czego sam W. G. (1) nie kwestionował.

Przechodząc do kwestii podnoszonych przez pozwanego zarzutów podkreślania wymaga fakt, iż sformułował on szereg zarzutów, które nie znajdowały oparcia w realiach sprawy.

W sprawie niesporne jest to, że powodowy bank przekazał pozwanemu środki pieniężne opisane w umowie, z których część została przeznaczona na uregulowanie dotychczasowych zobowiązań kredytobiorcy oraz pokrycie kosztów prowizji, zaś reszta wypłacona kredytobiorcy.

Kolizja stanowisk stron wystąpiła natomiast na gruncie skuteczności wypowiedzenia łączącej strony umowy, dopuszczalności obciążenia pozwanego prowizją za udzielenie kredytu oraz braku równowagi kontraktowej sprowadzającej się do wykorzystania przez kredytodawcę dominującej pozycji przy zawieraniu zobowiązania kredytowego.

Powyższe zarzuty były w ocenie Sądu bezpodstawne.

Kwestia wypowiedzenia umowy kredytu została uregulowana m.in. w ramach art. 75 PrBank, który stanowi, iż w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa nie stanowi inaczej (ust. 1). Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni (ust. 2). Wykorzystanie uprawnienia w postaci wypowiedzenia umowy kredytu przez bank skutkuje tym, iż wraz z upływem terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu. W takim przypadku kredytobiorca pozostaje zobowiązany do bezzwłocznej spłaty kwoty kredytu wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami kredytu.

Przesłanką wymaganą do uznania wypowiedzenia umowy za skuteczne jest doręczenie kredytobiorcy oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu. Przy czym w judykaturze i doktrynie dominuje stanowisko, które tut. Sąd w całości podziela, iż wypowiedzenie umowy o kredyt będące uprawnieniem kształtującym banku, skutkujące zakończeniem stosunku prawnego, nie może być czynnością nagłą, niespodziewaną dla kredytobiorcy, nawet jeżeli istnieją podstawy do podjęcia go zgodnie z treścią umowy. Jednocześnie w przypadku opóźnienia w spłacie zobowiązania kredytowego bank ma obowiązek wezwać kredytobiorcę do spłaty zobowiązania, w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych, informując o możliwości wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia (art. 75c ust. 1 PrBank).

Zgodnie z ustaleniami poczynionymi w niniejszej sprawie powód należycie wywiązał się z obowiązku poinformowania pozwanego o istnieniu, wysokości i wymagalności zadłużenia, kierując do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 09 lipca 2020 roku, które ten odebrał w dniu 13 lipca 2020 roku (k. 26 i k. 27). W wezwaniu wskazano kwotę zaległości, ostateczny termin na zapłatę oraz informację o możliwości wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację. Kolejno z uwagi na nieuiszczenie przez zobowiązanego zaległej kwoty należności, pismem datowanym na dzień 11 sierpnia 2020 roku (a odebranym przez pozwanego w dniu 18 sierpnia 2020 roku) powodowy bank skutecznie wypowiedział łączącą strony umowę kredytu konsolidacyjnego, z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. W przedmiotowym piśmie pozwany został również poinformowany o tym, że całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego w okresie wypowiedzenia będzie skutkować utartą mocy wypowiedzenia (k. 28).

W przedmiotowej sprawie pozwany W. G. (2) nie przedstawił żadnych dowodów pozwalających stwierdzić, iż złożył on wniosek o restrukturyzację zadłużenia, zatem jego zarzuty w zakresie nieskutecznego wypowiedzenia umowy nie zasługiwały na aprobatę bowiem powód wypowiedział umowę w sposób prawidłowy.

Uwzględniając zatem spełnienie przez powoda warunków wypowiedzenia poprzez doręczenie pozwanemu wypowiedzenia umowy w dniu 18 sierpnia 2020 roku i upływie 30 dniowego okresu wypowiedzenia, czynność wypowiedzenia należało uznać za skuteczną i rodzącą konsekwencję w postaci postawienia kwoty zadłużenia, odsetek i pozostałych kosztów kredytu w stan wymagalności.

Pozwany na kanwie sprawy kwestionował również dopuszczalność obciążenia go prowizją.

Maksymalny, dopuszczalny poziom pozaodsetkowych kosztów kredytu został unormowany poprzez wprowadzenie w ustawie o kredycie konsumenckim art. 36 a. Górny, krańcowy pułap pozaodsetkowych kosztów kredytu ustala się poprzez dodanie dwóch wartości: 25% całkowitej kwoty kredytu oraz 30% całkowitej kwoty kredytu obliczonej stosownie do długości okresu spłaty, przy czym wymieniona wartość 30% obowiązuje dla okresu jednego roku. W myśl powołanego wzorca pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą w skali 6 miesięcy przekroczyć 40% całkowitej kwoty kredytu (25% + 15%), w skali roku 55% (25% + 30%), w skali 2 lat 85% (25% + 60%), a w każdym wypadku 100% całkowitej kwoty kredytu, stosownie do art. 36a ust. 2 u.o.k.k. Zakładając więc, zgodnie z zapisami zawartej przez strony umowy, iż wskazana w umowie kwota prowizji za udzielenie kredytu została ustalona na poziomie 12.423,44 zł natomiast całkowita kwota udzielonego na 120 miesięcy kredytu na 83.882,29 zł, prowizja ustalona na wskazanym poziomie nie przekroczyła wysokości maksymalnych, pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Zważając na całokształt okoliczności zaistniałych w przedmiotowej sprawie, Sąd nie podzielił również stanowiska pozwanego co do kwestionowania równowagi kontraktowej stron przy zawieraniu umowy kredytu. Bezsprzecznie powód jako podmiot zawodowo zajmujący się świadczeniem usług m.in. w zakresie udzielania kredytów już z samej natury udzielając kredytu konsumentowi działa niejako z pozycji „dominującej” względem kredytobiorcy, niebędącemu osobą zaznajomioną z meandrami bankowości. Brak równowagi stron umowy w takim zakresie nie jest jednakże równoznaczny z możliwością kwestionowania ważności i skuteczności umowy jako całości, bądź jej poszczególnych zapisów.

W doktrynie i judykaturze wskazuje się, iż w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszają interesy konsumenta postanowienia umowne godzące w równowagę kontraktową stron, a także te, które zmierzają do wprowadzenia konsumenta w błąd, wykorzystując jego zaufanie i brak specjalistycznej wiedzy (K. Pietrzykowski, Kodeks cywilny. Komentarz. T. 1, Warszawa 2005; K. Zagrobelny, Objaśnienia do art. 385 ¹ (w:) E. Gniewek, Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2008).

Postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie i znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. Między innymi o takiej sytuacji można mówić w razie nadmiernego naruszenia równowagi interesów stron poprzez wykorzystanie przez jedną z nich swojej przewagi przy układaniu wzorca umowy (por. m.in. z : wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2009 r., VI ACa 1395/08, legalis).

W zaprezentowanym kontekście podkreślić należy, że już od momentu zawarcia umowy kredytowej strony tejże umowy nie stoją na równej pozycji, gdyż kredytobiorca, niedysponujący własnymi pieniędzmi, musi korzystać z finansowego wsparcia baku jako instytucji kredytowej, która udzielania kredytów celem osiągnięcia zysku.

Brak równowagi stron umowy kredytu w tym zakresie nie może być jednak utożsamiany z konsekwencją w postaci nieważności umowy kredytu, gdyż zawarcie w umowie dodatkowych kosztów, niejednokrotnie związanych z ryzykiem braku spłaty zaciągniętego zobowiązania, spoczywa w całości na instytucji kredytowej.

Podobnie zastosowanie przez bank jako instytucję kredytową „sztywnego” wzorca umownego wynika z natury umów kredytowych oferowanych przez daną instytucję, gdyż sprawność zawierania takich umów zapewnia kredytodawcy źródło dochodu, który to cel jest jednym z nadrzędnych zadań instytucji kredytowych.

Zdaniem Sądu brak było również podstaw do rozłożenia zasądzonej kwoty na raty. W myśl art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie(…).

Zastosowanie moratorium sędziowskiego w postaci rozłożenia zasądzonego roszczenia na raty może mieć miejsce jedynie w wypadkach szczególnie uzasadnionych, tzn. wyjątkowych. Należy zatem przyjąć, że owe szczególne okoliczności zachodzą wówczas, kiedy natychmiastowe wykonanie wyroku byłoby rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Na przykład, jeżeli ze względu na stan majątkowy, zdrowotny czy rodzinny niezwłoczne spełnienie świadczenia lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe, bardzo utrudnione lub narażałoby pozwanego albo jego bliskich na niepowetowaną szkodę.

Podkreślić jednakże należy, iż rozłożenie roszczenia na raty nie może prowadzić do sytuacji, w której zasądzona kwota nie zostanie realnie spłacona z uwagi na wiek obowiązanego do spłaty, czy też jego przewlekłe trudności finansowe. W przedmiotowej sprawie pozwany mimo kilkukrotnego wzywania go do uregulowania powstałej zaległości nie zgłosił wniosku o jej restrukturyzację. Co więcej neguje on treść części zapisów łączącej strony umowy, zarzuca brak podstaw do wypowiedzenia umowy, bezzasadnie kwestionując przy tym prawidłowo podejmowane przez bank czynności. Już w momencie zawierania umowy miał świadomość, że zaciągane zobowiązanie służy także obsłudze wcześniej zaciąganych kredytów. Obecnie przy stałych dochodach na poziomie 1417,53zł nawet po rozłożeniu świadczenia na raty nie byłby również w stanie regularnie spłacać poszczególnych rat zaciągniętego kredytu, co uzasadnia stwierdzenie, iż zastosowanie ulgi w postaci rozłożenia świadczenia na raty nie usprawni procesu realizacji zobowiązania przez pozwanego.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia zarzutów pozwanego, co zaś skutkowało uwzględnieniem powództwa w całości.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany przegrał powództwa w całości więc został obciążony poniesionymi przez powoda kosztami opłaty od pozwu w wysokości 4924 zł oraz kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 5417 zł.

SSO Cezary Olszewski