Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: st. sekr. sądowy Dominika Kołpa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2021 r. w Warszawie

sprawy M. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

o wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek

na skutek odwołania M. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 7 czerwca 2019r., znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż M. N. w okresie od maja 2014 r. do stycznia 2015 r. nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej i w związku z tym nie ma obowiązku uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za wymieniony okres.

Sygn. akt VII U 3846/19

UZASADNIENIE

M. N. w dniu 8 lipca 2019 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w N. z dnia 7 czerwca 2019 r., znak: (...) (...) (...) określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, zaskarżając decyzję w całości i wskazując, że w okresie wskazanym w decyzji nie prowadził żadnej działalności gospodarczej i nie podlegał z tego tytułu ubezpieczeniom. Odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez orzeczenie, że nie obciążają go za okres maj 2014r - styczeń 2015r. żadne należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

W uzasadnieniu odwołania M. N. podkreślał, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach: osoby prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Odwołujący przyznał, iż zarejestrował w 18.02.2014r. w (...) działalność gospodarczą pod firmą (...) M. N., mając zamiar prowadzić ją przede wszystkim w zakresie działalności związanej z grami losowymi i zakładami wzajemnymi, jednak nigdy faktycznie jej nie wykonywał. Odwołujący wskazywał także, iż po zarejestrowaniu działalności zawarł jedynie w dniu 18.02.2014r. umowę zlecenia z Biurem (...) w N., której przedmiotem miała być przyszła obsługa księgowo- podatkowa firmy i rozliczanie firmy w ZUS. Biuro (...) wystawiło z tytułu zawartej umowy zlecenia (...) faktur VAT za okres marzec - grudzień 2014r. z wynagrodzeniem miesięcznym 100 zł plus 23 zł podatek VAT. W tym też okresie Biuro (...) wystawiło w imieniu odwołującego 10 deklaracji na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy. W każdej z nich wykazany dochód miesięczny wynosił 0, zaś koszty wynosiły 123 zł tytułem wynagrodzenia wypłacanego Biuru (...). Ubezpieczony wkazał także, iż Biuro (...), mimo iż nie wykonywał faktycznej działalności gospodarczej, zarejestrowało go w ZUS jako płatnika składek i wystawiło deklaracje rozliczeniowe ZUS za okres od lutego do kwietnia 2014r., w następstwie czego z niewiedzy odwołujący opłacił wskazane w deklaracjach składki ZUS, mimo iż nie był do tego ustawowo zobowiązany, ponieważ nie rozpoczął wykonywania działalności gospodarczej. Odwołujący podkreślał, iż w okresie zarejestrowania działalności wykonywał tylko czynności przygotowawcze do rozpoczęcia faktycznej działalności, tj. rozmowy z M. B. o możliwości najmu lokalu na prowadzenie działalności, rozmowy dotyczące nawiązania współpracy z firmami bukmacherskimi: (...), (...), (...), ‘Milenium”. Z uwagi na fakt, iż żadna z tych firm nie wyraziła chęci współpracy z odwołującym odwołujący był zamuszony wyrejestrować działalność gospodarczą, co nastąpiło w dniu 20 stycznia 2015 r. (odwołanie z dnia 8 lipca 2019 r. k. 3-4v. )

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 lipca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania w trybie art. 47714 § 1 k.p.c. i zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W treści odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazywał, że płatnik zarejestrował działalność gospodarczą w Systemie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczpospolitej Polskiej wskazując datę rozpoczęcia wykonywania działalności 18.02.2014. i zgłosił się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 18 lutego 2014r. składając dokument (...). Ubezpieczony zawiesił działalność w 2015r., a następnie w 2017 r. wykreślił z rejestru CEilDG z dniem 20.01.2015r. Organ rentowy wskazywał, że płatnik złożył drogą elektroniczne deklaracje rozliczeniowe za luty 2014 i marzec 2014 oraz opłacił należne składki za okres od lutego 2014r. do kwietnia 2014r. Natomiast za kolejne miesiące deklaracje rozliczeniowe utworzyły się systemowo poprzez klonowanie dokumentów za płatników zwolnionych ze składania dokumentów rozliczeniowych. Ubezpieczony nie opłacił należnych składek za okres od maja 2014 do stycznia 2015. Organ rentowy podnosił, iż wpis w CEilDG o dacie rozpoczęcia działalności 18 lutego 2014r. i zgłoszenie do ubezpieczeń oraz opłacanie składek jest jednoznaczne z rozpoczęciem wykonywania działalności gospodarczej, a wykreślenie z ww. rejestru z dniem 20 stycznia 2015 określa okres, do kiedy działalność była wykonywana. W momencie zgłoszenia prowadzenia działalności i złożenia dokumentów rozliczeniowych powstał obowiązek opłacania składek, do czego płatnik jest zobowiązany. (odpowiedź na odwołanie z dnia 22 lipca 2019 r. k. 26-26v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. N., ur. (...), w dniu 18 lutego 2014r. zarejestrował w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej działalność gospodarczą pod firmą (...) M. N., mając zamiar prowadzić ją przede wszystkim w zakresie działalności związanej z grami losowymi i zakładami wzajemnymi. W ramach tej działalności podpisał umowę z Biurem (...) w N., której przedmiotem miała być przyszła obsługa podatkowa firmy i rozliczenia z ZUS. Biuro (...) od marca 2014 r. do grudnia 2014 r. wystawiało zarejestrowanemu podmiotowi JOGI M. N. faktury VAT tytułem usługi na kwotą 123 zł brutto miesięcznie a także składało do Urzędu Skarbowego w N. deklaracje miesięczne na podstawek dochodowy każdorazowo wykazując jako jedyny koszt i jednocześnie stratę kwotę 123 zł Odwołujący nie wykonywał usług na rzecz żadnych podmiotów. Odwołujący się po zarejestrowaniu firmy w (...) podjął rozmowy z firmami bukmacherskimi: (...), (...), (...), Milenium w zakresie nawiązania współpracy. Prowadził również rozmowy z M. B. dotyczące ewentualnego najmu lokalu pod przyszłą działalność gospodarczą. Żadna z firm bukmacherskich nie była zainteresowana nawiązaniem współpracy z odwołującym. Dlatego też odwołujący w istocie nie rozpoczął wykonywania działalności, nie prowadził jej przez żaden okres i wyrejestrował działalność w z dniem 20 stycznia 2015 r.

( wydruk (...), k.5 a.s., zeznania świadka M. B. k.64-66 a.s., zeznania odwołującego, k.85-86 a.s. deklaracje na zaliczki miesięczne, faktury Vat k. 6-25 a.s.).

W dniu 26 lutego 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w N. skierował do odwołującego zawiadomienie o braku wpłynięcia do dnia 26 lutego 2019 na konto płatnika składek dokumentów rozliczeniowych za okres od maja 2014r. do stycznia 2015 r. pomimo obowiązku ich złożenia. W związku z powyższym organ rentowy zawiadomił odwołującego, iż z urzędu za ten okres został dokonany wymiar składek. Wskazano, iż wymiar dotyczy składek należnych na: ubezpieczenia społeczne w kwocie 1.252,65 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 2 442,61 zł.

( zawiadomienie, nieoznaczona karta a.r.).

W dniu 29 marca 2019 r. wystawiono zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego, a w dniu 7 czerwca 2019 r. organ rentowy wydał decyzję znak: (...) (...) (...), w której określił wysokość należności M. N. z tytułu składek za okres od 2014-05 do 2015-01 w tym na: ubezpieczenia społeczne w kwocie 1.252,65 zł oraz należne odsetki w kwocie 469,00 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne (zakres nr deklaracji 01-39) w kwocie 2.442,61 zł oraz należne odsetki w kwocie 915,00 zł. Decyzję doręczono odwołującemu w dniu 11 czerwca 2019 r. (zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego z dnia 29 marca 2019 r. nieoznaczona karta a.r., decyzja z dnia 7 czerwca 2019 r. nieoznaczona karta a.r.).

M. N. wniósł odwołanie od powyższej decyzji organu rentowego, inicjując tym samym niniejsze postępowanie.

( odwołanie z dnia 8 lipca 2019 r., k.3-4v a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach rentowych odwołującego, zeznań świadka M. B. oraz zeznań odwołującego złożonych przez niego w charakterze strony.

Zdaniem Sądu powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z ich treści należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy. Sąd Okręgowy dał w całości wiarę zeznaniom odwołującego oraz świadka, ponieważ są one logiczne, a nadto korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Zgromadzony materiał dowodowy, zdaniem Sądu, był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektoratu w N. z dnia 7 czerwca 2019 r., znak: (...) (...)jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 j.t., dalej: ustawa systemowa) osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu od dnia rozpoczęcia do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Natomiast w myśl art. 11 ust. 2 ustawy systemowej dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Jak wynika z art. 8 ust. 6 pkt 1ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Z kolei w myśl art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 j.t.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wyróżnia kilka specyficznych właściwości, tj. charakter profesjonalny, a więc stały, nie amatorski i nie okazjonalny, podporządkowanie regułom opłacalności i zysku, powtarzalność działań (np. seryjność produkcji, stypizowanie transakcji, stała współpraca itd.) oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym (por. uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1991 r., sygn. akt III CZP 40/91, LEX nr 3682, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2018r., II UK 711/16, LEX nr 2459704).

Istotne jest przy tym, że na potrzeby ustalenia okoliczności istotnych z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych z tytułu działalności gospodarczej, kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają pewne znaczenie w sferze dowodowej, ale nie przesądzają same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ( wyroki Sadu Najwyższego: z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07, LEX nr 483284; z dnia 18 lutego 2009 r., II UK 207/08, LEX nr 736738; z dnia 19 lutego 2009 r., II UK 186/09, LEX nr 590235; z dnia 12 stycznia 2012 r., I UK 203/11, LEX nr 1162649, z dnia z dnia 8 listopada 2017 r., III UK 244/16, LEX nr 2428259).

Obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika bowiem z faktycznego prowadzenia tej działalności. W konsekwencji, obowiązkowi ubezpieczeń społecznych podlega osoba faktycznie prowadząca działalność gospodarczą (a więc wykonująca tę działalność), a nie osoba jedynie figurująca w ewidencji działalności gospodarczej na podstawie uzyskanego wpisu, która działalności tej nie wykonuje. Także samo zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, jak i sama treść składanych deklaracji rozliczeniowych nie przesądza o faktycznym wykonywaniu działalności gospodarczej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 240/09 , LEX nr 585723) i stanowi jedynie o dopełnieniu formalnych obowiązków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie, na podstawie którego ustalił, że odwołujący dokonał zarejestrowania działalności gospodarczej celem podjęcia współpracy z firmami bukmacherskimi. M. N. wykonywał jedynie czynności przygotowawcze do rozpoczęcia działalności gospodarczej tj. podpisał umowę z Biurem (...), podjął rozmowy w zakresie najmu lokalu pod planowaną działalność gospodarczą, a także podjął rozmowy z potencjalnymi firmami bukmacherskimi. Z uwagi na brak zainteresowania ze strony tych firm podjęciem współpracy z odwołującym, zdecydował się on na wyrejestrowanie działalności gospodarczej z dniem 20 stycznia 2015 r. Co prawda działalność odwołującego została wykreślona dopiero z dniem 20 stycznia 2015 r., okoliczność ta nie jest jednak decydująca w kwestii ustalenia zadłużenia odwołującego. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma bowiem charakter deklaratoryjny, rodzi jedynie domniemanie faktyczne, że działalność była w danym okresie prowadzona; samo zaś ubezpieczenie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej, a nie z wpisem do ewidencji. Tym samym możliwe jest ustalenie zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej mimo niewykreślenia jej z ewidencji działalności gospodarczej i - w konsekwencji - uchylenie obowiązku ubezpieczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2014 r., I UK 252/13, L.).

W rozpoznawanej sprawie decydujące znaczenie ma okoliczność, iż ubezpieczony mimo zarejestrowania działalności, w istocie nawet nie rozpoczął jej wykonywania. M. N. nie wynajął żadnego lokalu na potrzeby działalności, nie zatrudnił pracowników, nie zawarł umowy z żadnym kontrahentem, w tym z firmami bukmacherskimi.

Działalność ubezpieczonego nie przyniosła żadnego przychodu, a odwołujący nie wystawił żadnej faktury w związku z prowadzeniem tej działalności. Skoro więc nie deklarowano żadnych obrotów z tytułu działalności gospodarczej i w efekcie nie notowano zysku, to okoliczność ta przemawia za uznaniem, że działalność faktycznie nie była prowadzona.

W konsekwencji Sąd stwierdził, że z uwagi na fakt, iż w spornym okresie działalność gospodarcza nie była prowadzona, to obowiązek uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne nie powstał, a zatem odwołanie było zasadne.

Tym samym, Sąd w oparciu o treść art. 477 ^{( 14 )}§ 2 k.p.c. uwzględnił odwołanie M. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z dnia 7 czerwca 2019 r., znak: (...) (...) (...) i zmienił zaskarżoną decyzję o czym orzekł sentencji wyroku.

Zarządzenie: Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi.