Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

D. B. w pozwie z dnia 30.05.2018r., skierowanym przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w Z., wniosła o:

- zasądzenie kwoty 60.000,- zł. - tytułem zadośćuczynienia za doznana krzywdę, ból i cierpienie oraz doznany uszczerbek na zdrowiu w wyniku błędu lekarskiego z dnia 1.06.2015r. – wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22.05.2018r. do dnia zapłaty

- zasądzenie kwoty 21.600,- zł. tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich od dnia 1.06.2015r. do końca maja 2018r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22.05.2018r. do dnia zapłaty

- zasądzenie kwoty 23.760,- zł. tytułem skapitalizowanej renty z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu

- zasądzenie kwoty po 1.260,- zł. miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby oraz renty w związku z utrata zdolności do pracy zarobkowej płatnej do dnia 10-go kolejnego miesiąca począwszy od dnia 1.06.2018r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat

- ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia mogące powstać w przyszłości

- zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. (pozew k. 3-13, pismo uzupełniające braki formalne pozwu k. 157)

Pozwany, Wojewódzki Szpital (...) w Z. nie uznał powództwa kwestionując je co do zasady i wysokości i wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego. (odpowiedź na pozew k.320- 335)

Na wniosek pozwanego, Sąd zawiadomił o toczącym się postępowaniu Towarzystwo (...) w W., które przystąpiło do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej. (postanowienie k.360, interwencja – pismo k.362-363)

Interwenient uboczny przyłączył się do wszystkich wniosków dowodowych pozwanego i podzielając jego twierdzenia z odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zwrot kosztów procesu według norm.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

D. B. pracowała w Ośrodku Szkolenia Zawodowego w D. jako kucharka i w dniu 1.06.2015r. uległa w pracy wypadkowi kalecząc się pękniętym talerzem w okolicach nadgarstka. Wezwane na miejsce pogotowie, przewiozło powódkę do Z. – do pozwanego szpitala, gdzie zaopatrzono ranę i zalecono codzienną zmianę opatrunku i zdjęcie szwów za 10-12 dni.

Powódka kontynuowała leczenie w Poradni (...) Ogólnej Szpitala im. (...) w Ł. – stwierdzono silne dolegliwości bólowe ze strony palców I-III ręki prawej oraz nieznaczne ograniczenie ruchomości. Powódka była konsultowana w poradni neurologicznej a następnie została skierowana na dalsze leczenie do poradni ortopedycznej. (historia choroby k.182-184, k.185-192)

Z uwagi na brak czucia skórnego okolicy palców I-III prawej ręki, powódka zgłosiła się do Poradni (...) Ręki, tam rozpoznano uszkodzenia ścięgna i podejrzenie uszkodzenia nerwu pośrodkowego lub wciągnięcie w bliznę. W badaniu wykonanym w dniu 22.07.2015r. ujawniono ciężkie pourazowe uszkodzenie pnia nerwu pośrodkowego prawego w okolicy nadgarstka. Zlecono leczenie rehabilitacyjne a wobec braku poprawy skierowano na zabieg operacyjny.

W okresie od 9.09.2016r. do dnia 12.09.2016r. powódka przebywała w Klinice (...) im. WAM w Ł., gdzie wykonano zabieg wycięcia nerwiaka i rekonstrukcji nerwu pośrodkowego – szycie koniec do końca. Zalecono dalsze leczenie farmakologiczne i zabiegi rehabilitacyjne.

W 2016r. i dwukrotnie w 2017r. powódka przeszła rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej. Po wyczerpaniu zasiłku chorobowego, ustalono uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego. Decyzja ZUS z dnia 15.07.2017r. powódka została uznana za częściowo niezdolną do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(protokół ustalenia i przyczyn wypadku przy pracy k. 34-35, zaświadczenie (...) k.36, karta informacyjna k.37, konsultacja ortopedyczna k.38, karta wizyty pacjenta k.42- 52, wynik badania k. 39, karta informacyjna k. 40-41, historia zdrowia i choroby k. 53-134, informacja k.135 – 145, k.302-317, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k.146-147, 148-149, zaświadczenia o stanie zdrowia k.193-196 )

Od dnia 1.03.2018r. renta wynosiła 1.223,18 zł. (decyzja o waloryzacji renty k. 154)

W badaniach (...) z 2017r. potwierdzono uszkodzenie nerwu. (badanie k. 197, 198)

Powódka od 2015r. korzysta z porad i zabiegów rehabilitacyjnych w Poradni (...) przy Szpitalu im. (...) w Ł.. (dokumnetacja medyczna k.301)

W dniu 17.05.2018r. powódka wystosowała do pozwanego szpitala wezwanie do zapłaty zadośćuczynienia w wysokości 100.00 zł., 21.300 zł. tytułem kosztów opieki osób trzecich, 10.500 zł. tytułem skapitalizowanej renty w związku ze zwiększonymi potrzebami i po 300 zł. renty z tego tytułu od maja 2018r. (wezwanie do zapłaty k. 150-154, k.322)

W opinii sądowej wydanej do celów rentowych, biegły neurochirurg oszacował trwały uszczerbek na zdrowiu na 25% z punktu 181 j – uszkodzenie nerwu pośrodkowego. (opinia k.351-355)

Lekarz przyjmujący powódkę w oddziale chirurgii urazowej w pozwanym szpitalu, był wówczas w trakcie specjalizacji. Po wykonaniu diagnostyki i zrewidowaniu rany, ocenił, że ścięgno było częściowo przecięte jednak nie wykonał jego szycia, uznając że każda interwencja ścięgna mięśnia dłoniowego przynosi więcej negatywnych niż pozytywnych skutków. W ramach dyżurowej pomocy nie kierowano pacjentów na badanie przewodnictwa nerwowego. (zeznania świadka k. 371 odw.)

Powódka następnego dnia – zgodnie z zaleceniami – udała się na zmianę opatrunku do poradni w Dobrej. Po 11 dniach powódka była badana w Poradni przez lekarza ortopedę w szpitalu (...), który zdjął także szwy. Ręka była obrzmiała, sztywna i powódka odczuwała kłucie. Lekarz potwierdził uszkodzenie nerwu i skierował na badanie przewodnictwa nerwowego i rehabilitację. Po zabiegach wirówki palce zaczęły się rozkurczać. W lipcu lekarz neurolog potwierdził ciężkie uszkodzenie nerwu pośrodkowego. Po konsultacji z lekarzem, powódka dostała skierowanie do szpitala na operację rekonstrukcji nerwu – po rejestracji wyznaczono planowany termin zabiegu za ok. 2 lata. Po prywatnej konsultacji, powódka we wrześniu 2016r. przeszła zabieg a następnie cykl zabiegów rehabilitacyjnych aż do pandemii. Obecnie powódka ćwiczy w domu przy użyciu piłeczki - aby ręka się nie zamknęła. Oczekuje na kolejna operację. Przed wypadkiem pracowała jako kucharka przez 7 lat i zarabiała ok. 1.600-1.700 zł. netto + stażowe. Dorabiała na chrzcinach i komuniach. Po wykorzystaniu zasiłku rehabilitacyjnego pracodawca rozwiązał z powódkę umowę o pracę. Obecnie powódka ma rentę na 3 lata do uzyskania wieku emerytalnego. Otrzymała kwotę 12.000 zł. z ZUS tytułem odszkodowania oraz 12.000,- od ubezpieczyciela (...).

Powódka ma aktualnie 58 lat, nadal nie czuje poprawy stanu ręki. W domu mieszka z mężem, córką i synem, w pracach pomagają jej dzieci i 85-letnia matka. Przed zdarzeniem powódka była w pełni samodzielna. Obecnie nie może zmywać naczyń, sprzątać. Kupuje buty bez sznurowadeł. Po zdarzeniu trzeba było ubierać powódkę, wiązać sznurowadła. Powódka przystosowała się do niesprawności i niektóre czynności codzienne wykonuje lewą ręką m.in. podpisuje się.

Zażywa środki przeciwbólowe i przeciwdepresyjne oraz na nadciśnienie i kołatanie serca. Ma trudności ze spaniem. Powódka nie leczyła się psychiatrycznie. Leki przepisuje lekarz POZ stosownie do zgłaszanych dolegliwości. Koszt leków związanych ze zdarzeniem to ok. 100 zł. miesięcznie. (zeznania powódki k. 371 odw.-372, k.560-561 k. 456, zeznania świadka A. B. k.560, świadectwo pracy k.464-469, zaświadczenie o wysokości zarobków k.471, zaświadczenie o wysokości wypłaconych świadczeń k.472, zaświadczenie o wypłatach z ZUS k. 473, 474-475, decyzja o wypłacie odszkodowania z ZUS k.476, decyzja o ustaleniu wysokości renty k.477-480, orzeczenie lekarza ZUS k. 481, zaświadczenie o wypłacie świadczenia z (...) k. 482-484, dokumentacja medyczna k.462 )

W ocenie biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii, po ranie ciętej nadgarstka, u powódki występuje uszkodzenie włókien ruchowych i czuciowych nerwu pośrodkowego prawego, które może stanowić połowę obecnie stwierdzanego uszczerbku – skutkującego trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wymiarze 15% z punktu 181j i 5% z punktu 130a - łącznie 20%. Orzeczony uszczerbek stanowi łączny skutek urazu i niepowodzeń w leczeniu. Część uszczerbku spowodowana nieprawidłowym zaopatrzeniem wstępnym może stanowić połowę obecnie szacowanego uszczerbku. Uszczerbek oceniono zarówno z pozycji uszkodzenie nerwu obwodowego jak i dodatkowego powikłania w postaci ograniczenia ruchomości nadgarstka prawego – jako powikłanie wtórne po długotrwałych okresach unieruchomienia. Sumaryczny uszczerbek na zdrowiu w wyniku wypadku i leczenia jest oceniany z dystansu ograniczenia sprawności prawej ręki powódki.

Powodzenie rekonstrukcji ścięgien i nerwów po pierwotnym zaopatrzeniu zależy od wielu czynników. Gorszy efekt może być spodziewany przy głębokim uszkodzeniu, czego należało się spodziewać po skaleczeniu nieregularnym fragmentem pękniętego talerzyka. Podstawowym błędem zaopatrzenia rany w pozwanym szpitalu była niedokładna kontrola chirurgiczna rany i w konsekwencji brak pierwotnego zeszycia nerwu pośrodkowego. Tkanka nerwowa należy do najtrudniej regenerujących się tkanek i nawet prawidłowe postępowanie przy uszkodzeniach nerwu obwodowych nie gwarantuje stuprocentowego powrotu do funkcji. U powódki doszło do uszkodzenia – przerwania - wszystkich części składowych nerwu, co bez odpowiedniej rekonstrukcji nerwu nie może skutkować przywróceniem utraconej czynności. Polega ona na doprowadzeniu do makroskopowego zetknięcia obydwu końcówek przerwanego nerwu – co gwarantuje wytworzenie się pomostu komórkowego, przez który mogą przedostać się do obwodowego końca nerwu wrastające aksony. Ranę urazową należy odpowiednio przedłużyć tak aby odszukiwanie kikutów nerwowych odbywało się a prawidłowych stosunkach anatomicznych. Po zagojeniu rany, kilka tygodni od urazu przystępuje się do ostatecznej rekonstrukcji nerwu. Do wykonania pierwotnego opracowania rany konieczne jest odpowiednie wyposażenie w sprzęt mikrochirurgiczny oraz odpowiednie przygotowanie chirurgiczne. W czasie pierwotnego opracowania rany należy zbliżyć końce przerwanego nerwu i odesłać chorego do dalszego leczenia w ośrodku specjalistycznym. W przypadku braku zaopatrzenia przeciętego nerwu, na dośrodkowym końcu nerwu tworzy się kłębowisko bezładnie regenerujących się aksonów i równie bezładnie rozrastających się komórek tkanki łącznej i włókien kolagenowych, jest to nerwiak pourazowy. Leczenie chirurgiczne bolesnego nerwiaka powinno być przeprowadzone jak najwcześniej aby nie doprowadzić do utrwalenia bólów w ośrodkowym układzie nerwowym. Długi okres oczekiwania na leczenie operacyjne nie przyczynił się do poprawy i zmniejszył szanse rokownicze, dlatego też zabieg wykonany po roku nie przyniósł istotnego efektu a wyniku wtórnych powikłań doszło do wtórnego zespołu cieśni kanału nadgarstka prawego i konieczne będzie kolejne leczenie operacyjne.

Podstawowym błędem było brak szczegółowej kontroli rany, mimo że w wywiadzie ujęto drętwienie palca II i III, które powinno nasuwać podejrzenie uszkodzenia nerwu pośrodkowego a nie innego i ostatecznie nie nastąpiło nawet zbliżenie końców uszkodzonego nerwu.

Powódka przez okres 6 tygodni miała ograniczoną sprawność przez ból i konieczność stosowania opatrunków. Zakres codziennej pomocy wyniósł ok. 2 godzin. W ciągu dalszych 6 tygodni zakres pomocy był niezmienny z uwagi na zabieg operacyjny. Przyjmowane przez powódkę leki, konsultacje specjalistyczne były konieczne i miały związek z wypadkiem.

Rokowanie co do pełnego powrotu funkcji ręki prawej jest obecnie wątpliwa. N. (uwolnienie) nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka może przynieść pewna poprawę a późniejsza rehabilitacja może dać nieco lepszy efekt czynnościowy. Jednak czynności precyzyjne dłoni prawej powódki zostały trwale uszkodzone. (opinia biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii k. 375-382, k.398-401)

Aktualny stan ręki powódki jest wynikiem rany ciętej i uszkodzenia nerwu obwodowego – co kwalifikuje do oceny z punktu 181j. Dodatkowo ograniczenie funkcji ręki jest wynikiem przedłużonego procesu leczenia pourazowego - funkcja ręki i nadgarstka winna być oceniana z pozycji 130a. (opinia uzupełniająca biegłego k. 415-416)

Powódka uskarża się na zaburzenia czucia o charakterze przeczulicy po wewnętrznej stronie dłoni, w okolicy nadgarstka oraz 1/3 dalszej przedramienia a także od strony grzbietowej dłoni prawej. Dolegliwości bólowe w okolicy nadgarstka nasilają się przy zmianach pogody. Powódka nie ma możliwości zgięcia palców ani ich wyprostowania oraz ujęcia dłoni w pięść czy wykonania chwytu. Doszło do utraty funkcji manualnych w zakresie dłoni prawej a powódka jest osobą praworęczną. Ograniczeniu uległo wykonywanie czynności dnia codziennego tj. przygotowywanie posiłków, gotowanie, czynności związane z utrzymaniem gospodarstwa domowego, prace w ogrodzie. Powódka nie jest w stanie złożyć podpisu, zasznurować obuwia czy prowadzić samochód. Przez okres 3 miesięcy od zdarzenia, powódka wymagała pomocy osób trzecich około 6 godzin dziennie przy czynnościach związanych z utrzymaniem higieny, ubieraniem się, przygotowywaniem posiłków czy zakupami. Potrzebowała transportu w związku z odbywaniem leczenia. Po zabiegu operacyjnym, powódka przez okres 6 tygodni nadal wymagała pomocy w tym zakresie i wymiarze. W dalszym okresie czasu wymiar pomocy wyniósł ok. 4 godzin tygodniowo. Obecnie powódka nadal wymaga pomocy w czynnościach kuchennych, związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego i w pracach przydomowych. Obecnie nadal występują wskazania do rehabilitacji w celu zmniejszenia dolegliwości przeciwbólowych oraz w miarę możliwości leczenia usprawniającego. Wskazane jest także wykonywanie codziennych ćwiczeń według wyuczonych schematów, co pomoże zapobiegać zesztywnieniom stawowym i zmianom zwyrodnieniowym, na które powódka obecnie jest narażona. W zakresie przywrócenia kończyny do stanu funkcjonowania sprzed wypadku rokowania są niepomyślne. Uzyskanie poprawy w zakresie zmniejszenia dolegliwości bólowych i przeczulicy są niepewne. Stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych może przynieść okresową ulgę – podobnie jak wykonanie zabiegu neurolizy. (opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k. 423-434)

U powódki doszło do przekroczenia możliwości adaptacyjnych ustroju, w wyniku czego rozwinęły się symptomatyczne zaburzenia psychopatologiczne – objawiające się zmiennością nastrojową z tendencją do płaczliwości, przezywanie smutku, przygnębienia, okresowej nerwowości, drażliwości, przezywanie utraty bezpieczeństwa, samodzielności w funkcjonowaniu codziennym i zawodowym, niemożnością zaakceptowania ograniczeń fizycznych, poczucie bezużyteczności, bezradności i bezsilności, z koncentracją myśli na temacie wypadku i obawie o własne zdrowie. Wypadek z 2015r. oraz jego skutki były dla powódki źródłem stresu i dyskomfortu, który powódka przeżywa nadal. Z powodu wzmożonego napięcia i zaburzeń snu, powódka otrzymała leki od lekarza rodzinnego. W badaniu psychiatrycznym stwierdzono występowanie zaburzeń nerwicowych pod postacią zaburzeń adaptacyjnych a ich nasilenie oraz okres trwania uzasadnia ocenę 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Aktualnie objawy te utrzymują się choć w ich nasilenie z upływem czasu maleje. Rokowania co do poprawy stanu zdrowia psychicznego są uzależnione od wyników dalszego leczenia zarówno chirurgicznego jak i rehabilitacyjnego. (opinia biegłej psychiatry k. 495-513, opinia uzupełniająca k.530-533).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odpowiedzialność placówki medycznej rozważyć należy przez pryzmat dyspozycji art. 415 k.c. w zw. z art. 430 k.c. Odpowiedzialność ta oparta jest na zasadzie winy i zachodzi tylko wówczas, gdy spełnione są wszystkie przesłanki tej odpowiedzialności deliktowej, a mianowicie: wyrządzenie szkody przez personel medyczny, zawinione działanie lub zaniechanie tego personelu, normalny związek przyczynowy pomiędzy tym działaniem lub zaniechaniem a wyrządzoną szkodą oraz wyrządzenie szkody przy wykonywaniu powierzonej czynności. Ciężar wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności zgodnie z art. 6 k.c. spoczywa na powodzie. Wskazać bowiem należy, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Materialny ciężar dowodu ( onus probandi) w procedurze cywilnej wyraża się przez ciążący na stronach obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.c.).

Kluczowe dla rozstrzygnięcia sporu było zatem wyjaśnienie, czy lekarzom można przypisać odpowiedzialność na podstawie art. 415 k.c., zgodnie z reżimem odpowiedzialności opartym na winie. Zawinienie lekarzowi można przypisać tylko w wypadku wystąpienia jednocześnie elementu obiektywnej i subiektywnej niewłaściwości postępowania. Element obiektywny dotyczy naruszenia zasad wynikających z wiedzy medycznej, doświadczenia i deontologii (błąd lekarski), natomiast element subiektywny odnosi się do zachowania przez lekarza staranności, przy przyjęciu kryterium wysokiego poziomu przeciętnej staranności każdego lekarza, jako jego staranności zawodowej.

Wyznaczenie zakresu powinnych działań lekarza i stawianych mu wymagań pozwala zbadać, czy lekarzowi można postawić zarzut, że gdyby zachował należytą staranność i wykorzystał wszelkie dostępne w danych okolicznościach metody i środki, mógł błędu uniknąć i tym samym nie dopuścić do wyrządzenia szkody. W tym celu należy umieścić model wzorcowy w okolicznościach, w jakich działał sprawca, biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności i konkretne warunki udzielenia świadczeń zdrowotnych. Jeżeli porównanie postępowania określonego lekarza z przyjętym dla niego standardem działania wypadnie na niekorzyść sprawcy (gdyż wzorcowy dobry lekarz w identycznych okolicznościach uniknąłby popełnienia błędu medycznego i wyrządzenia pacjentowi szkody), można przyjąć, że określone działanie ma charakter zawiniony.

Ocena istnienia elementu subiektywnego winy lekarza wymaga wyraźnego rozróżnienia błędu medycznego, jako odstępstwa od wzorca i zasad należytego postępowania z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru działalności sprawcy, od powikłania, które stanowi określoną, niekiedy atypową reakcję pacjenta na prawidłowo podjęty i przeprowadzony zespół czynności leczniczych, a także tzw. niepowodzenie medyczne. W nieodłącznym związku z określeniem podstaw odpowiedzialności lekarza pozostaje ryzyko medyczne. Nawet bowiem przy postępowaniu zgodnym z aktualną wiedzą medyczną i przy zachowaniu należytej staranności nie da się wykluczyć ryzyka powstania szkody. Pojęciem dozwolonego ryzyka jest objęte również niepowodzenie medyczne. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, I ACa 6/17, lex/el, wyrok Sądu Najwyższego z dn. 18 stycznia 2013 r., IV CSK 431/12, lex/el ).

Nieprzestrzeganie powszechnie uznanych zasad wiedzy medycznej, w tym procedur, należy ustalić w procesie odszkodowawczym na podstawie opinii biegłych – specjalistów z danej dziedziny medycyny.

Takie postępowanie lekarzy przesądza o niedołożeniu należytej staranności o jakiej mowa w art. 4 ustawy o zawodzie lekarza i dentysty.

Podstawą zgłaszanych przez powódkę roszczeń jest zarzut popełnienia przez lekarza pozwanego szpitala zawinionego błędu medycznego – błędu diagnostycznego, który polegał na niezachowaniu należytej staranności przy zaopatrzeniu rany i zaniechaniu przebadania powódki na przewodnictwo nerwowe i w konsekwencji nie wykrycie uszkodzenia nerwów. Brak prawidłowej diagnostyki i zwykłe zszycie rany (bez szycia nerwów) spowodował niedowład ręki.

Postępowanie dowodowe wykazało powyższe nieprawidłowości i to w sytuacji możliwej do prawidłowej oceny i prawidłowego opracowania rany – co sugerował ujawniony w badaniu brak czucia w palcach i czego można było się spodziewać po charakterze urazu (głębokie skaleczenie nieregularnym przedmiotem). Podstawowym błędem pierwotnego zaopatrzenia rany u pozwanego była niedokładna kontrola chirurgiczna rany i w rezultacie brak pierwotnego szycia nerwu pośrodkowego.

Świadczenie lecznicze podjęte w stosunku do powódki w pozwanym szpitalu było zatem niewystarczające i świadczy o niedołożeniu należytej staranności przez lekarza dyżurnego. Nie sposób zaś przypisać powódce jakiekolwiek zaniedbania czy też przyczynienia, skoro stosowała się do zaleceń lekarskich i nie została uwrażliwiona na konkretne objawy (przecięcia nerwów), które mogłyby wystąpić już po zaopatrzeniu rany.

Biegły podkreślił, iż bez odpowiedniej rekonstrukcji operacyjnej nerwu nie ma mowy o powrocie utraconej czynności a opóźnienie leczenia chirurgicznego przynosi choremu niepowetowaną szkodę.

Biegły w opinii podkreślił także, iż anatomia i fizjologia ręki należy do bardziej skomplikowanych mechanizmów ciała ludzkiego i rekonstrukcje ścięgien i nerwów, ich powodzenie po pierwotnym zaopatrzeniu zależy od wielu czynników – a tkanka nerwowa należy do najtrudniej regenerujących się tkanek i nawet prawidłowe postępowanie przy uszkodzeniach nerwów obwodowych nie gwarantuje stuprocentowego powrotu do funkcji. (opinia k. 379). W okolicznościach niniejszej sprawy nie ma zatem możliwości ustalenia jaki jest ostateczny wpływ zaniedbania leczniczego na aktualny stan zdrowia powódki, także z uwagi na inne okoliczności niezależne od działań czy zaniechań stron – choć niewykluczony może być powrót do pełnej sprawności lub poprawa sprawności w stosunku do aktualnego stanu, prawdopodobnie już utrwalonego. Zatem w pewnym wymiarze niniejszy stan zdrowia może być oceniany także z uwzględnieniem niepowodzenia leczniczego – nie mającego charakteru zawinionego działania lub zaniechania. Nie ma natomiast wątpliwości iż nieprawidłowe leczenie w pozwanym szpitalu pozbawiło powódkę możliwości poprawy sprawności ręki.

Powstanie samego urazu oraz długotrwałe oczekiwanie na leczenie operacyjne, które zmniejszyło szanse rokownicze, nie stanowią o winie pozwanego - zatem pozwany nie ponosi odpowiedzialności za ich następstwa – np. przedłużona pomoc w większym rozmiarze. Uwzględniając ocenę biegłego w zakresie braku pewności co do całkowitego przywrócenia funkcji ręki nawet przy prawidłowym zaopatrzeniu pierwotnym z uwagi na mechanizm powstania urazu, Sąd przyjął że odpowiedzialność pozwanego nie może obejmować łącznej oceny uszczerbku na zdrowiu (uraz i niepowodzenie) ani też tych okoliczności, które byłyby związane i tak z procesem leczniczym urazu, którego doznała powódka – bez względu na wynik procesu leczniczego. Powyższe okoliczności winny być zatem brane pod uwagę w ramach oceny poszczególnych roszczeń. W ocenie Sądu aktualny stan zdrowia powódki oraz nikłe rokowania co do jego poprawy pozostają w pełnym związku przyczynowo-skutkowym z zaniechaniem wykonania pierwotnego szycia nerwu obwodowego – w ocenie bowiem biegłego, w przypadku przerwania ciągłości pnia nerwowego lub jego części musi dojść do jego chirurgicznej rekonstrukcji, bez której nie może nastąpić użyteczny powrót czynności (opinia k.380)

Podstawę prawną zadośćuczynienia za szkodę wywołaną błędem w sztuce lekarskiej stanowi przepis art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 §1 k.c., zgodnie, z którymi zadośćuczynienia za krzywdę może żądać poszkodowany, który w wyniku czynu niedozwolonego doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

W przepisach obowiązującego prawa ustawodawca nigdzie nie sprecyzował sposobu ustalenia wysokości zadośćuczynienia, odwołując się do sędziowskiego uznania, opartego na całokształcie okoliczności sprawy. Wielkość zadośćuczynienia zależy, więc od oceny całokształtu okoliczności sprawy, w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości, czy nieodwracalnego charakteru.

Przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych powinny być uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, jednakże w relacji do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Od osoby odpowiedzialnej za szkodę poszkodowany winien otrzymać sumę pieniężną, o tyle w danych okolicznościach odpowiednią, by mógł za jej pomocą zatrzeć lub złagodzić poczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną. Jednocześnie zadośćuczynienie powinno być utrzymane w rozsądnych granicach, ponieważ nie może być ono nadmierne stosunku do doznanej krzywdy i stosunków majątkowych społeczeństwa. Nie ma, więc podstaw do uwzględnienia żądania w takiej wysokości, by przyznana kwota stanowiła ponadto, ze względu na swoją wysokość represję majątkową.

W rozpoznawanej sprawie, w procesie leczenia urazu, powódce D. B. towarzyszył ból, ograniczenia ruchowe, przykre doznania natury fizycznej i psychicznej, jak konieczność poddania się długotrwałej rehabilitacji, konieczność reoperacji oraz niepewność co do wyniku leczenia.

Związek przyczynowy między bezpośrednimi następstwami leczenia w pozwanym szpitalu a doznaną krzywdą i cierpieniami fizycznymi nie jest oczywisty. Związany z procesem leczniczym rozstrój zdrowia i towarzyszące cierpienia nie są wynikiem wyłącznie działań pozwanego jednak co do zasady usprawiedliwiają przyznanie powódce zadośćuczynienia.

Mając powyższe na względzie, jak również biorąc pod uwagę czas trwania dolegliwości fizycznych i psychicznych choćby związanych z przedłużającym procesem leczniczym oraz utrwalone następstwa wypadku, Sąd doszedł do przekonania, że stosowną sumą zadośćuczynienia jest kwota 50.000 zł. – o czym Sad orzekł w punkcie 1 a wyroku.

Żądanie zadośćuczynienia opiewające ponad tę kwotę jest wygórowane, jeśli weźmie się pod uwagę stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki oraz nieuchronność objawów i następstw po samym urazie.

Stosownie do art. 444 § 1 zd. I kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Uszkodzenie ciała w rozumieniu art. 444 § 1 kc polega na naruszeniu integralności fizycznej człowieka i może polegać nie tylko na naruszeniu powłoki cielesnej ale i tkanek i narządów wewnętrznych. Przepis tego artykułu statuuje więc możliwość dochodzenia wszelkich wydatków koniecznych i celowych związanych z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia jak np. koszty leczenia tj. zarówno lekarstw jak i dojazdów do szpitali czy na konsultacje lekarskie, specjalnego odżywiania, kosztów opieki lub pomocy.

Powódka zgłosiła roszczenie zwrotu kosztów opieki w łącznej kwocie 21.600 zł. za okres od 1.06.2015r. do końca maja 2018r. Mając na uwadze konieczność przebycia typowego procesu leczniczego z powodu urazu (niezbędne zabiegi, zdrowienie, rehabilitacja) Sąd uznał, że okres pierwszych 3 miesięcy pozostaje bez związku z działaniem pozwanego jak również wykonanie zabiegu rekonstrukcji i dalsze 6 tygodni zdrowienia – w ocenie biegłego byłoby to typowe postepowanie przy takim urazie. Przedłużenie tego okresu leczenia jest już konsekwencją działań i zaniedbań pozwanego szpitala. Zatem do należnego odszkodowania Sąd uwzględnił koszt niezbędnej pomocy za okres od listopada 2015r. przyjmując wymiar 4 godzin tygodniowo x 10 zł. stawka godzinowa – łączny miesięczny wydatek to kwota 160 zł. za okres do dnia 31 maja 2018r. jest to kwota 5.920 zł. zatem Sąd zasądził kwotę 6000,- zł. odszkodowania – o czym Sąd orzekł w punkcie 1 b wyroku.

O odsetkach ustawowych za zwłokę (zadośćuczynienia i odszkodowania) Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 i 2 kc, określając datę początkową biegu odsetek na dzień 18 czerwca 2018r. co do zadośćuczynienia, co stanowi datę po upływie 30 dni licząc od dnia wysłania wezwania do zapłaty – z uwagi na brak informacji o dacie doręczenia tego wezwania. Wcześniejszy bieg terminu nie jest uzasadniony z uwagi na brak wiedzy pozwanego o wysokości zgłoszonego świadczenia i możliwości przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego jego odpowiedzialność.

Stosownie do treści art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie. Przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb na podstawie art. 444 § 2 k.c. nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwa czynu niedozwolonego. W okolicznościach niniejszej sprawy ostateczne żądanie zasądzenia renty wyrównawczej zostało w całości wykazane. Istniej związek przyczynowo-skutkowy związany z utratą dochodów powódki z powodu niezdolności do pracy w dotychczasowym zawodzie i wymiarze oraz z tytułu zwiększonych potrzeb (z wyłączeniem wydatków na pomoc i opiekę). Powyższe świadczenie może być uzasadnione także dopiero począwszy od miesiąca listopada 2015r. z przyczyn wcześniej wymienionych. Sąd przyjął kwotę łączną 660 zł. za udowodniona ( renta wyrównawcza 400 zł. + koszt leków 100 zł. + dojazdy do placówek medycznych 160 zł. ). Za okres od 1.11.2015r. do dnia 31.05.2018r. stanowi to kwotę 19.800 zł. (30 miesięcy x 660 zł.) – o czym Sąd orzekł w punkcie 1 c wyroku. W zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie, Sąd przyjął iż rozpoczęcie biegu terminu nastąpiło po upływie 1 miesiąca od końca okresu rozliczeniowego.

Począwszy od 1.06. 2018r. uzasadniona renta na zwiększone potrzeby i wyrównawcza wynosi 820,- zł. ( 660 zł. + 160 zł. pomoc i wyręka).

Powódka przyznała iż od czasów pandemii tj. od marca 2020r. nie korzysta z rehabilitacji i bezpośrednich wizyt w placówkach medycznych, zatem niezbędne wydatki na leczenie zmniejszyły się o koszt dojazdów czyli kwotę 160 zł. W konsekwencji zatem od dnia 1.03.2020r. i na przyszłość Sąd ustalił świadczenie miesięczne w wysokości łącznej 660 zł.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił roszczenia powódki uznając je za nieudowodnione na podstawie art. 6 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. rozliczając je stosunkowo: Sąd ustalił, że przy wartości przedmiotu sporu 120.480 zł. powódka wygrała sprawę w 71%. Na koszty poniesione przez strony składa się wynagrodzenie pełnomocników wraz z opłatą od pełnomocnictwa – powódkę obciążają w tym zakresie koszty w wysokości 2.097 zł. przy wydatkowanych (...),- zatem do zwrotu na rzecz powódki 1.520 zł. O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 112 u.k.s.c. stosując powyższą zasadę. Na koszty składa się opłata sądowa 6.024 zł. oraz wydatki związane z opiniowaniem 5.423 zł. – 71% obciążające stronę pozwaną stanowi 8.127 zł.

Uwzględniając zwolnienie powódki od kosztów sądowych, charakter świadczeń oraz aktualna sytuację materialną, Sąd postanowił nie obciążać powódki nieuiszczonymi kosztami sądowych od oddalonej części powództwa na podstawie art. 102 k.p.c.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskami