Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 147/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 grudnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 17 lipca 2020 r. odmówił K. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 24 listopada 2020 r. ustaliła, że K. W. nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja k. 37-38 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył K. W., wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że jego stan zdrowia uzasadnia stwierdzenie, iż jest osobą niezdolną do pracy.

/odwołanie k. 3-6/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 10/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca K. W. urodził się (...) z wykształcenia jest rolnikiem, po (...) pracował, jako pomocnik mleczarza, monter w (...). W chwili obecnej nie pracuje.

/bezsporne/

Wnioskodawca w okresie od 28 października 2019r. do 23 lipca 2020 r. pobierał świadczenie rehabilitacyjne.

/ bezsporne/

W dniu 17 lipca 2020 r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/ wniosek k. 1-12 akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS w oparciu o opinie konsultanta ZUS z dnia 21 września 2020r. rozpoznał u wnioskodawcy ustępujący zespół bólowy lędźwiowy na podłożu wielopoziomowej dyskopatii i zmian zwyrodnieniowych, nadciśnienie tętnicze, cukrzyce t. 2, przerost prostaty oraz stan po operacji przepukliny prawostronnej kilka lat temu. Orzeczeniem z dnia
7 października 2020 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że z uwagi na posiadane schorzenia, wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/opinia lekarska z dnia 7.10. 2020 r. k. 19 dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie k. 15-16 akt ZUS/

W dniu 26 października 2020r. do ZUS wpłynął sprzeciw wnioskodawcy od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i żądanie rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS. Wnioskodawca podniósł, że z uwagi na stan zdrowia, wbrew zapatrywaniu lekarza orzecznika jest niezdolny do pracy.

/sprzeciw – k. 26 dokumentacji medycznej ZUS/

Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 24 listopada 2020r. rozpoznając u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z okresowym zespołem bólowym bez istotnego upośledzenia sprawności i bez objawów rozciącowych, cukrzycę typu 2 leczoną doustnie, nadciśnienie tętnicze, przerost prostaty, początkowe zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych, w całości podtrzymała wnioski Lekarza Orzecznika nie stwierdzając u ubezpieczonego ograniczenia sprawności organizmu dającego podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy. Stwierdzono wyłącznie, iż istnieją jedynie przeciwskazania do prac ciężkich.

/opinia lekarska z dnia 24.11.2020 k. 28 dokumentacji medycznej akt ZUS, orzeczenie k. 33-34 akt ZUS/

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 24 listopada 2020r. organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 7 grudnia 2020r. odmówił K. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja k. 38-39 akt ZUS/

U K. W. w sądowym badaniu przez biegłego neurologa rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne odcinka lędźwiowego kręgosłupa z zespołem bólowym kręgosłupa, bez istotnych deficytów neurologicznych. Wnioskodawca od wielu lat odczuwa bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz zgłasza liczne dolegliwości bólowe ze strony odcinka szyjnego, stawu biodrowego, ma trudności z chodzeniem, siedzeniem. Porusza się za pomocą kuli łokciowej prawej, która pozwala mu utrzymać równowagę i nie przewrócić się, bo zdarzają mu się upadki. Neurochirurg zakwalifikował wnioskodawcę do zabiegu operacyjnego, ale termin operacji był przesuwany i nie został wykonany. W badaniu neurologicznym nie stwierdza się objawów uszkodzenia zarówno układu nerwowego obwodowego i ośrodkowego. Z punktu widzenia neurologa wnioskodawca jest zdolny do wykonywania pracy zarobkowej po uwzględnieniu przeciwwskazań stanowiskowych, które w momencie podjęcia pracy zostaną określone przez lekarza medycyny pracy (z powodu choroby zwyrodnieniowo-dyskopatycznej kręgosłupa).

/ pisemna opinia biegłego neurologa J. B. k. 19-21/

Z punktu widzenia diabetologa u wnioskodawcy rozpoznaje się cukrzycę typu 2 wyrównaną wystarczająco, niepowikłaną, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z przewlekłym zespołem bólowym, przerost prostaty, nadciśnienie tętnicze.

Wnioskodawca jest zdolny do pracy na ogólnie dostępnym rynku pracy. Cukrzyca typu 2 w przypadku wnioskodawcy jest wyrównana wystarczająco, poziomy glikemii po posiłku mieszczą się w granicach normy / dla chorego z cukrzycą typu 2. Nie występują istotne spadki ich wartości i z punktu widzenia diabetologa stopień zaawansowania cukrzycy w przypadku wnioskodawcy nie powoduje niezdolności do pracy na ogólnie dostępnym rynku pracy. Wnioskodawca wymaga troskliwej opieki w Poradni Diabetologicznej, systematycznych wizyt, ewentualnej korekty leczenia. Istnieją również przeciwwskazania w zajmowanych stanowiskach pracy. Wnioskodawca nie powinien pracować na wysokości, w zmiennych warunkach pogodowych, nie powinien wykonywać ciężkich wysiłków fizycznych, ale z punktu widzenia diabetologa stopień zawansowania cukrzycy typu 2 w przypadku wnioskodawcy nie powoduje niezdolności do pracy na ogólnie dostępnym rynku pracy.

/ pisemna opinia biegłego diabetologa M. P. k. 22-23/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumentację lekarską, opinie biegłych: neurologa i diabetologa.

Opinie biegłych Sąd uznał za wiarygodne, zostały bowiem one sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca. Biegli nadto w sposób wyczerpujący określili schorzenia, jakie występują u ubezpieczonego i kompleksowo ocenili ich znaczenie dla oceny jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Wydane w sprawie opinie są logiczne, spójne i rzetelnie opisują stan zdrowia ubezpieczonego, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinie te zostały wydane w oparciu o pełną dokumentację medyczną wnioskodawcy oraz po uprzednim zbadaniu ubezpieczonego, a zatem brak jest podstaw do zasadnego ich kwestionowania. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Ponadto wnioskodawca zobligowany przez Sąd do ewentualnego odniesienia się do wydanych w sprawie opinii biegłych nie składał do nich żadnych merytorycznych uwag i zastrzeżeń, nie zgadzając się co do zasady z treściami opinii, nie przedłożył żadnych dokumentów – dokumentacji medycznej na poparcie własnego stanowiska, nie domagał się też przeprowadzenia innych dowodów w sprawie mających na celu wykazać zasadność jego twierdzeń. W ocenie Sądu brak, więc było podstaw do kwestionowania wniosków biegłych lekarzy specjalistów.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 291 tj.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 i ust.4 przepisu powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującego się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w tym opinii biegłych z zakresu neurologii i diabetologii. Skarżący przy uwzględnieniu posiadanych przez niego schorzeń, z uwzględnieniem określonych przeciwskazań jest jednak zdolny do wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami. W ocenie Sądu biegli w swoich opiniach wyjaśnili dlaczego w taki właśnie sposób ocenili zdolność wnioskodawcy do wykonywania pracy zarobkowej. Opinie biegłych oceniające stan zdrowia wnioskodawcy szczegółowo wyjaśniały dlaczego naruszenie sprawności organizmu skarżącego nie przekłada się na zdolność świadczenia przez niego pracy. Brak jest przy tym, w ocenie Sądu, podstaw by kwestionować rzetelność i merytoryczną poprawność wskazanych opinii. Zostały one bowiem sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Biegli na podstawie przedstawionej dokumentacji leczenia i badania wnioskodawcy zdiagnozowali schorzenia, ocenili stopień ich zaawansowania, a przede wszystkim jednoznacznie wypowiedzieli się co do sprawności organizmu wnioskodawcy i wpływu dolegliwości na jego zdolność do pracy. Sąd podzielił opinie biegłych uznając, że były pełne, jasne i nie prowadziły do sprzecznych wniosków.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

Znamiennym jest, iż wnioski wynikające z wydanych w sprawie opinii dotyczące zdolności do pracy odwołującego nie zostały skutecznie merytorycznie zakwestionowane przez stronę powodową. Wnioskodawca, któremu doręczono wskazane opinie i pouczono o konieczności przedstawienia ewentualnych do nich zarzutów, nie zgadzając się z ich treścią nie wskazywał, jednak iż jakiekolwiek okoliczności dotyczące zarówno jego stanu zdrowia, jak i zdolności do pracy nie zostały jeszcze dostatecznie wyjaśnione. Powód nie domagał się też wydania kolejnych opinii uzupełniających, czy dowodu z opinii innych biegłych specjalistów. Tymczasem strona w toku procesu winna dowodzić swoich racji, a nie jedynie przedstawiać subiektywne poglądy dotyczące stanu zdrowia i okresu występowania niezdolności do pracy. Zgodnie bowiem z art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W konsekwencji wobec braku dowodów potwierdzających stanowisko ubezpieczonego żądanie odwołania zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania wnioskodawcy prawa o renty nie mogło zostać zaakceptowane.

Bez wpływu na wynik rozstrzygnięcia pozostaje też okoliczność, iż wnioskodawca faktycznie nie może znaleźć zatrudnienia, pozostaje bez środków do życia. Powyższe w świetle powołanych przepisów nie może być bowiem utożsamiane z niezdolnością do pracy. Wskazana okoliczność także w świetle zasad współżycia społecznego nie może stanowić podstawy przyznania świadczenia z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Prawo to opiera się bowiem na normach bezwzględnie obowiązujących, to jest ściśle określających warunki otrzymania poszczególnych uprawnień i wykluczających odwołanie do zasad słuszności. Podstawą przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego mogą być tylko przepisy prawa, a nie zasady współżycia społecznego. (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 1998 r. II UKN 379/98 Legalis Numer 45844).

Wnioskodawca, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów z uwagi na posiadane schorzenia nie jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Mając powyższe na uwadze, Sąd`Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne.

J.L.

z/odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy