Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 522/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 07 czerwca 2021 roku w sprawie sygn. akt II K 174/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy prawa procesowego mającej istotny wpływ na treść wyroku, to jest art. 387 § 2 k.p.k., polegającej na niezawiadomieniu prokuratora o wnioskach obrońcy oskarżonych złożonych na podstawie art. 387 § 1 k.p.k., co uniemożliwiło oskarżycielowi publicznemu zajęcie stanowiska odnośnie tych wniosków i w rezultacie skutkowało wydaniem wadliwego wyroku, podczas gdy okoliczności sprawy przemawiały przeciwko takiemu rażąco łagodnemu rozstrzygnięciu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony przez skarżącego zarzut obrazy przepisów postępowania jest niezasadny.

Bowiem nieobecność prokuratora na rozprawie głównej, prawidłowo zawiadomionego o jej terminie, oznacza, że w wypadku zgłoszenia przez oskarżonego wniosku (w analizowanym przypadku przez obrońcę oskarżonych do którego przyłączyli się obaj oskarżeni wnioskując o dobrowolne poddanie się karze), o jakim mowa w art. 387 § 1 k.p.k. nie sprzeciwia się on takiemu wnioskowi. Zatem skuteczne złożenie sprzeciwu wobec wniosku oskarżonego wymaga obecności prokuratora na rozprawie głównej. Sąd Okręgowy podziela w tym kontekście poglądy wyrażone w orzecznictwie sądów powszechnych (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 20.12.2019 r., VI Ka 1006/19, Legalis; wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 11.08.2020 r., II Ka 456/20, Legalis) oraz przez Sąd Najwyższy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.08.2019 r., IV KS 19/19, Legalis; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.01.2021 r., II KS 22/20, Legalis; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16.06.2021 r., I KZP 16/20, Legalis), a także powszechnie akceptowane w piśmiennictwie prawniczym, między innymi w komentarzach do Kodeksu postępowania karnego – przez C. K. w Komentarzu pod red. K. D. (wyd. (...) 2020), D. Świeckiego w Komentarzu pod red. tegoż (Komentarz aktualizowany, Lex/el 2020), nadto przez J. Z. (Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym i karnym skarbowym, (...) 2020).

Powyższe stanowisko w omawianej kwestii motywowane jest tym, że nie można przyjąć, że pozycje prokuratora i pokrzywdzonego w razie złożenia przez oskarżonego wniosku, o którym mowa w art. 387 § 1 k.p.k., są odmienne. A mianowicie dlatego, że w odniesieniu do prokuratora nie wprowadza domniemania, że wie o złożonej przez oskarżonego propozycji poddania się karze, natomiast w odniesieniu do pokrzywdzonego wprowadza „pewnego rodzaju domniemanie”. Skoro bowiem był on powiadomiony o terminie rozprawy i pouczony o treści art. 387 k.p.k., to przez niestawiennictwo na rozprawie milcząco aprobuje (nie wnosi sprzeciwu) co do ewentualnych propozycji oskarżonego związanych z dobrowolnym poddaniem się karze. „Po prostu mając wiedzę o takiej możliwości, godzi się na nią”. Jest przecież oczywiste, że i prokurator został zawiadomiony o terminie rozprawy (inaczej rozprawa nie może się toczyć) oraz że ma on wiedzę (zbędne byłoby udzielanie podmiotowi fachowemu pouczenia w tym zakresie) o możliwości złożenia przez oskarżonego wniosku, o którym mowa w art. 387 § 1 k.p.k. Nie wspiera zatem w sposób przekonujący stanowiska skarżącego wskazanie, że „z istoty konsensusu wynika, że musi on zostać zawarty miedzy stronami procesu, a więc nie pomiędzy sądem, a oskarżonym, lecz z jednej strony oskarżycielem i pokrzywdzonym, z drugiej zaś oskarżonym". W odniesieniu do tych twierdzeń należy wskazać, że przepis art. 387 § 2 k.p.k. zawiera w stosunku do pokrzywdzonego i prokuratora to samo domniemanie – że skoro wiedząc o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego wniosku o wydanie, bez przeprowadzania postępowania dowodowego, wyroku skazującego z określonymi rozstrzygnięciem co do kary, ewentualnie też (lub tylko) innych środków represji karnej i nie stawili się na rozprawę, chociaż zostali należycie powiadomieni o jej terminie, to nie sprzeciwiają się wnioskowi, który faktycznie został zgłoszony. Wykluczenie owego domniemania nie byłoby trudne w trakcie licznie przeprowadzanych nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, poprzez zaznaczenie w treści art. 387 k.p.k., że sąd może uwzględnić wniosek, gdy prokurator i pokrzywdzony, po zapoznaniu się z treścią wniosku nie sprzeciwili się zawartej w niej propozycji, względnie, gdyby miało dojść do zróżnicowania pozycji tych podmiotów, poprzez zaznaczenie, że w razie nieobecności prokuratora na rozprawie sąd może uwzględnić wniosek przy braku sprzeciwu prokuratora powiadomionego o treści wniosku. Nadto, nie podważa stanowiska sądu odwoławczego w omawianej kwestii wywiedziony przez prokuratora argument, że przyjmując koncepcję wymagającą powiadomienia prokuratora o propozycji dobrowolnego poddania się karze złożonej przez oskarżonego nie można pomijać treści art. 46 § 2 zd. 2 k.p.k., który zakłada, że przewodniczący lub sąd mogą uznać obecność oskarżyciela publicznego za obowiązkową.

W istocie rzeczy, zważyć należy, iż wywody skarżącego nie podlegają akceptacji z tego względu, że opierają się na nieuprawnionej tezie o zróżnicowaniu pozycji prokuratora i pokrzywdzonego w wypadku, gdy oskarżony złoży wniosek przewidziany w art. 387 § 1 k.p.k., skutkującej – czego nie sposób aprobować – przyjęciem, że lojalność procesową sąd orzekający powinien zachowywać tylko wobec prokuratora, chociaż bez trudu owe negatywne, zresztą przesadzone, skutki niezawiadomienia zainteresowanej osoby o propozycji oskarżonego można dostrzec po stronie pokrzywdzonego. Nie dostrzega również skarżący, że sąd rozpoznający sprawę powinien kierować się nie kalkulacją, na ile byłby prawdopodobny sprzeciw prokuratora odnośnie uwzględnienia złożonego przez oskarżonego wniosku, ale kryteriami określonymi w art. 387 § 2 k.p.k., w tym oceną, czy cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Niewątpliwie, gdy ma zostać wydany wyrok skazujący, jednym z tych celów jest wymierzenie oskarżonemu sprawiedliwej kary, zatem sąd orzekający powinien mieć na uwadze, czy taka właśnie kara, bez cechy rażącej łagodności, jest proponowana przez oskarżonego, a nie czy zaaprobowałby ją prokurator. W aspekcie powyższego na zakończenie wypada przyjąć założenie, że niezależnie od tego, czy prokurator uczestniczy w rozprawie, czy jest na niej nieobecny, sądy, w razie skazania oskarżonego, także w trybie art. 387 k.p.k., wymierzają mu karę z poszanowaniem dyrektyw zawartych w art. 53 k.k. i do wyjątku należy orzeczenie kary rażąco niewspółmiernej.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie II Wydział Karny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok jest słuszny, zaś zarzuty apelacyjne nie zasługują na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy wszystkich rozstrzygnięć zawartych w wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok we wskazanym zakresie słuszny. Sąd I instancji przeprowadził w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe w sposób rzetelny i wyczerpujący, a następnie zgromadzony materiał dowodowy poddał trafnej analizie i na tej podstawie wyprowadził słuszne wnioski zarówno co do winy oskarżonych w zakresie popełnienia przypisanych im przestępstw, subsumcji prawnej ich zachowań pod wskazane przepisy prawne, jak również w zakresie orzeczonych im kar.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu N. G. z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 516,60 złotych, które zasądzono na rzecz adwokata J. W. ustalono na podstawie art. 618 § 1 pkt 2 k.p.k., § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18).

3

Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu K. W. z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 516,60 złotych, które zasądzono na rzecz adwokata J. W. ustalono na podstawie art. 618 § 1 pkt 2 k.p.k., § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18).

4

W oparciu o przepisy art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) Sąd Okręgowy ustalił, iż wydatki poniesione w postępowaniu odwoławczym ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Opocznie.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 07 czerwca 2021 roku w sprawie II K 174/20.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana