Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2021 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Chlipała - Kozioł

Protokolant: Katarzyna Kunik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 września 2021 r. we Wrocławiu

sprawy z odwołania wnioskodawcy A. Z.

od decyzji strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 4 marca 2021 r. znak: (...)

o zasiłek opiekuńczy

I.  oddala odwołanie;

II.  orzeka, że koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 marca 2021r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. postanowił odmówić ubezpieczonej A. Z. prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 26 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, iż wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o wypłatę zasiłku opiekuńczego za ww. okres w dniu 26 stycznia 2021r., tj. ponad 6 miesięcy po ostatnim dniu okresu, za który zasiłek przysługuje, więc roszczenie jest przedawnione, zaś ubezpieczona nie wykazała okoliczności uniemożliwiających złożenie wniosku w przewidzianym terminie.

Od opisanej decyzji odwołanie, sprecyzowane w piśmie procesowym z dnia 20 lipca 2021r., wniosła (...) M.-Z. , domagając się zmiany zaskarżonej decyzji przez przyznanie jej prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 26 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r. oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 4, 24-26).

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie ubezpieczona wyjaśniła, że wniosek o zasiłek opiekuńczy został omyłkowo złożony przez (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. z błędną datą obejmującą okres od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 marca 2020r. zamiast 25 maja 2020r., zaś o pomyłce w tym zakresie ubezpieczona powzięła wiedzę dopiero w dniu 26 stycznia 2021r., kiedy to rozpoczęła współpracę z nowym biurem rachunkowym. Tego samego dnia (...) złożyło w imieniu ubezpieczonej druk (...) z wyjaśnieniem pomyłki w dacie. Zdaniem ubezpieczonej nie upłynął 6-miesięczny termin od momentu uzyskania przez nią wiedzy o błędzie, który stanowił zresztą omyłkę pisarską.

W odpowiedzi na odwołanieorgan rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. wniósł o jego oddalenie z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia (k. 14-15). Organ podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W związku z pandemią (...)19 i zamknięciem przedszkoli ubezpieczona A. Z. w okresie od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r. sprawowała opiekę nad córką O. Z..

Ubezpieczona korzystała z usług (...) sp. z o.o. we W., do którego w dniu 6 maja 2020r. załączyła wypełnione przez siebie oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat w związku z zamknięciem z powodu (...)19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, w którym wskazała, że sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem od dnia 16 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r.

Księgowa ww. biura rachunkowego C. D.w dniu 7 maja 2020r. złożyła w imieniu ubezpieczonej wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego. W rubryce „treść wniosku” wskazano, że ubezpieczona ubiega się o zasiłek opiekuńczy za okres od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 marca 2020r. Do wniosku załączyła przesłane jej przez ubezpieczoną oświadczenie.

Umowa o świadczenie usług między ubezpieczoną a (...) sp. z o.o. ustała z dniem 31 grudnia 2020r. natomiast nowa księgowa odwołującej E. T. po zapoznaniu się z dokumentacja księgową stwierdziła błąd we wniosku z dnia 7 maja 2020r. polegający na wpisaniu daty końcowej zasiłku na dzień 25 marca 2020r., podczas gdy winien to być 25 maja 2020r.

W dniu 26 stycznia 2021r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym kolejny wniosek o wydanie decyzji w przedmiocie zasiłku opiekuńczego w okresie od dnia 25 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r., podając że w pierwotnym wniosku nastąpiła oczywista omyłka pisarska.

Decyzją z dnia 4 marca 2021r., znak: (...) organ rentowy postanowił odmówić ubezpieczonej prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 26 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r. jako przedawnionego.

Pismem z dnia 21 kwietnia 2021r. organ rentowy zwrócił się do ubezpieczonej z wnioskiem o sprostowanie początkowej daty wnioskowanego zasiłku opiekuńczego, ponieważ na dokumencie:

- (...) z dnia 7 maja 2020r. podano datę 12 marca 2020r.;

- oświadczenie (...) z dnia 15 kwietnia 2021r. wskazano datę 16 marca 2020r.;

- (...) z dnia 26 stycznia 2021r. podano datę od dn. 25 marca 2020r. do dn. 25 maja 2020r.

W dniu 7 maja 2021r. ubezpieczona ponownie przedłożyła organowi druk (...) wskazując, że we wniosku z dnia 26 stycznia 2021r. skorygowano datę końcową zasiłku, ale wkradł się błąd w dacie początkowej, wobec czego ostatecznie ubezpieczona wnosi o zasiłek za okres od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r.

Ubezpieczona otrzymała dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 marca 2020r.

Dowód: akta orzecznicze ZUS, w szczególności decyzja ZUS z dn. 04.03.2021r.;

druk (...) z dn. 26.01.2021r. (także k. 11-12), pismo ZUS z dn. 27.04.2021r.;

druk (...)z dn. 07.05.2020r. (k. 5-7);

wiadomość e-mail z dn. 06.05.2020r. wraz z załącznikiem (k. 9-10);

wypowiedzenie umowy o świadczenie usług z dn. 21.12.2020r. (k. 28);

druk (...) z dn. 07.05.2021r. (k. 31-32);

pismo ubezpieczonej z dn. 07.05.2021r. wraz z dowodami nadania i doręczenia (k. 35-37)

wyjaśnienia ubezpieczonej (k. 48v.).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów wymienionych w treści uzasadnienia, albowiem ich wiarygodność i autentyczność nie budziła wątpliwości stron ani Sądu. Sąd obdarzył walorem wiarygodności również wyjaśnienia ubezpieczonej, gdyż były one konkretne, spójne, logiczne i spontaniczne, a ponadto znajdowały odzwierciedlenie w dotychczas zebranych środkach dowodowych.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy bezspornym było, że w okresie od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r. ubezpieczona sprawowała opiekę nad córką O., jak również, że w dniu 7 maja 2020r. za pośrednictwem biura rachunkowego wystąpiła o dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 marca 2020r., który został jej wypłacony. Niewątpliwie również w dniu 26 stycznia 2021r. ubezpieczona złożyła nowy wniosek do organu rentowego, w którym wskazała, że z uwagi na oczywistą omyłkę pisarską we wniosku z dnia 7 maja 2020r., składa kolejny o przyznanie zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 25 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r., a w dniu 7 maja 2021r. następny z wyjaśnieniem, że w obu poprzednich był błąd i rzeczywistym okresem jej opieki nad dzieckiem był przedział czasu od dnia 12 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r.

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 870 z późn. zm.) świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wedle art. 32 ust. 1 pkt 1 a) ustawy zasiłkowej zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2020 r. poz. 326 i 568), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem. Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 1c i 1d ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 1842 t.j.), z których wynika, że w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu (...)19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby, z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870), przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy do dnia 28 czerwca 2020 r.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870).

Podkreślenia wymaga, że stosownie do art. 67 ust. 1 i 3 ustawy zasiłkowej roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego, wyrównawczego, macierzyńskiego oraz opiekuńczego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. Jeżeli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby uprawnionej, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.

Ubezpieczona podnosiła, że organ rentowy błędnie uznał, że doszło do przedawnienia roszczenia o wypłatę dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 25 marca 2020r. do dnia 25 maja 2020r., gdyż niezgłoszenie roszczenia nastąpiło z przyczyn od niej niezależnych, a przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie ustała w dniu 26 stycznia 2021r., kiedy to dowiedziała się o błędzie księgowej w sformułowaniu wniosku.

W tym miejscu wskazać należy na ugruntowany w orzecznictwie pogląd, wedle którego okoliczność korzystania z usług profesjonalnego biura rachunkowego nie zwalnia płatnika składek z obowiązku ich opłacenia w terminie i w prawidłowej wysokości. Błąd biura rachunkowego, czy też ewentualny błąd programu komputerowego w takim wypadku obciąża stronę zobowiązaną do obliczenia i opłacenia składek (vide: wyrok SA w Białymstoku z 4.09.2012 r., III AUa 409/12, LEX nr 1217662; wyrok SA w Katowicach z dnia 8 stycznia 2007 r., sygn. akt III AUa 547/03, opubl. LEX nr 151756). Choć powyższe stanowiska odnoszą się do kwestii składek na ubezpieczenia społeczne, należy je przez analogię zastosować również i w tej sprawie. Z regulacji art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162) wynika, iż działalność gospodarcza jest prowadzona przez przedsiębiorcę na własny rachunek i ryzyko. Stąd też, to osoba prowadzącą własną działalność gospodarczą ponosi ewentualne negatywne skutki własnych działań, w których mieści się także wybór podmiotu, któremu w ramach umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług (art. 750 k.c.) powierzyła wykonanie niektórych jej obowiązków jak np. złożenia wniosku o przyznanie prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego. W tym rozumieniu, to prowadzący działalność gospodarczą odpowiada za błędne czy spóźnione złożenie wniosku, choćby nie on sam dokonywał rzeczonej czynności. Ponosi bowiem ryzyko w wyborze podmiotu, który za niego dokonuje tejże czynności, co wynika chociażby z regulacji art. 474 k.c. Nie ma od tej zasady wyjątków które mogłyby zostać zastosowane w niniejszej sprawie, skoro przy rozpatrzeniu wniosku o przyznanie dodatkowego zasiłku opiekuńczego organ rentowy związany był datą wskazaną we wniosku, zaś ubezpieczona przez okres ponad 7 miesięcy od daty złożenia wniosku nie zbadała, dlaczego nie otrzymała jeszcze oczekiwanego zasiłku opiekuńczego.

Podsumowując, roszczenie ubezpieczonej uległo przedawnieniu z dniem 25 listopada 2020r., wobec czego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił, o czym orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

W punkcie II sentencji wyroku Sąd zaliczył koszty na rachunek Skarbu Państwa, gdyż ubezpieczona była zwolniona z mocy ustawy od ich uiszczenia, w myśl przepisów art. 96 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Z uwagi na powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.