Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2021 r. w Gliwicach

sprawy J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 19 lutego 2021 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) sędzia Teresa Kalinka

Sygn. akt VIII U 682/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 19 lutego 2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że w okresie: od 26 czerwca 2013r. do 31 października 2013r., od 2 września 2014r. do 7 października 2014r. i 1 stycznia 2017r. J. P. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, że J. P. od 26 czerwca 2013r. do 27 listopada 2013r. posiadał pełnię udziałów (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialności, natomiast od 28 listopada 2013r. jest on jedynym wspólnikiem tej spółki, ujawnionym w KRS. Ponadto ubezpieczony w okresach od 1 listopada 2013r. do
1 września 2014r., od 8 października 2014r. do 31 grudnia 2016r. oraz od 2 stycznia 2017r., spełniał warunki do wyłączenia go z obowiązku podlegania ubezpieczeniom
z powyższego tytułu.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i ustalenie, że w spornych okresach nie podlegał ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W uzasadnieniu w pierwszej kolejności podniósł zarzut przedawnienia składek związanych z obowiązkiem podlegania spornym ubezpieczeniom. W dalszej kolejności zarzucił niesłuszne objęcie go spornymi ubezpieczeniami jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, podczas gdy w tym czasie nie był on już jedynym udziałowcem tej spółki. W tym zakresie powołał się na definicję jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zawartą w kodeksie spółek handlowych i podkreślił, że w jego ocenie jest to definicja legalna,
w związku z czym brak konieczności tworzenia odrębnej definicji takiej spółki na potrzeby ubezpieczeń społecznych. Zarzucił też organowi rentowemu dowolność w przyjmowaniu kryteriów, od jakiej ilości udziałów należy uznać większościowego udziałowca spółki
z ograniczoną odpowiedzialności, za prawie wyłącznego jej udziałowca.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił co następuje:

Spółka (...) powstała 7 grudnia 2012r., zaś w lutym 2013r. została wpisana do KRS. Początkowo, tj. do 26 czerwca 2013r., 99 ze 100 udziałów posiadał P. P., zaś od tej daty wszystkie udziały przejął odwołujący, który od
28 listopada 2013r., jest w posiadaniu 99 udziałów spółki.

W oparciu o powyższe ustalenia organ rentowy wydał skarżoną decyzję.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie akt organu rentowego dołączonych do akt niniejszej sprawy, jak również w oparciu o zapisy KRS (k.6). Równocześnie Sąd pominął przeprowadzenie dowodu z przesłuchania odwołującego wobec jego nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawę, na którą został wezwany w celu przeprowadzenia tego dowodu pod rygorem pominięcia jego przeprowadzenia, w razie nieusprawiedliwionej nieobecności.

Sąd dał wiarę zapisom powyższych dokumentów wobec niekwestionowania ich treści przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy zauważyć, że postępowanie przed Sądem w sprawie
z zakresu ubezpieczeń społecznych jest postępowaniem kontrolnym mającym na celu sprawdzenie prawidłowości decyzji organu rentowego. Zakres rozpoznania sprawy jest wyznaczony zakresem przedmiotowym i podmiotowym zaskarżonej decyzji.

Przedmiotem badania w niniejszej sprawie była decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca okresy podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym. Nie była natomiast przedmiotem sporu kwestia należności składkowych związanych z podleganiem tym obowiązkom. Należy zaznaczyć, że w tej kwestii niezbędne będzie, po prawomocnym rozstrzygnięciu kwestii podlegania ubezpieczeniom społecznym, wydanie przez organ kolejnych decyzji, tj. w pierwszej kolejności ustalającej podstawy wymiaru tych składek, zaś w dalszej kolejności, decyzji określającej wynikające stąd zadłużenie składkowe. Ubezpieczonemu będzie przysługiwać prawo do wniesienia odwołania od tych decyzji i to dopiero na etapie rozpoznania odwołania od takiej decyzji określającej zadłużenie składkowe, skuteczne będzie ewentualne podnoszenie zarzutu przedawnienia. Z kolei w chwili obecnej, tj. na etapie postępowania w zakresie określenia samego obowiązku podlegania spornym ubezpieczeniom, zarzut przedawnienia, należało uznać za nieuzasadniony. Roszczenie o ustalenie podlegania ubezpieczeniom nie podlega przedawnieniu.

W sprawie nie ulega wątpliwości, że J. P., od 26 czerwca 2013r. do
27 listopada 2013r., był jedynym udziałowcem spółki (...), natomiast od
27 listopada 2013r., jest jej prawie wyłącznym posiadaczem, bowiem posiada 99% udziałów. Niesporne było też, że ubezpieczony w okresach od 1 listopada 2013r. do
1 września 2014r., od 8 października 2014r. do 31 grudnia 2016r. oraz od 2 stycznia 2017r., spełniał warunki do wyłączenia go z obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przedmiotem sporu było natomiast ustalenie, czy w okresie od 26 czerwca 2013r. do 31 października 2013r., od 2 września 2014r. do 7 października 2014r. i 1 stycznia 2017r. J. P. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2021r., poz. 423 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt. 4 ustawy
z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej ustawą systemową, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Obowiązek ubezpieczenia powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Natomiast po myśli art. 6 ust 1 pkt 4 obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i art. 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie
z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi.

Z kolei w myśl art. 12 ust 1 osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Zgodnie z art. 13, pkt 4 obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Po myśli art. 8 ust. 4 ustawy systemowej, za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą spoczywa na tej osobie (ust.3).

Brzmienie powyższych przepisów oraz utrwalona linia orzecznicza wskazują, że jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie tytułu określonego w art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej. Z treści tego przepisu wynika, że samo posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej) – tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 6 maja 2021r. sygn. akt III UZ 5/21.

Kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadza się zatem do tego, czy stan faktyczny ustalony w tej konkretnej sprawie, a wynikający z dowodów z dokumentów pozwala na uznanie, że odwołującego należy uznać w rozumieniu art. 8 ust. 4 ustawy systemowej za osobę prowadzącą działalność gospodarczą, wobec posiadania przez niego prawie wszystkich udziałów w ww. spółce, tj. bycia praktycznie jej jedynym udziałowcem władnym do podejmowania wiążących uchwał zgromadzenia wspólników – tak jak to twierdzi organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji – czy też nie i jakie są tego przyczyny.

W tym miejscu trzeba wskazać na ustalone orzecznictwo sądowe z zakresu ubezpieczeń społecznych np:

1.  wyrok Sądu Najwyższego z 3 lipca 2019r. II UK 24/18 :Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada część udziałów zapewniającą mu prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników i niemal wyłączne prawo do zysku oraz który - wskutek pełnienia funkcji jednoosobowego zarządu - ma nieskrępowaną możliwość samodzielnego decydowania o bieżącej działalności spółki, podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą (art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2020r. poz. 266 z późn. zm.)’

2.  wyrok z 24 lutego 2021r. w sprawie III USKP 31/21 : wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada część udziałów zapewniającą mu prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników i niemal wyłączne prawo do zysku oraz który - wskutek pełnienia funkcji jednoosobowego zarządu - ma nieskrępowaną możliwość samodzielnego decydowania o bieżącej działalności spółki, podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.;

3.  wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 października 2018r., sygn.. III AUa 16/18 : w sytuacji, gdy udział w kapitale zakładowym spółki innych wspólników pozostaje iluzoryczny (99/100 do 1/100), bądź, gdy udziałowiec większościowy spółki z ograniczoną odpowiedzialności jest "niemal jedynym wspólnikiem", to jest on osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s. – tak

Na powyższą ocenę nie wpływa fakt, że inna osoba, obok odwołującego, posiada
1 % udziałów spółki, bowiem jej udział należy uznać za iluzoryczny, gdyż faktycznie
w dalszym ciągu pełnia władz w spółce pozostaje w rękach J. P., jako faktycznego posiadacza prawie wszystkich udziałów. Na taką ocenę nie wpływa podnoszona przez odwołującego okoliczność, iż udziały posiadane przez pozostałego udziałowca są równie istotne jak udziały posiadane przez odwołującego, gdyż uchwały są podejmowane w trakcie zwyczajnych zgromadzeń przez wszystkich udziałowców posiadających 100%.

W tym zakresie należy podzielić pogląd, Zdaniem Sądu zebrany materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że odwołujący posiadający w spornych okresach 99% udziałów spółki, przy równoczesnym braku innego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, spełniał przesłanki do objęcia go spornymi ubezpieczeniami jako wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołania.

(-) Sędzia Teresa Kalinka