Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Pa 67/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 marca 2021 r. w sprawie o sygn. akt X P 602/20 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z powództwa K. R. (1) przeciwko Instytutowi Medycyny Pracy im. prof. dra .med. J. N. w Ł. o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, sprostowanie świadectwa pracy: zasądził od Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dra med. J. N. w Ł. na rzecz K. R. (2) kwotę 42.269,49 złotych (czterdzieści dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt dziewięć 49/100) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy z mianowania bez wypowiedzenia z winy pracownika wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lipca 2020 roku do dnia zapłaty (pkt 1) , oddalił powództwo o sprostowanie świadectwa pracy jako przedwczesne (pkt 2) , zasądził od Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dra med. J. N. w Ł. na rzecz K. R. (2) kwotę 180,00 złotych (sto osiemdziesiąt 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (pkt 3) , nakazał pobrać od Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dra med. J. N. w Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 2.113,50 złotych (dwa tysiące sto trzynaście 50/100) tytułem kosztów sądowych (pkt 4) , nadał wyrokowi w pkt I. (pierwszym) rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 14.089,83 (czternaście tysięcy osiemdziesiąt dziewięć 83/100) (pkt 5).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pełnomocnik pozwanego zaskarżając wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie dokonania wszechstronnej i pogłębionej analizy i oceny całości zebranego w sprawie materiału dowodowego, w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a tym samym naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i tym samym:

a) ustalenie stanu faktycznego w sposób sprzeczny z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, poprzez błędnie ustalenie przyjęcie , że pozwany w sposób rażący naruszył przepisy prawa w sytuacji, gdy cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, oceniony zgodnie z zasadami i wszechstronnie , a nie wybiórczo prowadzi do wniosku ,że pozwany miał uzasadnione podstawy ,że powód pozostaje zatrudniony na podstawie umowy o pracę i takiemu pracownikowi składał oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia , a tym samym brak uzasadnienia dla oceny, że pracodawca złożył oświadczenie świadomie i w złej wierze rozwiązał bez ustawowo stosunek mianowania , a potem składał fałszywe oświadczenia procesowe , co do podstaw zatrudnienia powoda by ukryć bezprawne działanie i zasugerować ,że w sprawie znajduje zastosowanie art.52 kp. , nadto w przekonaniu o tym , że podstawą zatrudnienia powoda była umowa o prace pozostawał również sam powód , udzielają pełnomocnikom procesowym pełnomocnictwa do reprezentowania go w sprawie odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia;

b)przyjęcie ,że aneksy do umowy o pracę podpisywane przez powoda, w tym aneks z dnia 10 lutego 2020r. stanowiły jednostronne oświadczenie woli (w domyśle pracodawcy) w sytuacji, gdy stoi to w sprzeczności z treścią samego dokumentu w postaci aneksu do umowy o pracę, który zawiera podpisy obu stron , a tym samym zgody pracownika na zmiany objęte treścią aneksu nawet bez wyraźnie sformułowanego oświadczenia woli w tym zakresie;

c) uznanie ,że dokument z dnia 7 kwietnia 2020r. w postaci „Protokołu z kontroli procesu inwestycyjnego przeprowadzonego w ramach zawartej przez Instytut umowy nr (...) z dnia 03.10.2019 r., który wskazywał na nieprawidłowości przeprowadzonej w Instytucie inwestycji opatrzony jest „datą pewną” , a tym samym nie może zostać uzupełniony, sporządzonym w tej samej formie i podpisanym przez te same osoby aneksem , co poskutkowało uznaniem przez Sąd , iż termin postępowania wyjaśniającego nie mógł ulec wydłużeniu w sytuacji gdy pojęcie ,, data pewna” ma swoją normatywną treść i do tej kategorii dokumentów z pewnością nie można zaliczyć dokumentu prywatnego jakim jest protokół z kontroli.

2. przepisów art. 205 12 §2 kpc w zw. z art. 227 kpc w zw. z art. 162 kpc poprzez niezasadne oddalenie wszystkich wniosków dowodowych pozwanego, zmierzających do wykazania okoliczności w jakich doszło do nieprawidłowości procesu inwestycyjnego w instytucie i ich skali, za które odpowiedzialność ponosił powód jako organ Instytutu i osoba podejmująca wszystkie decyzje w toku procesu inwestycyjnego, wadliwie dokonując oceny ,że nie mają one istotnego znaczenia dla sprawy, co poskutkowało nierozpoznaniem zarzutu nadużycia przez powoda prawa podmiotowego i korzystania z niego sprzecznie ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa i zasadami współżycia społecznego , który został zgłoszony przez pozwanego w piśmie procesowym z dnia 8 stycznia 2021 r.

3. przepisów art. 210 § 3 k.p.c. w zw. z art. 224 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. oraz w związku z art. 316 § 1 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie , iż sprawa jest już dostatecznie wyjaśniona, wobec czego Sąd I instancji zamknął rozprawę i wydał wyrok , pomimo tego ,że nie przeprowadził pełnego postępowania dowodowego czego skutkiem jest nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy, gdy nie doszło do rozpoznania przez sąd merytorycznego zarzutu strony pozwanej, tj. nadużycia prawa podmiotowego przez powoda, dochodzącego odszkodowania w niniejszym procesie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę w okolicznościach, w których doszło do wydatkowania przez powoda jako Dyrektora Instytutu środków publicznych w wysokości 2,5 min zł i procedowania inwestycji budowlanej w warunkach samowoli budowlanej a tym samym wyrządzenia pozwanemu Instytutowi szkody majątkowej w wys. 26 mln zł, wynikającej bezpośrednio z wypowiedzenia przez Ministra Zdrowia udzielonej Instytutowi na ten cel dotacji celowej;

4. art. 327 1 § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie i brak w uzasadnieniu wyraźnego wskazania z jakiego powodu Sąd niektórym dowodom z dokumentu, jak np. wnioskowi powoda o rozwiązanie stosunku pracy w trybie porozumienia stron, a właściwie odręcznej adnotacji Dyrektora Pozwanego, która znajduje się na tym wniosku, odmówił mocy dowodowej i z jakich powodów;

- naruszenie prawa materialnego tj.

1. przepisu art. 8 kp poprzez błędną wykładnię i w konsekwencji jego niezastosowanie i w konsekwencji nieoddalenie roszczeń powoda z tego powodu ,że powód wytaczają powództwo o zapłatę odszkodowania nadużywa swojego prawa podmiotowego i narusza tym samym zasady współżycia społecznego , która to ocena jest możliwa jedynie po dokonaniu rozważenia całokształtu okoliczności w sprawie , których Sąd I instancji zaniechał.

Mając powyższe na uwadze strona pozwana wniosła o:

1.uchylenie wyroku w całości I przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy albo o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz przeprowadzenie przez Sąd Apelacyjny postępowania dowodowego w zakresie wniosków dowodowych wskazanych przez pozwanego a niezasadnie oddalonych przez Sąd I instancji oraz o

2.rozpoznanie przez Sąd Apelacyjny postanowienia Sądu I instancji o odmowie zawieszenia niniejszego postępowania do czasu zakończenia postępowania karnego, prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową Ł. pod sygn.. akt IDs 1250.2020 oraz o

3.zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego , w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 5 lipca 2021 r. pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Pełnomocnik pozwanego oświadczył ,że nie kwestionuje zatrudnienia powoda w oparciu o mianowanie.

Sąd Okręgowy w Łodzi, rozpoznając apelację pozwanego zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Zgodnie z ustawowo przyznaną kompetencją w wypadkach wskazanych w art. 387 § 2 1 KPC Sąd odwoławczy sporządza pisemne uzasadnienie orzeczenia w sposób uproszczony i może odstąpić od szczegółowego przedstawienia podstawy faktycznej, czy też wyczerpującej prezentacji oceny prawnej. Sąd Okręgowy w Łodzi podziela w całości i przyjmuje za własne prawidłowo poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, jako znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, jak również akceptuje dokonaną przez tenże Sąd prawidłową ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego bez konieczności ponownego przytaczania (art. 387 § 2 1 KPC). W ocenie Sądu odwoławczego zaskarżone orzeczenie jest prawidłowe i nie narusza dyspozycji powołanych przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego i procesowego.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd drugiej instancji nie dopatrzył się w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, uchybień skutkujących koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku. Podniesione przez stronę apelującą zarzuty w żaden sposób nie podważają prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Dokonana przez ów sąd wykładnia przytoczonych przepisów prawa materialnego i procesowego nie budzi zastrzeżeń Sądu rozpatrującego apelację. Celem wyjaśnienia spornej kwestii, Sąd I instancji przeprowadził właściwe postępowanie dowodowe. Dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, w oparciu o które wysnuł trafne wnioski. Wbrew twierdzeniom apelacji postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w prawidłowym zakresie.

W myśl art. 233 § 1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Oznacza to, że wszystkie ustalone w toku postępowania fakty powinny być brane po uwagę przy ocenie dowodów, a tok rozumowania sądu powinien znaleźć odzwierciedlenie w pisemnych motywach wyroku. Podkreślić należy, że kontrola instancyjna ogranicza się w tym przypadku tylko do zbadania poprawności logicznego rozumowania sądu I instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego, skuteczny zarzut przekroczenia granic swobody w ocenie dowodów może mieć miejsce tylko w okolicznościach szczególnych. Dzieje się tak w razie pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego (por. wyr. SN z dnia 6 listopada 2003 roku, II CK 177/02 niepubl.). Dla skuteczności zarzutu naruszenia swobodnej oceny dowodów nie wystarcza zatem stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego nie odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest bowiem wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie Sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać jakie kryteria oceny dowodów naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. Ponadto, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to dokonana ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, można było wysnuć wnioski odmienne (post. SN z dnia 23 stycznia 2001 roku, IV CKN 970/00, niepubl.; wyr. SN z dnia 27 września 2002 roku, II CKN 817/00). Zarzut z art. 233 § 1 kpc nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego przyjętego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów./tak SA we Wrocławiu w wyroku z dnia 31 lipca 2013 r, I ACa 698/13, Lex nr 1369457/.

W ocenie Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego jest – wbrew twierdzeniom apelującego – prawidłowa. Sąd I instancji odniósł się do wszystkich zgromadzonych w postępowaniu dowodów. Zastosowane kryteria oceny również nie budzą zastrzeżeń co do ich prawidłowości. W szczególności dokonana przez Sąd Rejonowy ocena materiału dowodowego odpowiada zasadom określonym w art. 327 1 pkt 1 kpc, bowiem przy każdej ustalonej okoliczności faktycznej są przytoczone dowody, na których sąd się oparł, wskazano także przyczyny , dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

Zarzuty skarżącego sprowadzają się w zasadzie do polemiki ze stanowiskiem Sądu I instancji i interpretacją dowodów dokonaną przez ten Sąd i jako takie nie mogą się więc ostać. Apelujący zaledwie przeciwstawia ocenie dokonanej przez Sąd I instancji swoją analizę zgromadzonego materiału dowodowego.

Lektura pisemnych motywów skarżonego orzeczenia wskazuje, że Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził całościową ocenę zebranego w sprawie materiału, ponieważ tylko taka mogła dać pełny obraz spornych okoliczności i pozwalała na prawidłowe zastosowanie prawa materialnego.

Zdaniem Sądu Okręgowego przy dokonywaniu ustaleń w sprawie nie zostały przekroczone granice swobodnej oceny dowodów albowiem Sąd Rejonowy po przeanalizowaniu wszystkich dowodów wyprowadził prawidłowe wnioski zgodne z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy ogólnej.

Sąd II instancji w szczególności zważył, że wszystkie odtworzone fakty mają swoją podstawę w prawidłowo powołanych przez Sąd Rejonowy dowodach i nie zachodzi pomiędzy ustaleniami Sądu meriti a wskazanymi przez tenże Sąd dowodami w oparciu, o które odtworzono istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności ,jakakolwiek sprzeczność.

Apelacja w niniejszej sprawie okazała się jedynie polemiką z bezbłędnym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego. Wprawdzie w wywiedzionej apelacji pełnomocnik pozwanego stał na stanowisku ,że pozwanego z powodem łączył zwykły stosunek pracy , a tym samym pozwany był władny do rozwiązania umowy o pracę z powodem na podstawie art. 52 k.p. , to ostatecznie , na rozprawie apelacyjnej w dniu 5 lipca 2021 r. stanął na stanowisku ,że pozwanego z powodem łączył stosunek pracy na podstawie mianowania pracownika naukowego do którego zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych. Skoro zaś kwestia rozwiązania stosunku pracy z mianowanym pracownikiem naukowym była przedmiotem szczegółowej analizy Sądu Rejonowego i wobec braku spełnienia przesłanek o jakich mowa art.45 ust.3 oraz ust. 4 , Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do powielania rozważań Sądu Rejonowego w tym zakresie. Jednocześnie Sąd Okręgowy pragnie podkreślić ,że przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie było jedynie rozstrzygnięcie ,czy pozwany w prawidłowy sposób rozwiązał z powodem umowę o pracę , a w konsekwencji czy przysługuje mu odszkodowanie. Kwestia zaś oceny postępowania powoda w trakcie wykonywania powierzonych mu obowiązków , ewentualnych szkód powstałych po stronie pozwanego , jak również kwestia toczącego się postępowania karnego pozostają zatem bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Sąd I instancji nie dopuścił się więc uchybień procesowych, które miałyby wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a zaskarżony wyrok odpowiada wskazanemu w jego uzasadnieniu prawu materialnemu i nie narusza żadnego ze wskazanych w apelacji strony pozwanej przepisu tego prawa. Dochodząc do poprawnych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy w konsekwencji dokonał prawidłowej subsumcji prawnej.

Nie można również zarzucić powodowi naruszenia art. 8 k.p. , tym bardziej ,że powód jako wieloletni pracownik pozwanego mógł oczekiwać potraktowania go w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa. W procesie nie ujawniono żadnych okoliczności, świadczących o naruszeniu, działaniem powoda , konkretnych zasad współżycia społecznego, czy sprawiedliwości społecznej. Tymczasem, podniesienie zarzutu naruszenia art. 8 k.p., wymaga jednoczesnego wskazania okoliczności uzasadniających twierdzenie o niezgodności czynienia użytku z prawa z zasadami współżycia społecznego lub jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem (wyr. SN z 10 maja 2000 r., I PKN 627/99, OSNAPiUS 2001/20/616). Jest to o tyle istotne, że okoliczności wyznaczają podstawę, granice i kierunek zastosowania zasad w wyjątkowych sytuacjach rozpatrywanej sprawy. Nie można zatem, w oderwaniu od stanu faktycznego sprawy, formułować ogólnych dyrektyw, co do stosowania tych zasad (uchw. SN z 17 stycznia 1974 r., III PZP 34/73, OSN 1975/1/23). W rozpatrywanym przypadku brak jest dowodów na to, że powód wytaczając powództwo o odszkodowanie dopuścił się jakiegokolwiek nadużycia.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi w oparciu o art. 385 KPC oddalił apelację jako bezzasadną.

O zwrocie kosztów zastępstwa procesowego za II instancję orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. a także § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r. poz. 1800).

/Jacek Chrostek/

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem

doręczyć pełnomocnikowi pozwanego

aa pośrednictwem P.I.

S.B.