Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 13/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lipca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący Sędzia Ewa Zawacka

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Pokorska

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2021 r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

K. C. (1)

przeciwko:

małol. S. C. działającemu przez matkę K. C. (2)

o:

obniżenie alimentów

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz małoletniego pozwanego reprezentowanego przez matkę K. C. (2) kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 13/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 1 lipca 2021r.

Pozwem z 8 stycznia 2021 roku K. C. (1) wniósł o obniżenie alimentów na rzecz syna S. C., zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w (...) z 23 września 2020 roku w kwocie po 600 złotych do kwoty po 300 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazał, że obecnie jego jedynym stałym dochodem jest zasiłek okresowy w wysokości 350,50 zł miesięcznie, przyznany z powodu długotrwałej choroby oraz świadczenie pieniężne na zakup posiłku lub żywności (zasiłek celowy) w wysokości 80 zł miesięcznie. Alimenty na rzecz syna uiszcza dzięki pomocy córki, która pracuje za granicą. Powód złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy, oczekuje na decyzję w sprawie. Z uwagi na przebyty (...) pozostaje niezdolny do pracy.

W odpowiedzi na pozew małoletni S. C. działający przez matkę K. C. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, małoletni S. C. urodził się (...) i pochodzi ze związku małżeńskiego K. C. (2) i K. C. (1). Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z dnia 23 września 2020 r. rozwiązał małżeństwo rodziców małoletniego, powierzając wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim S. matce, zaś władze rodzicielską ojca K. C. (1) ograniczył do współdecydowania o istotnych sprawach. Ponadto Sąd zasądził od K. C. (1) na rzecz małoletniego S. C. alimenty w wysokości po 600 zł miesięcznie tytułem udziału w kosztach utrzymania i wychowania małoletniego, płatnych do rąk matki małoletniego K. C. (2).

Zdaniem matki małoletniego pozwanego, zasiłek okresowy i zasiłek celowy nie stanowią jedynego dochodu pozwanego. Powód oprócz alimentów wręcza małoletniemu kosztowne prezenty, kupił mu pitbike za kwotę ponad 2000 zł, zabiera syna na odpłatne treningi pitbike, regularnie doładowuje synowi telefon, kupuje mu odzież i obuwie. Powód przez lata pracował za granicą, wykonując prace sezonowe, które polegały na zbieraniu warzyw i owoców w miesiącach luty/marzec – czerwiec. W okresie wakacyjnym przeważnie wracał do Polski i pracował bądź to w budowlance u kolegi, bądź zajmował się maszynowym tynkowaniem domów, a także trudnił się pracą w pasiece. Po krótkim czasie powód ponownie wracał do pracy do N.. W czerwcu 2020r. powód wrócił z pracy w N. skąd sprowadził samochód marki V. (...), który następnie sprzedał w celach zarobkowych. Powód prawdopodobnie sprzedał także będący własnością jego i byłej żony samochód marki S. (...). Posiada na sprzedaż samochód marki R. (...), próbował sprzedać w celach zarobkowych skuter. Córka powoda od początku grudnia 2020 r. do 24 marca 2021 r. przebywała w Polsce. Ponadto usprawiedliwione potrzeby małoletniego w ostatnim czasie zwiększyły się. Do występujących w dniu orzekania przez Sąd Okręgowy w (...) usprawiedliwionych potrzeb małoletniego należy doliczyć udział małoletniego w kosztach utrzymania mieszkania w wysokości ok. 430 zł miesięcznie. Małoletni korzysta z (...) leczenie procesu (...). Koszt paliwa przeznaczanego na dowożenie małoletniego do szkoły i ośrodka wynosi ok. 180 zł miesięcznie. Małoletni wymaga także stałych wizyt u lekarza (...) (170 zł) i (...) (150 zł). W najbliższym czasie niezbędny będzie zakup (...), koszt wynosi 1900 zł za jedną szynę. W związku z przeprowadzką konieczne było umeblowanie pokoju małoletniego za kwotę ok. 1500 zł. Matka pozwanego poniosła również w ostatnim czasie koszt związany z naprawą komputera syna i zakupem niezbędnych do niego części, łącznie 649 zł. Przed pandemią małoletni pozwany korzystał z korepetycji w kwocie 30/40 zł, jednakże z powodu wzrostu cen do 60 zł matka małoletniego nie jest w stanie ponosić większych kosztów.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni S. C. urodził się (...) i pochodzi ze związku małżeńskiego K. C. (1) i K. C. (2).

/dowód: odpis skrócony aktu urodzenia – k. 11 akt (...) SO w (...)/

Wyrokiem z 23 września 2020 roku Sąd Okręgowy w (...) w sprawie (...) rozwiązał małżeństwo K. C. (2) i K. C. (1). Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim S. C. Sąd powierzył matce K. C. (2), zaś władzę rodzicielską K. C. (1) ograniczył do współdecydowania o istotnych sprawach, nakładając na K. C. (1) obowiązek alimentacyjny w wysokości po 600 zł miesięcznie. Sąd nie orzekł w przedmiocie ustalenia kontaktów K. C. (1) z małoletnim S. C..

/dowód : wyrok Sądu Okręgowego w (...)z 23 września 2020 roku, sygn. (...)

– k. 143 akt sprawy (...)/

W dacie orzekania o alimentach powód K. C. (1) miał (...) lat. Chorował na (...), w czerwcu 2020r. u powoda wystąpił (...). Od tego czasu powód nie pracuje, okresowo pomagał koledze z pszczołami w pasiece, planował otworzyć własną pasiekę. Wcześniej sezonowo pracował w N.. W okresie od kwietnia do czerwca 2020r. zarobił w N. ok. (...) tys. zł, które w dacie orzekania o rozwodzie już spozykowała na leki i alimenty. W okresie bezpośrednio poprzedzającym rozwód powód kupił małoletniemu S. C. rower za 200 zł, pałkę teleskopową, wędkę, nóż, grę na (...).

Posiadał dwa stare samochody, roczniki (...) i (...) o wartości ok. 500 zł, samochód wspólny z byłą żoną o wartości 500 zł, samochód zakupiony w N. za (...) (...), niezarejestrowany z powodu braku środków pieniężnych, a także samochód użytkowany przez K. C. (2).

Nadto powód spłacał raty za pożyczkę na życie zaciągniętą wspólnie z K. C. (2), koszt jednej raty wynosił ok. 400 zł.

Matka małoletniego pozwanego K. C. (2) miała (...) lata. Jej wynagrodzenie wynosiło (...) zł miesięcznie. Pobierała świadczenie wychowawcze 500+ oraz zasiłek rodzinny w wysokości (...)zł. Prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z matką, która otrzymywała emeryturę w kwocie ok. (...) zł miesięcznie. Matka małoletniego opłacała prąd w kwocie 100-120 zł miesięcznie, śmieci – 21 zł miesięcznie, wodę ok. 100-120 zł miesięcznie, gaz – 54 zł co dwa miesiące, wraz z synem i swoja matką zamieszkiwała w domu należącym do powoda i nie ponosiła innych kosztów związanych z jego używaniem.

Miesięczny koszt utrzymania małoletniego S. C. wynosił ok. 1900 zł. Małoletni miał problemy z nauką, potrzebował korepetycji z języków obcych i matematyki, godzina korepetycji kosztowała 30 zł, łącznie 480 zł miesięcznie. Co trzy miesiące uczęszczał na prywatne wizyty do (...), koszt jednej wizyty wynosił 110-150 zł. Koszt leczenia (...) na które zapisany był małoletni wynosił ok. 3000 zł. Ponadto małoletni odbył wizytę u (...), która kosztowała 180 zł. Był pod stałą kontrolą lekarza (...), przyjmował leki, które kosztowały 20 zł.

/dowód : akta sprawy (...) SO w (...)/

Obecnie K. C. (1) ma (...) lat, otrzymuje (...) zł zasiłku stałego z gminy. Odmówiono mu przyznania renty z ZUS. Lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 15 stycznia 2021r. ustalił, że powód jest całkowicie niezdolny do pracy do dnia 31 stycznia 2023r., data powstania niezdolności do pracy to 12 czerwca 2020r. Orzeczeniem (...) Zespołu do spraw Orzekania o niepełnosprawności z dnia 8 grudnia 2020r. powód został uznany za osobę niepełnosprawną w stopniu (...), ze wskazaniem, odnośnie zatrudnienia – do pracy w warunkach chronionych.

Dorywczo powód pomagał koledze w pasiece, zarabiał ok. (...) zł tygodniowo, ale w trakcie niniejszego postępowania zrezygnował z tej pracy ponieważ nie chciał przysparzać koledze problemów w związku z ewentualną koniecznością stawienia do sądu.

Mieszka w domu stanowiącym własność jego matki, mieszkają na jednej działce, której powód jest współwłaścicielem razem z matką i siostrą z tytułu nabycia spadku po ojcu. We własnym zakresie powód gromadzi drewno opałowe, które ładuje i wozi pożyczonym od kolego busem. Nadto powód wozi materiały budowlane i samodzielnie rozbudowuje dom – dostawia dodatkowe pomieszczenie

W lutym 2021r. kupił synowi drugiego motorbike, za kwotę 2000 zł, którą pożyczył od znajomego. Pomimo że małoletni miał już podobny pojazd, powód uznał, że syn, aby doskonalić jazdę potrzebuje dwóch. Matka powoda proponowała sprzedaż starego motocrossa i przeznaczenie pieniędzy uzyskanych z tego tytułu na zakup (...) (...), ale powód nie zgodził się. Obecnie obydwa pojazdy stoją u powoda. Ponadto matka powoda kupiła małoletniemu pozwanemu rower za 1100 zł, za który spłaca raty.

W czerwcu 2020 r. powód przeszedł (...). Ponadto choruje na (...) i (...). Przyjmuje leki, które kosztują 300 zł. W jego utrzymaniu pomaga mu córka i matka.

Kupił samochód marki R. (...) za kwotę 3000 zł. Pieniądze na zakup samochodu pożyczyła mu matka.

Podczas pobytu małoletniego u niego, ponosi koszty jego utrzymania. Powód sprzedał 3 pojazdy, za które łącznie otrzymał 3700 zł. Z kwoty tej spłacił komornika i raty kredyty zaciągniętego wspólnie z byłą żoną. Nie posiada oszczędności.

/dowód: przesłuchanie K. C. (1) – k. 110-111, 61-62,

zeznania świadka A. J. – k. 108-108v,

zeznania świadka L. C. – k. 108v-109/

zeznania świadka J. M. – k. 109,

zeznania świadka A. K. – k. 109v,

orzeczenie o (...) stopniu niepełnosprawności – k. 49-50,

decyzje o przyznaniu zasiłku z (...) k. 7-8, 51-52,

dokumentacja medyczna – k. 9-10v,

dokumentacja z ZUS – k. 66-71/

Małoletni S. C. ma (...) lat. Jego koszty utrzymania wynoszą ok. 1800 zł miesięcznie, w tym 600 zł wyżywienie, wizyty lekarskie ok. 150 zł, część udziału w kosztach związanych z mieszkaniem ok. 400 zł, odzież i kosmetyki 150 zł, pasty do zębów 150 zł, obuwie 150 zł, leki 10 zł.

Od około roku małoletni znajduje się pod stałą opieką (...), wizyty odbywają się średnio raz w miesiącu, koszt jednej wizyty wynosi 150 zł. Jak dotąd odbyło się 5 wizyt. Powinien mieć założony (...) koszt (...) wynosi 1900 zł za jedną (...). Choruje na (...), znajduje się pod opieką (...) do którego uczęszcza w ramach NFZ, przyjmuje (...). Korzysta z prywatnych wizyt (...) które odbywają się 5-6 razy w roku.

Małoletni korzystał z korepetycji z języka angielskiego, matematyki i języka polskiego.

Mieszka razem z matką K. C. (2) i babcią w wynajmowanym mieszkaniu. Koszt wynajmu mieszkania wynosi 1300 zł miesięcznie, prócz tej kwoty matka powoda dodatkowo ponosi koszty zużycia prądu. . Matka K. C. (2) przekazuje 300-400 zł miesięcznie.

K. C. (2) ma (...) lata. Pracuje z wynagrodzeniem odpowiadającemu najniższej krajowej, tj. ponad (...) zł miesięcznie. Zaciągnęła kredyt w wysokości ok. 50 tys. zł na remont domu, który otrzymała od ojca w darowiźnie. Miesięczna kwota raty wynosi 1000 zł.

Matka małoletniego pozwanego pobiera na syna świadczenie wychowawcze 500+.

/dowód: przesłuchanie K. C. (2) – k. 111-111v, 62-62v,

zeznania świadka L. C. – k. 108v-109,

zeznania świadka A. K. – k. 109v,

oświadczenie wynajmującego – k. 34,

faktury i paragony – k. 35-41,

pismo wystawione przez lekarza (...) – k. 74,

umowa kredytów gotówkowych – k. 75-90,

dokumentacja medyczna mał. pozwanego – k. 91-94/

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, akta sprawy (...) Sądu Okręgowego w (...), zeznania świadków A. J., L. C., J. M. i A. K. oraz przesłuchanie stron procesu.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Strony również nie kwestionowały ich wiarygodności i autentyczności.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. J., L. C., J. M. i A. K. albowiem były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

W ocenie Sądu zeznania złożone przez strony należało uznać co do zasady za wiarygodne. Większość okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy przez nich przytaczanych było bowiem bezspornych i potwierdzonych dokumentami. Sąd miał jednak na uwadze, że strony starały się w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny przedstawić okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. własne możliwości majątkowe i zarobkowe oraz wydatki, oceniając je w sposób subiektywny.

W sprawie ustalono, że powód jest ojcem pozwanego (okoliczność bezsporna). Jego ustawowym obowiązkiem jest zatem współuczestniczenie w kosztach utrzymania syna, jeżeli nie jest on w stanie utrzymać się samodzielnie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uznał, że powództwo w niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jak wynika z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Natomiast zgodnie z art. 135 § 1 i 2 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zakres świadczeń alimentacyjnych względem dziecka wyznaczają zatem z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego a z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego dotyczą środków utrzymania, a w miarę potrzeby również środków wychowania. Podczas gdy zaspokojenie środków utrzymania polega tylko na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, pożywienia, odzieży, pielęgnacji, leczenia, to zaspokajanie środków wychowania następuje ponadto przez osobistą troskę o jego rozwój fizyczny i umysłowy. Przy czym należy zaznaczyć, że przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się nie tylko potrzeby zapewniające uprawnionemu minimum egzystencji, ale potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/86).

Z kolei stosownie do treści przepisu art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Podstawowym warunkiem zmiany wysokości zasądzonych alimentów jest, jak to wynika z powołanego powyżej przepisów, późniejsza zmiana stosunków, czyli taka, która nastąpiła w okresie pomiędzy dniem wydania wyroku zasądzającego alimenty, a dniem wyrokowania w sprawie wszczętej na skutek pozwu o ich podwyższenie (lub obniżenie). Zmiana tychże stosunków może iść zarówno w kierunku wzrostu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka, jak i zmniejszenia ich zakresu. Może również być następstwem zmiany możliwości zarobkowych lub majątkowych zobowiązanego.

Sąd stanął na stanowisku, iż w przedmiotowej sprawie nie nastąpiła tego rodzaju zmiana stosunków, która pociągałaby za sobą konieczność obniżeniem alimentów.

W okresie niespełna roku, jaki upłynął od momentu, kiedy zostały ustalone alimenty na rzecz małoletniego pozwanego nie zmniejszyły się jego usprawiedliwione potrzeby. Przeciwnie, można mówić o pewnym wzroście ich potrzeb wobec dorastania i zwiększenia kosztów związanych z ubiorem, wyżywieniem oraz rozwojem intelektualnym. Nadto matka małoletniego pozwanego ponosi dodatkowy znaczący wydatek na wynajem mieszkania, w związku z koniecznością wyprowadzki od byłego męża. Jej sytuacja rodzinna, materialna czy też majątkowa matki uprawnionego nie polepszyła się, co prawda matka powoda otrzymała nieruchomość w darowiźnie, ale przystosowanie jej do zamieszkania wymaga nakładów.

Brak jest także istotnych zmian w rozumieniu art. 138 kro po stronie możliwości majątkowych, zarobkowych zobowiązanego. Wbrew twierdzeniom powoda za taką zmianę nie można uznać okoliczności, iż obecnie nie uzyskuje wynagrodzenia za pracę. Powód w związku ze stanem zdrowia jest wprawdzie niezdolny do pracy, ale jak wynika z przedstawionego zaświadczenia stan niezdolności do pracy powoda ma charakter przejściowy i trwa do 31 stycznia 2023 r. Nadto należy zauważyć, że sytuacja zdrowotna i zarobkowa pozwanego od momentu poprzedniego orzekania w przedmiocie alimentów- tj. 20 września 2020r. – nie zmieniała się. Już w czerwcu 2020r. powód przebył stan przedzawałowy i od tego czasu nie pracuje. Podobnie jak poprzednio, również i obecnie powód przyznawał, że wykonywał prace dorywcze, m.in. pomagając koledze w pasiece, jednak obecnie zrezygnował z tego, jak stwierdził, żeby koledze nie przysparzać kłopotów w związku z niniejszym postępowaniem.

Zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2021 r. poz. 291) osobą całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Pzy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie II UK 403/12 przypomniał, że przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy (aktualnie art. 12 ust. 2 i art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu.

Oceniając zdolność do pracy należy brać pod uwagę możliwość jej wykonywania w normalnych warunkach na otwartym rynku pracy. Należy bowiem mieć na uwadze to, że zachowanie zdolności do pracy w warunkach określonych w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie stanowi przeszkody do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy w myśl art. 13 ust. 4 ustawy emerytalnej (por. wyrok SN z dnia 19 kwietnia 2011 r., I UK 368/10, LEX nr 829094). Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyrok SN 8 grudnia 2000 r., II UKN 134/00, OSNP 2002/15/369, OSNP-wkł. 2001/9/8, M.Prawn. 2001/11/575).

Na podstawie powołanego przepisu, uznanie powoda za całkowicie niezdolnego do pracy nie pozbawia go całkowicie możliwości podjęcia zatrudnienia. Lekarz medycyny pracy może przeprowadzić badania na podstawie których może stwierdzić, że osoba posiadająca orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy może podjąć zatrudnienie.

Nie można utożsamiać całkowitej niezdolności do pracy z niezdolnością do wykonywania wszelkiej pracy, bez względu na warunki, w jakich odbywa się jej wykonywanie, ale tylko z całkowitą niezdolnością do wykonywania pracy w warunkach nieprzystosowanych do potrzeb konkretnej osoby. Może to oznaczać przystosowanie, o którym mowa w komentowanej ustawie, a zatem zatrudnienie w warunkach chronionych lub na przystosowanym stanowisku pracy albo w formie telepracy. (Włodarczyk Mirosław (red.), Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Komentarz. WK 2015 – komentarz)

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U z 2021 r., poz. 573) orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1, jest traktowane na równi z orzeczeniem o (...) stopniu niepełnosprawności. Art. 4 pkt 2 tejże ustawy mówi, że do (...) stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Zgodnie z art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - wysokość świadczenia alimentacyjnego zobowiązanego uzależnia się nie tylko od jego możliwości zarobkowych, ale także i majątkowych. Przez ustawowe określenie "możliwości majątkowe" rozumieć należy nie tylko dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

W ocenie Sądu, powód nie wykazał należytej staranności, by poszukać możliwości zatrudnienia chociażby w takim zakładzie, który oferuje prace w warunkach chronionych, mając na uwadze, że posiada on na utrzymaniu dziecko. Z orzeczenia (...) Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 8 grudnia 2020r. wprost wynika, że powód, jako osoba niepełnosprawna w stopniu (...), mógłby podjąć zatrudnienie w warunkach pracy chronionej. Tymczasem zadowolił się on otrzymywaniem zasiłku z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, bez dołożenia należytej aktywności w kwestii zwiększenia swoich dochodów. Co więcej, już w okresie niniejszego postepowania powód zakupił dla syna motorbike za kwotę 2000 zł, mimo, że małoletni miał już podobnego rodzaju sprzęt. Tego rodzaju potrzeba, w ocenie Sądu nie miała charakteru niezbędnego, a mimo to powód był w stanie ja zrealizować. Tym bardziej zatem, przy wykorzystaniu posiadanych możliwości, powinien on dołożyć najwyższych starań, aby zgromadzić środki niezbędne na realizacja podstawowych , usprawiedliwionych potrzeb syna.

Pojęcie warunków pracy chronionej zostało zdefiniowane w przepisach art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej może uzyskać pracodawca prowadzący działalność gospodarczą przez okres co najmniej 12 miesięcy, zatrudniający nie mniej niż 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągający przez okres co najmniej 6 miesięcy wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynoszące:

1)  co najmniej 50%, a w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub (...) stopnia niepełnosprawności, albo

2)  co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo (...) stopnia niepełnosprawności.

Pracodawca taki jest zobligowany do zapewnienia obiektów i pomieszczeń użytkowanych przez zakład odpowiadających przepisom i zasadom bhp (potwierdza to – na wniosek pracodawcy – Państwowa Inspekcja Pracy), a także uwzględniających potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniających wymagania dostępności do nich. Pracodawca taki musi również zapewnić doraźną i specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne.

Przepisy dopuszczają zatrudnianie pracowników z orzeczonym (...) lub nawet znacznym stopniem niepełnosprawności u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

1)  przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej,

2)  zatrudnienia w formie telepracy.

Tymczasem powód nie podjął jakichkolwiek działań zmierzających do wykorzystania posiadanych możliwości zatrudnienia, np. w warunkach pracy chronionej. Jednocześnie, jak sam przyznał, jego stan zdrowia nie stanowi dla niego przeszkody dla podejmowania pracy fizycznej, np. przy rozbudowie domu, czy ładowaniu i wożeniu drewna opałowego i materiałów budowlanych w ramach prowadzonej samodzielnie rozbudowy domu. W ocenie Sądu, powód powinien wykazać się większą starannością i maksymalnie wykorzystać wszystkie swoje możliwości tak, aby zabezpieczyć podstawowe potrzeby syna.

Analizując całokształt zgormadzonego materiału dowodowego Sąd uznał, że w możliwościach zarobkowych powoda leży, uiszczanie alimentów na małoletniego pozwanego w wysokości 600 zł miesięcznie.

W czasie orzekania o rozwodzie i ustalania renty alimentacyjnej na dzieci powód pomagał koledze z pszczołami w pasiece, planował otworzyć własną pasiekę. Sezonowo pracował w N.. W okresie od kwietnia do czerwca 2020r. zarobił w N. ok. (...)tys. zł. , które to środki jeszcze przed orzeczeniem rozwodu w całości spożytkował na leczenie i alimenty. W dacie orzekania rozwodu niezdolność powoda do pracy już trwała, bowiem datuje się ją na 12 czerwca 2020r.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, iż sytuacja majątkowa i zarobkowa K. C. (1) nie uległa zmianie, która uzasadniałaby uwzględnienie powództwa o obniżenie alimentów. Ponadto zdaniem sądu niedopuszczalnym byłoby przerzucenie dominującego ciężaru obowiązku alimentacyjnego na matkę małoletniego, do czego zmierzała treść wniesionego powództwa. K. C. (2) spełnia swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniego syna, a nadto partycypuje w kosztach jego utrzymania.

Podkreślić należy, iż obowiązek rodziców ponoszenia ciężarów utrzymania i wychowania dziecka jest niezależny od tego, gdzie znajduje się dziecko. Jeśli rodzice nie mieszkają razem i dziecko mieszka u jednego z nich, nie zwalnia to drugiego od udziału w kosztach utrzymania i wychowania dziecka. Co więcej, udział takiego rodzica (w tym przypadku powoda) w finansowaniu kosztów utrzymania dziecka powinien być wyższy, niż tego z rodziców, na którym dodatkowo spoczywa ciężar wychowania małoletniego.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Powód przegrał proces w całości, dlatego też Sąd, na podstawie art. 89 § 1 i 3 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądził od niego na rzecz małoletniego pozwanego zwrot kosztów procesu w postaci kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku). Wysokość należnych kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 4 pkt 4 w zw. z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.).