Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III C 125/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2022 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, III Wydział Cywilny, w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Alicja Przybylska

Protokolant:

Sekretarz sądowy Katarzyna Zielińska

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2022 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko K. H.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nakazuje ściągnąć od powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 125/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 października 2016 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej K. H. (poprzednio L.) kwoty 9.166,50 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 24 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Wniosła także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu żądania pozwu powódka wskazała, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wypowiedziała pozwanej umowę kompleksową dostarczania paliwa gazowego do lokalu. Umowa została wypowiedziana z powodu zadłużenia, z zachowaniem 14 – dniowego okresu wypowiedzenia. Uprawnieni pracownicy powódki przeprowadzili demontaż licznika i kontrolę poboru gazu. Podczas kontroli stwierdzono, iż pozwana pobierała gaz bez podpisanej umowy na dostarczanie paliwa gazowego. W/w okoliczności zostały opisane w sporządzonym na miejscu i podpisanym przez kontrolerów dokumencie. Powódka obciążyła pozwaną opłatą za nielegalny pobór gazu w wysokości wskazanej w pozwie i wystawiła jej notę obciążeniową nr (...), do której załącznik stanowiło rozliczenie końcowe. Wielkość szkody ustalono zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne, Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 roku oraz Taryfą dla usług paliw gazowych. Podstawą prawną roszczenia jest art. 57 ustawy – Prawo energetyczne, upoważniający powoda do dochodzenia roszczeń z tytułu nielegalnego poboru paliwa gazowego. W nocie powódka wyznaczyła stronie pozwanej termin na zapłatę, który jest tożsamy z dniem, od którego powódka domaga się odsetek w przedmiotowej sprawie. Wezwanie do zapłaty okazało się nieskuteczne.

W dniu 7 lipca 2017 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (ówczesna sygn. akt II Nc 3184/16). Postanowieniem z dnia 26 stycznia 2021 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie uchylił nakaz zapłaty z dnia 7 lipca 2017 roku.

Zarządzeniem z dnia 28 września 2021 roku Przewodnicząca ustanowiła dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej kuratora procesowego, celem zastępowania nieobecnej w toczącym się postępowaniu.

W odpowiedzi na pozew kurator procesowy pozwanej wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o przyznanie wynagrodzenia według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, że strona powodowa w świetle twierdzeń pozwu, winna wykazać, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy sprzedaży paliwa gazowego oraz że doszło do faktycznego poboru paliwa gazowego przez pozwaną, a także podstawy kalkulacji żądanej od pozwanej opłaty. Załączone do pozwu dokumenty nie dowodzą powyższych faktów. Strona powodowa nie przedstawiła żadnego dowodu na fakt zaistnienia przesłanek do wypowiedzenia umowy oraz na fakt, że istotnie doszło do skutecznego złożenia pozwanej oświadczenia woli w tym przedmiocie. Okoliczności te mają natomiast istotne znaczenie dla oceny zasadności żądania pozwu. Podkreślił, że uchybienia w zakresie rozwiązania umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego, a w szczególności niespełnienie przesłanek uzasadniających rozwiązanie umowy i niedochowanie trybu przewidzianego ustawą – Prawo energetyczne, skutkują bezskutecznością oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Fakt zaś, że umowa nie została skutecznie rozwiązana powoduje, że nie zachodzi nielegalny pobór paliwa gazowego.

W ocenie kuratora procesowego strona powodowa nie wykazała również, aby w lokalu, po wskazanej dacie rozwiązania umowy, faktycznie doszło do poboru paliwa gazowego. Fakt, że w karcie montażu/demontażu gazomierza wskazano że, zamontowano odbiorniki kotła gazowego co i cw oraz kuchenki gazowej, nie oznacza, że urządzenia te były sprawne i mogły pobierać paliwo gazowe. Ponadto karta montażu/demontażu gazomierza w odniesieniu do tych adnotacji nie była wypełniona w lokalu, tylko gdzie indziej, o czym świadczy fakt, że adnotacje w tym przedmiocie zostały wypełnione pismem komputerowym.

Kurator wskazał, że strona powodowa nie wykazała również zasadności żądania pozwu co do wysokości. Z żadnego dokumentu przedłożonego przez powódkę nie wynika w jaki sposób została wyliczona kwota opłaty za nielegalny pobór paliwa gazowego i jaki wpływ na tę opłatę miała wskazana w rozliczeniu końcowym odbioru różnica pomiędzy stanem gazomierza wg stanu na dzień rozwiązania umowy i wg stanu na dzień demontażu gazomierza. Z dokumentów tych nie wynika również na jakiej podstawie dokonano oszacowania stanu gazomierza na dzień rozwiązania umowy, a także nie wskazano taryfy na podstawie której dokonano naliczenia opłaty.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 stycznia 2014 roku sporządzono dokument „karta montażu/demontażu gazomierza”, w którym wskazano: numer umowy – (...), imię i nazwisko – K. L., ulica i miejscowość – M. 9/14 w S., wskazanie liczydła zdemontowanego/zablokowanego gazomierza – (...), nr fabryczny – (...), powód wymiany – zadłużenie/po zadłużeniu, a także rodzaje zamontowanych odbiorników – kocioł gazowy co i cw o mocy 24 kW, a także kuchenka gazowa o mocy 11 kW. Pod w.w dokumentem jako klient podpisała się osoba o nazwisku G..

Dowód:

- karta montażu/demontażu gazomierza z dnia 17 stycznia 2014 roku, k. 5.

Sporządzono rozliczenie końcowe odbiorcy ( (...)), w którym wskazano następujące dane: imię i nazwisko odbiorcy – K. L., nr ewidencyjny odbiorcy – (...), adres korespondencyjny i poboru paliwa gazowego – ul. (...), (...)-(...) S., data rozwiązania umowy – 4 maja 2012 roku, data demontażu gazomierza – 17 stycznia 2014, stan gazomierza rzeczywisty 7213 m3, stan gazomierza szacowany na dzień rozwiązania umowy – (...), dane zdemontowanego urządzenia pomiarowego – typ G4/130, rok produkcji – 2009, nr fabryczny – (...), rozliczenie końcowe odbiorcy (...) = (...) oraz R – 2250.

Dowód:

- rozliczenie końcowe odbiorcy, k. 7.

W dniu 6 września 2014 roku, tytułem opłaty za nielegalne pobieranie paliw gazowych („taryfa (...) pkt. 9.3 – GZ – E”), (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wystawiła K. L. notę obciążeniową nr (...) na kwotę 9.166,50 złotych, płatną w terminie do dnia 23 czerwca 2014 roku.

Dowód:

- nota obciążeniowa nr (...), k. 6.

Pismem z 23 lipca 2014 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wezwała K. L. do zapłaty kwoty 9.264,44 złotych tytułem noty obciążeniowej nr (...), w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma. Przesyłka, po awizacji, wróciła do nadawcy niepodjęta.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2014 roku, k. 8,

- kserokopia zwróconej przesyłki, k. 9-10.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zmieniała siedzibę, która obecnie mieści się w T..

Bezsporne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę prawną dochodzonego roszczenia stanowił art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, zgodnie z którym w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może: pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności (pkt 1) albo dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych (pkt 2). W myśl art. 3 pkt 18 w/w ustawy nielegalne pobieranie paliw lub energii to pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

Cytowany przepis art. 57 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne wskazuje na uprawnienia jakie przysługują przedsiębiorstwu energetycznemu w przypadku stwierdzenie nielegalnego poboru gazu. Podmiot ten może żądać alternatywnie bądź uiszczenia opłaty obliczanej według obowiązującej taryfy bądź odszkodowania na zasadach ogólnych. W sprawie niniejszej powódka skorzystała z pierwszej z tych możliwości. W treści pozwu wskazała bowiem, że wielkość dochodzonego roszczenia obliczyła zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 roku oraz obowiązującą taryfą dla usług paliw gazowych. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 lipca 2006 roku, K 37/04 (OTK 2006, nr 7A, poz. 79) w wypadku nielegalnego pobierania energii przedsiębiorstwo energetyczne ma do wyboru dwie możliwości: pobranie opłaty w wysokości określonej w taryfach za nielegalnie pobraną energię albo dochodzenie odszkodowania na zasadach ogólnych.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 10 grudnia 2009 roku, sygn. akt III CZP 107/09 (OSNC 2010 z. 5, poz. 77) stwierdził, że art. 57 ust. 1 obejmuje trzy różne stany faktyczne, które jednak nie polegają na niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu zobowiązania, wynikającego z umowy sprzedaży energii elektrycznej, ale stanowią delikt określony w ustawie jako nielegalne pobieranie energii. W wyroku z dnia 27 marca 2008 r. w sprawie II CSK 489/07 Sąd Najwyższy wskazał, że nielegalny pobór energii jest ustawowo definiowany, jako pobieranie energii bez zawarcia umowy lub niezgodnie z umową. Oznacza to, że czyn sprawcy, polegający na nielegalnym pobieraniu energii elektrycznej ustawodawca określił od strony przedmiotowej, wskazując te jego cechy, które decydują o jego bezprawności. Ustalenie nielegalnego poboru energii nie wymaga zatem badania winy sprawcy w znaczeniu subiektywnym. Jako ukształtowaną w orzecznictwie należy uznać też zasadę, iż przedsiębiorstwo energetyczne może obciążyć odbiorcę energii elektrycznej opłatami określonymi w art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne tylko wtedy, gdy taka energia została rzeczywiście pobrana (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2009 roku, III CZP 107/09, OSNC 2010/5/77; wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 11 lutego 2015 roku, III Ca 1017/14).

Zgodnie z zasadami, którymi rządzi się proces cywilny obowiązek przedstawienia dowodów, w myśl przepisu art. 3 k.p.c., spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Nie wymagają jednak dowodu – stosownie do przepisu art. 229 k.p.c. – fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Nadto zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Przepis art. 230 k.p.c. stanowi z kolei, że gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że to strona powodowa, która domaga się zapłaty pewnej należności na drodze sądowej, winna co do zasady wykazać, iż należność ta – oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności przysługuje jej wobec osoby pozwanej. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanego przepisu, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (vide wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Podkreślić jednakże należy, że art. 6 k.c. rozumiany być musi przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518).

Mając powyższe na uwadze uznać należało, że na powódce spoczywał ciężar wykazania okoliczności, na których opierała swoje żądanie. Winna zatem wykazać w pierwszej kolejności, iż doszło do nielegalnego poboru paliwa gazowego przez pozwaną, które w realiach przedmiotowej sprawy miało sprowadzać się do pobierania paliwa gazowego bez zawartej umowy. Przy czym obowiązek dowodowy w tym zakresie sprowadzał się zarówno do wykazania faktu rozwiązania umowy, jak też i tego, że doszło do faktycznego poboru paliwa gazowego. Ponadto, powódkę obciążał ciężar wykazania, że to pozwana pobierała paliwo gazowe. Nadto strona powodowa była zobligowania do udowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia – opłaty, tj. określenia, na podstawie taryfy obowiązującej na terenie danego zakładu, kwoty należnej za nielegalnie pobraną energię/paliwo gazowe (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2009 roku, sygn. akt III CZP 107/09).

W niniejszej sprawie pozwana miała zawartą umowę o dostawę paliwa gazowego, na co wskazała powódka w treści pozwu, a co stanowiło okoliczność niesporną w toku postępowania. Skoro powódka w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości podstawy swego roszczenia upatrywała w okoliczności nielegalnego poboru paliwa gazowego przez pozwaną, to zasadność zgłoszonego przez nią roszczenia należało ocenić przez pryzmat regulacji art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo energetyczne. Z jednoznacznego brzmienia w/w przepisu wynika, że przedsiębiorca energetyczny jest uprawniony do obciążenia danej osoby opłatą za pobór paliwa w wysokości określonej w taryfie, jeżeli osoba ta nielegalnie pobiera paliwo gazowego. O tym zaś, kiedy mamy do czynienia z nielegalnym poborem gazu stanowi art. 3 pkt 18 tej ustawy przewidujący, że przez nielegalne pobieranie paliwa należy rozumieć m.in. pobieranie paliw bez zawarcia stosownej umowy w tym przedmiocie z przedsiębiorstwem energetycznym. W niniejszej sprawie powódka uzasadniając zgłoszone żądanie powołała się na fakt wypowiedzenia umowy z powodu zadłużenia, z zachowaniem 14 – dniowego terminu wypowiedzenia. Okoliczność ta nie znajdowała jednak wsparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Jak już uprzednio wskazano, to rzeczą powoda jest przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.) i wskazanie dowodów, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 k.p.c. oraz art. 6 k.c.). Wszystkie okoliczności faktyczne doniosłe dla rozstrzygnięcia sprawy i składające się na podstawę faktyczną rozstrzygnięcia muszą mieć oparcie w dowodach przeprowadzonych w toku postępowania, o ile nie są objęte zakresem faktów przyznanych przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.) oraz co do faktów niezaprzeczonych (art. 230 k.p.c.) (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 27 listopada 2014 roku, sygn. akt I ACa 677/14). Nie ulega wątpliwości, iż to na powódce chcącej uzyskać pozytywne dla siebie rozstrzygnięcie Sądu w sprawie o zapłatę w oparciu o art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne, spoczywał obowiązek wykazania przede wszystkim tego, że pozwana w okresie objętym żądaniem pozwu pobierała nielegalnie paliwo gazowe. Tymczasem mając na uwadze całokształt zaoferowanego w niniejszym postępowaniu materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, iż strona powodowa nie zdołała wykazać podstawowej przesłanki warunkującej uwzględnienie roszczenia opartego o treść art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawa energetycznego, albowiem nie wykazała, aby pozwana pobierała paliwo gazowe nielegalnie.

Powódka celem wykazania, że pozwana nielegalnie pobierała paliwo gazowe w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 18 ustawy – Prawo energetyczne, winna zatem, zgodnie z art. 6 k.c., udowodnić, iż z dniem 4 maja 2012 roku doszło do skutecznego wypowiedzenia K. H. (poprzednio L.) umowy o dostawę gazu. Tymczasem powódka na tę okoliczność nie przedstawiła żadnego materiału dowodowego. W szczególności nie załączyła do akt sprawy pisemnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy wraz z dowodem doręczenia pozwanej tego wypowiedzenia, mimo że zarządzeniem z dnia 13 listopada 2021 roku została zobowiązana do złożenia pisma przygotowawczego, w którym ustosunkuje się do twierdzeń i wniosków zawartych w odpowiedzi na pozew złożonej przez kuratora procesowego pozwanej, a w której to podniesiony został właśnie zarzut niewykazania, iż doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy. Zobowiązanie doręczone pełnomocnikowi powódki w dniu 26 listopada 2021 roku pozostało jednak bez reakcji. Dowodem na powyższą okoliczność nie może być natomiast dokument „Rozliczenie końcowe odbiorcy” (k. 7), bowiem dowodzi on tylko tego, że osoba podpisana pod nim złożyła zawarte w nim oświadczenie.

Strona powodowa żadnym środkiem dowodowym nie wykazała, że przed dniem, w którym nastąpił demontaż gazomierza, umowa kompleksowa dostarczania paliwa gazowego została rozwiązana. Przeciwnie, z materiału dowodowego zaoferowanego przez stronę powodową wynika, że przyczyną demontażu gazomierza było zadłużenie, a nie „nielegalny pobór gazu”, mimo że tę ostatnią okoliczność wskazano w tabeli kodów karty demontażu gazomierza (k. 5). Tym samym Sąd uznał, iż umowa do dnia 17 stycznia 2014 roku (data sporządzenia karty demontażu gazomierza) nadal obowiązywała, zatem brak było podstaw do naliczenia pozwanej opłaty z tytułu nielegalnego poboru paliwa gazowego. Ponadto z treści rozliczenia końcowego umowy wynika, że umowa miała zostać rozwiązana w dniu 4 maja 2012 roku (k. 7), zaś gazomierz został zdemontowany dopiero w dniu 17 stycznia 2014 roku (k. 5), a więc po blisko dwóch latach. Zasady logiki nakazują przyjąć, iż demontaż gazomierza powinien nastąpić w zbliżonym okresie co rozwiązanie umowy. Strona powodowa nie złożyła żadnego protokołu czy notatki służbowej sporządzonej przez pracowników, którym zlecono by wcześniej demontaż licznika, lecz okazało się to niemożliwe z przyczyn leżących po stronie pozwanej. Powyższe wraz z brakiem wykazania, iż doszło do złożenia pozwanej oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, powodowało, iż fakt skutecznego rozwiązania umowy budził tym większe wątpliwości.

Nawet gdyby uznać, że strona powodowa wykazała, iż do rozwiązania umowy w dniu 4 maja 2012 roku jednak doszło, to nie zdołała udowodnić, że faktycznie miał miejsce nielegalny pobór paliwa gazowego i że poboru tego dokonywała pozwana.

Zasady przeprowadzania przez przedsiębiorstwa energetyczne kontroli legalności pobierania paliw lub energii, kontroli układów pomiarowo-rozliczeniowych, dotrzymywania zawartych umów oraz prawidłowości rozliczeń reguluje art. 6 ust. 1 – 9 ustawy – Prawo energetyczne. Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii przeprowadza kontrolę legalności pobierania paliw lub energii, kontrolę układów pomiarowo-rozliczeniowych, dotrzymania zawartych umów oraz prawidłowości rozliczeń, zwaną dalej "kontrolą". Kontrolę przeprowadzają osoby upoważnione przez przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w ust. 1, zwane dalej "kontrolującymi". Kontrolujący doręcza kontrolowanemu lub osobie przez niego upoważnionej upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz okazuje legitymację służbową. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej, upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz legitymacja służbowa mogą być okazane innemu pracownikowi kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny lub przywołanemu świadkowi. W takim przypadku upoważnienie doręcza się niezwłocznie kontrolowanemu, nie później jednak niż trzeciego dnia od dnia wszczęcia kontroli. Kontrolujący mają prawo:

1) wstępu na teren nieruchomości lub do pomieszczeń, gdzie jest przeprowadzana kontrola, o ile przepisy innych ustaw nie stanowią inaczej;

2) przeprowadzać, w ramach kontroli, niezbędne przeglądy urządzeń będących własnością przedsiębiorstwa energetycznego, wykonywać prace związane z ich eksploatacją lub naprawą oraz przeprowadzać ich badania i pomiary;

3) zbierać i zabezpieczać dowody dotyczące nielegalnego pobierania paliw lub energii, a także naruszania przez odbiorcę warunków używania układu pomiarowo-rozliczeniowego oraz warunków umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym.

Przebieg przeprowadzonej kontroli kontrolujący przedstawia w protokole kontroli. Protokół kontroli zawiera w szczególności:

1) wskazanie nazwy albo imienia i nazwiska oraz adresu kontrolowanego;

2) datę rozpoczęcia i zakończenia kontroli;

3) imię, nazwisko i stanowisko służbowe kontrolującego;

4) określenie przedmiotu i zakresu kontroli;

5) opis stanu faktycznego ustalonego w trakcie kontroli;

6) opis załączników;

7) informację o pouczeniu kontrolowanego o prawie zgłaszania zastrzeżeń do protokołu oraz o prawie odmowy podpisania protokołu.

Materiał dowodowy zgromadzony w toku kontroli stanowi załącznik do protokołu kontroli. Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprowadzania kontroli, wzory protokołów kontroli i upoważnień do kontroli oraz wzór legitymacji, mając na uwadze sprawne przeprowadzanie kontroli. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 8, powinno określać w szczególności:

1) przedmiot kontroli;

2) szczegółowe uprawnienia kontrolujących;

3) tryb przeprowadzania kontroli.

Ze zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w dniu 17 stycznia 2014 roku bliżej nieustalony monter dokonał demontażu gazomierza o numerze fabrycznym (...) w lokalu przy ulicy (...) w S. (k. 5). W ocenie Sądu przedłożony dokument nie jest jednak protokołem z przeprowadzanej kontroli, ponieważ nie zawiera wielu wymaganych elementów, o których mowa wyżej. I tak, nie ma na nim wskazania daty rozpoczęcia i zakończenia kontroli, imienia oraz nazwiska i stanowiska służbowego kontrolującego, określenia przedmiotu i zakresu kontroli, opisu stanu faktycznego ustalonego w trakcie kontroli, a także informacji o pouczeniu kontrolowanego o prawie zgłaszania zastrzeżeń do protokołu oraz o prawie odmowy podpisania protokołu. Brak jest też opisu załączników, które są materiałem dowodowym zgromadzonym w toku kontroli. Ponadto, protokół z kontroli winien zostać sporządzony przez upoważnione do tego osoby, działające w zakresie tego upoważnienia, co także nie zostało wykazane przez stronę powodową w toku niniejszego procesu.

Bacząc na powyższe, Sąd doszedł do przekonania, że nawet w sytuacji wykazania przez powódkę wypowiedzenia pozwanej umowy, to powódka w żaden sposób nie wykazała, iż nielegalny pobór energii rzeczywiście nastąpił, choćby przez przedstawienie analizy zużycia energii przed kontrolą i po kontroli. Powódka nie przedstawiła protokołu kontroli, a kartę demontażu licznika, co nie stanowi dowodu zużycia paliwa gazowego, a po drugie, z przedstawionego materiału dowodowego nie wynika, jaki był stan licznika w dniu rozwiązania umowy. Tej okoliczności z całą pewnością nie wykazuje rozliczenie końcowe odbiorcy (k. 7), bowiem zostało ono sporządzone po wskazywanym przez stronę powodową, a nie wykazanym w toku niniejszego procesu, rozwiązaniu umowy. Brak jest zatem dowodu wskazującego na stan liczydła gazomierza na dzień hipotetycznego rozwiązania umowy. Możliwa jest bowiem sytuacja, że w tym dniu wskazanie liczydła gazomierza „ (...)”, jak na karcie 5, nawet w przypadku uznania, że do wypowiedzenia umowy doszło, było identyczne. O stanie licznika w dacie, w której miało dojść do rozwiązania umowy, nie mogą też świadczyć odręczne adnotacje na karcie demontażu, które stanowią prywatne dopiski nieokreślonej osoby.

Ponadto jak wskazuje cytowany już art. 57 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne możliwość obciążenia opłatą, o której mowa w tym przepisie, w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może nastąpić od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa. Strona powodowa nie wykazała aby osobą tą była pozwana, tym bardziej, że pod dokumentem karta montażu/demontażu licznika podpisała się osoba o nazwisku G.. Także ta okoliczność pozostała niewykazana w toku procesu przez stronę powodową, tym bardziej, iż wezwanie do zapłaty z dnia 23 lipca 2015 roku nie zostało odebrane przez pozwaną, o czym świadczy kopia zwróconej przesyłki przedłożonej przez powódkę. Nie sposób zatem ustalić, iż to pozwana w okresie za jaki powódka wyliczyła należność zajmowała lokal, w którym zdemontowano gazomierz i aby to ona korzystała z gazu w tym lokalu.

Biorąc pod uwagę powyższe, powództwo podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie I. sentencji wyroku.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

W punkcie II. sentencji wyroku, uwzględniając jednocześnie wynik procesu, Sąd obciążył pozostałym kosztem wynagrodzenia kuratora powódkę, tj. kwotą 240 złotych, albowiem uiszczona dotychczas zaliczka w wysokości 480 zł nie pokryła całego należnego kuratorowi wynagrodzenia (art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Sygn. akt III C 125/21

S., dnia 10 lutego 2022 roku

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować.

2.  Postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia kuratorowi prawomocne z dniem 21 stycznia 2022 roku.

3.  Wypłacić kuratorowi wynagrodzenie zgodnie z treścią postanowienia z zaliczki, w pozostałej części tymczasowo z sum budżetowych.

4.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki.