Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

K., dnia 6 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wojciech Vogt

Sędziowie: SSO Barbara Mokras – spr.

SSO Janusz Roszewski

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2014 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w O. Inspektorat w K.

na skutek skargi wierzyciela

na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T.
w postaci postanowienia z dnia 6 grudnia 2012 r. w przedmiocie obciążenia wnioskodawcy kosztami postępowania, sygn. akt (...)

w przedmiocie zażalenia wierzyciela

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu
z dnia 31 stycznia 2014 r., I Co 4344/13

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone orzeczenie w ten tylko sposób, że postanowić ściągnąć z majątku spadkowego kwotę 616,17 zł (sześćset szesnaście złotych 17/100) tytułem opłaty za sporządzenie spisu inwentarza spadku po P. B., zmarłym w dniu 1 grudnia 2008 r., oraz zobowiązać Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Inspektorat w

K.do zapłaty na rzecz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T.kwoty 158,90 zł (sto pięćdziesiąt osiem złotych 90/100) tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt (...);

2.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu oddalił skargę wnioskodawcy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. Inspektorat w K. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T. z dnia 6 grudnia 2013 r., obciążającego wnioskodawcę kosztami postępowania za sporządzenie spisu inwentarza spadku po dłużniku P. B., zmarłym w dniu 1 grudnia 2008 r.

Uzasadniając rozstrzygnięcie, Sąd Rejonowy wskazał, że nie ma podstaw do uznania za zasadny zarzut skarżącego, iż jest zwolniony z mocy prawa od ponoszenia przedmiotowych kosztów postępowania, stanowiących wydatki w postępowaniu egzekucyjnym oraz opłatę egzekucyjną.

Od powyższego postanowienia dłużnik wniósł zażalenie, podnosząc zarzut
i argumenty na jego poparcie tożsame do wskazanych w skardze na czynność komornika, wnosząc o nieobciążanie w całości kosztami postępowania o spis inwentarza.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Stosownie do art. 114 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm. ) w zakresie prowadzonej działalności określonej w ustawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ponosi opłat skarbowych i sądowych.

W ocenie Sądu Okręgowego inicjowanie postępowania o spis inwentarza majątku spadkowego pozostałego po zmarłej osobie, która jest dłużnikiem Zakładu z tytułu należności publicznoprawnych, dokonywane w celu przeprowadzenia egzekucji tych należności z tego majątku, mieści w się w granicach ustawowej działalności Zakładu.

Stosownie do art. 771 k.p.c. zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych, z którego strona korzysta z mocy ustawy, rozciąga się także na postępowanie egzekucyjne, w tym prowadzone przez komornika (uchw. SN z 02.12.1994 r., III CZP 153/94, OSNCP 1995, nr 3, poz. 51; uchw. SN z 26.09.2000 r., III CZP 25/00. OSNC 2001, nr 3, poz. 35; uchw. SN z 28.04.2005 r., III CZP 22/05, OSNC 2006, nr 3, poz. 47).

Koszty egzekucji komorniczej zostały uregulowane w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (j.t. Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1376 ze zm.). Obejmują one zwrot wydatków poniesionych przez komornika (art. 39 i nast. cyt. ustawy) oraz opłaty egzekucyjne (art. 43 i nast. cyt ustawy). Zgodnie z art. 53 cyt. ustawy za dokonanie spisu inwentarza albo innego spisu majątku pobiera się stałą opłatę w wysokości 10% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za każdą rozpoczętą godzinę. W zaskarżonym postanowieniu opłata ta została ustalona przez Komornika w wysokości 616,17 zł i nie była kwestionowana. Nie była także kwestionowana wysokość wydatków, na które złożyły się koszty przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika w wysokości 46,80 zł oraz doręczenia korespondencji w wysokości 112,10 zł.

Z powyższych przepisów wynika, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zwolniony w toku postępowania egzekucyjnego od ponoszenia opłaty egzekucyjnej – w tym przypadku – opłaty za sporządzenie inwentarza. Nie jest natomiast zwolniony – co do zasady - od ponoszenia wydatków. Konieczność ich ponoszenia wynika z ogólnej reguły zawartej w art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którą każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, jak również wynika a contrario z dyspozycji przepisu § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczeniu spadku i sporządzeniu spisu inwentarza (Dz. U. Nr 92, poz. 411) według którego, jeżeli postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza wydane zostało na wniosek osoby nie mającej obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, sąd postanawia ściągnięcie tych kosztów z majątku spadkowego. Z przepisu tego wynika bowiem zasada, że zobowiązanym do uiszczenia kosztów przedmiotowego postępowania jest – co do zasady – wnioskodawca.

Mając na uwadze powyższe, należało ściągnąć z majątku spadkowego kwotę 616,17 zł tytułem opłaty za sporządzenia spisu inwentarza spadku po P. B., zmarłym w dniu 1 grudnia 2008 r., oraz zobowiązać Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.Inspektorat w K.do zapłaty na rzecz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu M. T.kwoty 158,90 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku postępowania prowadzonego pod sygnaturą akt (...).

Podnoszony przez skarżącego zarzut, że komornik nie może wzywać uczestników postępowania o spis inwentarza do uiszczenia wydatków, albowiem na podstawie art. 40 ust. 3 ustawy o komornikach i egzekucji sąd rejonowy, przy którym działa komornik, przekazuje komornikowi sumy niezbędne na pokrycie wydatków w sprawach osób zwolnionych od kosztów sądowych, z racji braku zwolnienia Zakładu od ponoszenia wydatków, nie zasługuje na uwzględnienie.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c., orzeczono jak w sentencji postanowienia.