Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt V Ns 747/18

POSTANOWIENIE

P., dnia 13 grudnia 2021 r.

Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Barbara Dolata

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2021 r. w (...),

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Z. (...) w P.

przy udziale M. J. (1), R. B., R. M., D. T., H. B., J. B. (1), G. W., P. T., D. M., N. M., M. S., W. S., H. S., M. W. (1), E. S., B. B. (1), J. B. (2), D. B., J. K. (1) i Gminy M. P.

o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dnia (...) M. O. (1)

postanawia: 1. Stwierdzić, że spadek po M. O. (1), synu A. i T., zmarłym w dniu (...) r w P., ostatnio stale zamieszkałym w P., nabyła g. (...) P. w całości i z dobrodziejstwem inwentarza.

2. Kosztami postępowania obciążyć strony w zakresie poniesionym .

Sędzia Barbara Dolata

UZASADNIENIE

Dnia 6 lipca 2018 roku Z. (...) w P. jako wnioskodawca, złożył do tutejszego Sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dnia (...) roku M. O. (1), ostatnio stale zamieszkałym w P. przy ul. (...). W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż spadkodawca M. O. (1) był na podstawie art. 46 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jako płatnik składek, obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki. Zaniedbał ten obowiązek w odniesieniu do składek za ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za miesiące od kwietnia 2005 roku do stycznia 2006 roku. W związku z powyższym wnioskodawca miał interes prawny w stwierdzeniu nabycia spadku przez spadkobierców. Wnioskodawca wskazał, iż zmarły był rozwiedziony, nie miał dzieci. Jako uczestnika postępowania wnioskodawca wskazał V. B. siostrę spadkodawcy.

Postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2018 roku( k. 8 i 24 ) Sąd wezwał do udziału w sprawie synów spadkodawcy B. O. (1) i H. O. oraz siostrzeńców spadkodawcy T. B. oraz M. B. (1) (mylnie oznaczonych jako rodzeństwo, co sprostowano postanowieniem z dnia 23 listopada 2018 roku).

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2019 roku ( k. 56) Sąd wezwał do udziału w sprawie L. O., M. O. (2), M. J. (1) i R. B.. Postanowieniem z dnia 8 października 2019 roku ( jk. 159) Sąd wezwał do udziału w sprawie R. M., D. T., G. B., J. B. (1) i H. B.. Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2019 roku ( k. 243) Sąd wezwał do udziału w sprawie G. W.. Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2020 roku ( k. 277) Sąd zwolnił od dalszego udziału w sprawie B. O. (1), H. O., V. B., T. B., M. B. (1), L. O. oraz wezwał do udziału w sprawie małoletniego F. O. reprezentowanego przez M. O. (2), P. T., D. M. i N. M.. Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 10 czerwca 2020 roku k. 398 Sąd zwolnił od dalszego udziału w sprawie M. O. (2) oraz małoletniego F. O., a wezwał do udziału w sprawie E. S. oraz małoletnich M. S., W. S. oraz H. S.. Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2020 roku k. 402 Sąd wezwał do udziału w sprawie M. W. (2), B. B. (1) (syna J. B. (1)), J. B. (2), D. B., małoletniego J. K. (1) reprezentowanego przez J. B. (2), małoletniego B. B. (1) reprezentowanego przez D. B..

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2021 roku k.517 Sąd wezwał do udziału w sprawie M. (...) P.. Dnia 19 maja 2021 roku M. (...) P., reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika wniosło odpowiedź uczestnika postępowania na wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, w którym wniesiono o wezwanie do udziału w sprawie B. O. (1), H. O., V. B., T. B., M. B. (1), A. B. (1), A. B. (2), L. O., M. O. (2) i F. O. jako spadkobierców ustawowych, ewentualnie w przypadku odrzucenia spadku przez powyższych i stwierdzenie przesłanki nabycia spadku po M. O. (1) przez M. (...) P. – o orzeczenie nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W uzasadnieniu pisma wskazano, iż wobec braku informacji o odrzuceniu spadku przez powyższych spadkobierców wezwanie M. (...) P. do udziału w sprawie należy uznać za przedwczesne. Podkreślono, iż o kosztach postępowania co do zasady należy orzec na podstawie art. 520 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego.

Postanowieniem z dnia 4 czerwca 2021 roku Sąd oddalił wniosek uczestnika postępowania M. (...) P. o wezwanie do udziału w sprawie osób wskazanych w odpowiedzi uczestnika postępowania na wniosek albowiem osoby te były uczestnikami postępowania i zostały zwolnione z dalszego udziału w sprawie albowiem odrzuciły spadek po M. O. (1) .

W toku postępowania pozostali uczestnicy nie przedstawili swego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. O. (1), urodzony dnia (...) w P., syn A. O. i T. O. (1) z domu B., zmarł dnia (...) roku w P., gdzie ostatnio stale zamieszkiwał przy ul. (...).

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu sporządzony dnia (...) r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P., zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...) (k. 4).

Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2009 roku Sąd Okręgowy w (...) w sprawie o sygn. akt XII C 1556/2009/15 rozwiązał małżeństwo M. O. (1) i B. O. (2) z domu S. zawarte dnia (...) roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w P., zapisane w księdze małżeństw pod numerem (...).

Dowód: inny dowód – kserokopia prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w (...) sygn. akt XII C 1556/2009/15 (k. 38).

M. O. (1) pozostawił dwóch synów – pełnoletniego B. O. (1) ( ur. (...) ) oraz małoletniego H. O. urodzonego dnia (...) w P.. B. O. (3), matka małoletniego H. O. uzyskała prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Śremie, III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 352/17 zezwalające na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. W związku z powyższym B. O. (3) działając w imieniu H. O. wraz z B. O. (1) złożyli w dniu 15 grudnia 2017 roku, przed notariuszem E. Z. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 15 grudnia 2017 roku, przed notariuszem E. Z. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 6-7 akt V N 109/18), kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia B. O. (1) zgodnego z treścią aktu urodzenia o numerze (...) oraz kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia H. O. zgodnego z treścią aktu urodzenia o numerze (...) (k. 106 - 107).

Rodzice M. O. (1) nie żyją – ojciec A. O. zmarł (...) roku, matka T. O. (1) z domu B. zmarła (...) roku, a więc obwoje przed spadkodawcą .

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu A. O. zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...) oraz odpis skrócony aktu zgonu T. O. (2) zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzone dnia 2 stycznia 2019 r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 36-37).

M. O. (1) miał siostrę V. B.. Dziećmi V. B., a siostrzeńcami zmarłego są T. B. oraz M. B. (1). V. B., T. B. oraz M. B. (1) złożyli w dniu 22 stycznia 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzony w dniu 22 stycznia 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 18-19, k. 3-5 akt V N 231/18).

Siostrzeniec M. M. B. ma dwójkę małoletnich dzieci – A. B. (1), urodzonego (...) w P. oraz A. B. (2), urodzonego dnia (...) w P.. M. B. (1) uzyskał prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w (...), IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 260/18 zezwalające na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dzieci. W związku z powyższym działając w imieniu swoich dzieci A. B. (1) oraz A. B. (2) złożył w dniu 25 czerwca 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...). Postanowienie sądu rodzinnego zostało wydane w dniu 19.04.2018 r .

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzony w dniu 25 czerwca 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 15-16 oraz k. 3-5 akt V N 851/18).

Dziadkami M. O. (1), a rodzicami jego ojca A. O. byli J. O. i Z. O. (1), natomiast rodzicami jego matki T. O. (1) z domu B. byli A. B. (3) i M. B. (2) z domu S..

Dowód: zeznania uczestników postępowania T. B. oraz V. B. (k. 43).

Dziadek M. O. (1) ze strony ojca - J. O. zmarł dnia (...) roku w P.. Babcia M. O. (1) ze strony ojca – Z. O. (2) z domu G. zmarła dnia (...) roku w P..

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu J. O. zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...) oraz odpis skrócony aktu zgonu Z. O. (1) zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzone dnia 12 kwietnia 2019 r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 75 -76).

J. O. i Z. O. (1) mieli dwóch synów – wskazanego wyżej A. O. (ojca spadkodawcy) oraz L. O. ( wuja spadkodawcy). L. O. ma syna M. O. (2). L. O. i M. O. (2) złożyli w dniu 17 lipca 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

L. O. dowiedział się o śmierci M. O. (1), swojego bratanka, od jego siostry V. B., krótko po jego śmierci. Poinformowała go o tym, że dzieci i wnuki zmarłego odrzuciły spadek oraz o tym, że ona oraz jej dzieci spadek odrzucili. L. O. miał świadomość, że rodzice i dziadkowie M. O. (1) zmarli przed nim. Zgodnie z jego wiedzą M. O. (1) nie pozostawił testamentu, mieszkał w domu jednorodzinnym będącym własnością jego siostry V. B..

M. O. (2) ( syn L. ) o powołaniu do spadku dowiedział się od siostrzeńca spadkodawcy M. B. (1), który odrzucił spadek w dniu 22.01.2018r w swoim imieniu.

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzony w dniu 17 lipca 2018 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 51-53, k. 4 akt V N 1041/18), zeznania uczestnika postępowania L. O. (k. 182-183), oświadczenie uczestnika postępowania M. O. (2) złożone do aktu notarialnego (k. 51) .

M. O. (2) posiada małoletniego syna F. O., urodzonego dnia (...) w P.. Dnia 24 lipca 2018 roku złożył do Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Dnia 5 lutego 2019 roku wydano postanowienie, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 1041/18, udzielające zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, a postanowienie to uprawomocniło się w dniu 27 lutego 2019 roku. W związku z powyższym, M. O. (2) działając w imieniu F. O., złożył w dniu 15 kwietnia 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego (k. 2 akt I Nsm 1041/18), postanowienie Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto w Poznaniu z dnia 5 lutego 2019 roku (k. 12 akt I Nsm 1041/18), wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 15 kwietnia 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 182-184), kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia F. O. zgodnego z treścią aktu urodzenia o numerze (...) (k. 188).

Dziadek M. O. (1) ze strony matki – A. B. (3) zmarł dnia (...) roku w P.. Babcia spadkodawcy ze strony matki – M. B. (2) z domu S. zmarła dnia (...) roku w P..

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu A. B. (3) zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...) oraz odpis skrócony aktu zgonu M. B. (3) zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzone dnia 26 czerwca 2019 r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 101-102).

A. B. (3) i M. B. (4), dziadkowie M. O. (1), prócz T. O. (1) z domu B. (matki M. O. (1)) mieli czwórkę dzieci – B. N. (1) z domu B., W. B., S. B. (1) i S. B. (2). Całe rodzeństwo matki spadkodawcy zmarło przed spadkodawcą.

B. N. (2) ( siostra matki spadkodawcy) zmarła (...) roku w P., W. B. zmarł (...) roku w P., S. B. (1) zmarł (...) roku w P., natomiast S. B. (2) zmarł (...) roku w W..

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu B. N. (2), zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 25 listopada 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 195), odpis skrócony aktu zgonu W. B., zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 25 listopada 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 196), odpis skrócony aktu zgonu S. B. (1), zgodny z treścią aktu zgonu o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 26 czerwca 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 100), zeznania uczestniczki postępowania V. B. (k. 43), zeznania uczestniczki postępowania M. J. (1) (k.400).

B. N. (2) miała dwie córki – R. M. oraz D. T.. R. M. ma dwóch synów – D. M. i N. M.. R. M., D. M. i N. M. złożyli w dniu 30 maja 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

R. M. dowiedziała się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego, doręczonego jej dnia 15 maja 2019 roku, informującego o odrzuceniu spadku przez M. J. (1) i R. B.. Nie utrzymuje kontaktu z kuzynostwem, czasem widuje M. J. (1), rodzina spotyka się na pogrzebach, na innych uroczystościach nie. O piśmie z sądu rozmawiała z siostrą D. T.. Po otrzymaniu pisma skontaktowała się z V. B., która poinformowała ją o notariuszu, u którego ona sama złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 30 maja 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 328-330, k. 3-4 akt V N 614/19), pismo z dnia 7 maja 2019 roku z potwierdzeniem odbioru dnia 15 maja 2019 roku (k. 21 i 27 akt V N 452/19), zeznania uczestniczki postępowania R. M. (k. 398-399).

D. T. ma syna P. T.. D. T. wraz z synem P. T. złożyli w dniu 30 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

D. T. dowiedziała się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego, doręczonego jej dnia 15 maja 2019 roku, informującego o odrzuceniu spadku przez M. J. (1) i R. B.. O piśmie z sądu rozmawiała z siostrą R. M., która potwierdziła, iż również otrzymała pismo o tożsamej treści oraz przekazała jej informacje o notariuszu uzyskane od V. B.. D. T. utrzymuje kontakt tylko z siostrą, z kuzynostwem ma kontakt incydentalny, przypadkowy.

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 30 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 225-229, k. 3-5 akt V N 919/19), pismo z dnia 7 maja 2019 roku z potwierdzeniem odbioru dnia 15 maja 2019 roku (k. 22 i 28 akt V N 452/19), zeznania uczestniczki postępowania D. T. (k. 399).

W. B. ( brat matki spadkodawcy) miał dwoje dzieci – G. W. oraz J. B. (1). G. W. posiada syna M. W. (2). G. W. oraz M. W. (2) złożyli w dniu 5 marca 2020 roku przed A. K. notariuszem w B. oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1).

G. W. dowiedziała się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego dnia 4 stycznia 2020 roku, wraz z synem M. W. (2) na stałe mieszka w (...) i nie ma kontaktu z rodziną.

Dowód: oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1) z dnia 5 marca 2020 roku złożone przed A. K. notariuszem w B. repertorium nr (...) wraz z apostille (k.352-353), pismo uczestniczki postępowania G. B. (k.300).

J. B. (1) złożył w dniu 6 czerwca 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

J. B. (1) dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego, doręczonego mu dnia 16 maja 2019 roku, informującego o odrzuceniu spadku przez M. J. (1) i R. B.. Wcześniej nie wiedział, że może być w kręgu osób dziedziczących. Nie utrzymuje kontaktu z V. B. ani z kuzynostwem. O odrzuceniu spadku poinformował syna B. B. (1). Z siostrą G. W., która z synem M. W. (2) mieszka w (...), również nie utrzymuje kontaktu, ostatni raz rozmawiał z nią w 2008 roku.

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 6 czerwca 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 238-239, k. 3- 4 akt V N 508/19), pismo z dnia 7 maja 2019 roku z potwierdzeniem odbioru dnia 16 maja 2019 roku (k. 19 i 29 akt V N 452/19), zeznania uczestnika postępowania J. B. (1) (k. 399).

J. B. (1) ma syna B. B. (1), który złożył w dniu 23 września 2019 roku, przed notariuszem B. P., zastępcą notariusza K. J., prowadzącego Kancelarię Notarialną w S., oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole, repertorium A nr (...).

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 23 września 2019 roku, przed emerytowanym notariuszem B. P., zastępcą notariusza K. J., prowadzącego Kancelarię Notarialną w S., repertorium A nr (...) (k. 2- 3 akt V N 1027/19).

S. B. (1) ( brat matki spadkodawcy) miał jedną córkę H. B., która złożyła w dniu 5 listopada 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).( zarejestrowanym w tut. sądzie pod sygn. I N 931/19 ).

H. B. o tytule swojego powołania do spadku dowiedziała się z pisma sądowego z dnia 7 maja 2019 roku, doręczonego jej dnia 14 maja 2019 roku, informującego o odrzuceniu spadku przez M. J. (1) i R. B.. Następnie otrzymała pisma z sądu o odrzuceniu spadku przez kolejnych spadkobierców, m.in. D. T. oraz P. T.. Po otrzymaniu dalszych pism skontaktowała się z V. B., która poleciła jej notariusza, u którego sama dokonała odrzucenia spadku. Nikogo nie informowała o odrzuceniu spadku. H. B. nie posiada zstępnych.

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 5 listopada 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 234-235, k. 3-4 akt V N 931/19), pismo z dnia 7 maja 2019 roku z potwierdzeniem odbioru dnia 14 maja 2019 roku (k. 20 i 26 akt V N 452/19), zeznania uczestniczki postępowania H. B. (k. 400).

S. B. (2) ( brat matki spadkodawcy) miał dwoje dzieci – M. J. (2) z domu B. oraz R. B.. M. J. (1) i R. B. złożyli w dniu 11 kwietnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: skrócony odpis aktu urodzenia M. J. (2) z domu B. zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 13 sierpnia 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 155), skrócony odpis aktu małżeństwa M. J. (2) z domu B. i Z. J. zgodny z treścią aktu małżeństwa o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 25 listopada 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 194), skrócony odpis aktu urodzenia R. B. zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 25 listopada 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 193), wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzony w dniu 11 kwietnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 77-78, k. 3-4 akt V N 452/19).

M. J. (1) o powołaniu do spadku dowiedziała się z pisma sądowego, doręczonego jej dnia 7 marca 2019 roku, a o sześciomiesięcznym terminie do odrzucenia spadku od notariusza. W sprawie spadku kontaktowała się tylko z V. B. i bratem R. B.. Nie informowała córki E. S. gdyż myślała, że odrzucenie dotyczy tylko jej.

Dowód: zeznania uczestniczki postępowania M. J. (1) (k. 400), pismo uczestniczki (k.189).

M. J. (1) ma córkę E. S., która złożyła w dniu 13 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

E. S. o tytule swojego powołania do spadku dowiedziała się z pisma sądowego z dnia 7 maja 2019 roku, doręczonego jej dnia 13 maja 2019 roku, informującego o odrzuceniu spadku przez M. J. (1) i R. B..

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 13 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 3-4 akt V N 706/19), pismo z dnia 7 maja 2019 roku z potwierdzeniem odbioru dnia 13 maja 2019 roku (k. 16 i 24 akt V N 452/19),

E. S. ma trzech małoletnich synów – M. S., urodzonego dnia (...) w P., W. S., urodzonego dnia (...) w P. i H. S., urodzonego dnia (...) w P.. Dnia 10 września 2019 roku złożyła do Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich. Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, dnia 10 grudnia 2019 roku w sprawie o sygn. akt IV Nsm 1370/19 wydał postanowienie zezwalające na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, które uprawomocniło się dnia 18 grudnia 2019 roku. W dniu 10 grudnia 2019 roku E. S. złożyła wniosek o odpis prawomocnego postanowienia. Dnia 1 kwietnia 2020 roku wydano zarządzenie o doręczeniu jej odpisu postanowienia, a zgodnie z adnotacją w aktach postanowienie doręczono wnioskodawczyni dopiero w dniu 16 czerwca 2020 roku.

E. S. uzyskała od prawnika informację, iż na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich synów ma termin sześciu miesięcy. W związku z powyższym miesiąc po dokonaniu odrzucenia spadku w swoim imieniu złożyła wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich. W okresie od wydania postanowienia do czerwca 2020 roku dzwoniła do sekretariatu wydziału i otrzymywała informację, iż nie można uzyskać odpisu postanowienia z uwagi na brak podpisu sędziego. Początkowo wniosła o możliwość osobistego odbioru odpisu, a na początku pandemii poinformowano ją, że odpis zostanie jej wysłany pocztą. Niezwłocznie po otrzymaniu odpisu postanowienia udała się do notariusza.

E. S. po uzyskaniu odpisu prawomocnego postanowienia działając w imieniu M. S., W. S. oraz H. S. złożyła w dniu 22 czerwca 2020 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich (k. 2 akt I Nsm 1370/19), skrócony odpis aktu urodzenia M. S. zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 10 lipca 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 4 akt I Nsm 1370/19), skrócony odpis aktu urodzenia H. S. zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 10 lipca 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 5 akt I Nsm 1370/19), skrócony odpis aktu urodzenia W. S. zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 10 lipca 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 5 akt I Nsm 1370/19), wniosek o odpis prawomocnego postanowienia i zarządzenie (k. 16 i 17 I Nsm 1370/19), wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 22 czerwca 2020 roku, przed notariuszem K. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 437-438,k. 4-6 akt V N 592/20), zeznania uczestniczki postępowania E. S. (k. 516).

R. B. ( syn S. ), który odrzucił spadek notarialnie w dniu 11.04.2019 r. posiada dwoje dzieci – J. B. (2) i D. B.. J. B. (2) i D. B. złożyli w dniu 23 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...).

Dowód: wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzony w dniu 23 sierpnia 2019 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k. 3-5 akt V N 893/19).

J. B. (2) ma małoletniego syna J. K. (1), ur. (...) D. B. ( brat J. ) ma małoletniego syna B. B. (1), którego opiekunem prawnym jest J. B. (2), na mocy postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w (...), IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, z dnia 2 października 2019 roku, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 960/19.

J. B. (2) działając w imieniu małoletniego J. K. (1), po uzyskaniu prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 1373/19 zezwalającego na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, a ponadto działając w imieniu małoletniego podopiecznego B. B. (1), po uzyskaniu prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 1374/19 zezwalającego na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka złożyła w dniu 21 lutego 2020 roku przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P. oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), ujęte w protokole przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku, repertorium A nr (...). Oba postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, wydane w dniu 22 stycznia 2020 roku, uprawomocniły się z dniem 30 stycznia 2020 roku.

Dowód: skrócony odpis aktu urodzenia J. K. (1) zgodny z treścią aktu urodzenia o oznaczeniu (...), sporządzony dnia 2 września 2019r. z upoważnienia Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w P. (k. 3 akt I Nsm 1373/19), kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IV Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, z dnia 2 października 2019 roku, w sprawie o sygn. akt IV Nsm 960/19 (k. 444), wypis aktu notarialnego protokołu z przyjęcia oświadczeń o odrzuceniu spadku sporządzonego w dniu 21 lutego 2020 roku, przed notariuszem P. G. prowadzącym Kancelarię Notarialną w P., repertorium A nr (...) (k.441-443, k. 2-4 akt V N 192/20).

Podstawę przedstawionego stanu faktycznego stanowiły zeznania uczestników postępowania T. B., V. B., L. O., M. O. (2), M. J. (1), R. M., D. T., J. B. (1), H. B. oraz E. S., jak również dowody z dokumentów urzędowych i inne dowody – kserokopie dokumentów.

Zgodnie z treścią art. 299 k.p.c. jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron. W tym miejscu należy wskazać na treść art. 13 § 2 k.p.c. zgodnie z którym przepisy o procesie stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań unormowanych w niniejszym kodeksie, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. W ramach postępowania dowodowego przesłuchano wskazanych wyżej uczestników postępowania, który zeznawali na okoliczność kręgu osób powołanych do spadku oraz okoliczności dowiedzenia się o tytule powołania do spadku. Sąd uznał za wiarygodne w całości zeznania T. B., V. B., L. O., M. O. (2), M. J. (1), R. M., D. T., J. B. (1) oraz E. S.. Zeznania uczestników postepowania pokrywały się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, zarówno z dokumentami urzędowymi w postaci odpisów aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu pozyskanymi z Urzędu Stanu Cywilnego w P. jak i z dokumentami w postaci korespondencji z Sądu. Sąd uznał za niewiarygodne zeznania uczestniczki H. B. co do okoliczności dowiedzenia się o tytule powołania do spadku dopiero z pisma procesowego z dnia 3 września 2019 roku. W tej części zeznania pozostają sprzeczne z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym - dowodami z dokumentów, w szczególności potwierdzeniem odbioru pisma z dnia 7 maja 2019 roku. Zgodnie z art. 271 1 k.p.c., którego możliwość zastosowania w postępowaniu nieprocesowym przewiduje art. 13§ 2 k.p.c. dopuszczalne jest przesłuchanie świadka na piśmie. W niniejszym postępowaniu przesłuchano pisemnie w charakterze świadka L. O. (k. 533) jednakże Sąd nie oparł ustaleń faktycznych na tychże zeznaniach, uznając iż rodzeństwo dziadków nie dziedziczy po spadkodawcy, a krąg tych osób stanowi fakt nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Również wiarygodność dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy nie budziła wątpliwości Sądu. Zgodnie z art. 244. § 1 k.p.c. dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. W niniejszym postępowaniu pozyskano dokumenty urzędowe w postaci wypisów aktów notarialnych zawierających oświadczenia o odrzuceniu spadku, odpisów skróconych aktów stanu cywilnego, odpisów postanowień sądu rodzinnego zezwalających na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. W tym miejscu wskazać należy, iż do akt załączono kserokopię prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu sygn. akt XII C 1556/2009/15 orzekającego rozwód spadkodawcy M. O. (1) i B. O. (3). Podkreślić należy, iż zdaniem Sądu powyższa kserokopia jest innym środkiem dowodowym z art. 308 k.p.c., będącym dowodem pośrednim co do istnienia dokumentu o określonej treści. Dowód ten pokrywa się z treścią skróconego aktu zgonu spadkodawcy. Całość zebranych w sprawie dowodów z dokumentów była w ocenie Sądu wiarygodna, a ich prawdziwości wnioskodawca ani inni uczestnicy postępowania nie kwestionowali.

Sąd zważył, co następuje:

Już na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Całość zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wskazuje na to, że zmarły M. O. (1) nie pozostawił testamentu, a wobec powyższego dziedziczenie po nim nastąpiło według porządku określonego ustawą.

Niniejsze postępowanie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku zainicjowane zostało wnioskiem (...) w P.. Zgodnie z art. 506 k.p.c. Sąd wszczyna postępowanie nieprocesowe na wniosek; w wypadkach wskazanych w ustawie sąd może wszcząć postępowanie także z urzędu. W postępowaniu nieprocesowym legitymację do złożenia wniosku ma zainteresowany, a zgodnie z treścią art. 510 § 1 zd 1 k.p.c. zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania, może on wziąć udział w każdym stanie sprawy aż do zakończenia postępowania w drugiej instancji. W ocenie Sądu (...) jako wierzyciel spadkodawcy miał status zainteresowanego i legitymację do złożenia wniosku w przedmiotowym postępowaniu.

Dziedziczenie ustawowe zostało uregulowane w art. 931-940 Kodeksu cywilnego. Jak słusznie wskazuje się w doktrynie i orzecznictwie przepisy te regulują kręgi spadkobierców ustawowych – osoby z kręgów dalszych dziedziczą w przypadku stwierdzenia braku spadkobierców z grupy wcześniejszej. Zgodnie z treścią art. 931 § 1 zd 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. W toku niniejszego postępowania ustalono, iż zmarły M. O. (1) w momencie otwarcia spadku był rozwiedziony, w związku z powyższym byłą małżonkę wykluczono z kręgu spadkobierców ustawowych. M. O. (1) pozostawił zstępnych – dwóch synów B. O. (1) oraz H. O..

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 1018 § 3 zd 1 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem, natomiast zgodnie z treścią art. 1015 § 1 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym w chwili śmierci spadkodawcy stanowił w § 2 , że brak oświadczenia w terminie wskazanym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zatem gdyby, któryś ze spadkobierców ustawowych nie złożył w terminie 7 dni oświadczenia o odrzuceniu spadku to dziedziczyłby z dobrodziejstwem inwentarza ( przed 18.10.2015r brak takiego oświadczenia skutkował dziedziczeniem wprost).

M. O. (1) zmarł dnia (...) roku, a B. O. (1) oraz B. O. (3) działająca w imieniu małoletniego H. O. złożyli oświadczenia o odrzuceniu spadku w dniu 15 grudnia 2017 roku – uznać należy, iż z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu na złożenie tego oświadczenia woli. Skutek prawny złożenia tego oświadczenia wskazany został w art. 1020 k.c., a zgodnie z treścią tego przepisu spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

W dalszej kolejności zgodnie z treścią art. 932 § 3 k.c. w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych, natomiast zgodnie z § 4 tego artykułu jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Rodzice M. A. J. O. oraz T. O. (1) z domu B. zmarli przed nim. Spadkodawca miał rodzeństwo – siostrę V. B. , która wraz z swoimi zstępnymi, synami T. B. oraz M. B. (1) złożyła oświadczenia o odrzuceniu spadku w dniu 22 stycznia 2018 roku - uznać należy, iż z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu na złożenie tego oświadczenia woli. M. B. (1) posiada dwóch zstępnych, małoletnich synów - A. B. (1) oraz A. B. (2). Działając w ich imieniu złożył w dniu 25 czerwca 2018 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku. W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 101 § 3 k.r.o. rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko. M. B. (1) spełnił warunek dotyczący uprzedniego uzyskania prawomocnego postanowienia sądu rodzinnego w przedmiocie zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, a oświadczenie woli złożył z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu.

Zgodnie z treścią art. 934 § 1 k.c. w braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych, natomiast zgodnie z § 2 tego artykułu jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym; podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy. W niniejszym postępowaniu wszyscy dziadkowie spadkodawcy zmarli przed nim, pozostawiając zstępnych.

Dziadkami M. O. (1) ze strony jego ojca - A. O. - byli J. O. i Z. O. (1). Pozostawili zstępnego, syna L. O.. L. O. ma zstępnego, syna M. O. (2). L. O. i M. O. (2) złożyli w dniu 17 lipca 2018 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku. Na rozprawie L. O. wskazał, iż o tytule powołania do spadku dowiedział się od V. B., która informowała go o kolejnych odrzuceniach spadku. Mając na uwadze, iż odrzucenie spadku w mieniu małoletnich zstępnych M. B. (1) nastąpiło w dniu 25 czerwca 2018 roku, uznać należy, że L. O. i M. O. (2) złożyli oświadczenia o odrzuceniu spadku z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu.

M. O. (2) ma małoletniego syna F. O.. Dla małoletniego termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku rozpoczął się z dniem 26 czerwca 2018 roku. Dnia 24 lipca 2018 roku złożono wniosek o zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletniego - na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Dnia 5 lutego 2019 roku wydano postanowienie w tym przedmiocie, które uprawomocniło się w dniu 27 lutego 2019 roku. Już w dniu 6.02.2019r M. O. (2) złożył wniosek o doręczenie prawomocnego postanowienia. Sędzia prawomocność stwierdził 1.03.2019r a w dniu 1.04.2019r sekretariat zrealizował zarządzenie o doręczeniu wnioskodawcy odpis prawomocnego postanowienia. Nawet zatem gdyby w tym samym dniu M. O. (2) otrzymał odpis postanowienia, to czynności złożenia oświadczenia woli o odrzuceniu spadku dokonana w dniu 15 kwietnia 2019 roku – winna być uznana za dokonaną z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu.

W tym miejscu warto wskazać na postanowienie sadu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2019 r. ( w sprawie III CSK 236/18 ) w którym sad wskazał, że termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku nie może się skończyć przez zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenia oświadczenia w tym przedmiocie. Jeżeli postepowanie przed sądem opiekuńczym zakończyło się wcześniej, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletniego może być złożone w dowolnym momencie aż do upływu terminu. Natomiast jeśli zakończyło się później to powinno być złożone niezwłocznie , a zatem z uwzględnieniem ogółu okoliczności sprawy i należytej staranności zobowiązanego. Dlatego sad ocenił, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego F. O. zostało złożone w terminie.

Dziadkami M. O. (1) ze strony jego matki - T. O. (1) z domu B. – byli A. B. (3) i M. B. (4), którzy zmarli przed spadkodawcą. Dzieci dziadków , czyli rodzeństwo T. O. (2) to B. N. (1) z domu B., W. B., S. B. (1) oraz S. B. (2). Wszyscy zmarli przed spadkodawcą. W tym miejscu wskazać należy, iż nie odnaleziono aktu zgonu S. B. (2). Zgodnie z treścią art. 671 § 1 k.p.c. za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę. Sąd uznał za wiarygodne zapewnienia o śmieci S. B. (2) złożone przez jego córkę M. J. (1) oraz uczestniczkę postępowania V. B..

Zstępnymi B. N. (2) są córki – R. M. oraz D. T.. R. M. posiada dwóch zstępnych, synów – D. M. i N. M. – wraz z którymi dnia 30 maja 2019 roku złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1). D. T. ma jednego zstępnego, syna P. T., wraz z którym złożyła w dniu 30 sierpnia 2019 roku oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1). Co do wymogu zachowania sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia woli wskazać należy, iż rozpoczyna on swój bieg od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. R. M. oraz D. T. wskazały, iż o tytule powołania do spadku dowiedziały się z pisma sądowego, które odebrały dnia 15 maja 2019 roku – zdaniem Sądu od tego momentu rozpoczął bieg termin do złożenia przez nie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Mając na uwadze, iż spadek odrzuciły, wraz ze zstępnymi, odpowiednio 30 maja 2019 roku i 30 sierpnia 2019 roku uznać należy iż zarówno one jak i ich zstępni złożyli oświadczenia z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu.

W. B. miał dwoje zstępnych – G. W. oraz J. B. (1). G. W. ma jednego zstępnego, syna M. W. (2). G. W. oraz M. W. (2) złożyli w dniu 5 marca 2020 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1) – mając na uwadze, iż G. W. dowiedziała się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego dnia 4 stycznia 2020 roku, uznać należy iż ona i jej zstępny złożyli oświadczenia z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu. Natomiast J. B. (1) dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego, doręczonego mu dnia 16 maja 2019 roku - oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1) złożył również z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu w dniu 6 czerwca 2019 roku. J. B. (1) ma jednego zstępnego, syna B. B. (1), któremu przekazał informację o odrzuceniu spadku po M. O. (1). B. B. (1) złożył w dniu 23 września 2019 roku oświadczenie o odrzuceniu spadku – również z sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia woli.

S. B. (1) miał jedną zstępną córkę H. B., która nie ma zstępnych. H. B. o tytule swojego powołania do spadku dowiedziała się z pisma sądowego doręczonego jej dnia 14 maja 2019 roku. Złożyła w dniu 5 listopada 2019 roku, oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1) - uznać należy, iż oświadczenie woli złożyła z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu.

S. B. (2) miał dwoje zstępnych – M. J. (2) z domu B. oraz R. B.. M. J. (1) o tytule swojego powołania do spadku dowiedziała się z pisma sądowego doręczonego jej dnia 7 marca 2019 roku i przekazała tę wiadomość bratu R. B.. Oboje złożyli w dniu 11 kwietnia 2019 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1) – działali z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu na złożenie powyższego oświadczenia woli.

M. J. (1) ma jedną zstępną, córkę E. S. , która uzyskała informację o tytule swojego powołania do spadku z pisma sądowego doręczonego jej dnia 13 maja 2019 roku i złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po M. O. (1) w dniu 13 sierpnia 2019 roku, czyli z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu. E. S. ma trzech zstępnych, małoletnich synów - M. S., W. S. i H. S., a w związku z powyższym przed dokonaniem czynności odrzucenia spadku w ich imieniu zgodnie z wymogiem z art. 101 § 3 k.r.o. złożyła 10.08.19 r. do sądu rodzinnego wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletnich. Postanowienie udzielające zezwolenia Sąd wydał dnia 10 grudnia 2019 roku, uprawomocniło się ono dnia 18 grudnia 2019 roku, a w dniu wydania postanowienia E. S. złożyła wniosek o doręczenie jej odpisu postanowienia. Z uwagi na sposób działania sądu rodzinnego i na pandemię (...)19, odpis postanowienia doręczono jej dopiero w dniu 16 czerwca 2020 roku. W związku z powyższym złożyła w imieniu małoletnich zstępnych oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1) w dniu 22 czerwca 2020 roku. W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd zgadza się ze stanowiskiem przedstawionym w uchwale Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 22 maja 2018 r. sygn. III CZP 102/17, OSNC 2018/12/110, w której tezie wskazano, iż termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku; po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął. E. S. chciała złożyć oświadczenie w imieniu małoletnich przed notariuszem, a bez odpisu prawomocnego postanowienia sądu rodzinnego nie mogła tej czynności dokonać. Z uwagi na działanie sądu rodzinnego oraz czynnik zewnętrzny czyli pandemię, zachowanie sześciomiesięcznego terminu na odrzucenie spadku po M. O. (1) liczonego od chwili odrzucenia przez nią spadku było w ocenie Sądu niemożliwe z przyczyn niezależnych od E. S.. Dokonała czynności niezwłocznie po otrzymaniu prawomocnego postanowienia zezwalającego jej na działanie w imieniu synów. Wszystkie czynności podejmowane przez E. S. były podejmowane niezwłocznie i z zachowaniem należytej staranności. W związku z powyższym w ocenie Sądu zstępni E. S. skutecznie odrzucili spadek.

R. B. posiada dwoje zstępnych dzieci – J. B. (2) i D. B., którzy o tytule powołania do spadku dowiedzieli się od niego i złożyli w dniu 23 sierpnia 2019 roku oświadczenia o odrzuceniu spadku po M. O. (1), z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia woli. J. B. (2) ma jednego zstępnego, małoletniego syna J. K. (1). D. B. ma jednego zstępnego, małoletniego syna B. B. (1), którego opiekunem prawnym jest J. B. (2). W dniu 11.09.2019r zostały złożone do sadu stosowane wnioski o zgodę na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłwgo zarządu majątkiem dzieci . W sprawie IV Nsm 1372/19 tutejszy sad wydał postanowienie w dniu 22.01.2020r – prawomocne od 30.01.2020 r. Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małole J. K. (2) złożono w dniu 21.02.2020r ( notarialnie sygn. I N 192/20) . Natomiast w sprawie IV Nsm 1374/19 z wniosku złożonego 11.09.2019r sad wydał postanowienie w dniu 22.01.2020r , które stało się prawomocne od 30.01.2020r W dniu 10.02.2020r realizowano doręczenie odpis prawomocnego postanowienia dla wnioskodawcy. Oświadczenie o odrzuceniu spadku zostało złożone w dniu 21.02.2019r r ( notarialnie I N 192/20) . Zatem odrzucenie przez zstępnych R. B. ( tj. jego dzieci i wnuki) nastą§iło w prawidłowej formie i w terminie.

Sad ustalił także że J. O. ( zmarły w (...)), który był dziadkiem spadkodawcy miał brata E. O., który już nie żyje, a który posiadał trzech synów B., J. i R. O., jednak z uwagi na to, że rodzeństwo dziadków i dzieci rodzeństwa dziadków nie dziedziczą nie poszukiwano tych osób i nie wzywano ich do postępowania. Również Z. O. (1) ( zmarła w (...)) – babcia spadkodawcy posiadała rodzeństwo – trzech braci: S. G., Z. G. i H. G. , którzy już nie żyją, a każdy z tych braci posiadał dzieci to sad na zasadzie jak wyżej nie poszukiwał tych osób i nie wzywał ich do postępowania.

Zgodnie z treścią art. 935 zd. 1 k.c. w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. W toku postępowania wykazano, że gminą ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy było M. (...) P., gdyż zmarły zamieszkiwał w P. przy ulicy (...). W związku z powyższym w pkt 1 sentencji postanowienia stwierdzono nabycie spadku po M. O. (1) na rzecz M. (...) P.. Podkreślić należy, iż zgodnie z art. 1023 § 1 k.c. Skarb Państwa ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który im przypadł z mocy ustawy, natomiast zgodnie z § 2 tego artykułu Skarb Państwa ani gmina nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Natomiast w pkt 2 sentencji postanowienia rozstrzygnięto o kosztach postępowania. Podstawą prawną rozstrzygnięcia jest art. 520 § 1 k.p.c. zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu nie stwierdzono sprzeczności interesów uczestników ani też różnego stopnia zainteresowania wynikiem postępowania.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Barbara Dolata