Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym dnia 18 grudnia 2019r. powód (...) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. G. kwoty 37467,69 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie większej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi kwoty oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem kwoty umowy karty kredytowej udzielonej pozwanemu.

Na skutek złożonego sprzeciwu od nakazu zapłaty, postanowieniem z dnia 20 kwietnia 2021r. przekazano sprawę do tutejszego sądu.

Pismem z dnia 11 października 2021 roku Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. poinformowała, że z dniem 3 stycznia 2021 roku wstąpiła w miejsce (...) Bank spółki akcyjnej w zakresie przejętych prawa majątkowych i związanych z nim zobowiązań, również w postępowaniach sądowych i administracyjnych.

Postanowieniem z dnia 29 lipca 2021r. zawieszono postępowanie i podjęto je z udziałem Banku (...) spółki akcyjnej jako powoda.

Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2021r. ustanowiono dla pozwanego pełnomocnika z urzędu.

W piśmie procesowym pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania. Strona pozwana podniosła zarzut nieskutecznego wypowiedzenia umowy, które nie zostało doręczone, nie było jednoznaczne i zawierało warunek.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 22 maja 2017r. pozwany R. G., (...) sprzedaż i usługi”, zawarła z (...) Bank spółką akcyjną z siedzibą w W. (zwany dalej bankiem) umowę o kartę kredytową.

Na podstawie zawartej umowy bank oddał do dyspozycji pozwanego środki pieniężne w formie odnawialnego limitu kredytowego w umówionej wysokości oraz wydał kartę. Pozwany zobowiązał się do spłaty swoich zobowiązań i wykorzystanego limitu wraz z należnymi opłatami, prowizjami i innymi należnościami wynikającymi z umowy.

Pozwany miał możliwość dysponowania środkami pieniężnymi do wysokości przyznanego limitu 50000 zł, z przeznaczeniem wyłącznie na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Pozwany zobowiązał się do spłaty kredytu w podanych na wyciągu terminach i w wysokości określonej w umowie.

Pozwany rozpoczął korzystanie z kredytu, dokonując licznych zakupów za pomocą wydajnej mu karty.

Pozwany dokonywał spłat w kwotach i terminach odmiennych od ustalonych w umowie, w związku z tym powód wzywał pozwanego do zapłaty powstałych zaległości za pośrednictwem korespondencji sms, mailowej i telefonicznie.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa, k. 360,

- wyciągi, k. 362-366,

- historia rachunku, k. 367-369.

Ostatecznie pismem z dnia 2 kwietnia 2019 r., nadanym 3 kwietnia 2019r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty zadłużenia oraz informacją, że w razie braku wpłaty, cała należność w wysokości 33211,73 zł stanie się natychmiast wymagalna. Nadto powód poinformował pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma.

Pozwany nie podjął korespondencji.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem nadania, k. 370-371.

Pozwany nie spłacił zobowiązania w związku z tym pismem z dnia 6 maja 2019r., nadanym do pozwanego 10 maja 2019r., powód wypowiedział umowę o kartę kredytową z zachowaniem 1-miesiecznego terminu wypowiedzenia liczonego od dnia otrzymania pisma.

W wypowiedzeniu wskazał na wysokości przeterminowanego zadłużenia w wysokości 3551,75 zł.

Nadto powód wezwał do zapłaty tej kwoty w terminie 1 miesiąca. Wskazał także, że brak spłaty zadłużenia w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała należność 33366,73 zł stanie się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami.

Pozwany nie odebrał wypowiedzenia.

Dowód:

- wypowiedzenie wraz z dowodem doręczania i nadania, k. 374-378.

Pismem z dnia 10 lipca 2019r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty łącznie 35407,18 zł w związku z wypowiedzeniem umowy, w terminie 14 dni.

Pozwany nie spłacił zadłużenia.

Dowód:

- wezwanie, k. 379-380.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Umowa wiążąca pozwanego z (...) Bank spółką akcyjną z siedzibą w W. stanowiła umowę kredytu odnawialnego w formie karty kredytowej i została uregulowania w art. 69 i następnych ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (Dz.U.2018.2187 t.j.). Zgodnie z treścią tego przepisu przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W sprawie niesporne było powstanie zadłużenia po stronie pozwanej, brak spłaty kredytu.

W sprawie sporna była poprawność zawarcia umowy w bankowości internetowej oraz skuteczność dokonanego przez powoda wypowiedzenia umowy.

Mając na względzie ciążący na powódce obowiązek – art. 6 k.c. – wykazania okoliczności, z których wywodzi swoją wierzytelności i jej wysokości, powódka zaoferowała dowody z dokumentów. Analiza tych dowodów pozwoliła uznać roszczenie za wykazane zarówno co do zasady jak i wysokości.

Badając z urzędu legitymację czynną powódki, uwzględniono, że wynikała ona z decyzji (...) na wykazania następstwa prawnego. W dniu 3 stycznia 2021 roku na podstawie decyzji (...) z dnia 30 grudnia 2-2- roku o przejęciu w zakresie określonym w art. 174 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów i przymusowej restrukturyzacji, Bank (...) spółka akcyjna w oparciu o art. 176 ust. 1 Ustawy (...) wstąpiła w miejsce (...) Banku spółki akcyjnej w zakresie przejętych prawa majątkowych i związanych z nim zobowiązań, również w postępowaniach sądowych i administracyjnych. Następstwo to dotyczyło również roszczeń i zobowiązań będących przedmiotem niniejszego postępowania. Decyzja jest ostateczna oraz natychmiastowo wykonalna, zaś ewentualny środek zaskarżenia o stwierdzeniu wydania decyzji z naruszeniem prawa nie będzie powodować jej uchylenia, bowiem pozostaje ona w mocy.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego w przedmiocie poprawności zawarcia umowy, należało wskazać, że zarzut w tym zakresie był lakoniczny i niepoparty argumentacją. Nie sposób nadto uznać, że umowa zawarta w ramach bankowości internetowej, elektronicznej wymagała jakiegokolwiek podpisu osób składających oświadczenie woli. Już zgodnie z treścią art. 7 prawa bankowego oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej. 2. Dokumenty związane z czynnościami bankowymi mogą być sporządzane na informatycznych nośnikach danych, jeżeli dokumenty te będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przekazane, przechowywane i zabezpieczone. Usługi związane z zabezpieczeniem tych dokumentów mogą być wykonywane przez banki, spółki tworzone przez banki z innymi podmiotami, a także przedsiębiorstwa pomocniczych usług bankowych. 3. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie, o której mowa w ust. 1, spełnia wymagania formy pisemnej także wtedy, gdy forma została zastrzeżona pod rygorem nieważności. Powód przedłożył również certyfikowane potwierdzenie zawarcia umowy (k. 361), tym samym nie sposób było uznać, że umowa nie została zawarta, czy też zawarta w sposób niewłaściwy. Co więcej sam fakt zawarcia umowy o treści przedłożonej przez powoda potwierdza zachowanie pozwanego zobrazowane historią rachunku i wyciągami z jego karty kredytowej. Wskazuje to jednoznacznie per facta conclodentia o otrzymaniu od powoda karty kredytowej na warunkach wynikających z umowy. Brak jest bowiem jakiejkolwiek innej podstawy, dla której powód miałby udostępnić pozwanemu kartę kredytową z limitem 50 000 zł.

Ostatecznie wreszcie pozwany w żaden sposób nie zaprzeczył aby korzystał z kredytu i aby nie był dłużnikiem powoda.

Obrona pozwanego sprowadzała się zasadniczo do kwestionowania skuteczności wypowiedzenia i zachowania procedury opisanej w art. 75 c prawa bankowego. Niewątpliwie ma rację pozwany, że przepis art. 75 c ustawy Prawo bankowe (j.t. Dz.U. z 2015r. poz. 128 z późn. zm.) nakłada na banki obowiązek dostosowania procedur w sytuacji opóźniania się ze spłatą kredytobiorcy. Jeżeli więc kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych (ust. 1). W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ust. 2). Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy (ust. 3). W przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, bank przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację (ust. 4).

Dla uznania prawidłowości zastosowanej procedury konieczne jest zachowanie ww. sekwencji zdarzeń, tj. w pierwszej kolejności należało wezwać pozwanego do zapłaty, a w przypadku upływu wyznaczonego terminu, możliwe było złożenie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.05.2015r. sygn. akt I ACa 16/15).

Jak wynikało z przedłożonych przez powoda dowodów, pismem z dnia 2 kwietnia 2019r. (k. 370) bank wezwał pozwanego do zapłaty wraz z informacją o możliwości restrukturyzacji zadłużenia. Pismo zostało nadana na adres pozwanego wskazany w umowie, listem poleconym. Pozwany nie odebrał korespondencji w terminie 14 dni, co nie mogło jednak obciążać powoda.

Podobnie należało przyjąć w odniesieniu do następującego później wypowiedzenia umowy. Jak wykazał powód dokonał tego pismem z dnia 6 maja 2019r. pismo to również zostało nadane na wskazywany przez pozwanego adres i nie zostało przez niego podjęte w terminie 14 dni – zgonie z § 37 rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków wykonywania usług powszechnych przez operatora wyznaczonego.

W odniesieniu zaś do bezskuteczności wypowiedzenia z uwagi na zawarcie warunku w jego treści po pierwsze zdaniem sądu oświadczenie banku nie zawierało w ogóle warunku. Stosownie do jego treści, już w pierwszym zdaniu bank jednoznacznie oświadczył, że wypowiada umowę o kartę kredytową, z zachowaniem jednomiesięcznego terminu, licząc od dnia następnego po otrzymaniu pisma. W dalszej części pismo zawierało wezwanie do zapłaty zadłużenia przeterminowanego oraz informację o skutkach wypowiedzenia, tj. wymagalności całości zadłużenia. Nadto bank informował, że po upływie okresu wypowiedzenia i braku spłaty wskazanego zadłużenia podejmie się odzyskania należności. Żaden zapis nie wiązał spłaty zadłużenia ze ziszczeniem się skutku w postaci „cofnięcia” wypowiedzenia umowy. Nie wskazano, aby np. spłata zadłużenia przeterminowanego powodowała uznanie wypowiedzenia za niebyłe. Co więcej bank wskazał, że brak spłaty należności przeterminowanej spowoduje nie tylko natychmiastową wymagalność całego roszczenia, ale i umowę będzie się uważało za już wypowiedzianą. Zdaniem sądu potwierdza to wyłącznie jeden termin rozpoczęcia wypowiedzenia i jego bieg.

Po drugie zdaniem sądu w okolicznościach sprawy nie sposób uznać, że nawet wskazanie warunku rozwiązującego lub zawieszającego, powodowałoby bezskuteczność czynności. W tym miejscu należy wskazać, że powołane przez pozwanego orzeczenia Sądów Apelacyjnych dotyczyły zupełnie innych stanów faktycznych, w tym w szczególności odnosiły się do umów zawieranych z konsumentami. Rozpoznawana sprawa miała zaś charakter gospodarczy i nie sposób do niej przykładać tej samej miary co do spraw konsumenckich. Jednocześnie podzielić należy stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, dnia 15 lipca 2019 r. w sprawie I ACa 612/19, jak i Sąd Apelacyjny w Poznaniu z dnia z dnia 30 marca 2021r. I ACa 4/20, zgodnie z którym „można w jednym piśmie zawrzeć zobowiązanie strony do spłaty zaległości pożyczki ewentualnie wniosku o restrukturyzację zobowiązania w określonym terminie, a jednocześnie zastrzec, że jeśli przesłanki te nie będą spełnione, to można skutecznie w tym samym piśmie wypowiedzieć umowę, zgodnie z postanowieniami umowy. W uzasadnieniu wyroku słusznie wskazano, że: „ warunkiem skuteczności takiego wypowiedzenia jest to, że nie budzi wątpliwości od kiedy należy liczyć bieg terminu wypowiedzenia, a zatem z jakim dniem nastąpi skutek w postaci wypowiedzenia umowy oraz to, że samo wystąpienia z takim pismem nie stawi dla strony zobowiązanej niespodziewanego, zaskakującego zachowania uprawnionego.” Tak też niewątpliwie było w sprawie. Pozwany był uprzednio wzywany do zapłaty czemu zresztą nie zaprzeczył – a co więcej już sam fakt braku spłaty zadłużenia, o czym pozwany dokonując kolejnych transakcji kartą kredytową musiał wiedzieć, nie mogło być dla niego jakimkolwiek zaskoczeniem. Nadto jak już wcześniej wskazano pismo zawierające wypowiedzenia wskazywało wyraźnie na 1-miesieczny okres wypowiedzenia od dnia następnego po otrzymaniu pisma. Tym samym treść ta musiała być czytelna, dla każdego przeciętnego nawet konsumenta, a co dopiero dla pozwanego prowadzącego wówczas działalność gospodarczą.

Nadto warto również wskazać, że judykatura dopuszcza zawarcie warunku w czynności prawnokształtującej, w sytuacji gdy jego „pełnienie zależy od adresata. W takich wypadkach zastrzeżenie warunku leży przecież w interesie adresata oświadczenia i może on bez problemu stwierdzić czy doszło do spełnienia warunku, czy też nie i w konsekwencji ustalić skutki danego oświadczenia woli - czy nastąpiło wypowiedzenie, czy nie.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 grudnia 2019 r., I ACa 567/18). Dodatkowo trzeba podkreślić, że nawet przy przyjęciu, że warunek w odniesieniu do czynności prawnokształtującej jest niedopuszczalny, to zgodnie z art. 58 § 1 i 3 kc, nieważne byłoby wyłącznie zastrzeżenie warunku, a nie cała czynności prawna.

Po trzecie nie miał racji pozwany wskazując, że wypowiedzenie było niezgodne z regulaminem. Przede wszystkim wbrew twierdzeniom pozwanego regulamin w § 22 pkt 6 i 7 nie zawiera żadnych ustaleń w zakresie treści wypowiedzenia umowy, w szczególności do jego „jednoznaczności czy kategoryczności”. Co więcej treść regulaminu potwierdza skuteczność dokonanej czynności, gdyż zgodnie z nim wypowiedzenia wynosiło 30 dni, zostało złożone pisemnie i wysłane na ostatni adres pozwanego.

Oczywiście należy podkreślić, że każdą sprawę należy rozpoznawać in concreto, podobne oświadczenia banku w innej sprawie, w innych okolicznościach faktycznych (np. przy spłacie w okresie wypowiedzenia zadłużenia lub znacznej jego części), przy odmiennych oświadczeniach dłużników i wierzyciela w zakresie całokształtu łączących ich relacji, mogą doprowadzić do odmiennej oceny składanych oświadczeń. Tym niemniej w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, przy bierności pozwanego w spłacie zobowiązań i kontaktach z wierzycielem, w kontekście zawodowego charakteru wykonywanej przez niego działalności, nie mogło budzić wątpliwości, że wypowiedzenie było skuteczne, a wierzytelności wykazana. Pozwany nie miał również racji co do nie przedłożenia wezwań do zapłaty, których koszt zgodnie z tabelą opłat wynosił 30 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc oraz umowy łączącej strony, od dnia 8 grudnia 2019r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc na koszty powoda składało się

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)