Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 197/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Justyna Wyrwas - Oliwkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2021 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko „(...)” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego „(...)” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. na rzecz powoda (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 69.230,00 zł (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy dwieście trzydzieści złotych 00/100) wraz

z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 21 grudnia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 10 punktów procentowych od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia zapłaty,

2)  zasądza od pozwanego „(...)” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. na rzecz powoda (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 171,62 zł (sto siedemdziesiąt jeden złotych 62/100) tytułem zryczałtowanych kosztów odzyskiwania należności;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.879,00 (osiem tysięcy osiemset siedemdziesiąt dziewięć złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Justyna Wyrwas – Oliwkiewicz

Sygn. akt VI GC 197/19

UZASADNIENIE

Pozwem z 28 stycznia 2019 roku powód (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego „(...)” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwoty 69.401,62 zł i zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu podał, że strony łączyły trzy umowy:

1)  o wykonanie robót budowlano-aranżacyjnych w lokalu położonym w (...) w K. za wynagrodzeniem 70.000,00 zł netto (86.100,00 zł brutto),

2)  o wykonanie instalacji (...) w wyżej wskazanym lokalu za wynagrodzeniem 25.000,00 zł netto (30.750,00 zł brutto),

3)  o pomalowanie stropu za wynagrodzeniem 6.000,00 zł netto (7.380,00 zł brutto).

Podał, że mimo wykonania prac pozwany wypłacił mu jedynie 55.000,00 zł brutto. Powód dochodził 31.110,00 zł brutto tytułem pozostałej części wynagrodzenia za wykonanie robót budowlano-aranżacyjnych (umowa nr 1), 30.750,00 zł brutto tytułem wynagrodzenia za wykonanie instalacji (...) (umowa nr 2), 7.380,00 zł brutto tytułem wynagrodzenia za pomalowanie stropu oraz 171,62 zł zryczałtowanych kosztów odzyskiwania należności. (k. 3-8)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zwrot kosztów postępowania. Przyznał, że strony zawarły umowy wskazane w pozwie. Jednocześnie jednak zarzucał, że wszelkie uzgodnienia pomiędzy spółkami zawierane były przez D. S. (1) oraz T. C. (1), który nie był uprawniony do reprezentacji powoda. Wskazywał, że zapłacił powodowi większą kwotę niż wskazywana w pozwie. Zarzucał też, że prace budowlano-aranżacyjne zostały wykonane w sposób wadliwy i niekompletny, a usterki nie zostały naprawione przez powoda. (k. 73-75)

W piśmie z 5 sierpnia 2019 roku powód podał, że T. C. (1) w zakresie obowiązków służbowych był uprawniony do wykonywania ustaleń warunków realizacji robót aranżacyjno-wykończeniowych, a do zawarcia umowy pomiędzy stronami doszło poprzez przystąpienie powoda do jej wykonania. Wskazał, że powód co prawda nie wykonał napraw, lecz pozwany nie współdziałał w wykonaniu naprawy, a swoim zachowaniem uniemożliwił powodowi usunięcie usterek. (k. 145-146)

Sąd ustalił:

W dniu 14 października 2018 roku pozwany zlecił powodowi wykonanie w lokalu użytkowym położonym w (...)w K. robót budowlano-aranżacyjnych za wynagrodzeniem ryczałtowym 70.000,00 zł netto (tj. 86.100,00 zł brutto) w terminie do 15 listopada 2018 roku. W umowie wskazano, że wynagrodzenie miało być zrealizowane częściowo w formie zaliczki 35.000,00 zł netto (43.050,00 zł brutto) w dniu podpisania umowy oraz w kwocie 35.000,00 zł netto (43.500,00 zł brutto) po zakończeniu prac w terminie 7 dni. Za niewykonanie lub nienależyte wykonanie w terminie umowy strony ustaliły obowiązek zapłaty kar umownych w wysokości 10%. (okoliczność przyznana przez pozwanego, dodatkowo - dowód: projekt umowy o wykonanie robót budowlano-aranżacyjnych k. 17, oferta powoda k. 18, korespondencja e-mailowa k. 19-20)

Dodatkowo strony umówiły się na wykonanie instalacji (...) za wynagrodzeniem ryczałtowym 25.000,00 zł netto (30.750,00 zł brutto) i malowanie stropu poza zakresem lokalu za wynagrodzeniem ryczałtowym 6.000,00 zł netto (7.380,00 zł brutto). (bezsporne)

Po wykonaniu przez powoda prac, od 15 listopada 2018 roku pozwany prowadzi w lokalu swój sklep (dowód: pismo pozwanego z 18 grudnia 2018 roku)

Zaliczkowo pozwany zapłacił powodowi łącznie kwotę 55.000,00 zł. Na udokumentowanie zaliczek powód wystawił 13 grudnia 2018 roku faktury zaliczkowe:

nr (...) na kwotę 17.000,00 zł brutto,

Nr (...) na kwotę 8.000,00 zł brutto,

Nr (...) na kwotę 10.000,00 zł brutto,

Nr (...) na kwotę 10.000,00 zł brutto,

Nr (...) na kwotę 10.000,00 zł brutto.

(dowód: faktury zaliczkowe z dowodami wpłat k. 22-31, potwierdzenie k. 78)

W dniu 13 grudnia 2018 roku powód wystawił również pozwanemu fakturę końcową nr (...) za prace objęte umową z dnia 14 października 2018 roku i prace dodatkowe, malowanie stropu poza zakresem sklepu oraz za wykonanie klimatyzacji i wentylacji wraz z materiałem na łączną kwotę 124.230,00 zł brutto (101.000,00 zł netto). Po uwzględnieniu faktur zaliczkowych wskazał, że do zapłaty w terminie do 20 grudnia 2018 roku pozostała kwota 69.230,00 zł brutto. (dowód: faktura końcowa k. 32)

Na wezwanie pozwanego powód zgłosił gotowość wykonania przeglądu lokalu i ewentualnych prac poprawkowych w dniu 17 grudnia 2018 roku po godzinie 21:00 (po zamknięciu galerii). (dowód: wiadomość mailowa z 13 grudnia 2018 roku k. 19, wiadomość mailowa z 17 grudnia 2018 roku k. 42)

Powód wykonał przegląd lokalu i wykonał prace poprawkowe malarskie w nocy z 17 na 18 grudnia 2018 roku. (dowód: zgłoszenie prac budowlanych w (...) k. 45)

Pismem z 18 grudnia 2018 roku pozwany wezwał powoda do wykonania w terminie od 3 do 15 stycznia 2019 roku prac malarskich i gipsowych na ścianach oraz prac malarskich na suficie w kolorze czarnym, a także położenia kafelek nad umywalką. Pozwany wezwał powoda również do zapłaty łącznej kwoty 14.000,00 zł tytułem kary umownej za niewykonanie umowy w terminie (7.000,00 zł netto) i nienależyte wykonanie umowy (7.000,00 zł netto). W odpowiedzi na pismo powód zaprzeczył by nie wykonał jakichś elementów umowy oraz, że oświadczył, że wstrzymuje się z wykonaniem prac poprawkowych do chwili zapłaty przez pozwanego wynagrodzenia. (dowód: wezwanie do wykonania umowy i do zapłaty kar umownych k. 47-48, odpowiedź na wezwanie z 9 stycznia 2019 roku k. 49)

Pismem z 11 stycznia 2019 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty pozostałego wynagrodzenia w wysokości 69.230,00 zł w terminie do dnia 14 stycznia 2019 roku. (dowód: wezwanie do zapłaty k. 37-38)

W dniu 15 stycznia 2019 roku strony ustaliły termin poprawy prac przez powoda w dniach od 19 do 21 stycznia 2019 roku i odbiór prac na 21 stycznia 2019 roku. (dowód: zgłoszenie prac budowlanych od 15 do 16 stycznia 2019 roku k. 53, korespondencja mailowa k. 54-56, zgłoszenie prac budowlanych z 19 do 21 stycznia 2019 roku k. 57, korespondencja mailowa k. 58)

W piśmie z 22 stycznia 2019 roku pozwany poinformował powoda, że zwrócił się do rzeczoznawcy o sporządzenie opinii co do prawidłowości wykonania przez powoda zleconych prac. Zarzucił, że część określonych w umowie z 14 października 2018 roku nie została wykonana, a części robót została wykonana nienależycie. W lutym 2019 roku na zlecenie pozwanego została sporządzona przez rzeczoznawcę budowlanego ekspertyza prywatna, w której wskazał nieprawidłowości wykonanych przez powoda prac (dowód: pismo pozwanego z 22 stycznia 2019 roku k. 60-62, ekspertyza k. 79-134)

Sąd pominął wnioski powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków T. C. (1), Ł. A., G. W., K. G., T. L., J. T., W. P., J. S., Ł. P., D. S. (1), bowiem okoliczności sporne, których wykazanie obciążało powoda, zostały wyjaśnione w stopniu umożliwiającym wydanie rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powód oparł swoje żądanie o przepis art. 627 k.c. zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Pozwany nie kwestionował zawarcia między stronami trzech umów: o wykonanie robót budowlano-aranżacyjnych (1), wykonanie instalacji (...) (2) i malowanie stropu poza zakresem lokalu (3). Nie negował również wskazywanego przez powoda wysokości wynagrodzenia, które miało wynosić łącznie 124.230,00 zł brutto (odpowiednio 70.000,00 zł netto tj. 86.100,00 zł brutto (1), 25.000,00 zł netto tj. 30.750,00 zł brutto (2) i 6.000,00 zł netto tj. 7.380,00 zł brutto (3) tytułem poszczególnych umów).

Jednocześnie jednak pozwany zarzucał, że T. C. (1), który z ramienia powoda dokonywał uzgodnień z pozwanym, nie był uprawniony do reprezentacji powoda, gdyż nie figuruje w takim charakterze w (...) powoda. Dodatkowo pozwany zarzucał nienależyte wykonanie i niekompletność prac. Kwestionował również wysokość zaległości wobec powoda.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Samo zaś twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (wyrok SN I PKN 660/00 z 22.11.2001r., Wokanda 2002/7-8/44).

W pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu braku umocowania do działania w imieniu powoda T. C. (1). Co prawda nie wchodzi on w skład zarządu powoda (podobnie jak reprezentujący pozwanego w zakresie dokonywania ustaleń i zawierania D. S. (1), co do którego pozwany nie zgłaszał analogicznego zarzutu), co nie oznaczało że nie mógł dokonywać w imieniu powoda wiążących ustaleń jako jego pełnomocnik. Powód nie przedłożył pełnomocnictw udzielonego ww. na piśmie, ale stosownie do art. 103 k.c. zawarte przez niego umowy należało uznać za ważne z uwagi na ich potwierdzenie przez powoda w toku postępowania. Ponadto w piśmie z 5 sierpnia 2019 roku powód podał, że T. C. (1) w zakresie obowiązków służbowych był uprawniony do wykonywania ustaleń warunków realizacji robót aranżacyjno-wykończeniowych. Dodatkowo potwierdzeniem zawarcia umów było przystąpienie przez powoda do ich wykonania i akceptacja tego działania przez pozwanego. Ponadto mimo, że powód nie przedłożył do pozwu umowy z 14 października 2018 roku podpisanej przez strony, to pozwany w swoich pismach przedprocesowych wyraźnie odwoływał się do jej postanowień według przedstawionej przez powoda niepodpisanej umowy z 14 października 2018 roku, uznawał zatem jej treść jako wiążącą strony. Korekta zakresu oferty powoda zostały natomiast dokonana w korespondencji e-mailowej z 13 i 14 października 2018 roku. Odnośnie umowy dotyczącej instancji (...) i umowy dotyczącej malowania stropy poza lokalem, to pozwany również przyznał wprost ich ustne zawarcie i ustaloną za wykonanie prac cenę.

Pozwany zarzucał, że powód częściowo nie wykonał, a częściowo nienależycie wykonał zlecone mu prace.

Jak wskazano w postanowieniu Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2015 roku (sygn. akt III CZP 8/15, LEX nr 1711693) „według art. 642 § 1 k.c., w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Jednakże, zgodnie z art. 643 k.c., zamawiający ma obowiązek odbioru dzieła - a więc dokonania czynności wyrażającej wolę przyjęcia świadczenia i uznania go za wykonanego - nie każdego, lecz tylko takiego, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem. Nie sposób uznać (…) aby zamawiający miał obowiązek odebrania dzieła, o którym mowa w art. 643 k.c., i zapłaty wynagrodzenia (art. 642 § 1 k.c.) w razie wydania mu dzieła z wadami istotnymi, a więc takimi, które uniemożliwiają korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem lub sprzeciwiają się wyraźnie umowie. Charakter tych wad jest bowiem tego rodzaju, że nie można uznać, aby dzieło nimi dotknięte było wydane przez przyjmującego zamówienie zgodnie ze swym zobowiązaniem, od czego jest uzależniona wymagalność roszczenia o zapłatę wynagrodzenia”. (zob. też wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 10 czerwca 2019 roku, sygn. akt V AGa 239/18, LEX 2712635)

Powód nie przedstawił co prawda pisemnego protokołu zdawczo – odbiorczego lokalu po wykonaniu prac remontowych, przy czym jak wynika z treści korespondencji przedprocesowej stron, po dniu 15 listopada 2018 roku powód użytkował lokal zgodnie z jego przeznaczeniem (tj. prowadził w nim sklep odzieżowy), zatem uznać należało, że w sprawie doszło z jednej strony do wydania dzieła przez powoda, a z drugiej do jego przyjęcia i uznania co do zasady za wykonane przez pozwanego, co skutkowało wymagalnością roszczenia powoda.

Jednocześnie wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. pozwany nie wykazał, czy i w jakim zakresie dzieła wykonane przez powoda były obarczone wadami istotnymi uzasadniającymi odmowę odbioru dzieł. Przedstawiona przez powoda opinia prywatna z jednej strony nie mogła zastąpić dowodu z opinii biegłego wymaganego w tym zakresie, a dodatkowo odnosiła się jedynie do oceny sposobu wykonanych przez powoda prac i proponowanych poprawek.

Mając na uwadze powyższe zastrzeżenia co do jakości prac czy zakresu ewentualnych niewykonanych prac należało rozpatrywać jedynie pod kątem przysługujących pozwanemu uprawnień z zakresu rękojmi za wady (art. 638 k.c. w związku z art. 556 i nast. k.c.). Mimo twierdzeń o nienależytym wykonaniu przez powoda zobowiązania i istnieniu wad pozwany nie podnosił (ani na etapie przedsądowym ani na etapie postępowania sądowego) żadnych roszczeń z tytułu rękojmi, w szczególności nie skorzystał z uprawnienia do odstąpienia od umowy oraz nie zgłosił żądania obniżenia wynagrodzeni. Pozwany nie zgłaszał również zarzutu potrącenia z tytułu kar umownych, o odnośnie których wypowiadał się w pismach kierowanych do powoda przed wytoczeniem powództwa.

W powyższych okolicznościach brak było podstaw do wstrzymania się przez pozwanego z zapłatą umówionego wynagrodzenia.

Pozwany w odpowiedzi na pozew kwestionował również wysokość zaległości wobec powoda wskazując z jednej strony, że zapłacił powodowi o 1.000,00 zł więcej a z drugiej strony na pisemne oświadczenie T. C. (2), że do zapłaty przez pozwanego pozostaje kwota. 46.000,00 zł. Jeżeli chodzi o wysokość uiszczonych przez pozwanego zaliczek, to kwota 55.000,00 zł została przez powoda potwierdzona fakturami zaliczkowymi i dowodami KP. Jeżeli chodzi o pisemne oświadczenie T. C. (2), to jego treść nie mogła przesądzać o stanie zaległości pozwanego z uwagi na fakt, że T. C. (2) nie był uprawniony do zatwierdzania sald stron, a treść oświadczenia nie została potwierdzona przez powoda, nadto nie wiadomo było czego dotyczy kwota 46.000,00 zł (należności z jednej umowy czy też większej ilości umów) oraz czy stanowi kwotę netto czy brutto.

Skoro zatem, jak wynikało z materiału dowodowego i czego nie kwetionował pozwany, strony umówiły się łącznie na 124.230,00 zł brutto wynagrodzenia z tytułu trzech umów, a pozwany przedstawił dowodów na uiszczenie kwoty przekraczającej 55.000,00 zł to do zapłaty pozostało 69.230,00 zł..

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej ustalonego stanu faktycznego i prawnego sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 69.230,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 21 grudnia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 10 punktów procentowych od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia zapłaty.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednio: ustawa o termin zapłaty w transakcjach handlowych – zwana dalej ustawą), w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2020 roku. Od dnia 1 stycznia 2020 roku odsetki te są natomiast równe sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 10 punktów procentowych (art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych stanowi, że do ustalenia wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, które stały się wymagalne po dniu 1 stycznia 2020 roku, stosuje się przepis art. 4 pkt 3 ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą. Jako datę początkową naliczania odsetek sąd wskazał następujący dzień po terminie zapłaty wyznaczony w fakturze VAT nr(...).

Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 171,62 zł jako równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Rekompensata stanowi swoistą sankcję dla dłużnika, oprócz odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych, który nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie. Przyznanie wierzycielowi prawa do jej żądania nie ma na celu pokrycia kosztów, jakie poniósł w związku z dochodzeniem należności w konkretnej transakcji; jest to kwota zryczałtowanych wydatków, jakie wierzyciel zazwyczaj ponosi w związku z dochodzeniem takich należności (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r. III CZP 94/15).

O kosztach postępowania sąd orzekł stosownie do treści z art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwanego, który jako strona przegrywająca sprawę obowiązany był zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Na koszty procesu poniesione przez powoda, a wynoszące łącznie 8.879,00 zł, złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 3.462,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 5.400,00 zł (obliczone zgodnie z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku w brzmieniu obowiązującym dniu wytoczenia powództwa) oraz kwota 17,00 zł tytułem poniesionej przez powoda opłaty skarbowej od pełnomocnictwa udzielonego występującemu w sprawie radcy prawnemu.

sędzia Justyna Wyrwas- Oliwkiewicz