Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2022 r.

Sąd Rejonowy w K. I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Dziwiński

Protokolant: Magdalena Mastej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 maja 2022 r. w K.

sprawy z powództwa K. K., Ł. K.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuraturze Rejonowej w K., Skarbowi Państwa - Komendzie Miejskiej Policji w J.

o zapłatę

I  zasądza od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. na rzecz powódki K. K. kwotę 5.500,00 zł (słownie złotych: pięć tysięcy pięćset 0/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty;

II  dalej idące powództwo K. K. oddala;

III  zasądza od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. na rzecz powódki K. K. kwotę 464,35 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV  zasądza od powódki K. K. na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa – Komendy Miejskiej Policji w J. kwotę 900,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

V  zasądza od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. na rzecz powoda Ł. K. kwotę 4.500,00 zł (słownie złotych: cztery tysiące pięćset 0/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty;

VI  dalej idące powództwo Ł. K. oddala;

VII  zasądza od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. na rzecz powoda Ł. K. kwotę 52,65 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

VIII  zasądza od powoda Ł. K. na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa – Komendy Miejskiej Policji w J. kwotę 1.800,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 219/21

UZASADNIENIE

Powódka K. K. wniosła o:

1.  zasądzenie solidarnie od stron pozwanych Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. oraz Skarbu Państwa – Komendy Miejskiej Policji w J. kwoty 4 500,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. kwoty 5 500,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty.

Powód Ł. K. wniósł o:

1.  zasądzenie solidarnie od stron pozwanych Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. oraz Skarbu Państwa – Komendy Miejskiej Policji w J. kwoty 5 500,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. kwoty 4 500,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 15.02.2019 r. do dnia zapłaty.

Uzasadniając swoje żądania powodowie podali, że w dniu 14 sierpnia 2014 roku funkcjonariusze Policji zatrzymali stanowiące własność powodów pojazdy marki S. (...) o nr. rej. (...) oraz A. (...) o nr. rej. (...) w związku z dochodzeniem w sprawie o czyn z art. 291 § 1 k.k. Powodowie podnieśli, że pojazdy te zostały im zwrócone dopiero w 2019 roku; w wyniku długotrwałego i bezprawnego przetrzymywania pojazdów doszło do ich zniszczenia. Na roszczenie powódki K. K. składa się kwota 4 500 zł jako część odszkodowania za zniszczenie pojazdu oraz kwota 5 500 zł stanowiąca część odszkodowania za brak możliwości korzystania z pojazdu (1 500 zł) oraz utraty wartości handlowej pojazdu (4 000 zł). Na roszczenie powoda Ł. K. składa się kwota 5 500 zł jako część odszkodowania za zniszczenie pojazdu oraz kwota 4 500 zł stanowiąca część odszkodowania za brak możliwości korzystania z pojazdu (2 500 zł) oraz utraty wartości handlowej pojazdu (2 000 zł).

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Skarb Państwa – Prokuratura Rejonowa w K. wniosła o oddalenie powództw w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana Skarb Państwa – Prokuratura Rejonowa w K. przyznała, że nadzorowała prowadzone przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w K. postępowanie karne, w toku którego zatrzymano pojazdy powodów wobec podejrzenia, że pochodzą one z kradzieży, a następnie przechowywano te pojazdy na parkingu policyjnym. Strona pozwana wyjaśniła, że w toku dochodzenia ustalono, że oba pojazdy zostały skradzione – pojazd marki S. (...) o nr. rej. (...) na terenie W., zaś pojazd marki A. (...) o nr. rej. (...) – w Niemczech. Strona pozwana wskazała, że prawidłowo wykonywała swoje czynności procesowe.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Skarb Państwa – Komenda Miejska Policji w J. wniosła o oddalenie powództwa K. K. i Ł. K. w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana Skarb Państwa – Komenda Miejska Policji w J. przyznała, że faktycznie przechowywała przedmiotowe pojazdy na parkingu. Strona pozwana wskazała, że nie była dysponentem tych pojazdów – zostały one zatrzymane i zabezpieczone jako dowody rzeczowe na potrzeby postępowania karnego, a Komenda Miejska Policji w J. nie miała żadnego uprawnienia do decydowania o tych pojazdach. Strona pozwana zakwestionowała wysokość szkody, jak również to, że szkoda wynikała z braku odpowiedniej dbałości o pojazdy podczas przechowywania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 sierpnia 2011 roku Ł. K. kupił w Niemczech samochód marki S. (...) za 7 000 euro, a następnie darował go swojej siostrze K. K..

W dniu 24 lutego 2012 roku K. K. kupiła w Niemczech samochód marki A. (...) za 14 300 euro, a następnie darowała go bratu Ł. K..

Dowody: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: umowa kupna z tłumaczeniem k. 24-25, dokumenty foliówka - k. 194.

W dniu 14 sierpnia 2014 roku funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w K. zatrzymali u K. K. samochód osobowy marki S. (...) o nr. rej. (...) oraz u Ł. K. - samochód osobowy A. (...) o nr. rej. (...) w związku z podejrzeniem, że zostały one skradzione. W tym samym dniu oba pojazdy zostały złożone na parkingu depozytowym Komendy Miejskiej Policji w J.. Postanowieniem z dnia 21 sierpnia 2014 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w K. zatwierdził zatrzymanie ww. pojazdów.

W dniu 11 września 2014 roku uznano oba pojazdy za dowody rzeczowe i postanowiono je w dalszym ciągu przechowywać na parkingu depozytowym Policji w J..

Dowody: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: protokół przeszukania k. 9-10, protokoły zatrzymania rzeczy k. 11-12,14-15 spisy i opisy rzeczy k. 13, 16, protokoły oględzin wraz z załącznikami k. 46-63, postanowienie o wszczęciu dochodzenia k. 69, postanowienie o zatwierdzeniu zatrzymania rzeczy k.71-72, postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych k. 73, wykaz dowodów rzeczowych k. 74-78.

Postanowieniem z dnia 11 września 2014 roku dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu identyfikacji i kompletacji pojazdów.

W dniu 23 września 2014 roku K. K. i Ł. K., reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wnieśli zażalenia w przedmiocie dowodów rzeczowych.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze postanowieniem z dnia 15 grudnia 2014 roku utrzymał w mocy decyzję co do dowodów rzeczowych, uzasadniając je tym, że istnieje podejrzenie, iż przedmiotowe pojazdy lub ich elementy pochodzą z czynu zabronionego.

W dniu 29 grudnia 2014 roku biegły wydał opinie, z których wynikało, że w pojeździe marki S. (...) numer nadwozia razem z kawałkiem karoserii został przełożony z innego pojazdu i wspawany w miejsce usuniętego oznaczenia pierwotnego, z kolei w pojeździe marki A. (...) ujawniono, że blok silnika pochodził z innego pojazdu.

Z przeprowadzonej kontroli wynikało, że pojazd marki S. (...) został skradziony K. D. w okresie 7-8 marca 2011 r. we W., natomiast silnik zamontowany w samochodzie marki A. (...) pochodził ze skradzionego na terenie Niemiec innego pojazdu, zarejestrowanego w czerwcu 2011 roku przez R. A. na ternie Wielkiej Brytanii.

Dowody: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: notatka urzędowa k. 2-3, postanowienia o dopuszczeniu dowodu k. 80-81, zażalenia k. 93-101, postanowienie SR Jelenia Góra z uzasadnieniem k. 129-131, opinie z zakresu identyfikacji pojazdów k. 140-185.

W ramach zagranicznej pomocy prawnej zwrócono się do Wielkiej Brytanii oraz Niemiec o przesłuchanie świadków i uzyskanie dokumentacji związanej z przedmiotowymi pojazdami. Postanowieniem z dnia 25 marca 2015 roku zawieszono postępowanie.

Dowody: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: wniosek k. 191-193, uzupełnienie wniosku k. 195-197, postanowienia o żądaniu wydania rzeczy k. 198-200, postanowienie o zawieszeniu postępowania k. 202-203.

Pismem z 8 czerwca 2015 roku pełnomocnik K. K. i Ł. K. zwracał się do Prokuratury o wydanie pojazdów i wskazanie podstaw trwania zatrzymania. W odpowiedzi Prokuratura poinformowała, że postępowanie jest zawieszone z powodu konieczności uzyskania informacji między innymi dotyczących właścicieli pojazdów. Pismem z dnia 8 grudnia 2015 roku pełnomocnik K. K. i Ł. K. zwrócił się z zapytaniem o poczynione ustalenia. Pismem z dnia 7 stycznia 2016 roku Prokuratura poinformowała o dalszym trwaniu czynności.

Dowody: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: pisma stron k. 279-281, 339-340.

W dniu 30 grudnia 2016 roku umorzono postępowanie wobec stwierdzenia, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynów zabronionych.

Dowód: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: postanowienia o umorzeniu k. 373-376.

W dniu 27 kwietnia 2017 r. prokurator wydał postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych. Orzekł, że samochód marki A. (...) należy dalej przechowywać na parkingu depozytowym Policji w J., natomiast samochód marki S. (...), po uprawomocnieniu się postanowienia, należy przekazać (...) S.A. z siedzibą w W., które wypłaciło odszkodowanie za skradziony we W. pojazd.

W wyniku złożonych przez K. K. i Ł. K. zażaleń ww. postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych zostało przez Sąd Rejonowy w K. w dniu 9 marca 2018 r. uchylone.

Dowód: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych k. 378-379, zażalenia 395-403, postanowienie sądu k. 413-414.

W dniu 20 kwietnia 2018 roku Prokurator Rejonowy w K. postanowił złożyć przedmiotowe pojazdy – jako dowody rzeczowe – do depozytu sądowego.

Pismem z 21 maja 2018 r. pełnomocnik powodów zwrócił się do Prokuratury o informację jakie podmioty zgłosiły pretensję do własności przedmiotowych pojazdów.

W odpowiedzi na wniosek Prokuratura poinformowała pełnomocnika powodów, że do pojazdu S. roszczenie zgłosił (...) S.A., zaś w stosunku do pojazdu A. – (...) Towarzystwo (...).

W dniu 31 sierpnia 2018 r. pełnomocnik powodów złożył w Prokuraturze dokumenty, z których wynikało, że (...) S.A. oraz Towarzystwo (...) nie roszczą sobie praw do przedmiotowych pojazdów ani ich części.

W dniu 11 lutego 2019 r. Prokurator Rejonowy w K. zmienił postanowienie z dnia 20 kwietnia 2018 roku w przedmiocie dowodów rzeczowych w ten sposób, że pojazd marki S. nakazał zwrócić K. K.. K. K. odebrała ten pojazd w dniu 25 marca 2019 roku.

W dniu 25 czerwca 2019 roku Prokurator Rejonowy w K. zmienił postanowienie z dnia 20 kwietnia 2018 roku w przedmiocie dowodów rzeczowych w ten sposób, że pojazd marki A. (...) nakazał zwrócić Ł. K.. Ł. K. odebrał pojazd marki A. (...) w dniu 1 sierpnia 2019 roku.

Dowód: dokumenty z akt PR 1 Ds.680.2016: postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych k. 424-425, 463, 487 wniosek k. 436, pismo prokuratury k. 439, pisma k. 440-442., potwierdzenie odbioru rzeczy k. 473, 401.

Pismem, nadanym w dniu 8.02.2019 r., powodowie wezwali Skarb Państwa – Prokuraturę Rejonową w K. do zapłaty odszkodowania.

Dowody: wezwanie do zapłaty z dowodem nadania k. 58-60.

Ł. K., po odebraniu pojazdu A. (...) z parkingu policyjnego, oddał auto do rzeczoznawcy w celu oceny jego stanu technicznego, a następnie sprzedał pojazd. W czasie, gdy nie miał swojego pojazdu wziął w leasing inny samochód. Za leasing płacił około 2 000 zł miesięcznie.

Dowód: zeznania powoda z dnia 6.05.2022 r. e-protokół rozprawy od 00:18:59 do 01:08:17.

K. K. dojeżdżała swoim S. do Czech. Gdy zatrzymano jej pojazd kupiła z ojcem na raty S..

Dowód: zeznania powódki z dnia 6.05.2022 r. e-protokół rozprawy od 00:18:59 do 01:08:17.

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny został ustalony niemal wyłącznie w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w K. pod sygn. PR 1Ds.680/2016. W tym miejscu należy wskazać, że autentyczność zebranych tam dokumentów nie była kwestionowana, a nadto nie budziła wątpliwości. Stan faktyczny uzupełniająco (w zakresie konieczności nabycia przez powodów substytutów zatrzymanych pojazdów) został ustalony na podstawie zeznań powodów. Podnieść trzeba, że stan faktyczny w zasadzie nie był sporny – spór w zasadzie dotyczył kwestii prawnych.

Podstawa prawna roszczenia powodów w zakresie odpowiedzialności Skarbu Państwa w niniejszej sprawie znajdowała oparcie w treści przepisu art. 417 § 1 k.c., który stanowi, że za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że na początkowym etapie postępowania przygotowawczego prawidłowo przeprowadzano czynności procesowe. Zebrane w sprawie dowody uzasadniały bowiem przypuszczenie, że należące do powodów pojazdy lub zamontowane w nich części mogą pochodzić z czynu zabronionego. Kwestia ta została w toku postępowania poddana sądowej ocenie i też Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze postanowieniem z dnia 15 grudnia 2014 roku utrzymał w mocy decyzję co do dowodów rzeczowych podzielając pogląd Prokuratury, że istnieją wątpliwości czy zatrzymane od powodów pojazdy nie pochodzą z przestępstwa. W tym miejscu należy w ślad za Sądem Apelacyjnym w Krakowie podnieść, że obywatele muszą w interesie ochrony dobra wspólnego, jakim jest bezpieczeństwo publiczne, ponosić ryzyko związane z legalnym wdrożeniem postępowania karnego. Jeżeli więc zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, wszczęcie śledztwa lub dochodzenia jest działaniem zgodnym z prawem. Zatrzymanie przez prokuraturę auta na skutek podejrzeń co do jego legalnego pochodzenia, może rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa wobec właściciela pojazdu jedynie w przypadku, gdy zostanie wykazane, że zatrzymanie było nieuzasadnione ( zob. wyr. SA (...) z 24.3.2016 r., I ACa 1769/15, LEX).

O bezprawności działania strony pozwanej – Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. w niniejszej sprawie mamy do czynienia począwszy od 30 grudnia 2016 roku to jest od dnia wydania postanowienia o umorzeniu dochodzenia. Zgodnie z przepisem art. 230 § 2 k.p.k. należy zwrócić osobie uprawnionej zatrzymane rzeczy niezwłocznie po stwierdzeniu ich zbędności dla postępowania karnego. Jeżeli wyniknie spór co do własności rzeczy, a nie ma dostatecznych danych do niezwłocznego rozstrzygnięcia, odsyła się osoby zainteresowane na drogę procesu cywilnego. Dowody rzeczowe wiążą się ściśle z bytem postępowania karnego, a skoro postępowanie to umorzono, a istniał spór co do własności pojazdów, Prokurator winien odesłać osoby zainteresowane na drogę procesu cywilnego, a tego nie uczynił. Należy zaznaczyć, że Sąd Rejonowy w K. uznał, że zażalenia powodów na postanowienie Prokuratury Rejonowej w K. w przedmiocie dowodów rzeczowych były oczywiście zasadne (por. k. 413-414 akt PR 1 Ds.680.2016). Prokuratura Rejonowa w K. po wydaniu tego orzeczenia zdecydowała się następnie złożyć sporne pojazdy do depozytu sądowego.

W tym miejscu należy wskazać, że na gruncie prawa cywilnego powodowie nabyli odpowiednio własność części zamontowanych w pojeździe marki A. w dniu 7.01.2013 r., zaś własność samochodu marki S. - w dniu 8.03.2014 r. Pojazd S. (...) został skradziony K. D. w okresie 8 marca 2011 r. we W., natomiast silnik zamontowany w samochodzie marki A. (...) pochodził ze skradzionego w dniu 7 stycznia 2010 r. innego pojazdu. Zgodnie z przepisem art. 169 § 1 k.c. jeżeli osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego (§ 2 art. 169 k.c.). Dobra wiara powodów co do nabycia własności spornych pojazdów – przynajmniej od czasu umorzenia postępowania – nie mogła budzić wątpliwości. Opłacili oni należne podatki i cła, dokonali czynności rejestracyjnych. Jak zaznaczył Sąd Najwyższy „choć fakt przerobienia numerów identyfikacyjnych może stwarzać domniemanie, że samochód został skradziony i może stanowić własność osoby trzeciej, a więc być obciążony wadą prawną, to jeśli z okoliczności faktycznych wynika, że został on następnie nabyty w warunkach, które w myśl wyżej wskazanych przepisów uzasadniałyby ocenę, że nabywca uzyskał jego własność, brak podstaw do przyjęcia istnienia wady prawnej pojazdu. Na podstawie przepisu art. 169 k.c. nabywca w dobrej wierze uzyskuje własność choćby rzecz była skradziona” ( wyrok SN z 19.09.2002 r., V CKN 1136/00 – LEX nr 56063).

Prokuratura Rejonowa w K. umarzając postępowanie powinna, kierując się wskazaniami art. 169 k.c. uznać, że własność spornych pojazdów i tak przeszła na K. K. i Ł. K. i orzec o zwrocie tych pojazdów, jako dowodów rzeczowych, na ich rzecz. Dlatego też od dnia 30 grudnia 2016 roku tj. od chwili umorzenia postępowania karnego działanie Prokuratury Rejonowej w K. było bezprawne. Do tego natomiast czasu nie można było wykluczyć tego, że powodowie byli współsprawcami czynów zabronionych, których przedmiotami były pojazdy S. i A., jednakże od daty umorzenia postepowania, należało w pełni mieć na względzie konsekwencje wynikające z art. 169 k.c. Oczywiście, na poszczególne czynności procesowe Prokuratury Rejonowej trzeba patrzeć nie z obecnej perspektywy, lecz z czasu kiedy określone działania w ramach postępowania karnego były podejmowane, niemniej data umorzenia postępowania karnego, musiała oznaczać, że powodowie nie mogą być traktowani jako nabywcy przedmiotowych samochodów w złej wierze.

Odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa nie jest powiązana z zachowaniem konkretnego funkcjonariusza państwowego, lecz opiera się wyłącznie na przesłance bezprawności ( zob. szerzej w: Ciszewski Jerzy /red./, Nazaruk Piotr /red./, Kodeks cywilny. Komentarz do Artykułu 417 Kodeksu Cywilnego, Opublikowano: LEX/el. 2022). Zachowanie niezgodne z prawem to zachowanie sprzeczne z porządkiem prawnym, polegające na sprzeczności miedzy zakresem kompetencji organu, sposobem jego postępowania i treścią rozstrzygnięcia wynikającym z wzorca ustawowego, a jego działaniem rzeczywistym. Jak zauważył Sąd Najwyższy „przesłanka niezgodności z prawem musi być rozumiana w sposób właściwy dla prawa cywilnego, tj. jako sprzeczność działania lub zaniechania z porządkiem prawnym sensu largo, co wyklucza możliwość jakiejkolwiek dyferencji skali czy stopnia bezprawności zachowania. Bezprawność działania oznacza naruszenie przez władze publiczna przepisów prawa, ale jedynie takie naruszenie, które stanowiło warunek konieczny do powstania szkody i którego normalnym następstwem w danych okolicznościach jest powstanie szkody” ( wyrok SN z 19.04.2012r., IV CSK 406/11, LEX nr 1169347).

W tych warunkach uznano, że Skarb Państwa, co do zasady, na podstawie przepisu art. 417 § 1 k.c., ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną powodom za niezgodne z prawem działanie – nie zwrócenie powodom pojazdów marki S. (...) o nr. rej. (...) oraz A. (...) o nr. rej. (...) w dniu 30 grudnia 2016 roku.

Powodowie domagali się zapłaty odszkodowania za zniszczenie pojazdu, brak możliwości korzystania z pojazdu oraz utraty wartości handlowej pojazdu.

W ocenie sądu pierwsze z tych roszczeń nie zasługiwało na uwzględnienie. Powodowie nie wykazali bowiem rozmiarów szkody, ani tego, że to na skutek nadmiernie wydłużonego przechowywania pojazdów doszło do ich zniszczenia. Pojazdy zostały zatrzymane w dniu 14 sierpnia 2014 roku, powinny zostać zwrócone powodom w dniu 30 grudnia 2016 roku, zaś faktycznie zostały zwrócone 25 marca 2019 roku (S.) oraz 1 sierpnia 2019 roku (A.). Trzeba zauważyć, że nie da się jednoznacznie określić w jakim czasie powstały przypisywane przez powodów uszkodzenia, to jest kiedy zepsuciu uległ akumulator, opony, skorodowały elementy zawieszenia i układu hamulcowego. Sam upływ czasu niewątpliwie doprowadził do uszkodzenia tych części, natomiast nie sposób określić w jakim stopniu części te uległy zepsuciu do 30 grudnia 2016 roku, a w jakim po tej dacie. Z tych powodów oddalono wniosek powodów o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego ds. motoryzacji na okoliczność wskazaną w pkt. 3b pozwu. Niemożliwe byłoby określenie tych okoliczności, a co za tym idzie opinia biegłego w tym zakresie byłaby nieprzydatna. Należy również zaznaczyć, że części, które powodowie wskazywali w kosztorysach jako zniszczone– w ramach normalnego użytkowania pojazdów – i tak podlegałyby okresowej wymianie, naprawie czy też konserwacji. Jak wskazał Sąd Okręgowy w Krakowie „okoliczność, że po okresie przechowywania zachodziła potrzeba wymiany elementów takich jak ogumienie, akumulator, tarcze hamulcowe oraz płynów eksploatacyjnych, w szczególności olejów, nie może obciążać strony pozwanej, albowiem w wypadku użytkowania tego pojazdu przez powoda te elementy i substancje również uległyby zużyciu i wymagałby wymiany” ( zob. wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 23 września 2015 r., I C 1891/14, LEX). Po trzecie wreszcie, powodowie nie wykazali, aby faktycznie ponieśli koszty naprawy pojazdów po ich odbiorze z parkingu policyjnego. Z tych wszystkich względów oddalono powództwa w zakresie odszkodowania za zniszczenie pojazdów.

W drugim rzędzie powodowie domagali się odszkodowania za brak możliwości korzystania z pojazdu. Powódka żądała z tego tytułu kwoty 1 500 zł, zaś powód – 2 500 zł. Należy wskazać, że powodowie w pozwie błędnie powiązali szkodę za brak możliwości korzystania z pojazdu ze średnim czynszem najmu auta zastępczego na rynku lokalnym. Jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego utrata możliwości korzystania z rzeczy nie jest szkodą majątkową, a taki charakter mogą mieć co najwyżej celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu zapewnienia sobie możliwości korzystania z rzeczy zastępczej ( uchwała SN z 17.11.2011 r. III CZP 5/11, OSNC 2012nr 3 poz. 28, uchwała SN z 22.11.2013r., III CZP 76/13, uchwała z 24.08.2017 r., III CZP 20/17, OSNC 2018,nr 6, poz. 56). Powód Ł. K. na rozprawie wskazał, że musiał wyleasingować inne auto i poniósł z tego tytułu konkretne koszty. To samo tyczy się powódki K. K., które kupiła wraz z ojcem nową S.. Powodowie w czasie bezprawnego przetrzymywania ich pojazdów ponieśli koszty leasingu i zakupu substytutów zatrzymanych rzeczy. Niewątpliwie poniesione przez nich koszty przewyższały żądania pozwu w kwotach odpowiednio 1 500 zł i 2 500 zł. Należało zatem zasądzić na ich rzecz odszkodowanie z tego tytułu.

W tym miejscu trzeba zauważyć, że powodowie błędnie skierowali część swych roszczeń przeciwko Komendzie Miejskiej Policji w J.. Działanie tej instytucji nie było bezprawne na żadnym etapie postępowania. Komenda została bowiem zobowiązana przez organ nadzorujący postępowanie (Prokuraturę Rejonową w K.) do podjęcia konkretnych czynności.

Trzecią składową pozwu było odszkodowanie za utratę wartości handlowej pojazdów. Jak wcześniej wspomniano pojazdy powinny zostać zwrócone powodom w dniu 30 grudnia 2016 roku, zaś faktycznie zostały zwrócone 25 marca 2019 roku (S.) oraz 1 sierpnia 2019 roku (A.). Odnośnie pojazdu S. jego bezprawne przetrzymywanie trwało około 2 lat i 3 miesięcy, zaś pojazdu A. (...) lat i 7 miesięcy. Gdyby zwrócono powodom pojazd w stosownym czasie mogliby oni sprzedać pojazdy po wyższej cenie. Wysokość szkody z tytułu utraty wartości handlowej pojazdów jest niewątpliwa, gdyż przez ponad 2 lata pojazdy należące do powodów z pewnością straciły na wartości odpowiednio 4 000 zł i 2 000 zł.

Mając na uwadze powyższe zasądzono od strony pozwanej Skarbu Państwa – Prokuratury Rejonowej w K. na rzecz powódki K. K. kwotę 5 500 zł z tytułu braku możliwości korzystania z pojazdu oraz utraty wartości handlowej pojazdu, zaś powodowi Ł. K. – kwotę 4 500 zł z tego tytułu. Powództwa o odszkodowania za zniszczenie pojazdu zostały oddalone. O odsetkach orzeczono zgodnie z żądaniem powodów. Wymagalność roszczeń istniała w dniu 14.02.2019 r. wskutek skierowania wezwania do zapłaty. Stosowne rozbryzgnięcia zawierają się w pkt. I-II, V-VI sentencji wyroku.

O kosztach procesów wytoczonych przez powodów przeciwko Skarbowi Państwa – Prokuraturze Rejonowej w K. orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała sprawę w 55 %, powód – w 45%, a przegrali odpowiednio w 45 i 55 %. Odwrotne proporcje dotyczą strony pozwanej. Do kosztów procesu powodów należały koszty zastępstwa prawnego w kwocie po 1 800 zł, opłaty od pozwów w kwotach po 500 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictw po 17zł, łącznie – po 2 317 zł. Do kosztów strony pozwanej należało zaliczyć koszty zastępstwa prawnego w kwocie 1 800 zł. Po stosunkowym rozdzieleniu (1274,35 zł – 810 zł oraz 1 042,65 zł – 990 zł) należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powodów odpowiednio kwotę 464,35 zł (dla K. K. ) i 52,65 zł (dla Ł. K. ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

O kosztach procesu wytoczonych przez powodów przeciwko Skarbowi Państwa – Komendzie Miejskiej Policji w J. orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do kosztów procesu strony pozwanej należały: 900,00 zł – wynagrodzenie radcy prawnego w sprawie wytoczonej przez powódkę oraz 1 800 zł wynagrodzenie radcy prawnego w sprawie wytoczonej przez powoda.