Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 9/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2022 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący : Sędzia Maja Snopczyńska

Protokolant : Karolina Nowicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 lipca 2022 roku w Ś.

sprawy z powództwa K. Ż.

przeciwko J. Ł. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Apteka (...) w W.

o odszkodowanie

I.  zasądza od pozwanej J. Ł. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Apteka (...) w W. na rzecz powódki K. Ż. kwotę 9.131,40 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 8.324,94 od dnia 20 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty;

- 806,46 zł od dnia 13 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3043,80 zł;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  nakazuje pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w (...)kwotę 500 zł tytułem opłaty od pozwu, od której powódka była ustawowo zwolniona.

UZASADNIENIE

Powódka K. Ż. wniosła o zasądzenie od pozwanej J. Ł. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Apteka (...) kwoty 8.324,94 zł tytułem odszkodowania w związku z wadliwym wypowiedzeniem umowy o pracę oraz zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że pracowała u pozwanej jako kasjer sprzedawca w wydzielonej od apteki części lokalu przeznaczonej na drogerię; pod koniec 2021 roku pozwana zaczęła wysuwać pod adresem powódki nieuzasadnione oskarżenia jakoby powódka nawiązała romans z konkubentem pozwanej, następnie zaczęła szykanować powódkę, a w dniu 31 grudnia 2021 roku wręczyła powódce wypowiedzenie umowy o pracę, gdzie jako przyczynę wskazano likwidację stanowiska pracy; wg wiedzy powódki drogeria funkcjonuje normalnie, a obowiązki powódki wykonuje nowozatrudniona osoba.

Pozwana J. Ł. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Apteka (...) wniosła o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powódki kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że przyczyny wypowiedzenia są zasadne i rzeczywiste, gdyż pozwana w II połowie 2018 roku podjęła decyzję o rozszerzeniu działalności apteki o sprzedaż drogeryjną w wydzielonej części lokalu apteki, która to sprzedaż przynosi straty; z końcem 2021 roku pozwana podjęła decyzję o likwidacji drogerii w związku z generowaniem strat i to w tendencji wzrostowej; pozwana wobec zmiany przepisów podjęła decyzję o stworzeniu w aptece punktu szczepień, jednak likwidacja drogerii i stworzenie w tym miejscu punktu sczepień nie następuje z dnia na dzień, zaś powódka nie ma kwalifikacji do pracy w aptece.

W toku postępowania powódka rozszerzyła powództwo i wniosła o zasądzenie kwoty 9.131,40 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 8.324,94 od dnia 20 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty,

- 806,46 zł od dnia 13 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty.

W toku postępowania Sąd ustalił

następujący stan faktyczny:

Powódka była zatrudniona u pozwanej na podstawie umowy o pracę od 21 stycznia 2019 roku na czas nieokreślony na stanowisku kasjer–sprzedawca.

Pismem z dnia 31 grudnia 2021 roku pozwana rozwiązała umowę o pracę za 1 miesięcznym wypowiedzeniem wskazując jako przyczynę likwidację stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych.

Dowód: akta osobowe

Powódka wykonywała pracę w wydzielonej z części pomieszczeń apteki drogerii i zajmowała się sprzedażą artykułów drogeryjnych. Po rozwiązaniu umowy o pracę z powódką drogeria nadal działa. Czynności wykonywane przez powódkę wykonuje nowa pracownica zatrudniona na umowę o pracę już po rozwiązaniu umowy o pracę z powódką.

W latach 2020-2021drogeria przyniosła straty.

Pozwana w dniu 17 czerwca 2022 roku zawarła umowę o roboty budowlane w zakresie wydzielenia części pomieszczenia ekspedycji dla przeglądów lekowych i opieki farmaceutycznej nad pacjentem (punkt szczepień). Termin zakończenia robót ustalono na 31 grudnia 2022r.

Dowód: dokumenty księgowe K. 27-32

Umowa o roboty budowlane k. 54-56

Zeznania świadka M. P. k. 64-65, płyta CD k.67

powódki k. 65, płyta CD k.67

pozwanej k. 65-66, płyta CD k.67

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za urlop, wynosi 3043,80 zł.

Dowód: zaświadczenie k. 24

W tak ustalonym stanie faktycznym

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Orzeczenie w niniejszej sprawie oparto o przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r., poz.1510 – tekst jednolity, dalej k.p.). Zgodnie z treścią art. 33 kp każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem; zaś okres wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy (art. 36 kp). Zgodnie z art. 45 § 1 kp w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Zgodnie zaś z art. 45 § 1 kp w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Nadto w myśl art. 47 1 kp odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Wydając orzeczenie Sąd oparł się na przede wszystkim na dowodach z dokumentów przedłożonych przez strony postępowania, akt osobowych powódki, dowodu z zeznań świadka M. P. oraz przesłuchania stron. Dowody zostały uznane za wiarygodnie w zakresie, w jakim stanowiły podstawę powyższych ustaleń faktycznych, przy czym fakty zawarcia umowy o prace, wysokość należnego wynagrodzenia oraz wypowiedzenia umowy zawartej z powódką należało uznać za bezsporne.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem jest przysługującym każdej ze stron uprawnieniem i stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Przyczyna wypowiedzenia nie musi w związku z tym mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2001 r. I PKN 715/2000, wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 1997 r, I PKN 419/97, OSN 1998/20/598). Nie oznacza to oczywiście przyzwolenia na dowolne i nieuzasadnione wypowiadanie umów przez pracodawcę. Musi być ono bowiem oczywiście merytorycznie zasadne, tyle tylko, że ocena zasadności wypowiedzenia - w kontekście stwierdzenia, że wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania stosunku pracy - powinna być dokonywana przy wyraźnym uwzględnieniu słusznego interesu pracodawcy oraz przymiotów pracownika związanych z pracą. Wskazać należy, że przyczyna wypowiedzenia podana pracownikowi musi być konkretna i rzeczywista, a ciężar udowodnienia zasadności i rzeczywistości wypowiedzenia spoczywa na pracodawcy. W piśmie wypowiadającym umowę o pracę jako przyczynę pozwana wskazała likwidację stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych. Tym samym w toku postępowania pozwana powinna wykazać, że nastąpiła likwidacja stanowiska pracy.

Do likwidacji stanowiska pracy dochodzi wtedy gdy funkcje konkretnego stanowiska zostają w ogóle zlikwidowane, jak i wtedy gdy zlikwidowany zostaje etat, a poszczególne funkcje przejmowane są przez innych pracowników, albo podmioty zewnętrzne czy też podmioty wykonujące na własny rachunek - wówczas obsada poszczególnych stanowisk staje się zbędna. W doktrynie i orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę może być w szczególności likwidacja stanowiska pracy rozumiana nie tylko jako zmniejszenie liczby stanowisk (w znaczeniu ilościowym), ale także jako zmiana struktury organizacyjnej zakładu pracy, polegająca na likwidacji jednego lub wszystkich stanowisk pracy danego rodzaju, która powoduje konieczność zwolnienia wszystkich pracowników zatrudnionych dotychczas na tym stanowisku lub stanowiskach (por. wyrok SN z 23 maja 1997r., I PKN 176/97, OSNAPiUS 1998, Nr 9, poz.263). Tak rozumiana likwidacja stanowiska pracy jest sama w sobie wystarczającą przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Pracodawca ma prawo do podjęcia decyzji o tym, że czynności wykonywane przez pracownika na likwidowanym stanowisku mogą być powierzone innym pracownikom (na innych stanowiskach pracy), a także podmiotom niepozostającym z pracodawcą w stosunku pracy. Dochodzi wówczas do likwidacji stanowiska pracy, mimo że nadal określone zadania wykonywane są na rzecz pracodawcy (por. wyrok SN z 4 grudnia 2013r, (...), cyt. za LEX nr 1418806).

Materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie nie pozwolił na ustalenie, że doszło do likwidacji stanowiska pracy powódki. Poza sporem pozostawało, że powódka zatrudniona była na stanowisku kasjer-sprzedawca i obowiązki wykonywała w wydzielonej jako odrębny sklep drogerii, natomiast pozwana prowadziła także aptekę, a powódka była jedynym pracownikiem sprzedającym w drogerii. Z przedłożonych przez pozwaną dokumentów księgowych wynika, że część drogeryjna przynosiła straty, jednak nie jest to dowód na okoliczność likwidacji stanowiska pracy powódki, w szczególności w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym. Podobnie jak umowa o roboty budowlane. Z zeznań świadka M. P. – przedstawiciela handlowego – wynika bowiem, że drogeria nadal funkcjonuje, świadek jako osoba dostarczająca towar nie zauważył, aby następowała likwidacja drogerii, bywa w tej drogerii także jako klient; świadek zeznał, ze jest płynność zamówień i nie zauważył nic co miałoby wskazywać na likwidację sklepu. Z zeznań powódki wynika, że przed wręczeniem pisma wypowiadającego umowę o pracę nie była informowana o planowanej likwidacji drogerii, remoncie czy utworzeniu punktu szczepień, były za to rozmowy o zmniejszeniu wydatków na kosmetyki w przyszłym roku. Natomiast sama pozwana w zeznaniach opisała co prawda szeroko swoje plany dotyczące zmian w działalności, planowanego uruchomienia punktu szczepień i punktu opieki farmaceutycznej nad pacjentem przyznając jednocześnie, że w drogerii nadal prowadzona jest sprzedaż, że po zwolnieniu powódki została zatrudniana inna pracownica, która sprzedaje w drogerii i podobnie jak powódka nie ma kwalifikacji do pracy w aptece. Wprawdzie pozwana podnosiła, że pracownica ta jest zatrudniona jako pomoc apteczna i została oddelegowana do pracy w drogerii, jednak jak wynika z zeznań pozwanej osoba ta została zatrudniona po zwolnieniu powódki, zaś powódka teoretycznie mogła zostać pomocą apteczną, jednak nie ma odpowiednich cech charakteru.

Analiza przedstawionego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że w chwili rozwiązania stosunku pracy z powódką nie nastąpiła likwidacja stanowiska pracy powódki. Wprawdzie pozwana planuje zlikwidować drogerię, ale do chwili obecnej to nie nastąpiło, nie tylko nadal prowadzona jest normalna sprzedaż, ale na miejsce powódki została zatrudniona nowa osoba. Rzeczywiście słusznie podnosi pozwana, że likwidacja drogerii i utworzenie w to miejsce punktu sczepień wymaga czasu, jednak w dacie wręczenia powódce wypowiedzenia stanowisko pracy powódki istniało. Do chwili obecnej prowadzona jest normalna sprzedaż w drogerii, skoro świadek M. P. zarówno jako przedstawiciel handlowy jak i jako klient nie zauważył, aby nastąpiła likwidacja drogerii. Skoro nie przeniesiono sprzedaży (a w zasadzie przy likwidacji działalności – wyprzedaży zapasów) kosmetyków do części aptecznej tylko zajmuje się tym nowa pracownica w tym samym miejscu co wcześniej powódka, wykonując te same czynności, to stanowisko powódki nadal istnieje. W chwili zamknięcia rozprawy nadal nie został rozpoczęty remont, drogeria funkcjonuje jak wcześniej i obsługę klientów prowadzi nowa pracownica zatrudniona po zwolnieniu powódki. Wszystkie te okoliczności nakazują uznać, że nie doszło do likwidacji stanowiska pracy powódki, a tym samym wypowiedzenie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów.

Analizując materiał dowodowy zgromadzony w sprawie należało uznać, że rozwiązanie umowy o pracę z powódką nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów za wypowiedzeniem. W związku z powyższym należało uznać wypowiedzenie umowy o pracę za bezzasadne, co skutkowało uwzględnieniem żądania zasądzenia odszkodowania, w kwocie wskazanej przez powódkę, która nie przekracza odszkodowania wynikającego z powołanych wyżej przepisów kp.

Za zwłokę w zapłacie należności zgodnie z treścią art. 481 kc wierzycielowi przysługują odsetki za opóźnienie w wysokości ustawowej (przy braku - jak w niniejszej sprawie – innej umowy stron).

Mając powyższe na uwadze zasądzono na rzecz powódki kwotę 9.131,40 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 8.324,94 od dnia 20 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty,

- 806,46 zł od dnia 13 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty.

Sąd z urzędu, na podstawie art. 477 2 k.p.c. nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia powódki.

Orzeczenie o kosztach oparto na przepisie 98 kpc oraz § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie mając na względnie wynik procesu i wynagrodzenie pełnomocnika. Wskazać należy, że powódka wniosła o zasądzenie odszkodowania, lecz zgodnie z utrwalonym orzecznictwem brak jest podstaw do różnicowania wynagrodzenia pełnomocnika w sprawach dotyczących nieprawidłowego rozwiązania umowy o pracę od tego czy powód żąda odszkodowania czy przywrócenia do pracy. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego (7 sędziów - zasada prawna) z dnia 24 lutego 2011 r. (I PZP 6/10, cyt. za LEX 707475) „Podstawę zasądzenia przez sąd opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego w sprawie ze stosunku pracy o odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 § 1 w związku z art. 58 k.p., stanowi stawka minimalna określona w § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.)”. Pomimo zmiany przepisów określających stawki wynagrodzenia pełnomocników zasada ta oraz argumenty podane w jej uzasadnieniu nie straciły na aktualności. Tym samym zwrot kosztów określić należało na kwotę 180 zł.

O obowiązku zwrotu kosztów sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych mając na względzie wynik procesu, nakazując stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w(...) kwotę 500,00 złotych tytułem opłaty od pozwu, od której powódka była ustawowo zwolniona.