Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ca 435/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Hanna Matuszewska (spr.)

Sędziowie:

SSO Jadwiga Siedlaczek

SSO Włodzimierz Jasiński

Protokolant:

st. sekr. sąd. Izabela Bagińska

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie VI Zamiejscowego Wydziału Cywilnego w Wąbrzeźnie

z dnia 21 maja 2013 r.

sygn. akt VI C 102/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1. (pierwszym) sentencji tylko o tyle, że pozbawia wykonalności tytuł egzekucyjny w stosunku do powódki W. M. i oddala powództwo w pozostałej części;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2. (drugim) sentencji i zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 727 zł (siedemset dwadzieścia siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  oddala apelację w pozostałej części;

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VIII Ca 435/13

UZASADNIENIE

Powódka W. M. wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty z dnia 24 września 2002 r. wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy w sprawie V Ng upr. 2202/02, któremu klauzulę wykonalności nadał Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy postanowieniem z dnia 1 czerwca 2012 r. w sprawie V GCo 88/12.

Żądanie pozwu powódka uzasadniała tym, że pozwanym w sprawie V Ng upr. 2202/02 był jej zmarły w dniu 8 lutego 2011 r. brat J. G., po którym jest spadkobiercą w ½ części, z tym, że spadek przyjęła z dobrodziejstwem inwentarza a wartość masy spadkowej w sporządzonym spisie inwentarza została ustalona na 0 zł.

Pozwany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że argumenty wskazywane przez powódkę nie mogą skutkować pozbawieniem wykonalności tytułu wykonawczego, gdyż mogły być jedynie podnoszone na etapie postępowania klauzulowego w drodze zażalenia na postanowienie nadające klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 24 września 2002 r.

Wyrokiem z dnia 21 maja 2013 r. Sąd Rejonowy pozbawił w całości wykonalności tytuł egzekucyjny w postaci nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy w sprawie V Ng upr. 2202/02, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 4 października 2012r., nadanej postanowieniem Sądu Rejonowego w Siedlcach V Wydział Gospodarczy z dnia 1 czerwca 2012r. w sprawie V GCo 88/12. Nadto, zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.477 zł tytułem kosztów procesu.

Powyższy wyrok został wydany w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

Nakazem zapłaty z dnia 24 września 2002 r. wydanym w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy w sprawie V Ng upr 2202/02 J. G. został zobowiązany do zapłaty na rzecz pozwanego kwoty 2.189,24 zł. wraz z odsetkami i kosztami procesu. J. G. zmarł w dniu(...)r. a postanowieniem z dnia 23 lutego 2012 r. wydanym sprawie I Ns 332/11 Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie stwierdził, że spadek po nim w ½ części nabyła powódka W. M. z dobrodziejstwem inwentarza albowiem takie oświadczenie złożyła w dniu 19 lipca 2011 r. przed notariuszem M. W. w jego kancelarii w W. – akt notarialny rep. (...). Postanowieniem z dnia 10 maja 2012 r. wydanym sprawie I Ns 142/12 Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie zarządził dokonanie spisu inwentarza spadku po J. G. i zlecił sporządzenie jego Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Wąbrzeźnie, który dokonując spisu inwentarza ustalił wartość czynnej masy spadkowej na 0 zł.

Dalej Sąd Rejonowy ustalił, że postanowieniem z dnia 1 czerwca 2012 r. wydanym w sprawie V G Co 88/12. Sąd Rejonowy w Siedlcach nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 24 września 2002 r. wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy w sprawie V Ng upr 2202/02. W oparciu o ten tytuł wykonawczy pozwany złożył wniosek do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy M. o wszczęcie przeciwko powódce postępowania egzekucyjnego – sprawa nr. KM 955/12, o czym powódka została zawiadomiona pismem z dnia 16 października 2012 r.

Stan faktyczny został ustalony przez Sąd I instancji na podstawie treści załączonych do akt sprawy oraz akt Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie I Ns 332/11 i I Ns 142/12 dokumentów. Jak wskazał Sąd Rejonowy stan ten był bezsporny żadna ze stron nie złożyła wniosków dowodowych mogących podważyć wiarygodność treści wymienionych dokumentów, a pozwany nie złożył nadto wniosków dowodowych mogących potwierdzić, że powódka jako spadkobierca po J. G. podstępnie nie podała do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podała do inwentarza nie istniejące długi.

Przechodząc do właściwych rozważań prawnych Sąd Rejonowy wskazał na treść art. 840§1 kpc, w myśl którego dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo jego ograniczenia:

1) jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności;

2) jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy;

3) jeżeli małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz i te, z którymi mógł wystąpić jego współmałżonek.

W ocenie Sądu Rejonowego słuszne było stanowisko powódki, która twierdziła, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane [art. 840. § 1 p. 2 kpc], albowiem po wydaniu i uprawomocnieniu się nakazu zapłaty z dnia 24 września 2002 r. dłużnik pozwanego - J. G. zmarł, a w dniu (...) powódka W. M. złożyła oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Ponadto, postanowieniem z dnia 23 lutego 2012 r. wydanym sprawie I Ns 332/11 stwierdzono, że nabyła spadek po nim w ½ części z dobrodziejstwem inwentarza a następnie w oparciu o spis inwentarza spadku po J. G. sporządzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wąbrzeźnie w oparciu o postanowienie z dnia 10 maja 2012 r. ustalono wartość czynnej masy spadkowej na 0 zł.

Sąd I instancji zauważył, iż z przepisu art.1031§2 kc wynika, że w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie nie podał do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nie istniejące dług.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy przyjął, że skoro wartość czynnej masy spadkowej po J. G. wynosi 0 zł. a pozwany nie wykazał, że powódka jako spadkobierca po nim podstępnie nie podała do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podała do inwentarza nie istniejące długi, to jest rzeczą oczywistą, iż zobowiązanie zmarłego wobec pozwanego nie może być egzekwowane a powództwo jest w pełni uzasadnione.

Sąd meriti nie podzielił zarzutu pozwanego, że powództwo jest bezzasadne albowiem powódka mogła dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń jedynie na etapie postępowania klauzulowego w drodze zażalenia na postanowienie nadające klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 24 września 2002 r. W tym zakresie Sąd Rejonowy powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1985 r., III CZP 49/85, (OSNC 1986, nr 7-8, poz. 109), gdzie Sąd Najwyższy przyjął, że gdy spadkobierca dłużnika po nadaniu przeciwko niemu klauzuli wykonalności złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, nie może skutecznie żądać ograniczenia klauzuli wykonalności do wartości stanu czynnego spadku (art. 1031 § 2 k.c.) bez względu na to, czy dokonano spisu inwentarza. Może natomiast wytoczyć powództwo z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c..

Powołując się na cytowane przepisy prawa Sąd I instancji orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego orzeczenia wniosła pozwana.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1)  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art 840 § 1 kpc pkt 2, poprzez uwzględnienie powództwa i pozbawienie wykonalności tytułu egzekucyjnego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 24 września 2002r., w sprawie V Ng upr 2201/02 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 4 października 2012r., nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 1 czerwca 2012r. w sprawie V Gco 88/12, mimo że powódka nie powołała się na podstawy ograniczenia jej odpowiedzialności wobec pozwanej w toku postępowania o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności;

2)  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj, art. 321 kpc w zw. z art 126 § 1 pkt 1 kpc i art. 187 § 1 kpc, poprzez orzeczenie ponad żądanie pozwu przejawiające się pozbawieniem wykonalności tytułu egzekucyjnego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 24 września 2002r., w sprawie V Ng upr 2201/02 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 4 października 2012r., nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 1 czerwca 2012r. w sprawie V GCo 88/12, w całości, tj. również w stosunku do zobowiązanego Z. G., który nie był stroną niniejszego postępowania;

3)  naruszenie przepisów postępowania, tj. art 328 § 2 kpc poprzez brak wyjaśnienia podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia, a także brak przytoczenia przepisów prawa, na podstawie których Sąd Rejonowy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.477,00 zł tytułem kosztów procesu.;

4)  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 98 § 1, 3 i 4 kpc w zw. z § 2 ust 1 i 2 oraz § 6 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. W sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, poprzez zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 2.477,0 tytułem kosztów procesu.

Powołując się na podniesione zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Sąd Okręgowy aprobuje i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, czyniąc je podstawą swojego rozstrzygnięcia W ocenie Sądu II instancji Sad Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych na podstawie prawidłowo przeprowadzonych dowodów oraz właściwie określił ich prawne konsekwencje, co powoduje, że nie zachodzi potrzeba przytaczania ich w pełnym zakresie (por. Postanowienie SN z 22 kwietnia 1997 r. II UKN 61/97, OSNAPiUS 1998 Nr 3 poz 104).

Całkowicie chybiony był pierwszy z zarzutów podniesionych przez skarżącego. Po pierwsze należy wskazać, że nie ma podstawy prawnej dla twierdzeń wysuwanych w tym zakresie przez stronę pozwaną, gdyż żaden z przepisów proceduralnych nie uzależnia możliwości powołania się na ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe od zaskarżenia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności. Apelujący przytoczył fragment rozległego uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2011r. w sprawie I CSK 439/10, jednakże należy podkreślić, że jest on wyjęty z kontekstu. Stan faktyczny, do którego odnosił się powyższy wyrok był diametralnie różny i nie może być zestawiany z okolicznościami niniejszej sprawy, w której do złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza doszło po wydaniu orzeczenia uwzględniającego powództwo przeciwko spadkodawcy - J. G. i przed nadaniem temu orzeczeniu klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercom dłużnika.

Należy odróżnić dwie sytuacje:

1)  kiedy wierzyciel spadkodawcy dochodzi od jego spadkobierców na drodze sądowej wykonania zobowiązania zaciągniętego przez spadkodawcę;

2)  kiedy została już prawomocnym orzeczeniem przesądzona kwestia odpowiedzialności spadkodawcy wobec wierzyciela za zobowiązanie, a po jego śmierci wierzyciel spadkodawcy dochodzi przymusowego spełnienia tego świadczenia w postępowaniu egzekucyjnym od spadkobierców swojego dłużnika.

W pierwszym przypadku jeżeli wierzyciel spadkodawcy dochodzi przed sądem od jego spadkobierców wykonania zobowiązania zaciągniętego przez spadkodawcę, to orzeczenie sądowe o ile uwzględnia powództwo staje się tytułem egzekucyjnym pozwalającym wierzycielowi na prowadzenie egzekucji w celu przymusowego ściągnięcia zasądzonej wierzytelności z majątków spadkobierców z ograniczeniem ich odpowiedzialności do wartości masy czynnej spadku lub bez takiego ograniczenia, gdyby nie zostało na rzecz spadkobiercy zastrzeżone. Jeśli spadkobiercy, z uwagi na okoliczności faktyczne (tj. złożone oświadczenie o nabyciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza) istniejące już w czasie prowadzenia sporu o to zobowiązanie, przysługiwała możliwość powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności w stosunku do wierzyciela, to tego rodzaju uprawnienie musi być dla niego zastrzeżone już w samym tytule egzekucyjnym, zgodnie z art. 319 kpc.

W orzecznictwie sądowym jednoznacznie wskazuje się, że przewidziane w tym artykule zastrzeżenie odnosi się również do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a sąd jest obowiązany zamieścić w wyroku to zastrzeżenie z urzędu, i to także wtedy, gdyby okoliczność decydująca o ograniczeniu odpowiedzialności ujawniła się lub powstała w toku postępowania apelacyjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 maja 1971 r. I PR 426/70 OSNCP 1972/4 poz. 67; z 9 września 1976 r. IV PR 135/76 OSNCP 1977/4 poz. 80; z 22 października 1977 r. II CR 335/77 OSNCP 1978/9 poz. 159).

Stanowisko Sądu Najwyższego na które powołuje się pozwany w apelacji odnosi się właśnie do pierwszej sytuacji tj. dotyczy przypadku gdy tytuł egzekucyjny zasądzający na rzecz wierzyciela świadczenie pieniężne został wydany przeciwko spadkobiercy dłużnika. Oznacza to, że postępowanie rozpoznawcze toczyło się nie między wierzycielem a dłużnikiem (spadkodawcą), ale między wierzycielem a spadkobiercami dłużnika. W takim postępowaniu spadkobierca powinien bowiem wykazać istnienie okoliczności faktycznych świadczących o ograniczeniu jego odpowiedzialności, aby mógł uzyskać odpowiednie zastrzeżenie w tytule egzekucyjnym, na które będzie mógł się powołać w toku egzekucji. Tylko w takiej sytuacji Sąd Najwyższy doszedł do przekonania, że „skoro w tytule wykonawczym nie zastrzeżono dla powoda możliwości powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności za stwierdzone tytułem zobowiązanie, to sporządzenie spisu inwentarza (…) nie ma znaczenia dla egzekucji zobowiązania, które jest egzekwowane bez ograniczenia. Złożone przez powoda oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza wywołało skutek prawny w postaci faktycznego ograniczenia jego odpowiedzialności za długi spadkowe ojca, ale w stosunku do tych wierzycieli, wobec których powód skutecznie procesowo powołał się na to ograniczenie na etapie postępowania rozpoznawczego lub klauzulowego (art. 319 k.p.c. i art. 792 k.p.c.)”.

Na gruncie niniejszego postępowania występowała druga sytuacja, tj. kiedy złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przez spadkobierców dłużnika miało miejsce już po wydaniu orzeczenia przesądzającego kwestię odpowiedzialności dłużnika za konkretne zobowiązanie. Wtedy spadkobiercy dłużnika mogą uzyskać orzeczenie stwierdzające ograniczenie ich odpowiedzialności za zobowiązanie dopiero w postępowaniu klauzulowym, na podstawie art. 792 kpc. Sąd nadając w takim wypadku klauzulę wykonalności powinien ograniczyć odpowiedzialność spadkobierców do wysokości czynnej masy spadku.

Rację ma skarżący twierdząc, że jeżeli sąd nie dokonał stosownego ograniczenia w postępowaniu klauzulowym to spadkobierca może tego dochodzić wnosząc zażalenie na wydane postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności. Jednakże wbrew twierdzeniom apelującego taka możliwość nie ogranicza wniesienia powództwa opozycyjnego. Spadkobierca dłużnika dowiaduje się o postanowieniu nadającemu przeciwko niemu klauzulę wykonalności z momentem doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji i od tego dnia biegnie dla niego termin do zakażenia tego postanowienia.

Spadkobierca, który nie brał udziału w postępowaniu klauzulowym, ma prawo w razie, gdy wszczęto przeciw niemu egzekucję na podstawie tytułu wykonawczego, który może on zakwestionować zgodnie z art. 840 par 1 pkt 1 kpc, wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym. To, że przysługuje mu również zażalenie na postanowienie nadające klauzulę wykonalności nie wyklucza samo przez się możliwości skorzystania z powództwa opozycyjnego, jeżeli tylko spełnione są przesłanki do jego wytoczenia. (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 lipca 2005 r., II CK 206/2005; LexPolonica nr 2799836; orzeczeniu z dnia 11 kwietnia 1938 r. C. II. 2417/37 Przegląd Prawa i Administracji 1938/3 poz. 257 oraz uchwale z dnia 17 kwietnia 1985 r. III CZP 14/85 OSNCP 1985/12 poz. 192).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy należy zauważyć, iż Sąd Rejonowy w Siedlcach nadając klauzulę wykonalności, powinien ograniczyć odpowiedzialność spadkobierców po J. G. do wysokości czynnej spadku, co jednoznacznie wynika z art. 792 kpc. Rację ma wprawdzie skarżący, gdy podkreśla, że powódce przysługiwało zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Siedlacach, ale to czy powódka z takim zażaleniem wystąpiła nie może mieć znaczenia dla oceny zasadności powództwa przeciwegzekucyjnego.

Przechodząc do oceny samego powództwa, należy stwierdzić, że co do zasady żądanie powódki jest słuszne. Nieprawidłowo wskazana została przez nią jedynie podstawa dochodzonego roszczenia, a za powódką nieprawidłową podstawę wskazał Sąd I instancji uwzględniając roszczenie.

Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo uznając, że uzasadniona była przesłanka określona w art. 840 par 1 pkt 2 kpc. Stanowisko Sądu Rejonowego jest błędne. Na gruncie niniejszej sprawy nie można uznać, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

Za takie zdarzenie nie może uchodzić śmierć J. G. przeciwko, któremu wydany był tytuł wykonawczy, ponieważ masa spadkowa (a więc nie tylko aktywa, ale również pasywa) została przejęta w drodze dziedziczenia przez W. M. i Z. G., którzy przyjęli spadek każde w 1/2 części. Takim zdarzeniem nie jest również fakt, że spadkobiercy przyjęli spadek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi. Zobowiązanie J. G.względem pozwanego nie wygasło i nadal może być egzekwowane. Spadkobiercy nadal bowiem są odpowiedzialni własnym majątkiem za długi brata z tym, że ich odpowiedzialność jest ograniczona do ustalonej masy czynnej spadku. Zdarzeniem o którym mowa w przytoczonym przepisie nie może być też dokonanie spisu inwentarza gyż jest to wyłącznie czynność techniczna. Użyty tu termin „ zdarzenie” należy do dziedziny prawa materialnego,. Oznacza to, że „ zdarzeniami” w rozumieniu tego przepisu są wyłącznie zdarzenia leżące u podstawy świadczenia wynikającego ze zobowiązania dłużnika objętego tytułem egzekucyjnym lub w przypadku art. 786, 788, 791 kpc stojące u podstaw z klauzuli wykonalności (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 kwietnia 2013 r. I ACa 1421/2012; LexPolonica nr 6800416)

W ocenie Sądu Okręgowego powódka mogła natomiast skutecznie domagać się pozbawienia klauzuli wykonalności na podstawie art. 840 par 1 pkt 1 kpc. Powódka w toku niniejszego postępowania wykazała, iż przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności. Sąd nadając klauzulę dokonał nieprawidłowych ustaleń faktycznych, a powódka wykazała bowiem, że nie wziął pod uwagę oczywistego faktu, iż następcy prawni J. G. ponoszą odpowiedzialność tylko do wysokości czynnej spadku. Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza kształtuje sytuację materialnoprawną spadkobiercy i decyduje o zakresie jego odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez spadkodawcę.

Jak natomiast wskazano wyżej powódka, ma prawo zakwestionować zgodnie z art. 840 § 1 pkt 1 kpc tytuł wykonawczy, na podstawie którego wszczęto przeciw niej postępowanie egzekucyjne

Zasadne były natomiast pozostałe z zarzutów apelacyjnych, i skutkowały one zmianą zaskarżonego wyroku w obu punktach.

Słusznie skarżący podnosił, że Sąd Rejonowy naruszył art. 321 par 1 kpc wyrokując ponad żądanie. Klauzula wykonalności nadana postanowieniem Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 1 czerwca 2012r. dotyczyła obydwu spadkobierców, którzy przyjęli spadek - W. M. i Z. G., podczas gdy powództwo opozycyjne w niniejszej sprawie zostało wytoczone przez jednego z nich. Po stronie powodowej w sprawie występowała jedynie powódka W. M., co wynika zarówno z protokołów rozpraw jak i z samego pozwu (wniesionego przez adwokata, któremu wyłącznie W. M. udzieliła pełnomocnictwa). Również w uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy czynił ustalenia i rozważania wyłącznie co do W. M., jednakże sporządzając sentencję zaskarżonego wyroku dopuścił się nieścisłości i pozbawił wykonalności wskazany tytuł wykonawczy w całości, podczas gdy powinien określić, że pozbawienie to dotyczy jedynie W. M..

Zasadne były również trzeci i czwarty zarzuty apelacji, które odnosiły się do zasądzonych przez Sąd Rejonowy kosztów procesu.

Rację ma skarżący, iż Sąd Rejonowy bardzo lakonicznie uzasadnił, rozstrzygnięcie w zakresie kosztów procesu, nie wskazał odpowiedniej podstawy prawnej ale przede wszystkim nie wskazał co składa się na zasądzoną kwotę. Bez względu na to, w ocenie Sądu Okręgowego zasądzona od pozwanej na rzecz powódki kwota 2477zł jest kwotą wygórowaną. Mając na uwadze, że opłata od pozwu wyniosła 110zł a opłata od pełnomocnictwa 17 zł nie ma podstawy, aby tytułem kosztów zastępstwa procesowego zasądzać na rzecz powódki kwotę 2350zł (co wynosi prawie czterokrotność należnej stawki minimalnej). Zgodnie z par 6. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, stawka minimalna przy wartości przedmiotu sporu jak w niniejszej sprawie wynosi 600zł i taka też kwota została uwzględniona przez Sąd Okręgowy. Wobec tego Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie drugim zasądzając na podstawie art. 98 par 1, 2 i 3 kpc w zw. z par 6. pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. 2013 r. poz. 461), od pozwanej na rzecz powódki kwotę 727 zł

Mając to na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie 386 par 1 kpc zmienił punkt pierwszy i drugi zaskarżonego wyroku i na podstawie art 385 kpc oddalił apelację w pozostałym zakresie.

O kosztach w postępowaniu odwoławczym postanowiono zgodnie z przepisem art. 100 kpc wobec uwzględnienia w połowie zarzutów apelacyjnych.