Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 364/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Joanny Wołczyńskiej - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2021 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K. i S. D.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. rzecz powodów J. K.
i S. D. kwotę 102 800,00 zł (sto dwa tysiące osiemset złotych), w tym kwotę:

a)  92 200,00 zł (dziewięćdziesiąt dwa tysiące dwieście złotych)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty,

b)  10 600,00 zł (dziesięć tysięcy sześćset złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. solidarnie rzecz powodów J. K. i S. D. kwotę 4 477,52 zł (cztery tysiące czterysta siedemdziesiąt siedem złotych 52/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu;

3.  oddala powództwo o odsetki ustawowe za opóźnienie w pozostałej części;

4.  umarza postępowanie w pozostałej części wobec cofnięcia pozwu;

5.  ściąga z roszczenia zasądzonego na rzecz powodów J. K.
i S. D. w pkt 1 wyroku solidarnie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 972,00 zł (dziewięćset siedemdziesiąt dwa złote) tytułem części brakującej opłaty stosunkowej;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 1 028,00 zł (jeden tysiąc dwadzieścia osiem złotych) tytułem części brakującej opłaty stosunkowej.

Sygn. akt I C 364/18

UZASADNIENIE

J. K. i S. D. wnieśli o zasądzenie od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 160 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności, w tym kwoty 40 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działkach o numerach (...) i kwoty 120 000,00 zł tytułem spadku wartości wyżej wymienionych działek i działki o numerze (...). Ponadto powodowi wnieśli o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa
i zasądzenie od powodów kosztów procesu.

W piśmie procesowym z 3 lutego 2020 r. powodowie rozszerzyli powództwo w zakresie kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku i w związku z tym zażądali ostatecznie kwoty 80 000,00 zł.

Na rozprawie w dniu 10 maja 2021 r. powodowie cofnęli pozew wraz
z zrzeczeniem się roszczenia ponad kwotę 52 200,00 zł w zakresie utraty wartości nieruchomości i ponad kwotę 50 600,00 zł w zakresie rewitalizacji akustycznej budynku.

W piśmie procesowym z 11 maja 2021 r. powodowie wnieśli o zasądzenie odsetek od żądanych kwoty od 1 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powodowie są współwłaścicielami na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w Ł., gmina Ł., o powierzchni 0,6200 ha, składającej się z działek o numerach (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...).
Ponadto powodowie są współwłaścicielami na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w Ł., gmina Ł., o powierzchni 0,1300 ha, oznaczonej numerem działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...),
(dowód: odpis z księgi wieczystych - k. 5 - 6 verte; wypis z rejestru gruntów - k. 7 - 8) .

Działki o numerach (...) są zabudowane parterowym domem
o powierzchni użytkowej 240,87 m 2 , który został wybudowany w 2008 r. Budynek ma piec na paliwo stałe, wyposażony jest dodatkowo w ogrzewanie podłogowe
i kominek. Mury zostały wybudowane z pustaków ceramicznych. Drewniane okna nie mają możliwości zamontowania w nich nawiewników okiennych. Wymiana
w nich szyb nie jest ekonomicznie uzasadniona. Dach został pokryty dachówką „karpiówką”. Wąska działka o numerze (...) przylega do powyższych działek. Wszystkie działki są wykorzystywane jako otoczenie domu jednorodzinnego. Posesja jest uzbrojona w energię elektryczną, sieć wodociągową i przydomową oczyszczalnie ścieków. W głębi działek znajduje się staw oraz liczne nasadzenia. Działki są ogrodzone. Ciągi komunikacyjne są częściowo utwardzone trylinkami i płytami kamiennymi,
(dowód: opinia biegłego K. N. - k. 69
- 138 i k. 168 - 254)
.

Działki o numerach: (...) nie mają planu zagospodarowania przestrzennego. Są to grunty rolne o niskiej klasie bonitacyjnej (V klasa).
Na terenie gminy Ł. obowiązuje studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,
(dowód: opinia biegłego K. N. - k. 69 - 138; wypis z rejestru gruntów - k. 7 - 8) .

W dniu 25 października 2016 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § (...) powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

- zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)w podobszarze B:

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne) .

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji
o warunkach zabudowy;

a) w podobszarze B:

- zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne) .

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a) w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b) w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne) .

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. w granicach podobszaru A, (bezsporne) .

Na skutek działania lotniska wojskowego dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu w nocy na przedmiotowych działkach, w tym
na działkach zabudowanych budynkiem mieszkalnym. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w pomieszczeniach tego budynku należy wykonać adaptację akustyczną polegającą na wymianie 11 okien i zamontowaniu 10 nawiewników ściennych. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek ten był dostatecznie wyciszony zgodnie z obowiązującymi wówczas normami prawa budowlanego. Koszt prac adaptacji akustycznej w budynku wynosi 50 600,00 zł brutto,
(dowód: opinia biegłego K. N. - k. 168 - 254) .

Wprowadzenie powyższą uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość działek o numerach: 901, 902 i 903/1 o łączną kwotę
52 200,00 zł;
(dowód: opinia biegłego K. N. - k. 69 - 138) .

Pismem z 21 listopada 2018 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania kwoty 120 000,00 zł tytułem zmniejszenia wartości działek o numerach:(...)i kwoty 40 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku znajdującego się na działkach o numerach (...). Pismo to wpłynęło do pozwanego
23 listopada 2018 r.,
(dowód: pismo - k. 9 - 9 verte; potwierdzenie odbioru
- k. 275 - 275 verte)
.

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez powodów, których wiarygodność i prawdziwość nie była kwestionowana.

Sąd ustalił utratę wartości działek w oparciu o opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Opinię tę Sąd uznał za wiarygodną, albowiem jest jasna, wewnętrznie spójna oraz naukowo i logicznie uzasadniona. Została ona sporządzona w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez powodów dokumentacje, przy czym sporządzono ją z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegły szczegółowo opisał stan nieruchomości, a także dokonał stosownych obliczeń.

Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu w nocy na działkach o numerach; że budynek był dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały; zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego i ich wartość - w oparciu o opinię biegłego K. N.. Opinię te Sąd uznał za wiarygodną, albowiem jest jasna i logiczna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje w części na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię biegłego ds. wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powodowie ponieśli szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu ich wartości, ponieważ znajdują się one
w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Mając na uwadze przepisy powoływanej wcześnie ustawy powodowie
nie mogą dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem
mają ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne w niniejszej sprawie jest również
i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powodów należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku jej wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowane są nieruchomość powodów, doznali oni szkody obejmującej obniżenie wartości nieruchomości.
W tym miejscu należy zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym
i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza
ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, Lex 756606
i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej współwłaściciele będą musieli znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). (...) powodów znajdują się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych jej nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłym,
że wartość rynkowa działek należących do powodów spadła o łączną kwotę
52 200,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powodów, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku znajdującego się na działkach
o numerach 902 i 903/1, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powodów, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek powodów jest przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe
i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z opinii biegłego wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez
to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest według niego poczynienie nakładów, których koszty określił
na kwotę 50 600,00 zł brutto.

Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W tym miejscu należy zauważyć, że przed wytoczeniem powództwa powodowie wezwali pozwanego do zapłaty odszkodowania
w wysokości 160 000,00 zł, w tym kwoty 40 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych
do rewitalizacji budynku i kwoty 120 000,00 zł tytułem spadku wartości działek. Powodowie wyznaczyli pozwanemu siedmiodniowy termin do zapłaty tej kwoty. Pozwany otrzymał to pismo 23 listopada 2018 r. Zatem należy stwierdzić,
że w zakresie kwoty 92 200,00 zł (40 000,00 zł tytułem rewitalizacji budynku plus 52 200,00 zł tytułem spadku wartości działek) pozwany pozostaje w zwłoce
od 1 grudnia 2018 r. Co do odsetek od pozostałej kwoty 10 600,00 zł, to należy stwierdzić, że należą się one powodom dopiero od 1 kwietnia 2020 r., gdyż pozew w części rozszerzonej pozwany otrzymał 24 marca 2020 r. a w dniu 31 marca 2020 r. minął mu siedmiodniowy termin do zapłaty (art. 455 k.c.), czyli od dnia następnego pozostaje on w zwłoce. Zatem w pozostałej części powództwo
o odsetki Sąd oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 3 wyroku.

Powodowie częściowo cofnęli wraz z zrzeczeniem się roszczenia pozew
w zakresie dotyczącym spadku wartości działek oraz w zakresie rewitalizacji budynku. Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 4 wyroku, na podstawie art. 355 k.p.c.
w zw. z art. 203 § 1 i 4 k.p.c., gdyż cofnięcie pozwu wraz z zrzeczeniem
się roszczenie było zgodne z prawem, nie miało na celu obejście prawa i było zgodne z zasadami współżycia społecznego.

O kosztach procesu należnych powodom Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku,
na podstawie art. 100 k.p.c. Ostateczna wartość przedmiotu sprawy wyniosła 200 000,00 zł, a w związku z tym, że na rzecz powodów zasądzono kwotę 102 800,00 zł, to należy stwierdzić, że powodowie wygrali sprawę w 51,4 %,
a przegrali w 48,6 %.

Powodowie ponieśli koszty procesu w wysokości 13 816,98 zł, w tym: opłata od pozwu - 8 000,00 zł i zaliczki na koszty opinii - 5 816,98 zł.

Pozwany poniósł koszty zastępstwa prawnego w wysokości 5 400,00 zł, które zostały ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Powodowie wygrali koszty procesu w wysokości 7 101,92 zł (51,5 %
z kwoty 13 816,98 zł), a przegrali w wysokości 2 624,40 zł (48,6 % z kwoty 5 400,00 zł). Różnica obu kwot daje kwotę 4 477,52 zł, która została zasądzoną
w pkt 2 wyroku.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 5 i 6 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2020 roku, poz. 755) w zw. z art. 100 § 1 k.p.c. Brakujące koszty procesu to brakująca opłata stosunkowa w wysokości 2 000,00 zł. W związku
z tym, że pozwany przegrał sprawę w 51,4 %, to należy stwierdzić, że musi pokryć brakujące koszty do wysokości 1 028,00 zł, resztę kosztów w wysokości 972,00 zł muszą pokryć powodowie.