Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 675/11

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 grudnia 2011 roku skierowanym przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo – Usługowo – Produkcyjnemu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R., powód (...)/ (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (poprzednia nazwa (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w P.) wniósł o zasądzenie kwoty 570.056,02 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana telefonicznie zamówiła u powoda obrabiarkę typ (...)-7. Powód dostarczył pozwanemu maszynę. Pozwany nie zapłacił powodowi części należności za tę maszynę w wysokości 570.056,02 zł. Złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży obrabiarki. Decyzję swoją pozwany uzasadnił tym, że w okresie od 16 grudnia 2010 roku do dnia 16 września 2011 roku przeprowadzono 11 napraw gwarancyjnych obrabiarki. Zdaniem powoda odstąpienie od umowy sprzedaży maszyny przez pozwanego nie znajduje podstaw prawnych i jest nieskuteczne. Powód podniósł, że tylko trzy z napraw przeprowadzonych w okresie, na który się pozwany powołuje w oświadczeniu o odstąpieniu od umowy, były naprawami gwarancyjnymi przywracającymi pełną sprawność maszyny. Pozostałe naprawy były spowodowane nieprawidłowym użytkowaniem przedmiotowej obrabiarki przez pozwanego i też zostały przez powoda skutecznie usunięte. Powód podkreślił, że usunięte wady nie były wadami istotnymi.

(pozew k. 3 -6)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że w pierwszych dniach używania obrabiarki okazało się, że podajnik, który miał być uniwersalny, jest nieprzydatny w produkcji prowadzonej przez pozwanego. Po konsultacjach przeprowadzonych z powodem, pozwany zdecydował się zamówić elementy mające przystosować obrabiarkę do produkcji prowadzonej przez pozwanego. Powód nie dostarczył instrukcji obsługi podajnika. Od grudnia 2010 roku do marca 2011 roku obrabiarka nie była wykorzystywana w produkcji prowadzonej przez pozwanego z uwagi na brak właściwego podajnika. Po dostarczeniu elementu przystosowującego podajnik, okazało się, że obrabiarka jest wadliwa. Maszyna praktycznie nie uczestniczyła w produkcji, z uwagi na fakt, że każde jej uruchomienie kończyło się awarią. Awarie usuwał powód w ramach napraw gwarancyjnych. Pozwany odstąpił od umowy uznając, że nie może korzystać z maszyny zgodnie z jej przeznaczeniem i celem w jakim ją kupił. Zdaniem pozwanego w przedmiotowej sprawie wystąpił zbieg podstaw do odstąpienia od umowy sprzedaży obrabiarki, a mianowicie niezgodność rzeczy z umową, wadliwość rzeczy sprzedanej i zwłoki w usunięciu wady rzeczy sprzedanej.

(odpowiedź na pozew k .116 – 128)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi działalność w zakresie sprzedaży hurtowej obrabiarek, pozostałych maszyn i urządzeń. W tym obrabiarek (...) 42 ora (...) 60.

(dowód: odpis z KRS k. 339)

W 2010 roku strony rozpoczęły współpracę. Powód zobowiązał się zaoferować pozwanemu obrabiarkę dla potrzeb zakładu pozwanego. Wynikiem tego był wyjazd przedstawiciela powoda i pozwanego do fabryki producenta obrabiarek (...) 42 oraz (...) 60 we W., celem szczegółowego zapoznania się z możliwościami obrabiarek oferowanych przez producenta. Na materiale dostarczonym przez pozwanego zostały przeprowadzone testy. Były to elementy pocięte. Powód we W. pokazywał różnice w pracy maszyny na materiale pociętym. W maszynie tej nie było podajnika, ponieważ miał być zastosowany chwytak.

(dowód: zeznania świadka A. M. k. 347, k. 349, zeznania świadka D. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:08:18 min, zeznania świadka K. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:57:36 min, 01:10:28 min)

Po powrocie do Polski przedstawiciele pozwanego zdecydowali się na zakup obrabiarki (...) 42 – 7 oraz obrabiarki (...) 60-7 i rozpoczęli z powodem rozmowy w tym zakresie. Powód i pozwany uzgodnili, jakie właściwości posiadać winna obrabiarka dostarczona przez powoda. Powód zapewniał pozwanego, że urządzenie będzie nadawać się do obróbki materiałów jakich używał pozwany w swojej produkcji tj. prętów walcowanych. Miała to być maszyna taka jaką przedstawiciele pozwanego i powoda oglądali we W..

(zeznania świadka P. O. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:11:31 min, zeznania świadka D. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 0000:09:30 min, zeznania świadka K. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:57:36 min).

Powód nie poinformował pozwanego o nieodpowiednich, do zamierzonej przez pozwanego produkcji, wymiarach elementów kanału prowadzącego podajnika w zamawianej maszynie. Powód nie poinformował także pozwanego o tym, że maszyna może być używana wyłącznie do obróbki prętów ciągnionych, a nie nadaje się do obróbki prętów walcowanych.

(dowód: zeznania świadka D. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:44:55 min, zeznania świadka D. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 01:24:33 min)

Pozwany dokonał zamówienia na obrabiarkę typu (...)- 7 taką jak testowana przez pozwanego we W.. Powód zaproponował urządzenie znajdujące się P. i zapewnił pozwanego, że jest to maszyna taka sama jak testowana we W.. Pozwany maszyny tej nie testował.

(dowód: zeznania świadka D. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:12:05 min, zeznania świadka K. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 00:59:39 min)

W dniu 24 maja 2012 roku pozwany dokonał przedpłaty na wyżej opisaną maszynę w wysokości 15.000 zł. Na tę okoliczność powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) z dnia 25 maja 2010 roku.

(dowód: faktura k. 15, potwierdzenie przelewu k. 241)

Po dokonaniu przez pozwanego przedpłaty, powód przesłał pozwanemu e mail w dniu 30 maja 2010 roku ze specyfikacją na zamówioną maszynę. Oferta dotyczyła sprzedaży maszyny (...) 42 – 7 wraz z uniwersalnym podajnikiem. Strony uzgodniły warunki zakupu. Specyfikacja dotycząca maszyny (...) 42-7 wskazywała na łączną kwotę za dostawę maszyny wynoszącą z wyposażeniem, podajnikiem i usługami 137.370 Euro plus VAT.

(dowód: email powoda k. 17, specyfikacja k. 18)

Pozwany rozważał również zakup obrabiarki (...) 60, w tych okolicznościach 24 maja 2010 roku powód wystawił faktury pro forma nr (...) na kwotę 30.000 zł oraz nr (...) na kwotę 15.000 zł. Pozwany zapłacił kwoty wskazane w fakturach. Maszyny tej jednak ostatecznie nie zakupił.

(dowód: faktury k. 247, 248, potwierdzenie przelewu k. 241, zeznania świadka A. M. k. 350)

Powód zawiadomił pozwanego e mailem z dnia 14 grudnia 2010 roku o terminie dostawy maszyny. W dniu 15 grudnia 2010 roku pozwany potwierdził zgodność adresu dostawy i gotowość do przyjęcia maszyny w dniu 16 grudnia 2010 roku o godz. 11.00.

(dowód: email powoda k. 24, e mail pozwanego k. 26)

W dniu 16 grudnia 2010 roku powód dostarczył pozwanemu maszynę za pośrednictwem przedsiębiorcy P. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Krajowy i (...) z siedzibą w P..

(dowód: list przewozowy k. 28, dokument WZ k. 29, zeznania świadka P. B. k. 346, zeznania świadka A. S. k. 351)

Po dostawie obrabiarki w dniu 17 grudnia 2010 roku, pozwany dokonał drugiej przedpłaty na dostarczoną maszynę w wysokości 85.331,10 zł. Na tę okoliczność powód wystawił fakturę VAT pro forma nr (...) z dnia 17 grudnia 2010 roku.

(dowód: faktura k. 234, potwierdzenie przelewu k. 242-243)

W dniu 19 grudnia 2010 roku powód przesłał pozwanemu instrukcję obsługi obrabiarki (...) 47 – 2 w języku polskim. Jednocześnie powód zobowiązał się przesłać pozwanemu dokumentację dotyczącą maszyny bezpośrednio z W..

(dowód: e mail k. 231)

W dniu 20 grudnia 2010 roku powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 670.332,07 zł obejmująca całą należność, z której do zapłaty pozostała kwota w wysokości 570.000,97 zł. Należność miała być płatna w 6 równych ratach do 21 każdego miesiąca. Ostatnia rata miała być zapłacona w dniu 21 czerwca 2011 roku. Faktura została przesłana na adres pozwanego listem poleconym. Na poczet ww. faktury pozwany dokonał w dniu 16 stycznia 2011 roku wpłaty kwoty 16.000 zł.

(dowód: faktura k. 33, lista nadawcza k. 35, wyciąg z rachunku bankowego powoda k. 36),

Pozwany nie dokonał więcej żadnej wpłaty na poczet zapłaty ceny za zakupioną maszynę. Powód wezwał pozwanego do dobrowolnej zapłaty należności w wysokości 570.056,02 zł . Wezwanie do zapłaty powód przesłał listem poleconym. Pozwany nie zareagował na te wezwania i nie wpłacił powodowi żadnej kwoty.

(dowód: wezwania do zapłaty k. 37, k. 38, lista nadawcza k. 39, 40.)

Pozwany ubezpieczył obrabiarkę w zakresie awarii i uszkodzeń nie objętych gwarancją producenta i dostawcy obrabiarki.

(dowód: polisa ubezpieczeniowa k. 210, pokwitowanie odbioru ubezpieczenia k. 24, ogólne warunki ubezpieczenia k. 212 - 226)

W pierwszych dniach używania obrabiarki okazało się, że podajnik który miał być uniwersalny, jest nieprzydatny w produkcji prowadzonej przez pozwanego i konieczne jest jego przystawanie do obróbki detali prowadzonej przez pozwanego. Po konsultacjach przeprowadzonych z powodem, pozwany zdecydował się zamówić elementy mające przystawać obrabiarkę do produkcji. W styczniu 2011 roku pozwany złożył kolejne zamówienie na konieczne elementy dodatkowego wyposażenia do obrabiarki typ (...) 42 – 7. Powód dostarczył je w marcu 2011 roku. Na tę okoliczność powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) z dnia 30 marca 2011 roku na kwotę 16.055,05 zł, której termin płatności upłynął w dniu 13 kwietnia 2011 roku. Pozwany nie zapłacił należności za tę fakturę, pomimo wezwania do zapłaty skierowanego przez powoda.

(dowód: faktura k 43, wezwania do zapłaty k. 38, zezna świadka zeznania świadka K. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 01:14:34 min.)

W okresie do dnia 16 września 2011 roku przeprowadzono naprawy gwarancyjne obrabiarki. Podczas wizyt serwisantów wystawiano raporty serwisowe.

W raportach tych stwierdzono, że: w dniu 22 grudnia 2010 roku dokonano częściowego uruchomienia maszyny. W dniu 23 grudnia 2010 roku sprawdzono kompletność maszyny, w dniu 27 grudnia 2010 roku uruchomiono maszynę (...) 42 – stwierdzono, że maszyna posiada uszkodzenia powstałe transporcie, maszyna nie został przetestowana ze względu na brak materiału i oleju do podajnika,

(dowód: pismo k. 45, raporty serwisowe k. 64 - 65)

W dniu 30 grudnia 2010 roku pozwany podpisał protokół instalacyjno – uruchomieniowy. Według protokołu odbiór maszyny wraz z instruktażem obsługi miał nastąpić w okresie od 3 stycznia 2011 roku do 7 stycznia 2011 roku.

(dowód: protokół k. 66)

W dniu 3 stycznia 2011 roku powód przeprowadził u pozwanego szkolenie z zakresu programowania oraz obsługi maszyn. Podajnik nie został uruchomiony z uwagi na brak potrzebnego czasu oraz kompletnego oprzyrządowania podajnika. Ciąg dalszy szkolenia miał miejsce w dniu 28 stycznia 2011 roku. W raporcie serwisowym wskazano, że przerobiono podajnik oraz uzbrojono maszynę, napisano program na nowy detal jako element szkolenia.

W dniu 8 lutego 2011 roku kontynuowano szkolenie i uruchomienie urządzenia. S. podajnik oraz uruchomiono wraz z maszyną program obróbkowy.

W dniu 28 lutego 2011 roku serwisant dokonał podmiany podajnika lemaca (...) nr (...). Przerobiono instalację podłączeniową podajnika I. oraz dołożono dodatkowy stycznik potwierdzający otwarcie i zamknięcie drzwi maszyny. Ustawiono tryb pracy podajnika zgodny z maszynami firmy (...) zmieniono język operatorski podajnika na język polski. Stwierdzono, że podajnik w trybie automatycznym załadowuje i wymienia pręty. Test pracy podajnika określono jako poprawny.

Następnie powód dostarczył pozwanemu wypożyczony podajnik (...). (...) z wyposażeniem. W dniu 3 marca 2011 roku zainstalowano do maszyny ten podajnik, skorygowano wejście sygnałów maszyny podajnika, udzielono instruktażu obsługi podajnika. Stwierdzono zbyt ciasną tuleję zaciskową detalu surowego co powodowało przerwy w ciągłej pracy podajnika. Zalecono tulejo o większej średnicy.

(dowód: dowód wydania k. 269, raport serwisowy k. 67, k. 68 – k. 72)

Podczas pracy maszyny materiał zacinał się w szczękach wrzeciona głównego. Pozwany zgłosił usterkę powodowi. W dniu 10 marca 2011 roku serwisanci stwierdzili, że przyczyną zakleszczenia się materiału było: zła wielkości tulejka zaciskowa uchwytu wrzeciona, brak odpowiedniej tulei redukcyjnej we wrzecionie, krzywe pręty materiałowe. Wskazali, że maszyna pracowała prawidłowo przy dłuższych prętach, przy krótkich pręt się kantował na tulejce zaciskowej uniemożliwiając poprawne zaciśnięcie oraz przepychanie pręta. Stwierdzono konieczność dopasowania osprzętu maszyny do obrobionego materiału tj. odpowiedni rozmiar tulei redukcyjnej wrzeciona oraz odpowiedni rozmiar tulejki uchwytu wrzeciona. Pozwany postanowił w porozumieniu z serwisantem dorobić odpowiednie rozmiary tulei redukcyjnych.

(dowód: zgłoszenie k. 85, e mail k. 86, raport serwisowy k. 73)

W dniu 18 marca 2011 roku zdemontowano podajnik IRC i zamontowano podajnik lemaca B. 545 E. Zdemontowano silnik wrzeciona głównego i załączono obroty na zdemontowanym silniku. Stwierdzono zatarty wrzeciennik, brak możliwości obrotu wrzeciona, konieczność wymiany wrzeciona na nowe, sprawne.

(dowód: e mail k. 88, raport serwisowy k. 74)

W dniu 31 marca 2011 roku serwisant wraz z przedstawicielem producenta (...) Italy F. R. dokonali modyfikacji obsadzenia poprzednich łożysk wrzeciona. Podłączono, ustawiono i zakotwiono podajnik (...) 545 E. Zamontowano kanał prowadzący i popychacz. Zmodyfikowano tuleję redukcyjną we wrzecionie. Stwierdzono brak odpowiedniego chwytaka materiału. Klient chwytak miał dorobić we własnym zakresie. Praca maszyny z podajnikiem nie została przetestowana z powodu braku odpowiedniego chwytaka.

(dowód: e miał k. 89, raport serwisowy k. 75)

Pozwany zakupił do urządzenia zalecane tulejki.

(dowód faktury k. 395 – 396)

Okazało się, że obrabiarka ulegała ciągłym awariom. W okresie od kwietnia 2011 roku do listopada 2011 roku obrabiarka praktycznie nie uczestniczyła w produkcji z uwagi na fakt, że każde jej uruchomienie kończyło się awarią. Awarie usuwał powód w ramach napraw z tytułu gwarancji.

Pozwany zgłosił powodowi kolejną usterkę. W dniu 15 kwietnia 2011 roku podczas pracy podajnika L. z maszyną stwierdzono wypadanie pręta z popychacza podajnika. Serwisant stwierdził, że spowodowane to było źle dobranym chwytakiem , popychacza do średnicy pręta. Popychacz posiadał rozmiar 41 a pręt 40 mm. Następstwem tego było wyłamanie kanału oraz mocowań podczas otwierania i zamykania kanału. Podajnik nie potrafił wyciągnąć pręta z popychacza, ponadto podczas wycofywania popychacz gubił pręty co mogło skutkować wyłamaniem głównego kanału prowadzącego lub kolizji na maszynie. Podczas wizyty serwisanta wyprostowano uszkodzone mocowania i zamontowano wyszarpnięty kanał. Nie zalecano pracy na podajniku do czasu wymiany chwytaka. Pozwany prosił o kontakt w sprawie wymiany możliwości wymiany podajnika lemaca B. (...) na poprzedni zamontowany (...) 100.

(dowód: e - mail k. 90, raport serwisowy k. 76)

W dniu 27 kwietnia 2011 roku założono odpowiedni uchwyt wrzeciona głównego oraz chwytak na popychaczu podajnika lemaca. Podajnik nie był w stanie przepchać przez tuleje zaciskową wrzeciona głównego pręta pozwanego z brązu walcowanego, ze względu na brak tolerancji tego typu pręta. Zwiększono siłę pchania popychacza, pręt przechodził przez tuleję zaciskową lecz za bardzo nabijał się na popychacz co uniemożliwiło poprawną wymianę pręta. Nie zalecano pracy z prętami bez tolerancji H11 . Sprawdzenia działania oraz montaż przeprowadzono wraz z serwisantem (...) Polska R. P. (1). W uwagach do raportu znalazła się adnotacja, że podczas zakupu obrabiarki pozwany nie został poinformowany, aby stosować pręty w tolerancji H 11.

(dowód: raport serwisowy k. 77, zeznania świadka R. P. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:24:28 min)

Okazało się, że jedną z przyczyn awarii maszyny było używanie do obróbki przez pozwanego niewłaściwych prętów walcowanych. Na maszynie tej można było używać tylko prętów ciągnionych.

(zeznania świadka: J. K. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:43:15 min, R. P. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:24:28 min, P. O. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:11:31 min, zeznania świadka R. S. e protokół z dnia 10 grudnia 2012 roku 00:58:47 min, zeznania świadka K. K. e protokół z dnia 18 marca 2013 roku 01:02:00 min)

Kolejna wizyta serwisanta miała miejsce w dniu 9 maja 2011 roku, podczas której wyczyszczono tuleje. Z powodu braku tulei zaciskowej maszyny nie przetestowano. Z uwagi na zgłoszony przez pozwanego problem obróbki wielokąta za pomocą toczenia poligonalnego w dniu 25 maja 2011 roku serwisant zdemontował frez i zamontował frez z nowymi płytkami. Zoptymalizowano parametry obróbki przy danym materiale oraz średnicy obrabianej. Wskazano, że parametry należy dobierać indywidualnie do danego detalu (materiał, średnica obrabiania) aby sytuacja się nie powtórzyła.

W dniu 5 lipca 2011 roku serwisant stwierdził uszkodzone elementy podajnika, urwane mocowanie sprężyny, uszkodzoną krzywkę na prowadniku. Uszkodzone elementy naprawiono.

W dniu 20 lipca 2011 roku serwisant stwierdził, że podczas przejazdów osią „X1” enkoder silnika nalicza pozycję a oś fizycznie stoi. Sprawdzono pasek. Zdemontowano osłony osi X1. Stwierdzono uszkodzona nakrętkę śruby osi „X1”. Śruba obracała się a nakrętka stała w miejscu. Należało wymienić kompletną śrubę osi „X1”.

(dowód: e mail k. 91, k. 93, k. 194, raport serwisowy k. 80 – 82,k. 191 k. 190)

Podczas wizyty serwisantów w dniu 16 sierpnia 2011 roku spowodowanej, tym że głowica na kanale 3 nie wybierała narzędzi, stwierdzono wyciek oleju i w ramach naturalnych czynności konserwacyjnych uzupełniono stan oleju. Pozwanemu udostępniono instrukcją obsługi w wersji elektronicznej.

(dowód: e mail k. 95, raport serwisowy k. 83)

W dniu 26 sierpnia 2011 roku serwisant dokonał regulacji siłownika pneumatycznego otwierającego uchwyt przeciwrzeciona. Dokonano również wymiany zaworu pneumatycznego z powodu rozszczelnienia.

(dowód: raport serwisowy k. 84)

Pozwany nie maiła zastrzeżeń co do treści sporządzanych raportów serwisowych.

(zeznania świadka A. S. k. 351)

W piśmie z dnia 16 września 2011 roku pozwany złożył powodowi oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży obrabiarki (...) – 7. Jako przyczynę odstąpienia od umowy pozwany ogólnie podał liczne wady i usterki maszyny. Jednocześnie pozwany poinformował, że od dnia następującego po dniu otrzymania pisma, naliczać będzie opłatę za przechowywanie przedmiotowej obrabiarki w wysokości 500 zł netto, za każdy dzień przechowywania.

(dowód: pismo pozwanego k. 45)

W odpowiedzi powód w piśmie z dnia 26 września 2011 roku nie zgodził się ze stanowiskiem pozwanego. Powód podtrzymał swoje stanowisko co do żądania zapłaty przez pozwanego należności w łącznej kwocie 570.056,02 zł.

(dowód: pismo k. 46)

Pismem z dnia 27 września 2011 roku i pismem z dnia 10 października 2011 roku pozwany wezwał powoda do zapłaty kwoty 131.331,10 zł stanowiącej uiszczoną cenę obrabiarki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pisma o odstąpieniu od umowy i wezwał powoda do niezwłocznego odbioru obrabiarki.

(dowód: pismo k. 47, k. 49, k. 52)

Powód ponownie wzywał pozwanego do zapłaty należności za obrabiarkę a pozwany odmawiał dokonania zapłaty powołując się na odstąpienie od umowy. Powód nie akceptował stanowiska pozwanego w zakresie zasadności odstąpienia przez pozwanego od umowy.

(dowód pismo. k. 41, k. 51, lista nadawcza k. 42)

W dniu 14 października 2011 roku pozwany przesłał powodowi fakturę VAT nr (...) z dnia 7 października 2011 roku na kwotę 6.765 zł za przechowywanie obrabiarki. Powód fakturę tę odesłał bez księgowania.

(dowód: faktura k. 56 , pismo k. 53)

Powód w email z dnia 26 października 2011 roku poinformował pozwanego o przyjeździe serwisu w dniu 3 listopada 2011 roku w celu oceny stanu technicznego maszyny. W dniu 3 listopada 2011 roku przedstawiciel powoda dokonał oględzin maszyny. Stwierdził brak możliwości załączenia maszyny. Dokonał wymiany zasilacza. Wskazał, że test pracy maszyny jest poprawny.

(dowód: e mail k 57, raport serwisowy k. 58)

Pozwany przesłał powodowi ponownie fakturę vat nr (...) z dnia 7 października 2011r i nową fakturę VAT nr (...) z dnia 3 listopada 2011 roku na kwotę 19.065 zł tytułem opłaty za przechowanie obrabiarki. Powód pismem z dnia 4 listopada 2011 roku odesłał obie faktury bez księgowania. Powód podtrzymywał swoje stanowisko nie zgadzając się z kierowanymi w stosunku do niego żądaniami pozwanego.

(dowód: faktura k. 59, pismo k. 60, k. 61, k. 62, k. 99)

Mając na uwadze, że obrabiarka uległa szeregowi awarii a dokonane naprawy nie usunęły usterek, pozwany zlecił w październiku 2011 roku rzeczoznawcy sporządzenie opinii w tym zakresie. Uprawniony ds. wyceny maszyn i urządzeń biegły sądowy dr inż. T. K. (1) (...) w opinii prywatnej stwierdził, że z treści oferty z dnia 30 maja 2010 rojku Instrukcji (...) oraz Instrukcji (...) Podajnika nie wynikało, że dostarczona obrabiarka i podajnik przeznaczone były do obróbki prętów metalowych, których średnica winna być tolerowana z odchyłką h 11.

(dowód: opinia prywatna k. 154, zeznania świadka T. K. protokół z dnia 8 lipca 2014 roku 00:19:12 min.)

W dniu 24 listopada 2011 roku pozwany zawarł umowę cesji wierzytelności przysługujących pozwanemu od powoda.

(dowód: umowa cesji wierzytelności k. 135)

W piśmie z dnia 15 grudnia 2011 roku pozwany złożył powodowi oświadczenie o rozszerzeniu podstaw odstąpienia od umowy sprzedaży z uwagi na niezgodność dostarczonego towaru z zamówieniem. W piśmie tym pozwany wskazał, że z treści oferty z dnia 30 maja 2010 roku, Instrukcji (...) Obrabiarki oraz Instrukcji (...) Podajnika udostępnionych rzeczoznawcy nie wynikało, że dostarczona obrabiarka i podajnik przeznaczone są do obróbki prętów metalowych, których średnica winna być tolerowana z odchyłką h11. Zalecenie o konieczności stosowania prętów z taką tolerancją zostało przekazane pozwanemu przez powoda dopiero w kwietniu 2011 roku w związku z usuwaniem zgłoszonej awarii. W chwili składania zmówienia na tokarkę wraz z podajnikiem pozwany nie miał wiedzy o powyższym ograniczeniu stosowania tokarki. A stosowanie prętów o średnicy zalecanej przez serwis podnosi koszty produkcji.

(dowód: pismo k. 131)

W piśmie z dnia 1 lutego 2012 roku pozwany złożył powodowi kolejne oświadczenie o rozszerzeniu podstaw odstąpienia od umowy sprzedaży tokarki (...) 42 – 7 powołując się na nie usunięcie wady maszyny powodującej ulatnianie się powietrza z głowicy.

(dowód: pismo k. 129)

Stan techniczny zespołu przedmiotowych maszyn (obrabiarki i podajnika) nie umożliwia jego normalnej eksploatacji. Wymagał on bowiem dość czasochłonnej naprawy przeciwrzeciona oraz drobnych uzupełnień. Nawet po usunięciu tych usterek mógł być stosowany tylko do obróbki z prętów ciągnionych.

Niektóre z usterek przedmiotowych maszyn były spowodowane przez ich złą obsługę przez pracowników pozwanego bądź niewłaściwą ich eksploatację.

Na maszynie nie można prowadzić obróbki, podczas której materiałem wyjściowym jest pręt walcowany o długości 3 m. Maszyna ta cechuje się dużą awaryjnością. Podstawowym powodem usterek mechanicznych maszyn było zmuszanie układu maszyn do pracy w warunkach, w których one nie powinny pracować. Analiza konstrukcji maszyn wskazuje, że są one przewidziane do obróbki na nich, wyłącznie prętów ciągnionych (klasa dokładności h11 lub h9), które są znacznie dokładniejsze od prętów walcowanychale za to również droższe. Pręty walcowane nie nadają się do obróbki na tych maszynach.

Producent obrabiarki nie umieścił odpowiedniej informacji w Instrukcji (...) tokarki co do tego do jakich prętów maszyna jest przystosowana. W instrukcji została umieszczona krótka wzmianka dotycząca tzw. użycia przewidzianego (czyli przeznaczenia) maszyny o treści „Za użycie przewidziane uważa się tylko takie, gdy maszyna będzie używana do obróbek toczenia, wiercenia, rozwiercania, gwintowania, frezowania, obcinania i podobnych obróbek wszystkich materiałów metalowych w ogólności”.

Obróbka na maszynach prętów ciągnionych przebiega poprawnie, a walcowanych nie. Maszyna nie nadaje się do obróbki żadnych prętów walcowych, nawet krótkich, pociętych.

Maszyny obrabiać mogły przedmioty tylko w ok. ¼ swoich możliwości. Tylko przez okres ok. 24 dni kalendarzowych, spośród 9 ciu miesięcy, maszyny pracowały zadowalająco. Jest to oczywiście bardzo niewielkie ich wykorzystanie i taki stan rzeczy nieopłacalny dla zakładu, w którym pracują. Tego typu maszyny powinny pracować praktycznie 24 godziny na dobę.

(dowód: opinia biegłego k. 446 – 471, uzupełniająca opinia biegłego e protokół z dnia 7.04.2014 roku 00:07:59 min, w tym 00:47:00 min.)

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy oparł się na dowodach z dokumentów załączonych do akt sprawy oraz zeznaniach świadków, uznając je za wzajemnie spójne i wiarygodne.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka A. M., że kupując obrabiarkę powód miał świadomość, że kupowana maszyna nie nadaje się do obróbki ciętych prętów. Zeznania te są sprzeczna z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Jak również z zeznaniami samego świadka, który przyznał, że we W. pozwany testował na maszynach tylko i wyłącznie materiał pocięty. Jaki zatem miałoby sens kupowanie przez pozwanego maszyny, która nie nadawała by się do obróbki takiego materiału. Sam świadek przyznał, że pozwany chciał dostosować sprzęt do materiału. Świadek również zeznał, że pozwany dokonał wpłaty na maszyny takie jak te prezentowane we W. (czyli do prętów ciętych) (k. 350). Sąd nie dał także wiary zeznaniom świadka P. O., że przed zakupem pozwany wiedział jaki rodzaj pręta należy używać do pracy na zamawianej maszynie. Zeznania te są sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. W szczególności z zeznaniami samego świadka, który jednocześnie stwierdził, że po uruchomieniu maszyny w kwietniu 2011 roku poinformowano pozwanego o niemożliwości obróbki na maszynie prętów walcowanych. Skoro pozwany rzekomo został poinformowany o tej okoliczności już w momencie zakupu maszyny dlaczego dopiero po kilku miesiącach od jej uruchomieniu i po kilku już wizytach serwisantów powód stwierdził przyczynę złego funkcjonowania maszyny z powodu używania złych prętów. Jeżeli powód sprzedając tę maszynę od razu wiedział do jakiego materiału jest przeznaczona i poinformował o tym pozwanego, to dlaczego serwisanci od razu przy rysujących się problemach z urządzeniem tego nie zdiagnozowali.

Ponadto Sąd oparł się na dowodzie z podstawowej i ustnej opinii biegłego sądowego Sąd podzielił w całości wnioski tej opinii. Opinia ta jest bowiem jasna i wyczerpująca oraz w sposób zrozumiały odpowiada na pytania postawione biegłemu przez Sąd.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo w ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie.

W świetle materiału dowodowego sprawy nie budzi wątpliwości, że strony postępowania łączyła umowy sprzedaży uregulowane w art. 535 i n. k.c.

Jako podstawę prawną roszczenia powódka wskazała wyraźnie przepisy o rękojmi za wady fizyczne rzeczy, które znajdą zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W niniejszej sprawie sporna między stronami była okoliczność skuteczności skorzystania przez pozwaną spółkę z przysługujących jej względem powoda uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej.

Zgodnie z treścią art. 556 § 1 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne).

Przepisy ten znajdzie zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

Pozwany miał zamiar zakupu maszyny do obróbki materiału walcowanego o czym poinformował powoda. Takich też próbek materiału pozwany w obecności powoda używał na testach maszyny we W..

Jak wynika z przesłanej przez powoda oferty w dniu 30 maja 2010 roku maszyna miała być wyposażona w uniwersalny podajnik. W treści oferty nie było informacji, że maszyna nadaje się do obróbki określonego materiału w tym, że nie jest przydatna do obróbki materiału walcowanego. W Instrukcji (...) tokarki także nie było informacji, że urządzenie nie nadaje się do wszystkich rodzajów prętów w szczególności do prętów walcowanych. Powód wiedział, że pozwany chce kupić maszynę do obróbki prętów walcowanych, których używana pozwany w swoim zakładzie. Pomimo tego, powód nie poinformował pozwanego, że maszyna jest przydatna tylko do obróbki materiału ciągnionego.

Pozwany udowodnił (art. 6 k.c.), że maszyna miała wadę fizyczną. Udowodnił również, że powód nie informował pozwanego przy zakupie maszyny o tym, że maszyna nadaje się do obróbki tylko i wyłącznie prętów ciągnionych a nie walcowych. O właściwościach maszyny w tym zakresie powód poinformował pozwanego dopiero w kwietniu 2011 roku po upływie czterech miesięcy od zamówienia i dostarczenia urządzenia.

Należy zatem uznać, że obrabiarka nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewniał kupującego, tzn. nie jest przydatna do obróbki materiału walcowanego. Przy obróbce prętów walcowanych jakich używa wyłącznie w swojej produkcji pozwany, maszyna ulegała ciągłym awariom i nie nadawała się do pracy z tego typu materiałem. Stwierdzić zatem należy, że urządzenie ma wadę fizyczną, która zmniejsza jego użyteczność ze względu na cel wynikający z przeznaczenia rzeczy.

Warunkiem powstania odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne sprzedanej rzeczy jest wada rzeczy zmniejszająca jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy, jak również wada polegająca na tym, że rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupujący albo też, jeśli rzecz została wydana kupującemu w stanie niezupełnym. Treść art. 556 § 1 k.c. wskazuje, że decydujące znaczenie ma kryterium funkcjonalne związane z przeznaczeniem rzeczy oraz jej użytecznością ze względu na cel oznaczony w umowie albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy oraz z właściwości, o których istnieniu zapewniał sprzedawca kupującego. Takie pojęcie wady fizycznej rzeczy sprzedanej przeważa w doktrynie i orzecznictwie. Obowiązkiem kupującego jest udowodnienie istnienia wady. (wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2013 roku, I CSK 457/12, Lex nr 1341648).

Pozwany udowodnił w przedmiotowym postępowaniu, że zakupiona przez niego maszyna nie posiadał właściwości, o istnieniu których zapewniał pozwanego sprzedawca – możliwości obróbki prętów walcowanych. Maszyna nie nadawała się do obróbki prętów walcowanych, co w istotny sposób zmniejszało jej użyteczność w pracy przedsiębiorstwa pozwanego. Tym samym pozwany udowodnił, że zakupiona przez niego rzecz obarczona była wadą fizyczną.

Jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny (art. 560 § 1 k.c.).

Uznać zatem należy, że odstąpienie przez pozwanego od umowy sprzedaży obrabiarki było zasadne i skuteczne

Oświadczenie woli o odstąpieniu od umowy ma charakter kształtujący, a w jego wyniku umowa sprzedaży przestaje istnieć. Powstał nowy układ stosunków między stronami, polegający na obowiązku wzajemnego zwrotu świadczeń. Na pozwanym nie ciąży zatem obowiązek zapłaty ceny za zakupioną maszynę na podstawie umowy sprzedaży, od której skutecznie odstąpił.

Mając na uwadze powyższe Sąd powództwo oddalił.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. z uwzględnieniem zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Powód przegrał sprawę i jest obowiązany ponieść wszystkie koszty procesu, w tym zwrócić pozwanemu wszystkie poniesione przez niego koszty.

Na koszty poniesione przez pozwanego złożyła się kwota 7.200 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (ustalone w oparciu o § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych, a także kwota 400 zł uiszczona przez stronę pozwaną tytułem zaliczki na poczet wydatków, a wykorzystana na koszty stawiennictwa świadka T. K. (1) (k. 416).

Na podstawie przepisu art.113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U nr 167, poz. 1398) Sąd nakazał ściągnąć od strony powodowej na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi kwotę 6.654,11 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa na wynagrodzenie dla biegłego.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn stron

2014-05-19