Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 311/22

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2022 r.

4Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Wiesław Pędziwiatr /spr./

Sędziowie: SA Jerzy Skorupka

SA Artur Tomaszewski

Protokolant: Joanna Rowińska

6przy udziale Sylwii Gładzkiej – Kurzydło prokuratora Prokuratury (...)w L.

7po rozpoznaniu 4 listopada 2022 r.

8sprawy D. K.

9oskarżonego z art. 148 § 1 kk

1na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

10od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

11z 2 czerwca 2022 r., sygn. akt III K 9/22

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zwalnia oskarżonego D. K. od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym, zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 311/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy z 2 czerwca 2022 roku w sprawie III K 9/22 dotyczący D. K. oskarżonego o to, że:

w dniu 19 maja 2021r. w L. w budynku przy ul. (...) dokonał zabójstwa M. K. (1) w ten sposób, że działając z zamiarem bezpośrednim pozbawieniem jej życia, zadał M. K. (1) kilkadziesiąt ciosów nożem w okolice brzucha, twarzy, głowy, szyi i klatki piersiowej w tym powodując u pokrzywdzonej obrażenia ciała w postaci rany ciętej w tym okolicy ciemieniowo – skroniowej, rany kłutej szyi po lewej stronie drążącej w głąb mięśni szyi, 9 ran kłutych twarzy po lewej stronie w tym dwóch drążących w obręb szyi z przekłuciem lewej żyły szyjnej zewnętrznej, rany kłutej nasady szyi drążącej ku prawej jamie opłucnowej z przekłuciem tętnicy i żyły podobojczykowej, opłucnowej z następowym wykrwawieniem w wyniku czego nastąpił zgon pokrzywdzonej,

to jest o czyn z art. 148 § 1 k.k.

którym, tenże Sąd orzekł, że:

I. uznaje oskarżonego D. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku i za to na podstawie art. 148 § 1 kk wymierza mu karę 25 (dwudziestu pięciu) lat pozbawienia wolności,

II. na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu D. K. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniu 21.05.2021r. godz. 07:55 oraz od dnia 21.05.2021r. godz. 07:55 do dnia 02.06.2022r. przyjmując jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

III. na podstawie 46 § 1 kk orzeka od oskarżonego D. K. na rzecz pokrzywdzonych M. K. (2) i P. K. zadośćuczynienie w kwocie po 100.000 (sto tysięcy) złotych,

IV. zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych M. K. (2) i P. K. kwoty po 6.150 (sześć tysięcy sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

V. na podstawie art. 44 § 2 kk orzeka przepadek dowodu rzeczowego opisanego na karcie 651 pod pozycją 6 w postaci noża składanego,

VI. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego D. K. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

obrońca adwokat J. K.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia –

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty apelacji obrończyni oskarżonego.

3.1.

I.  obrazę prawa procesowego, która miała wpływ na wynik sprawy, tj. ar.t 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego neurologa wraz z przeprowadzeniem badania rezonansu magnetycznego głowy na okoliczność stanu zdrowia oskarżonego w chwili zdarzenia oraz obecnie, wpływu obrażeń doznanych przez oskarżonego w wyniku wypadku w kopalni, któremu uległ na świadomość oskarżonego co do okoliczności popełnienia zarzucanego mu czynu zabronionego, a także na okoliczność czy posiada inne zaburzenia wynikające z dolegliwości, których doznał w wyniku przedmiotowego wypadku, oraz wniosku dowodowego o zobowiązanie przez Sąd (...) S.A., ul. (...)-Curie w L., do przedłożenia dokumentacji medycznej (szpitalnej) oskarżonego D. K. z lat 2003-2004 na okoliczność urazu głowy, którego doznał w pracy, przebiegu leczenia, skutków na przyszłość doznanego urazu w sytuacji, gdy oskarżony uległ wypadkowi przy pracy, a uraz którego doznał oskarżony mógł mieć wpływ na jego zdolność do rozpoznawania swoich czynów w chwili popełnienia przez oskarżonego czynu zabronionego, a także w toku postępowania.

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony D. K. nie miał zakłóceń czynności psychicznych, które mogłyby mieć wpływ na przypisanie winy oskarżonemu za zarzucany mu czyn.

III.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za postawę orzeczenia, który miał istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia polegający na błędnym przyjęciu, że wobec oskarżonego należy zastosować karę o charakterze eliminacyjnym, w sytuacji gdy brak jest podstaw do uznania, że kara w mniejszym wymiarze nie będzie wystarczająca do przeprowadzenia procesu resocjalizacji, a oskarżony nie był nigdy wcześniej karany, nie utrudniał postępowania, składał wyczerpujące wyjaśnienia w sprawie, nigdy nie polegał procesowi resocjalizacji, a proces jego resocjalizacji rozpoczął się już w momencie jego zatrzymania.

IV.  rażącej niewspółmierności kary poprzez orzeczenie wobec oskarżonego D. K. kary 25 lat pozbawienia wolności, tj. kary o charakterze eliminacyjnym w sytuacji gdy wobec oskarżonego wystarczającym pozostaje orzeczenie kary pozbawienia wolności o której mowa w art. 37 k.k. przy dostatecznym rozważeniu okoliczności łagodzących, a występujących po stronie oskarżonego oraz przy uwzględnieniu właściwości i warunków osobistych oskarżonego i jego zachowania oskarżonego po popełnieniu przestępstwa.

V.  obrazę prawa procesowego, która miała wpływ na wynik niniejszej sprawy, tj. art. 413 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez brak wskazania w pkt IV części dyspozytywnej wyroku i w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podstawy zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego, a ponadto poprzez brak wyjaśnienia w uzasadnieniu wyroku podstawy zasądzenia od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych kwoty po 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia, w sytuacji gdy Sąd zobligowany jest do wskazania postawy prawnej wyroku i jego wyjaśnienia w uzasadnieniu, a w przedmiotowej sprawie nie sposób stwierdzić, czy Sąd zasądził zadośćuczynienie na spóźniony wniosek oskarżycieli posiłkowych czy z urzędu, a ponadto nie sposób dokonać weryfikacji zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego, którego kwota przewyższa najwyższe możliwe honorarium, albowiem brak jest podstawy prawnej i stosownego uzasadnienia dla powyższych rozstrzygnięć.

VI.  obrazę prawa procesowego, która miała istotny wpływ na wynik niniejszej sprawy, tj. art. 627 k.p.k. w zw. z art. 369 k.c. w zw. z art. 370 k.c. w zw. z § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2022 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie poprzez zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych kwoty po 6.150 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w sytuacji gdy z oświadczenia założonego przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych wprost wynika, że pomiędzy pełnomocnikiem, a oskarżycielami posiłkowymi została zawarta jedna umowa na łączną kwotę 12.300 zł, a więc zachodzi solidarność świadczenia, dlatego też oskarżony winien zostać zobowiązany do solidarnego zwrotu kosztów na rzecz oskarżycieli posiłkowych w maksymalnej wysokości sześciokrotnej stawki minimalnej z w/w Rozporządzenia.

VII.  obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia tj. art. 49a k.p.k. poprzez uwzględnienie wniosku pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych o orzeczenie od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych zadośćuczynienia w kwocie po 100.000 zł dla każdego z nich, zgłoszony w mowie końcowej przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych,, tj. po zamknięciu przewodu sądowego, w sytuacji gdy zgodnie z treścią art. 49a k.p.k. wniosek o zasądzenie zadośćuczynienia musi być zgłoszony do czasu zamknięcia przewodu sądowego.

VIII.  obrazę prawa materialnego tj. art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 445 i 446 k.c. poprzez zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych zadośćuczynienia w kwocie po 100.000 zł, tj. kwoty rażąco wygórowanej, w szczególności mając na względzie brak przeprowadzenia postępowania dowodowego przez Sąd w tym zakresie, ustaleniu relacji oskarżycieli posiłkowych z M. K. (1) wyłącznie w oparciu o zeznania oskarżycieli posiłkowych, które to nie zostały potwierdzone żadnym innym dowodem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. I.

Zarzut błędów proceduralnych oceniono, jako chybiony.

Trafnie bowiem Sąd Okręgowy uznał, iż brak jest uzasadnionych powodów do przyjęcia możliwego wpływu zdarzeń z przeszłości oskarżonego na stan jego poczytalności. Jeśli zważyć, że oskarżony przesłuchiwany w toku postępowania śledczego, ale także wypowiadających się wobec badających go biegłych psychiatrów oraz psychologa w żadnym miejscu nie wskazał, iż doznał urazów głowy na poziomie wymagających intensywnej opieki medycznej to twierdzenie obrońcy, w złożonym wniosku, że tak było jest tylko hipotezą nieznajdującą oparcia w realiach tej sprawy,

Wypada przy tym zauważyć, że wniosek obrońcy oskarżonego o dopuszczenie dowodów wpływu urazu głowy doznanego w wyniku wypadku w kopalni zawiera w istocie wewnętrzną sprzeczność. Po pierwsze, stawia się w nim tezę, że oskarżony był uczestnikiem wypadku w kopalni, choć brak jest ku temu potwierdzenia, po drugie, że doznał urazu głowy. Co charakterystyczne nie przywołuje się na poparcie także tego twierdzenia żadnego konkretnego dowodu. Przy czym nie wskazuje się na żadne konkretne okoliczności, bo nawet co do roku mającego mieć miejsce zdarzenia podnosi się przypuszczenie, że było to albo w 2003 albo 2004 roku. I po trzecie, choć przyjmuje się jako pewnik, że oskarżony uległ wypadkowi w kopalni to wyprowadza się wniosek, że w związku z tym wypadkiem, co do którego nie są znane nawet daty, kiedy miał on mieć miejsce, był on objęty leczeniem oraz została z tego wypadku sporządzona dokumentacja medyczna.

Jeśli zważyć, że o tym czy taki wypadek z obrażeniami głowy wymagający leczenia miałby się zdarzyć, to w pierwszej kolejności wiedzę o tym winien mieć sam oskarżony, który o takie zdarzenia był pytany. Wszak podczas przesłuchania przez prokuratora 21 maja 2021 roku w odpowiedzi na pytania o stan zdrowia podał, że „(…)stan zdrowia zły powodu przebytego (...)19, nieleczony psychiatrycznie, nieleczony neurologicznie, leczony odwykowo z powodu alkoholizmu w L. ale nie pamięta gdzie, nie używa środków odurzających, brak chorób psychicznych w rodzinie, brak urazów głowy skutkujących utratą przytomności (k. 236, t. II – podkreślenie SA). Jeszcze bardziej wymowna jest ta część jego wypowiedzi, którą złożył w obecności biegłych psychiatrów. Podał przecież, odpowiadając na pytania biegłych, że „czasem coś na dole spadało na głowę, ale nie wpłynęło to na mój umysł” na dole znaczy w kopalni. Co więcej wobec biegłych psychiatrów i psychologa negował zapalenie opon mózgowo–rdzeniowych oraz ciężkie urazy głowy (k. 435, t. III).

Twierdzenie zatem, że oskarżony doznał urazu głowy w wyniku wypadku w kopalni i żądanie poszukiwania dokumentacji medycznej nie znajduje żadnego wsparcia faktyczne we własnych wypowiedziach oskarżonego. Jeśli sam oskarżony przeczy istotnym (ciężkim) urazom głowy to nawet, jeśli doznał urazów głowy, były one bez znaczenia dla jego sprawności umysłowej skoro nie musiał, jak wynika z jego wyjaśnień, korzystać z pomocy medycznej. Tym samym słuszny jest wniosek Sądu Okręgowego o braku znaczenia informacji o ewentualnych urazach, jakich miał w odległej przeszłości doznać oskarżony i ich wpływu na jego poczytalność 17 lat później, skoro z ich powodu nie korzystał z pomocy medycznej, na co wskazują jego własne wyjaśnienia.

Zarzut ten odrzucono, jako nieprzekonujący o błędach Sądu Okręgowego.

Ad II.

Skoro Sąd Okręgowy dysponując wydaną przez specjalistów, lekarzy psychiatrów oraz psychologa, opinią co do stanu poczytalności oskarżonego w chwili przypisanego mu czynu ustalił, że nie miał on zniesionej ani ograniczonej poczytalności w chwili popełnienia zbrodni i żadne okoliczności nie podważyły opinii, ale zwłaszcza jej wniosków to jasnym jest, że bezbłędnie tenże Sąd ustalił, iż oskarżony nie miał zakłóceń czynności psychicznych, które mogły mieć wpływ na przypisanie mu winy za zarzucony czyn. Treści tej opinii i wyprowadzonych wniosków nie podważa apelująca, a zatem opierając się na niej Sąd Okręgowy miał prawo do czynienia ustaleń i tak też uczynił. Nie podważa doświadczenia życiowego, przygotowania zawodowego oraz fachowości biegłych skarżąca i nie przedstawia żadnych argumentów, które nasuwałyby wątpliwości co do ustaleń biegłych. Jeśli zważyć, że w zarzucie I. apelująca domagała się opiniowania przez biegłego neurologa, co do zdolności rozpoznania czynów przez oskarżonego i na tej podstawie postawiła także zarzut II. to skomentować należy takie postąpienie następująco. Skarżąca najpierw stawia tezę niczym niepopartą, że oskarżony doznał urazu głowy w wypadku w kopalni, a następnie buduje kolejną, że uraz głowy zaburzył zdolności rozpoznania czynu przez oskarżonego, co miałoby zostać poparte opinią neurologa. Po pierwsze, co wyartykułowano już wyżej, brak jest jakichkolwiek przesłanek na poparcie tezy o ciężkim urazie głowy oskarżonego w związku z pracą w kopalni, a po drugie to nie neurolog, lecz psychiatrzy dokonują oceny stanu poczytalności sprawcy w chwili czynu. I po trzecie, skoro oskarżony nie miał żadnych wątpliwości co do tego, że nie doznał ciężkiego urazu głowy w przeszłości to nie tylko ustalenia biegłych psychiatrów oraz psychologa, ale i Sądu wspierającego się ich opinią, że oskarżony nie miał chorobowych zakłóceń psychicznych w chwili popełnienia zbrodni jawią się jako oczywiście trafne.

Zarzut oceniono, jako niecelny.

Ad III. i IV.

Sąd Apelacyjny nie zgadza się z twierdzeniem zawartym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że w odniesieniu do oskarżonego kara 25 lat pozbawienia wolności orzeczona za przypisaną mu zbrodnię zabójstwa, ma charakter eliminacyjny z uwagi na jej długotrwałość, a także jego wiek. Jeśli tak jest to tylko teoretycznie. Po pierwsze, oskarżony to 49 – letni mężczyzna, a zatem osoba w sile wieku. Po drugie, wymierzona mu kara nawet, jeśli odbyłby ją w całości zakończona zostanie w chwili, gdy będzie miał on lat 74, a zatem nie będzie to quasi kara dożywotniego pozbawienia wolności jak zdaje się ją widzieć Sąd pierwszej instancji. Jest tak tym bardziej, że przecież ustawodawca, wobec osób, co do których orzeczono taką karę stworzył możliwość warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności po 15 latach jej wykonywania, jeśli tylko spełnione zostaną przesłanki z art. 77 § 1 k.k.

Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami zarzutu IV. apelacji, że wobec oskarżonego orzeczono karę rażąco surową. Skarżąca poza postawieniem zarzutów dotyczących wymierzonej kary w tym jej rażącej niewspółmierności nie przedstawiła żadnych istotnych argumentów. Odwoływała się jedynie do orzecznictwa sądowego i wyprowadzała na jego podstawie wnioski, że także oskarżony winien być potraktowany łagodniej. Wskazała na wiek oskarżonego oraz czynniki osobiste (nie wymieniając przy tym, jakie ma na myśli). Wiek oskarżonego jednak był brany pod uwagę przez Sąd I instancji. Skarżąca podniosła także fakt, że oskarżony nie był wcześniej karany, ale i tę okoliczność miał na uwadze tenże Sąd. Obrońca oskarżona podkreśliła także potępienie z jego strony dla czynu, którego się dopuścił oraz okazany żal i skruchę i przeproszenie za ten czyn.

Jedynie dla uzupełnienia argumentacji Sądu Okręgowego należy stwierdzić, że uprzednia niekaralność oskarżonego nie powinna być traktowana, jako okoliczność łagodząca. Wszak obowiązkiem każdego obywatela jest przestrzeganie prawa i niepopełnianie przestępstw. To zachowanie zgodne z prawem jest normą, a nie czymś szczególnym, wyjątkowym, co winno być traktowane, jako zachowanie wymagające premiowania. Natomiast dostrzeżony winien być fakt, że oskarżony po raz pierwszy wszedł w kolizję z prawem i tę okoliczność ewentualnie można było wykorzystać, jako przemawiającą na jego korzyść.

Odnosząc się natomiast do zarzutu IV. wypada pokreślić, że Sąd Okręgowy w sposób przekonujący wyjaśnił powody, dla których uznał, że oskarżonemu należy wymierzyć karę 25 lat pozbawienia wolności. Akcentowane przez ten Sąd motywy działania oskarżonego i chęć zemsty na pokrzywdzonej (a zatem z niskich pobudek) za to, że nie chce być z nim oraz gotowa jest sobie ułożyć życie bez niego wskazuje na wysoki stopień zdemoralizowania sprawcy. Trafnie i jednoznacznie przeciwko oskarżonemu przemawiają także i te okoliczności, które wskazał Sąd Okręgowy, a związane z jego życiem przed popełnieniem zbrodni. Nie tylko fakt jego alkoholizowania się i wyrządzania krzywdy pokrzywdzonej, która mimo tego wielokrotnie dawała mu szansę i przyjmowała pod swój dach, ale także jego postawa wobec dzieci, które w sposób niebudzący wątpliwości przedstawiały go, jako postać rujnująca nie tylko życie ich matki, ale także ich własne, świadczą o tym, że jego właściwości osobiste, ale zwłaszcza postawa przed zabronią przemawiają przeciwko niemu. Jeśli przy tym Sąd ten miał na uwadze działanie oskarżonego z premedytacją, zaplanowanie tej zbrodni oraz sposób jej dokonania (atak nożem i zadanie kilkudziesięciu ciosów tym narzędziem) to w żadnym razie nie przekonują wywody apelującej o surowej, a tym bardziej rażąco surowej karze wymierzonej oskarżonemu. Pozbawił on życia jedyną życzliwą mu osobę, która mimo wielu jego słabości gotowa była dawać mu kolejną szansę na wspólne życie, z których tenże nie skorzystał. Jeśli przy tym Sąd Okręgowy mający bezpośredni kontakt z oskarżonym na kilku terminach rozprawy jego skruchę uznał za nieprawdziwą i płytką to te wrażenia mogły mieć i miały wpływ na ocenę jego postawy i wymierzoną karę.

Karę tę z pełnym przekonaniem akceptuje, jako sprawiedliwą Sąd Apelacyjny.

Ad V.

Odnośnie braku wskazania podstawy prawnej zasądzonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych zadośćuczynienia stwierdzić należy nietrafność tego zarzutu. W pkt III zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy podstawę prawną tego orzeczenia wskazał wprost i wymienił art. 46 § 1 k.k.

Natomiast nie przywołał w wyroku podstawy prawnej ustalenia należności zasądzonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych wynagrodzenia za ustanowienie przez nich pełnomocnika. Nie uczynił tego także w uzasadnieniu wyroku i rację w tym zakresie ma skarżąca. Rzecz jednak w tym, że to uchybienie Sądu I instancji nie mogło w żadnym razie wpłynąć na treść zapadłego orzeczenie w jego zasadniczej części, w której rozstrzygano o sprawstwie, winie i karze za zarzuconą oskarżonemu zbrodnię.

Ad VI.

Nie ma racji skarżąca podważając rozstrzygniecie Sądu meriti nakładającego na oskarżonego obowiązek zapłaty na rzecz oskarżycieli posiłkowych poniesionych przez nich kosztów ustanowionego pełnomocnika. Nie jest zrozumiałe odwoływanie się do reguł solidarności zobowiązanych, o których mowa we wskazanych przepisach k.c. Jeśli pełnomocnik oskarżycieli oświadczyła, że należność dla każdego z nich za ustanowienie pełnomocnika wynosiła 6.150 złotych, to oczywistym jest, że suma tych należności wynosiła 12.300 złotych i mieści się ona w granicach § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800, z p.zm.). Treść przepisu § 11 ust. 2 pkt 5) i 7) w powiązaniu z § 15 ust. 3 i § 17 tego aktu prawnego wskazuje, że wynagrodzenie którego zasądzenia od oskarżonego na rzecz każdego z oskarżycieli posiłkowych domagała się ich pełnomocnik pozostaje poniżej maksymalnej możliwej do ustalenia kwoty. Wszak minimalna stawka za reprezentację oskarżycieli posiłkowych przed Sądem Okręgowym to 1.200 złotych (§ 11 ust. 2 pkt 5). W związku z tym, że sprawa wymagała przeprowadzenia rozprawy opłata winna być ustalona w wysokości wyższej od stawki minimalnej (§ 15 ust. 3) zaś wobec tego, że rozprawa trwała dłużej niż jeden dzień stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20% (§ 17 pkt 1). Tym samym wysokość wynagrodzenia, którego każdy z oskarżycieli posiłkowych mógł domagać się od oskarżonego to: 1.300 złotych plus 80% za cztery odroczone terminy rozprawy, co daje 2.340 złotych pomnożone przez 6 (§ 15 ust. 3), a zatem 14.040 złotych (§ 17 pkt 2).

Kwota ta jest zdecydowanie wyższa od tej, której każde z oskarżycieli posiłkowych zażądało od oskarżonego i która została zasądzona przez Sąd I instancji.

Zarzut okazał się niezasadny.

Ad. VII.

Chybiony jest z powodów faktycznych tenże zarzut.

Przewód sądowy w tej sprawie został zamknięty 2 czerwca 2022 roku (k. 781, t. IV).

Podczas rozprawy, która odbywała się 5 maja 2022 roku, a zatem przed zamknięciem przewodu sadowego, pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych wystąpiła z wnioskiem o „(…)zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycieli zadośćuczynienie w kwotach po 100.000 zł.” (k. 752, t. IV).

Argumentacja więc zarzutu jest w tych okolicznościach zupełnie nietrafna.

Nawet jednak gdyby z postulatem zasądzenia zadośćuczynienia pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych spóźniła się, jak wynikać miałoby z zarzutu obrońcy oskarżonego, to i tak nieskuteczny musiałaby okazać się tenże zarzut, bowiem treść art. 46 § 1 k.k. wskazuje, że W razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; (podkreślenie SA).

Skoro więc Sąd meriti skazał oskarżonego i uznałby, że zachodzi konieczność wynagrodzenia krzywd pokrzywdzonym miałby prawo bez konieczności złożenia wniosku przez pokrzywdzonych do wydania orzeczenia o zadośćuczynieniu za doznaną krzywdę. Złożony po zamknięciu przewodu sądowego wniosek pokrzywdzonych mógłby być sygnalizacją potrzeby wydania takiego orzeczenia i stanowić o samodzielnej decyzji Sądu w tym zakresie.

Z tych dwóch powodów zarzut nie mógł w żadnym razie zostać uwzględniony.

Ad VIII.

Nie podzielono zastrzeżeń apelującej, iż zadośćuczynienie dla dwojga dzieci zamordowanej pokrzywdzonej jest rażąco wygórowane, a przez to doszło do obrazy prawa materialnego.

Przepis art. 46 § 1 k.k. ma charakter normy stanowczej, czyli zawiera nakaz określonego zachowania sądu, w przypadku wystąpienia przez pokrzywdzonego ze stosownym wnioskiem. Wymienia materialne i formalne przesłanki zasądzenia odszkodowania i zadośćuczynienia w związku z wyrządzeniem szkody lub krzywdy przestępstwem, za które sprawca został skazany. Jeśli wysokość odszkodowania limitowana jest wartością spowodowanej szkody to ocena rekompensaty za wyrządzoną krzywdę objęta jest sferą swobodnego uznania sędziowskiego. W konsekwencji obraza przedmiotowego przepisu w ogóle nie wchodzi w grę, skoro Sąd Okręgowy w Legnicy postąpił zgodnie z nakazem w nim zawartym.

Nie zaakceptowano twierdzenia skarżącej o nieadekwatnej, bo rażąco zawyżonej rekompensacie za wyrządzoną oskarżycielom posiłkowym krzywdzie. Wszak oboje pokrzywdzonych to młodzi ludzie na początku właściwie swej samodzielnej drogi życiowej. Ich związki z matką nie mogą być podważone twierdzeniem, że tylko ich zeznania na to wskazują. Nie sposób uznać, że potrzeba w tym celu jakichś innych szczególnych dowodów. Ich zeznania nie są przecież kwestionowane przez oskarżonego, nie postawiono takiego zarzutu w apelacji. Natomiast argumentacja Sądu Okręgowego obszerna, pogłębiona i racjonalna oraz przekonująca w żaden sposób nie została podważona przez apelującą. Utrata matki, która mogła ich wspierać choćby radą w dalszym dorosłym życiu czy nawet finansową bądź osobistą pomocą jest na tyle traumatycznym przeżyciem dla dzieci, że kwota zadośćuczynienia stanowi tylko namiastkę tego, co miałoby umniejszyć ich cierpienie, a na pewno nie może go zniwelować w pełni. Żadne wszak pieniądze nie wrócą tym młodym ludziom ich matki.

Zarzut jest oczywiście chybiony.

Wniosek

Wszystkie wnioski obrońcy oskarżonego okazały się niezasadne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski niezasadne z przyczyn podanych wyżej w części rozważającej zarzuty obrońcy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Błędna ocena stopnia szkodliwości społecznej czynu oskarżonego.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Orzeczenie o kosztach sądowych oparto na podstawie art. 624 § 1 k.p.k.. i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych tekst jednolity Dz. U z 1983 roku, Nr 49, poz. 223 z p.zm.). Należy bowiem mieć na uwadze że wobec oskarżonego wymierzona została bardzo surowa i długoterminowa kara pozbawienia wolności, a zatem jego możliwości finansowe na obecnym etapie postępowania są niewielkie i nie dają szans na pokrycie przez niego kosztów postępowania odwoławczego. Oskarżony, jako osoba pozbawiona wolności, a tym samym pozbawiona możliwości zarobkowania oraz nieposiadająca własnych dochodów nie będzie w stanie ponieść obciążeń materialnych związanych z postępowaniem odwoławczym, a więc wydatków i opłat.

7.  PODPIS

SSA Jerzy Skorupka SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Artur Tomaszewski

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego adwokat J. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

zmianę wyroku

.