Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 563/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 06 czerwca 2022 roku w sprawie sygn. akt. VII K 656/21.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy przepisu postępowania, a to art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodu z wyjaśnień oskarżonego i uznanie ich za niewiarygodne w części, w której tłumaczył, że nie miał świadomości co robi i był przekonany o prawidłowości swoich działań, co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, iż A. S. (1) działał wspólnie i w porozumieniu z innymi, nieustalonymi osobami, z zamiarem i chęcią wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd i doprowadzenia ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, co mogło mieć wpływ na treść orzeczenia co do sprawstwa oskarżonego w przypisanym mu czynie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesione przez skarżącego zarzut obrazy przepisów postępowania sprowadzający się do zanegowania oceny materiału dowodowego przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy, a w konsekwencji dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych, okazał się niezasadne.

Tytułem wstępu, odnosząc się do powyższego zarzutu - w ocenie sądu odwoławczego niezasadnego - nakreślić trzeba, że przekonanie sądu o wiarygodności określonych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów jedynie wtedy, gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowane w uzasadnieniu (tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11.04.2018 r., IV KK 104/18, opubl. Legalis). Pamiętać należy, iż konsekwencją zasady prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.) jest wymóg, aby ustalenia faktyczne, w oparciu o które następuje orzekanie, były udowodnione, tylko wówczas można przyjąć, że są one prawdziwe, czyli zgodne z rzeczywistością. Zobowiązuje ona organy procesowe do dołożenia – niezależnie od woli stron – maksymalnych starań i wyczerpania wszelkich dostępnych środków poznania prawdy. Organy procesowe w ramach swobodnej oceny dowodów są ustawowo zobligowane do ukształtowania przekonania dopiero na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenianych według zasad prawidłowego rozumowania z pełnym wykorzystaniem dostępnej wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Kodeks nie narzuca żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów i nie wprowadza różnic co do wartości poszczególnych dowodów. Zasada prawdy materialnej jest adresowana do wszelkich organów procesowych. Nie da się jednak zawsze bezwzględnie ustalić przebiegu zdarzenia, lecz niekiedy tylko w takim zakresie, na jaki zezwalają na to zebrane dowody oraz dostępna wiedza i ukształtowane na jej podstawie doświadczenie życiowe. W toku prowadzonych czynności uprawnione organy mają jednak obowiązek wnikliwego zbadania i uwzględnienia wszystkich okoliczności zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.). Wyrok musi być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych które go podważają. Pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności, mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy, stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 410 k.p.k. A zatem, wydanie przez sąd rozstrzygający wyroku skazującego w jakiejkolwiek sprawie, musi być logiczną konsekwencją przeświadczenia tegoż sądu, wynikającego ze swobodnej oceny dowodów, że wina została udowodniona w sposób przewidziany przepisami kodeksu postępowania karnego. Materiał dowodowy, na którym zostaje oparte skazanie, musi więc w sposób niebudzący najmniejszych wątpliwości potwierdzać prawdziwość przedstawionych zarzutów. Aby jednak sąd rozstrzygający mógł dojść do tego typu konkluzji, to jest do przekonania o prawdziwości przedstawionego danemu oskarżonemu zarzutu, musi uprzednio po pierwsze prawidłowo przeprowadzić postępowanie dowodowe, a po wtóre dokonać kompleksowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Ocena ta natomiast musi przez tenże sąd zostać przeprowadzona z uwzględnieniem obowiązujących w tym przedmiocie reguł postępowania i przy wzięciu pod uwagę całokształtu ujawnionego w sprawie materiału dowodowego. Nadto, w kontekście zarzutu powyższego zarzutu apelacyjnego wskazać należy, że zarzut odwoławczy błędu w ustaleniach faktycznych nie może polegać wyłącznie na polemice z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez sąd, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego, a co więcej, wskazywać musi na merytoryczną niesłuszność wniosków sądu I instancji wyprowadzonych z określonego materiału dowodowego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 .09.2019 r., I DO 39/19, opubl. Legalis). Skarżący nie może więc ograniczyć się do wskazania rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym ustalonym przez sąd a postulowanym przez niego, ale powinien wykazać, na czym polega błąd w ustaleniu stanu faktycznego. Może być on słuszny tylko wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie jest uzasadniony, gdy (jak w tym wypadku) sprowadza się do zakwestionowania stanowiska sądu czy do polemiki z jego ustaleniami. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu nie wystarcza do wniosku o popełnieniu przez sąd istotnego błędu ustaleń. Zarzut taki powinien wskazywać nieprawidłowości w rozumowaniu sądu w zakresie istotnych ustaleń, czego skarżący skutecznie nie czyni (tak też w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie, z dnia 14.11.2019 r., II AKa 143/19, Legalis; podobnie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie, z dnia 07.11.2019 r., II AKa 173/19, Legalis). A zatem, zestawiając powyższe postulaty z wywodami apelanta nie można zgodzić się z sugestią, jakoby Sąd Rejonowy poczynił błędne ustalenia faktyczne - w opisanym w skardze apelacyjnej zakresie - które rzekomo miały wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia.

W aspekcie powyższego, apelacja obrońcy oskarżonego nie wykazała w skuteczny sposób, aby rozumowanie Sądu meriti, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Zatem zarzut przedstawiony w apelacji - po jego gruntownej analizie i zestawieniu z zebranymi w sprawie dowodami - ma w istocie charakter polemiczny i opiera się wyłącznie na subiektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów. Nie można w żaden sposób podzielić twierdzenia skarżącego, jakoby Sąd Rejonowy dokonał dowolnej oceny wiarygodności zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Odnosząc się do szczegółów, wyeksponować należy, iż Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że oskarżony A. S. (1) w sposób czynny uczestniczył w procederze polegającym na odbieraniu przesyłek – paczek od osób pokrzywdzonych w niejasnych, budzących oczywiste wątpliwości, a wręcz „szemranych” okolicznościach. Bowiem miał świadomość, że o destynacji (miejscu docelowym) odbioru przesyłek informowano go na bieżąco w trakcie dojazdu. Przede wszystkim, ustosunkowując się do twierdzeń apelanta zauważyć też należy, iż oskarżony faktycznie czynił to wiedząc, że zlecenie obejmuje przewóz paczek. Twierdzenie, jakoby nie miał świadomości o bezprawności swego działania, a przede wszystkim, że nie miał wiedzy do dokonywania oszustwa wobec osób, od których odbierał paczki, słusznie zostało uznane przez Sąd meriti za nieprawdziwe. Zebrane w sprawie dowody przekonują, że oskarżony z premedytacją uczestniczył w przestępczym procederze i to w celu łatwego i szybkiego zarobku. Wszak podjął współpracę z nieznanym mu mężczyzną, który telefonicznie ustalił z nim warunki zatrudnienia, zaś oskarżony nie zweryfikował w żaden sposób, czy rzekoma firma kurierska, w której miał podjąć pracę istnieje rzeczywiście. Twierdzenie, jakoby oskarżony wykazał się daleko posuniętą ostrożnością i pytał, czy nie chodzi o narkotyki, a także, że uwierzył w „pomoc” ludziom starszym, jest wręcz absurdalne i w świetle sposobu działania oskarżonego zupełnie nielogiczne. W tym kontekście wyjaśnienia oskarżonego nie zasługują na przymiot wiarygodności. Nie można tracić z pola widzenia faktu, że od wielu lat w przestrzeni publicznej, w telewizji, gazetach i mediach społecznościowych podawane są informacje o różnych sposobach działania oszustów np. wyłudzeń na tzw. „wnuczka”, na tzw. „policjanta”. Tym samym, oskarżony będący mężczyzną w wieku 48 lat, a więc doskonale rozeznanym w istniejącej rzeczywistości winien bez trudu ocenić charakter swojej pracy, a co przekonuje, że w istocie wiedział na czym ma ona polegać. Co więcej, z opisu czynności wykonawczych oskarżonego w sposób oczywisty wynika sposób jego postępowania irracjonalny i pokrętny, przyjmowanie ustnych poleceń pobierania paczek od osób starszych z dużą ilością gotówki (w jednym przypadku oskarżony wprost przyznał, że widział pieniądze), w tym m. in. wyrzucanych przez okno. To wszystko jasno i precyzyjnie dowodzi, że oskarżony świadomie uczestniczył w seryjnych wyłudzeniach od osób starszych, działał realizując powierzoną mu rolę - kuriera. Nie jest wiarygodne jak twierdzi oskarżony, że nie wiedział w jakim procederze uczestniczy. Stenogramy rozmów telefonicznych - wbrew temu co usiłuje wykazać obrońca - nie świadczą tym samym bynajmniej o rzekomej niewiedzy oskarżonego. A zatem, okoliczność, iż oskarżony pozostawał w stałym kontakcie z rozmówcą, którego nie znał i który miał go szczegółowo instruować co do szczegółów kontaktów z osobami od których odbierał paczki nie przemawia za uznaniem, że nie miał wiedzy co do zawartości paczek. Tym bardziej, że jak sam oskarżony przyznał, miał kontaktować się z nim z innego telefonu do którego miał zakupione karty telefoniczne – rejestrowane na różne osoby (przy czym, na ich zakup otrzymał pieniądze). Co więcej, z wiarygodnych relacji W. F. i U. M. wynika, że ich matka A. F. rozmawiała z oskarżonym, któremu przekazała w paczce pieniądze i poprosiła go o pokwitowanie, a tenże powiedział wówczas, że pokwitowanie odbioru pieniędzy złoży policjant, który dzwonił. Rzeczywiście z relacji A. F. (vide k. 6-7) wynika jednoznacznie, że poprosiła oskarżonego o pokwitowanie (oskarżony przeczył, aby fakt ten miał w ogóle miejsce co nie jest zgodne z prawdą), a tenże wskazał wówczas, że przekaże je "pani Sierpień" (tak przedstawiła się K. F. – mężowi A. F. - osoba dzwoniąca do niego i małżonki informująca, że jest z komisariatu policji w S.). Co więcej pokrzywdzona w rozmowie z oskarżonym uzyskała od niego informację, że zaparkował swój samochód na innej ulicy, bo nie mógł znaleźć ulicy (...) (to kolejna okoliczność która wskazuje na świadomość uczestnictwa oskarżonego w przestępczym procederze, gdyż w istocie to na polecenie rozmówcy oskarżony zaparkował na innej ulicy). Powyższe oznacza wyraźnie i jednoznacznie, że oskarżony wiedział, co znajduje się w paczkach i wiedział, że oszukuje ludzi, którzy przekazywali mu pieniądze, a on następnie dostarczał je w ustalone telefonicznie miejsca i przekazywał nieznanym osobom. Treść rozmów (częściowo niezrozumiałych wypowiedzi) zarejestrowanych zatem m. in. w dniu 18 lipca 2018 roku (w tym z żoną pokrzywdzonego K. A. F.) nie deprecjonuje w żadnej mierze tej tezy. Podkreślić należy, że instruowanie oskarżonego przez nieznanego mężczyznę co do miejsca odbioru i dostarczenia przesyłek oraz ustawiczne, oraz kontrolowanie jego poczynań przez nieznajomego rozmówcę, nie oznacza też wcale, że jego rola sprowadzała się wyłącznie do nieświadomego akceptowania i wykonywania poleceń. Odbieranie paczek w kolejnych dniach odbywało się w absurdalnie nietypowych okolicznościach m. in. paczki były wyrzucane przez okna. W ocenie sądu odwoławczego oskarżony doskonale wiedział – uczestnicząc m. in. w odbiorze paczki w dniu 18 lipca 2018 roku i w kolejnych dniach opisanych w zarzutach - że w pakunkach znajdują się pieniądze, działał w zamiarze bezpośrednim, gdyż mając świadomość uczestnictwa w odbieraniu paczek osobom pokrzywdzonym i przekazywaniu ich z pieniędzmi nieznajomej osobie realizował znamiona przestępstwa oszustwa, gdyż obejmował swym zamiarem też skutek w postaci wyrządzenia szkody innym osobom.

Zauważyć nadto należy, iż współsprawstwo na gruncie art. 18 § 1 k.k. polega na tym, że osoby działają wspólnie i w porozumieniu do realizacji konkretnego przestępstwa. W przypadku oszustwa musi to być dodatkowo zachowanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wprowadzenia konkretnego podmiotu w błąd. Fundamentem współsprawstwa jest porozumienie przestępcze, którego treścią jest wspólne popełnienie konkretnego przestępstwa. Zawarte między współsprawcami porozumienie pozwala przyjąć, że dane przestępstwo jest ich wspólnym dziełem i pozwala pociągnąć do odpowiedzialności karnej każdego ze współsprawców za całość przestępstwa zarówno wtedy, gdy każdy z nich zrealizował wszystkie ustawowe znamiona danego czynu, jak i wtedy, gdy osobiście zrealizował tylko pewną ich część, a nawet wówczas, gdy nie wyczerpał żadnego z ustawowych znamion, ale przyczynił się znacznie do jego popełnienia. Podział ról w przestępczym przedsięwzięciu musi być dodatkowo bardzo precyzyjnie opisany, gdyż przyjmując koncepcję materialno-obiektywną współsprawstwa, współsprawcą odpowiedzialnym za całość jest także osoba, która od strony formalnej nie realizuje żadnego znamienia czynnościowego, ale jej wkład w realizację tego znamienia przez pozostałych jest tak istotny, że bez niego z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością do czynu nie doszłoby w ogóle lub w takim kształcie. Znamię współsprawstwa, jakim jest "wspólne i w porozumieniu wykonywanie czynu zabronionego” realizuje także ten współdziałający, który nie biorąc osobiście udziału w czynności sprawczej tego czynu, swoim zachowaniem zapewnia realizację uzgodnionego z tą osobą wspólnego przestępczego zamachu. Wkład w realizację znamienia skutkowego w ramach przyjętego między sprawcami działającymi w porozumieniu podziału ról, musi być jednak na tyle istotny, by można było przyjąć, że umożliwiał on, a nie tylko ułatwiał wykonanie wspólnego zamiaru (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.01.2022 r., III KK 116/20, Legalis). Określenie „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej” przesądza z jednej strony o charakterze tzw. przestępstwa kierunkowego, a jednocześnie jest znamieniem wiążącym się z wartościami ekonomicznymi, jak np. mienie. Pojęcie to stanowiące o celu działania sprawcy wypracowano w teorii i praktyce orzeczniczej na gruncie przepisów kodeksu karnego z 1932 r. (art. 264 § 1 k.k.), jako pojęcie szersze od zysku, obejmujące zarówno przysporzenie mienia obecne, jak i w przyszłości oraz spodziewane korzyści majątkowe. Innymi słowy, chodzi o ogólne polepszenie sytuacji majątkowej sprawcy tego przestępstwa. Użycie zwrotu „wyłudził” w opisie czynu przypisanego oskarżonemu jest znaczeniowo równorzędne z ustawowym zwrotem wskazującym na cel działania sprawcy, jakim jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Każdemu bowiem „wyłudzeniu” towarzyszy taki właśnie zamiar, zarówno wtedy, gdy sprawca działa, by osiągnąć korzyść majątkową dla siebie, jak wówczas, gdy dąży do osiągnięcia takiej korzyści dla kogoś innego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.12.2021 r., II KK 169/21, Legalis).

W aspekcie powyższego, Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że oskarżony A. S. (1) świadomie i w porozumieniu z innymi osobami brał udział w przestępczym przedsięwzięciu, tj. oszustwie "na policjanta" i „na wnuczka” (tak można określić w tym przypadku sposób działania sprawców, gdyż do pokrzywdzonych dzwoniły osoby podające się zarówno za osoby najbliższe, jak i funkcjonariuszy policji), a jego rola była istotna. A zatem, zachowanie oskarżonego naznaczone było świadomością i wolą realizacji porozumienia niezbędnego do przypisania mu współsprawstwa co do oszustw. Wbrew twierdzeniom, oskarżony z pewnością miał wiedzę, że uczestniczy w przedsięwzięciu nie będącym zgodnym z prawem, a mimo to nie wycofał się z niego i do końca wypełniał przekazywane mu polecenia. Biorąc pod uwagę powszechność przestępstw na tzw. „wnuczka” czy „policjanta”, nie sposób uznać, by nie zorientował się, że uczestniczy właśnie w przestępstwie oszustwa. Wszak odbierał pieniądze od starszych osób i przekazywał je de facto nieznanej osobie trzeciej. Został też zatrudniony przez osobę, której nigdy nie poznał, otrzymywał bardzo szczegółowe polecenia telefoniczne i z całą pewnością nie były to standardowe czynności kurierskie – brak jasnego wskazania odbiorcy pieniędzy, brak upoważnienia za strony pracodawcy, brak wystawienia jakiegokolwiek dokumentu odbioru przesyłki (w jednym z przypadków i to na początku przestępczego procederu osoba pokrzywdzona wprost poprosiła o pokwitowanie, ale to nie powstrzymało oskarżonego od dalszych bezprawnych działań). Co więcej oskarżony, dzieląc się informacjami o swojej pracy, był informowany przez żonę o jej wątpliwościach co do legalności tego zatrudnienia i jak stwierdził nie interesowało go, że jego praca w tym charakterze jest bardzo dziwna bo ważne były pieniądze, a więc miał świadomość co do charakteru czynu głównego sprawcy oraz świadomość swojej roli w procederze.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu ewentualnie o przyjęcie, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał dyspozycję art. 292 § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej.

Ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd Rejonowy jest wszechstronna, pełna, logiczna i wsparta zasadami doświadczenia życiowego, a więc odpowiada w pełni wymogom nałożonym przez reguły z art. 7 k.p.k. i stąd też sąd odwoławczy zwolniony był od drobiazgowego odnoszenia się do zarzutów apelacji, kwestionujących w rzeczywistości taką ocenę. W takim wypadku wystarczające było więc wskazanie głównych powodów niepodzielenia zarzutów apelacji, przy jednoczesnym odesłaniu do szczegółów uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 03.09.2021 r., III KK 264/21, Legalis; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26.07.2016 r., II KK 196/16, Legalis).

3.2.

Z uwagi na treść i związek zarzutów podniesionych w apelacji prokuratora:
- obraza prawa materialnego a mianowicie art. 33 § 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy właściwa ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oparta na przesłankach przewidzianych przez ustawodawcę w art. 115 § 4 k.k. działania oskarżonego w celu uzyskania korzyści majątkowej winna skutkować orzeczeniem także kary grzywny obok kary pozbawienia wolności;
- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia polegający na stwierdzeniu podstaw do zwolnienia A. S. (1) w całości od kosztów sądowych poniesionych przez Skarb Państwa w przedmiotowej sprawie, podczas gdy z okoliczności sprawy wynika, że oskarżony posiada możliwości ich uiszczenia,
zostaną one rozpoznane łącznie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do powyższego zarzutu w pierwszej kolejności należy wskazać, że zarzut obrazy prawa materialnego może być zasadny tylko wówczas, gdy dotyczy zastosowania lub niezastosowania przepisu zobowiązującego sąd do jego bezwzględnego respektowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.04.1977 r., I KR 65/77, OSNPG 1977, Nr 10, poz. 90). Obrazą prawa materialnego będzie niezastosowanie instytucji materialnoprawnych dotyczących środków reakcji karnej o charakterze obligatoryjnym, np. nadzwyczajnego złagodzenia lub obostrzenia kary, czy obligatoryjnego orzeczenia o dozorze ( D. Świecki, w: Świecki, KPK. Komentarz, t. 2, 2017, s. 150). Tym samym, obrazy prawa materialnego nie stanowi samo nieskorzystanie przez sąd z fakultatywnie przewidzianych rozstrzygnięć (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.02.2007 r., IV KK 234/06, Legalis, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26.02.2007 r., IV KK 41/07, OSProk. i Pr. 2007, Nr 9, poz. 14). Jeżeli ustawa stwarza tylko możliwość (ustawodawca używa zwrotu "sąd może") zastosowania określonego przepisu prawa materialnego (np. w przedmiocie orzeczenia grzywny obok kary pozbawienia wolności, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął – art. 33 § 2 k.k.), to przez niezastosowanie tego przepisu sąd nie dopuszcza się "obrazy" przepisu prawa materialnego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21.12.2006 r., V KK 368/06, Legalis). W takim przypadku mogą występować warunki do stawiania wyrokowi zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku lub w pewnych sytuacjach rażącej niewspółmierności wymierzonej kary (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.04.1977 r., I KR 65/77, OSNPG 1977, Nr 10, poz. 90). A zatem, charakteru normy prawnej, której naruszenie może stanowić podstawę zarzutu obrazy prawa materialnego, nie ma przepis art. 33 § 2 k.k.

A zatem na gruncie przedmiotowej sprawy nie doszło do obrazy przepisów prawa materialnego poprzez zaniechania orzeczenia wobec oskarżonego na podstawie art. 33 § 2 k.k. kary grzywny.

Wbrew stanowisku apelującego Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił również okoliczności warunkujące zwolnieni oskarżonego od kosztów sądowych (a zatem od opłaty oraz od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania). Zważywszy bowiem na okoliczność, że oskarżony pracuje jako portier z uposażeniem miesięcznym w wysokości 1550 złotych, nie posiada żadnego majątku ruchomego, zaś na współwłasność posiada mieszkanie oraz garaż, a także fakt, że ma na utrzymaniu jedną osobę, to rzeczywiście jego stosunki rodzinne, majątkowe ora możliwości zarobkowe w kontekście jednocześnie konieczności naprawienia szkody osobom pokrzywdzonym w kwocie 54.000 złotych, uzasadniają przekonanie, że nie uiści on dodatkowych należności sądowych i nie będzie można ich ściągnąć w drodze egzekucji. Mając powyższe na względzie, Sąd meriti słusznie odstąpił od zasądzenia kosztów, gdyż ich uiszczenie byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów (art. 624 § 1 k.p.k.).

Wniosek

Wniosek o zmianę wyroku poprzez wymierzenie A. S. (2) w oparciu o treść art. 33 § 2 k.k. obok kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności kary 150 stawek dziennych przy przyjęciu wysokości stawki dziennej na kwotę 20 złotych, a nadto zasądzenie na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych szczegółowo powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 06 czerwca 2022 roku w sprawie sygn. akt. VII K 656/21.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok słuszny, apelacje obrońcy oskarżonego oraz prokuratora niezasadne.

Zarzuty apelacyjne skarżących nie zasługują na uwzględnienie. Kontrola instancyjna wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji zainicjowana wniesionymi przez prokuratora i obrońcę oskarżonego apelacjami wykazała, iż Sąd meriti, na gruncie prawidłowo poczynionych ustaleń faktycznych w zakresie zdarzeń objętych aktem oskarżenia, wyciągnął słuszne wnioski co do tego, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przypisanych mu przestępstw. W tych też okolicznościach, zważając na okoliczności przedmiotowej sprawy, orzeczenie kary w postaci określonej przez Sąd Rejonowy będzie stanowiło dla oskarżonego wymierną i odczuwalną dolegliwość wpływającą na zmianę jego postawy i skłaniającą go do przestrzegania w przyszłości społecznie akceptowanych norm zachowania, a jednocześnie zaspokoi społeczne potrzeby poczucia sprawiedliwości – w szczególności uwidoczni, iż lekceważenie norm prawnych zawsze będzie wiązało się z odpowiednio dostosowaną do wagi tego czynu reakcją karną.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Biorąc pod uwagę sytuację osobistą i majątkową oskarżonego A. S. (1), a także konieczność naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych w kwocie 54.000 złotych, Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), zwolnił go od uiszczenia opłaty za drugą instancję oraz od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego A. S. (1).

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 06 czerwca 2022 roku w sprawie sygn. akt. VII K 656/21.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Piotrkowie Trybunalskim.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 06 czerwca 2022 roku w sprawie sygn. akt. VII K 656/21.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana