Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IV Ka 1018/22

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2022 r.

4Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

1Przewodniczący:

1SSO Ewa Rusin

1Protokolant:

1Magdalena Telesz

przy udziale oskarżyciela skarbowego M. P. za Naczelnika Urzędu Skarbowego w K.

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2022 r.

6sprawy A. W.

7córki J. i H. z domu P.

8urodzonej (...) w D.

9oskarżonej o czyn z art. 56 § 2 k.k.s.

10na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

11od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

12z dnia 20 lipca 2022 r. sygnatura akt II K 1419/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przypisany oskarżonej czyn kwalifikuje z art. 56 § 2 k.k.s.;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w postępowaniu apelacyjnym, w tym wymierza 100 złotych opłaty.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1018/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 20 lipca 2022r. sygn. akt II K II K 1419/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ obrońca

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. W.

Oskarżona nie był dotychczas karana sądownie.

Zapytanie o karalność – dane według stanu na 15.11.2022r.

267

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. obrazy przepisów prawa materialnego, t.j. art 56 § 2 k.k.s. i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie art. 41 § 1 k.k.s. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1

k.k., poprzez:

a) błędne przyjęcie, że oskarżonej można zarzucić popełnienie przestępstwa przewidzianego w tym przepisie i przypisać oskarżonej winę za nie, pomimo powierzenia prowadzenia obsługi księgowej podmiotowi zewnętrznemu;

b) błędne uznanie, że działanie oskarżonej polegające na tym, że podała nieprawdę w złożonej do Urzędu Skarbowego w K. w dniu 29.06.2015 r. korekcie zeznania podatkowego PIT-36L za 2014 r. wpisując zaniżoną wartość przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej oraz zaniżając dochód z działalności gospodarczej, przy czym podanie nieprawdy w zeznaniu PIT-36L za 2014r. było wynikiem nierzetelnie prowadzonej podatkowej księgi przychodów i rozchodów za 2014 r., w sytuacji, gdy zarówno zeznanie podatkowe za rok 2014, jak i jego korekta zostały merytorycznie przygotowane i podpisane przez księgowego, doradcę podatkowego - A. Ż., któremu oskarżona powierzyła prowadzenie księgowości, które obejmowało m.in. (zgodnie z umową, protokołem badania ksiąg oskarżonej za rok 2014, wyjaśnieniem oskarżonej, zeznaniem świadka A. Ż.) prowadzenie przez doradcę ewidencji podatkowych oskarżonej, sporządzanie deklaracji podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku VAT, a z dokumentów wynika, że to księgowy prowadził księgi przychodów i rozchodów oskarżonej (oraz jej byłego męża) od 2001 r., także w roku 2014, oraz wypełnił ww. dwa dokumenty, co nie wypełnia znamion przestępstwa z art. 56 § 2 k.k.s.;

2. naruszenia przepisów prawa procesowego, mające wpływ na treść wyroku, a to:

a) art. 4, 7, 410 i 424 § 1 pkt 1 k.p.k., wyrażającą się w niezgodnym z zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego i logiki oceny dowodów, uwypuklającej okoliczności dla oskarżonej niekorzystne z pominięciem tych, które świadczą na jej korzyść, jak również rozstrzyganiu na niekorzyść oskarżonej wszystkich pojawiających się w sprawie wątpliwości, w szczególności naruszenia przepisów polegające na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów, przez dowolne wnioskowanie o umyślnym działaniu oskarżonej, a w konsekwencji uznanie jej za winną popełnienia przestępstwa z art. 56 § 2 k.k.s., pomimo:

• braku wykazania, że oskarżona składając organowi podatkowemu zeznanie roczne i korektę zeznania podatkowego PIT-36L za 2014 r. (podpisał i złożył ją, jak i zeznanie roczne, księgowy oskarżonej) podała nieprawdę, bowiem w postępowaniu karnym nie zostały zgromadzone faktury VAT, oraz inne dokumenty księgowe, na podstawie których prowadzono księgi przychodów i rozchodów, oraz składano zeznanie roczne i korektę do niego (za 2014 rok), z których oskarżyciel wywodzi zarzut, a co stanowić winno podstawę orzeczenia, tym samym nie sposób uznać, że oskarżona podała nieprawdę, skoro brak jest poddania ocenie zdarzeń oraz dokumentów je potwierdzających, na podstawie których oskarżyciel, a następnie Sąd, mógł dokonać porównania danych i stwierdzić, że dane z zeznania rocznego, korekty do niego, nie zgadzają się z wartościami wskazanymi na fakturach VAT lub innych dokumentach, za którą to czynność nie można uznać wymienienia ich w uzasadnieniu decyzji podatkowej, bowiem nie zostały poddane postępowaniu dowodowemu i ocenie Sądu, który przyjął zarzuty i twierdzenia oskarżyciela bez poczynienia jakichkolwiek własnych ustaleń, mających zmierzać do oceny, czy doszło do księgowania zdarzeń, niemających potwierdzenia w rzeczywistości. A których ujawnienie w niniejszym

postępowaniu było niezbędne dla ewentualnej możliwości przypisania oskarżonej odpowiedzialności karnej oraz poprzez

dokonanie oceny dowodu z zeznań księgowego, doradcy podatkowego - A. Ż., bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego, a w konsekwencji uznanie ich za spójne i wiarygodne, w sytuacji gdy jedynie w sposób pozorny korespondują one z wyjaśnieniem oskarżonej i stanem sprawy, nie jest bowiem możliwym, by:

> doradca podatkowy, prowadzący obsługę księgową firmy oskarżonej oraz S. L. (byłego już męża oskarżonej), od 2001 roku nie miał wiedzy o rozliczeniach pomiędzy stronami w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, by nigdy nie interesował się tym, prowadząc księgi przychodów oraz rozchodów obu stron przez kilkanaście lat;

> doradca podatkowy „ślepo" księgował dostarczone dokumenty, zwłaszcza że za bezsporne Sąd uznał okoliczność „wyrzucenia" oskarżonej z domu przez jej męża w 2014 r., oraz stwierdzony prawomocnym wyrokiem Sądu karnego fakt znęcania się nad oskarżoną przez jej ówczesnego męża, fakt zatajania przed nią dokumentów przez S. L., który zaprzestał respektowania dotychczas ustalonych między małżonkami zasad prowadzenia przez nich działalności gospodarczych, co miało miejsce właśnie w roku 2014 r., a w konsekwencji trudno dać wiarę, że księgowy w 2014 r„ któremu dokumenty do obu działalności gospodarczych w 2014 r. dostarczały już obie strony osobiście, będące w głębokim konflikcie (raz świadek wskazuje, że dokumenty przekazywała jedynie oskarżona, a dalej „Ja od każdego z nich z osobna otrzymywałem faktury, wydruki z kas fiskalnych i to była dla mnie podstawa do rozliczeń"), nie miał wiedzy, jakie zasady mieli małżonkowie przy podziale zysków, przyjmowaniu opłat od gości, by księgowy nie pytał stron na jakich zasadach obydwoje księgują zaliczki od gości, i by bezrefleksyjnie ujmował te same zdarzenia przez kilkunastoletni okres prowadzenia księgowości obu firm w dwóch księgach rachunkowych;

> księgowy, który dokładnie w tym samym okresie zajmował się prowadzeniem ewidencji podatkowej i wyliczaniem podatków dla S. L. nie wyjaśnił, dlaczego sporządził oraz podpisał korektę zeznania rocznego oskarżonej w 2014 r.;

> nie odnieść się do oceny faktu braku posiadania przez oskarżoną wiedzy specjalistycznej na jej korzyść, w sytuacji, gdy oskarżona nie czuła się kompetentna w zakresie rachunkowości i prawa podatkowego, dlatego też zdała się na pomoc profesjonalisty korzystała z fachowego doradztwa księgowego, który to księgowy sporządzał wszelkie deklaracje podatkowe oskarżonej, w tym te dotyczące podatku dochodowego i jego korekty za 2014 rok i samodzielnie decydował czy też jego pracownicy o właściwym zakwalifikowaniu zdarzeń gospodarczych dla celów tego podatku. Czego Sąd nie wziął pod uwagę, oskarżona nie posiada odpowiedniej wiedzy pozwalającej na weryfikację sporządzonego przez księgowego zeznania rocznego i korekty deklaracji rocznej za 2014 r, a księgowy nie przekazał oskarżonej, iż ma jakiekolwiek wątpliwości co do skutków podatkowych przeprowadzanych przez oskarżoną transakcji gospodarczych, a wobec prowadzenia księgowości obu firm w przypadku rzekomego braku rzetelności dokumentów, winien mieć takowe wątpliwości, zwłaszcza, że prowadził księgowość dla obu firm jednocześnie od 2001 r., w związku z czym winien zapoznać się co najmniej z podstawowymi ustaleniami pomiędzy stronami, które księgował przez kilkanaście lat, oraz co najmniej informować oskarżoną o takiej sytuacji, że zaliczki od klientów były księgowane jednocześnie na poczet działalności oskarżonej, jak i działalności męża oraz sugerować, że dokumenty oskarżonej są nierzetelne, niewłaściwie prowadzone, przy czym księgowy samodzielnie decydował o właściwym zakwalifikowaniu zdarzeń gospodarczych dla celów tego podatku, co stanowi o co najmniej szeregu zaniedbań ze strony księgowego, przy czym wbrew temu co twierdzi księgowy, dokonując korekt u S. L. po kontroli urzędu skarbowego, mimo istnienia tajemnicy jak wskazał, mógł poinformować oskarżoną o samym fakcie dokonania korekt, przy czym należy mieć na względzie, że o ile dokonano korekt w działalności S. L., Sąd winien był zbadać, czy wobec tego dokumenty rachunkowe oskarżonej nie stanowią potwierdzenia zdarzeń, mających odzwierciedlenie w rzeczywistości, oraz polegające na:

bezpodstawnym przeniesieniu ustaleń organów podatkowych i jednego z orzeczeń WSA w sposób bezpośredni na swoje ustalenia, w sytuacji, gdy nie powinny być one wyłączną podstawą do przypisania odpowiedzialności karnoskarbowej oskarżonej, bowiem schemat ustalenia odpowiedzialności podatnika za należyte uregulowanie zobowiązania podatkowego nie jest tożsamy ze schematem ustalania odpowiedzialności tego samego podatnika za popełnione przestępstwo skarbowe; błędnym przyjęciu, nie mającym oparcia w materiale dowodowym, iż oskarżona, jej były mąż, a także doradca podatkowy potwierdzili, iż między małżonkami nie było ustalonych jasnych zasad podziału obowiązków przy prowadzeniu obu działalności gospodarczych, jasnych zasad księgowania zakupów, zaliczek, opłat od gości i dopóki oboje małżonkowie godzili się na taki stan rzeczy, te "zwyczaje" nie rodziły problemów podatkowych, sprzecznie stwierdzając, że z uwagi na fakt znęcania się nad oskarżoną przez ówczesnego męża, zatajania przed nią dokumentów przez S. L., który zaprzestał respektowania dotychczas ustalonych między małżonkami zasad prowadzenia przez nich działalności gospodarczych w roku 2014 r., a jednocześnie nieprawidłowym ustaleniu, że te „zwyczaje" zostały przyjęte przez oskarżoną, która „de facto prowadziła oba przedsiębiorstwa" na jednej nieruchomości, co uniemożliwiło rzetelne ustalenie wymiaru podatku przez doradcę podatkowego a oskarżona w pełni to akceptowała osiągając przy tym wymierną korzyść w postaci zaniżonego podatku od osób fizycznych, w sytuacji gdy z zeznań świadków i wyjaśnienia oskarżonej, oraz z dokumentacji wynika, że strony prowadziły odrębnie działalności na dwóch nieruchomościach, i prowadzą je nadal, ustaleń i zasad S. L. nie kwestionował, a księgowy z pewnością musiał być z nimi zaznajomiony; przypisaniu oskarżonej winy, bez oceny jej zamiaru w popełnieniu zarzucanego jej czynu wyłącznie na podstawie dwóch decyzji organów oraz jednego orzeczenia WSA, tj. nieprawomocnych orzeczeń, z których nie wynika odpowiedzialność karnoskarbowa oskarżonej, oraz z samego faktu rzekomego zaistnienia znamion strony podmiotowej i przedmiotowej danego czynu (mimo podpisania deklaracji oraz korekty nie przez samą oskarżoną), bez przywołania jakichkolwiek dowodów potwierdzających tezę o umyślnym działaniu, bez wskazania, jakiego rzekomo zamiaru (bezpośredniego czy ewentualnego) Sąd dopatruje się u oskarżonej, a brak jest dowodów, które mogłyby stanowić o zamiarze umyślnym oskarżonej, bez uwzględnienia ewentualnego błędu, jako okoliczności wytaczającej odpowiedzialność karną; w konsekwencji na bezpodstawnym ograniczeniu się przez Sąd do stwierdzenia, że „mając na względzie wyżej wskazane argumenty Sąd uznał, iż wina oskarżonej A. W. nie budzi wątpliwości {...)", które to argumenty wynikają z kilku błędnych ustaleń faktycznych oraz lakonicznego stwierdzenia, że ustalenia z postępowania podatkowego są prawidłowe, pomimo że nie przeprowadzono postępowania dowodowego, postępowanie podatkowego nie zostało zakończone, a Sąd sam stwierdził, że WSA nie jest w stanie jednoznacznie ustalić kwoty uszczuplenia podatku, WSA uchylił decyzje organów w całości, nie w części, co zaskutkowało brakiem zastosowania art 5 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.;

uznaniu, że długoletnie postępowanie skarbowe przekonuje Sąd, iż wina oskarżonej nie była oczywista i wymagała wielu czynności dowodowych, aby ostatecznie ustalić, iż doszło do naruszenia przepisów karnoskarbowych, przy czym nie przeprowadzeniu postępowania dowodowego zmierzającego do kategorycznego wniosku, że oskarżona jest winna umyślnego popełnienia przestępstwa; nie daniu wiary wyjaśnieniom oskarżonej w zakresie braku umyślności swojego działania i twierdzeń, t.j. że to doradca podatkowy - do którego miała pełne zaufanie - złożył w jej imieniu kwestionowaną deklarację podatkową i była przekonana o jej rzetelności, czyli zgodności ich treści ze stanem faktycznym, mimo przyznania przymiotu wiarygodności jej wyjaśnieniom, w sytuacji gdy oskarżona wyjaśniła, że była przekonana, że prowadzi firmę zgodnie z obowiązującymi przepisami, a prowadzenie działalności w zakresie księgowości powierzyła profesjonalnemu podmiotowi księgowemu;

braku wyprowadzenia z całokształtu materiału dowodowego wniosku, że w toku postępowania nie wykazano, aby przyczyny ewentualnych nieprawidłowości spowodowane były działaniem księgowego, przy czym brak jest prowadzenia postępowania dowodowego co do świadomości księgowego - umyślnego podania danych obiektywnie nieprawdziwych oraz niewłaściwe udokumentowanie danych wprowadzanych do urządzeń księgowych, będących źródłem danych wprowadzanych do deklaracji podatkowych;

pominięciu przez Sąd przy ocenie winy oskarżonej, iż oskarżona w okresie, którego dotyczy to postępowanie była ofiarą przemocy psychicznej i fizycznej ze strony byłego męża, którego reakcją na skazanie mogło być celowe utrudnianie byłej żonie rzetelnego prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, tak aby narazić ją na kontrole skarbowe, a następnie postępowanie karnoskarbowe, a sprzecznie uznanie jej za winną popełnienia zarzucanego jej czynu;

pominięciu przez Sąd oceny zamiaru oskarżonej w osiągnięciu korzyści majątkowej -narażeniu Skarbu Państwa na uszczuplenie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014r.;

nieuwzględnieniu wszystkich okoliczności dotyczących świadomości oskarżonej w czasie popełnienia przypisanego jej zaskarżonym wyrokiem czynu, jako że oskarżona nie obejmowała swoją świadomością faktu, że rzekomo popełnia przestępstwo; przedkładając swoje dokumenty do dokumentacji księgowej, w oparciu o które te dokumenty księgowy sporządził zeznanie roczne oraz korektę zeznania, i nie miała świadomości, że będą w przyszłości jakiekolwiek problemy z organami skarbowymi;

• braku zwrócenia uwagi, że organ dokonał nadużycia prawa - nadużył swojej kompetencji wszczynając postępowanie karnoskarbowe w celu innym, aniżeli cel tego postępowania, tj. wyłącznie po to, aby zawiesić bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, co organ uczynił pod koniec roku, w którym upłynąłby termin przedawnienia, gdyż organ nie wszczął postępowania w momencie, w którym stwierdzono rzekomo wadliwe prowadzenie ksiąg rachunkowych przez oskarżoną, czyli w okresie sporządzenia protokołu badania ksiąg w 2017 roku, a tylko po to by zawiesić bieg terminu przedawnienia na wypadek gdyby na skutek długotrwałego postępowania podatkowego organ musiałby umorzyć postępowanie, albowiem zapłata podatku nastąpiła w trybie przymusowej egzekucji administracyjnoprawnej, i na wypadek korzystnego rozstrzygnięcia dla oskarżonej będzie podlegała zwrotowi, tj. sprzecznie z art. 70 § 1 w zw. z art. 70 § 6 pkt 1 wzw. z art. 70c o.p. w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 i art. 1 § 3 k.k.s., i wadliwe ich zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego części dyspozytywnej wyroku, co w efekcie doprowadziło do niezasadnego uznania oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu, jako rzekomego sprawcy przestępstwa, podczas gdy przypisane jej zachowania, których emanację stanowi opis czynu, nie zawierają znamion ustawowych ww. przestępstwa;

b) art. 8 § 1 k.p.k., polegające na braku samodzielności jurysdykcyjnej Sądu I instancji poprzez przyjęcie za własnych, ustaleń organów administracji wyrażonych w decyzjach w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz orzeczenia WSA, w sytuacji, gdy brak jest istnienia w obrocie prawomocnej decyzji, a z całą stanowczością należy przeciwstawiać się automatycznemu przenoszeniu tych decyzji na grunt odpowiedzialności karnej oskarżonej i ferowania w oparciu tylko o nie o sprawstwie oskarżonej, zwłaszcza że ustalenia organów, a dalej Sądu oparte są głównie o zeznania S. L., którego zeznaniom Sąd w tym postępowaniu kategorycznie nie dał wiary. Tak samo przykładowo przyjmując ustalenie organu, że pozyskane w wyniku wystąpień do kontrahentów oskarżonej faktury, a nieuzyskane od niej, wynikają z jej celowego działania, podczas gdy Sąd przyznał, że brak posiadania dokumentów spowodowany jest działaniem S. L., tj. bezprawnym ukrywaniu przez niego dokumentów z działalności oskarżonej;

c) art. 8 § 1 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez oparcie wyroku w szczególności na dowodach w postaci decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w K., decyzji Dyrektora (...)we W., wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W., podczas gdy Sąd nie powinien być związany ustaleniami organu podatkowego, a w postępowaniu karnym nie przeprowadzono bezpośredniego, własnego postępowania dowodowego, nie zgromadzono faktur, nie przedstawiono innych czynności prawnych, nawet korekty przedmiotowego zeznania rocznego za 2014 r., ksiąg przychodów i rozchodów za 2014 r., z których miałaby wynikać umyślność działania oskarżonej w zarzucanym jej czynie, stanowiących podstawę wydania tychże decyzji. Oskarżyciel nie udowodnił, że dokumenty księgowe nie odzwierciedlały rzeczywistego stanu rzeczy oraz na czym konkretnie w odniesieniu do każdej czynności, ta nieprawidłowość miałaby polegać, że przykładowo całość przychodu, która rzekomo nie została ujęta w ewidencji przez oskarżoną, stanowi przychód z jej działalności, bez rozważenia, czy nie stanowił on przychodu S. L., zatem wyrok oparto na niepełnym, niewłaściwie zgromadzonym materiale dowodowym;

d) art. 167 k.p.k., polegające na nieprzeprowadzeniu dowodu z akt postępowania podatkowego, które to naruszenie w sposób oczywisty wpływa na treść wyroku, który został oparty na niepełnym materiale dowodowym, co nie mogło doprowadzić do wykazania umyślności działania oskarżonej.

W konsekwencji powyższych naruszeń prawa procesowego, oskarżona zarzuca także błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia, polegający na bezpodstawnym przyjęciu, że:

a) oskarżona, jej były mąż, a także doradca podatkowy potwierdzili, iż między małżonkami nie było ustalonych jasnych zasad podziału obowiązków przy prowadzeniu obu działalności gospodarczych jasnych zasad księgowania zakupów, zaliczek, opłat od gości i dopóki oboje małżonkowie godzili się na taki stan rzeczy, te "zwyczaje" nie rodziły problemów podatkowych, a oskarżona „de facto prowadziła oba przedsiębiorstwa" na jednej nieruchomości, w sytuacji gdy z zeznań świadków i wyjaśnienia oskarżonej, oraz z dokumentacji wynika, że strony prowadziły odrębnie działalności gospodarcze na dwóch nieruchomościach, i prowadzą je nadal, ustaleń rozliczeń S. L. nie kwestionował, a księgowy z pewnością musiał być z nimi zaznajomiony;

b) doradca, a nie oskarżona, sporządził dokument - korektę deklaracji, na podstawie dokumentacji księgowej, którą dostarczała mu oskarżona i gdyby dysponował rzetelnie prowadzoną księgą nie doszłoby do złożenia korekty zawierającej zaniżony dochód z działalności gospodarczej, w sytuacji gdy to księgowy prowadził księgę przychodów i rozchodów oskarżonej i nie zgłaszał jej żadnych nieprawidłowości, mimo posiadania wiedzy co.do charakteru i sposobu prowadzenia działalności gospodarczej oskarżonej i S. L. oraz podziału pomiędzy nimi zysków z tych działalności;

c) oskarżona, jej były mąż, a także doradca podatkowy potwierdzili, iż między małżonkami nie było ustalonych jasnych zasad podziału obowiązków przy prowadzeniu obu działalności gospodarczych jasnych zasad księgowania zakupów, zaliczek, opłat od gości i dopóki oboje małżonkowie godzili się na taki stan rzeczy, te "zwyczaje" nie rodziły problemów podatkowych, jednocześnie sprzeczne uznanie, że oskarżona została wyrzucona z domu przez ówczesnego męża, który zatajał przed nią dokumenty, i który zaprzestał respektowania dotychczas ustalonych między małżonkami zasad prowadzenia przez nich działalności gospodarczych, co miało miejsce właśnie w roku 2014 r., czyli przyznał, że strony miały wiedzę co do ww. zasad;

d) oskarżona w pełni akceptowała „zwyczaje", które wbrew ustaleniom Sądu nie były przyjęte jednostronnie przez oskarżoną, przy prowadzeniu de facto obu przedsiębiorstw, osiągając przy tym wymierną korzyść w postaci zaniżonego podatku od osób fizycznych, bez wskazania na okoliczności, które prowadziłyby do takiego ustalenia;

e) księgi rachunkowe były prowadzone nierzetelnie, co w konsekwencji doprowadziło do uznania oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu;

f) oskarżona zarzucanym czynem naraziła Skarb Państwa na uszczuplenie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014 r. w wysokości nieprzekraczającej kwoty 16 883 zł (której wysokości nie jest w stanie obecnie określić WSA), i winna ponosić odpowiedzialność za czyn opisany w zarzucie, podczas gdy osobą tu faktycznie odpowiedzialną była osoba, której zlecono prowadzenie jej księgowości; co doprowadziło do nieprawidłowego zastosowania przez Sąd I instancji przepisów art. 41 § 1 k.k.s. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art, 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. i warunkowego umorzenia postępowanie karnego, podczas gdy przypisane jej zachowania, których emanację stanowi opis czynu, nie zawierają znamion ustawowych ww. przestępstwa

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacyjne - mimo ich obszerności – nie okazały się trafne.

To zarzuty o charakterze tzw. mieszanym, począwszy od obrazy prawa materialnego art. 56 § 2 kks przez uchybienia proceduralne prowadzące do błędnych ustaleń faktycznych.

Ponieważ podniesione uchybienia prawa procesowego z art. 438 pkt. 2) kpk w zakresie art. 4, 7, 410 i 424 § 1 pkt 1 kpk art. 8 § 1 kpk czy art. 167 kpk wedle apelującego obrońcy miały skutkować błędnymi ustaleniami faktycznymi i w konsekwencji wadliwym uznaniem sprawstwa i zawinienia oskarżonej, to wszystkie zarzuty apelacyjne zostaną omówione łącznie.

W pierwszej kolejności wypada przypomnieć, iż obraza prawa materialnego polega na tym, że do prawidłowo skonstruowanego stanu faktycznego sąd zastosował przepis, choć tego nie mógł zrobić, bądź też mimo tego, że był zobowiązany dany przepis zastosować, tego nie uczynił. Takie okoliczności w niniejszej sprawie nie występują.

Po drugie, zarzut obrazy przepisów procedowania z art. 438 pkt 2) kpk może dotyczyć jedynie niezgodności przebiegu postępowania z wymogami prawa procesowego poprzez zaniechane wypełnienia konkretnych nakazów lub naruszenie zakazów proceduralnych, ewentualnie przepisów dotyczących samego orzekania, czy konstruowania orzeczenia. (vide: wyrok SN z dnia 8 września 2009 r., WA 26/09, OSNwSK 2009/1/1844), która to obraza przepisów nadto musi skutkować wpływem na treść wyroku. Takie błędy w badanej sprawie także nie wystąpiły.

Które okoliczności procedowania sądowego miałyby nastąpić z obrazą art. 4 kpk, tego apelujący nie wykazał. Nie znajdują potwierdzenia także zarzuty obrazy art. 8 § 1 kpk i art. 167 kpk, skoro materiał dowodowy jest kompletny i przez to wystarczający do prawidłowego wyrokowania.

W odniesieniu do prawidłowości sądowej oceny dowodów zarzuty apelacji nie przekonują, by nastąpiła ona z obrazą prawa procesowego art. 7 kpk. Uznanie - przy zastosowaniu kryteriów tego przepisu - za wiarygodne jednych dowodów i odrzucenie wiarygodności innych to prawidłowy proces ocenny, zaś następcze oparcie ustaleń faktycznych na dowodach ocenionych jako wiarygodne nie może zostać potraktowane jako obrazą art. 7 kpk tylko dlatego, iż ustalenia te nie są akceptowane przez apelującego.

Ustalenia faktyczne sąd I instancji poczynił m. in. w oparciu wyjaśnienia oskarżonej oraz zeznania świadka A. Ż., wedle ich zgodnych wszak relacji to oskarżona zajmowała się rezerwacjami, przygotowaniem imprez, ale również rachunkami, które gromadziła, sporządzała i w odnośnie obu działalności przekazywała księgowemu doradcy podatkowemu A. Ż.. Od 2010 roku stosunki między małżonkami pogorszyły się i w 2014r. S. L. wyrzucił oskarżoną z domu, pozbawił ją również dostępu do dokumentów prowadzonej działalności oraz zaprzestał respektowania dotychczas ustalonych między małżonkami zasad prowadzenia przez nich działalności gospodarczych.

Nikt poza oskarżoną nie decydował, które rachunki i faktury ( dokumentujące koszty i przychody ze świadczonych usług za noclegi z wyżywieniem, imprezy okolicznościowe typu wesela, komunie i in. ) zostały przedstawione do prowadzonej dlań przez jej pełnomocnika do spraw podatkowych świadka A. Ż. podatkowej księgi przychodów i rozchodów za 2014r., poza wolą i wiedzą oskarżonej pełnomocnik nie mógł dokonać ani rozliczenia podatkowego PIT-36L za 2014r. ani też w dniu 29 czerwca 2015 r. korekty zeznania podatkowego. Świadek wprost wskazał, iż prowadził księgę przychodów i rozchodów oraz sporządzał deklaracje podatkowe w zakresie podatku dochodowego, VAT oraz podatków od wynagrodzeń sporządzał wyłącznie na podstawie składanych przez oskarżoną dokumentów, dostarczanych terminowo, nigdy nie musiał ponaglać oskarżonej o ich dostarczenie dla potrzeb kolejnych deklaracji podatkowych, nie miał wpływu na dostarczane przez oskarżoną dokumenty finansowe, w tym faktury ( k. 224 v. -225 akt). Wyjaśnienia oskarżonej przecież tym zeznaniom nie przeczą, stąd zarzut błędnej oceny tych wskazanych dowodów jest całkowicie chybiony.

Prawidłowości tego wniosku nie obala także fakt znęcania się fizycznego i psychicznego nad oskarżoną przez męża S. L., stwierdzony prawomocnym wyrokiem z dnia 7 lutego 2018r. sygn.akt. IIK 554/15 Sądu Rejonowego w Kłodzku, w tym ustalenie, że jednym z powodów awantur wszczynanych przez S. L. były wzajemne rozliczenia między małżonkami z tytułu prowadzonych przez nich działalności, którymi zajmowała się głównie A. W..

Pełnomocnik do spraw podatkowych A. Ż. zajmował się także sprawami podatkowymi męża oskarżonej, który to fakt nie wpływa na prawidłowość ustaleń faktycznych wyroku, skoro oskarżona i S. L. podatkowo rozliczali się osobno.

W takich okolicznościach oczywiście błędne pozostaje postulowane w apelacji wnioskowanie, iż skoro rozliczeniami podatkowymi prowadzonej przez nią działalności zajmował się pełnomocnik do spraw podatkowych A. Ż., to oskarżona jako podatnik, nie posiadająca wiedzy specjalistycznej z zakresu prawa podatkowego, nie ponosi winy za nierzetelne prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów za 2014r. ani za prawidłowość danych finansowych ujętych w przedmiotowej korekcie zeznania podatkowego z dnia 29 czerwca 2015 r.

Powinność rzetelnego przedstawienia wszystkich dokumentów finansowych dla potrzeb prowadzenia księgi przychodów i rozchodów za 2014r. ( co wszak skutkuje przyjęciem prawidłowej podstawy faktycznej dla rozliczeń podatkowych) leży wyłącznie po stronie podatnika, w tym przypadku oskarżonej. Tylko oskarżona miała interes finansowy w wykazaniu mniejszej kwoty przychodu, bo to przekładało się na niższą kwotę jej finalnych obciążeń podatkowych. Wszelkie zaniechania w tym zakresie, skutkujące wykazaniem zaniżonej wartości przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej i zaniżeniem dochodu z tej działalności doprowadziły do podania nieprawdy w zeznaniu PIT-36L za 2014r. i w konsekwencji uszczuplenia w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014 r., to działania celowe i zamierzone przez oskarżoną, zatem popełnione z winy umyślnej.

Powracając do prawidłowości ustaleń faktycznych w części dotyczącej ustaleń zaskarżonego wyroku opartych na wynikach postępowania podatkowego i wydanych w ich efekcie podatkowych decyzjach wymiarowych wskazać należy, iż sąd I instancji nie pominął wyroku z dnia 17 marca 2020r. sygn.akt. I SA/Wr 862/19 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we W., uchylającego decyzję Dyrektora (...) we W. z dnia 4 stycznia 2019r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2014 oraz odsetek za zwłokę od niezapłaconych w terminach płatności zaliczek na ten podatek za październik, listopada i grudzień 2014r., utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika (...) w K. sygn.(...). Wypada w tym miejscu zaakcentować, że obie decyzje zostały wydane po wykonaniu żmudnej analizy dokumentów księgowych i rachunku bankowego oskarżonej, drobiazgowej weryfikacji podawanych przez nią okoliczności w porównaniu z relacjami klientów oskarżonej co do kosztów poszczególnych imprez okolicznościowych ( vide k. 3-103 akt). Te ustalenia pozytywnie zweryfikował WSA w wyroku z dnia 17 marca 2020r, zaś sąd I instancji dokonał szczegółowej i prawidłowej analizy obszernego uzasadnienia tego wyroku, słusznie eksponując, iż WSA zarzuty sformułowane przez oskarżoną w skardze uznał za zasadne jedynie w niewielkiej części tj. wskazał na nieprawidłowości przy ocenie materiału dowodowego, a także dokonanej kalkulacji w zakresie usług objętych różnymi stawkami podatku VAT odnośnie wyłącznie imprezy Sylwestrowej (...). Nadto pozostałe ustalenia organu podatkowego odnośnie nierzetelnie prowadzonej przez oskarżoną księgi przychodów i rozchodów, a także dokonanych obliczeń odnośnie pozostałej kwoty zaniżonej wartości przychodu WSA uznał za prawidłowe, nie mając również zastrzeżeń co do ustaleń i sposobu prowadzenia postępowania dowodowego przez Urząd Skarbowy w K. ( vide k. 169-182 akt).

W przedstawionych wyżej okolicznościach nie sposób skutecznie podważyć trafność ustaleń faktycznych zaskarżonego wyroku.

W konsekwencji powyższego z całą mocą należy podkreślić, iż mimo złożenia przez Dyrektora (...) skargi kasacyjnej od wyroku z dnia 17 marca 2020r. sygn.akt. (...) we Wrocławiu i braku jej rozpoznania do dnia wyrokowania Sądu Okręgowego, to poczynione w dotychczasowym postępowaniu podatkowym ustalenia są prawidłowe co do narażenia przez oskarżoną Skarbu Państwa na uszczuplenie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014 r. w wysokości ustalonej w zaskarżonym wyroku, tj. nieprzekraczającej kwoty 16 883 zł.

Takie ustalenia prowadzą do słusznego wniosku o wypełnieniu działania oskarżonej ustawowych znamion występku z art. 56 § 2 kks.

Wniosek

1. o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu,

2. zasądzenie od oskarżyciela na rzecz oskarżonej kosztów postępowania za I i II instancję

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumenty apelacji okazały się nieskuteczne i jako takie nie stanowią podstawy do postulowanego orzeczenia reformatoryjnego ( przez uniewinnienie oskarżonej) względnie kasatoryjnego w rozumieniu art. 437 § 2 kpk.

Ponadto w sprawie nie wystąpiły także podstawy bezwzględne z art. 439 § 1 kpk dla uchylenia orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu apelacyjnego.

Skoro nie zachodzą podstawy dla uniewinnienia oskarżonej, to oczywistym i automatycznym pozostaje wnioskowanie, iż tym samym brak podstaw dla zasądzenia na rzecz oskarżonej kosztów procesu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie wystąpiły takie okoliczności.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie o warunkowym umorzeniu postępowania.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd I instancji poczynił trafne ustalenia faktyczne, a prawidłowa ich subsumpcja skutkowała słusznym uznaniem sprawstwa i zawinienia oskarżonej, a następnie warunkowym umorzeniem postępowania na najkrótszy możliwy okres próby 1-go roku.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

W pkt. I dyspozycji zaskarżonego wyroku ( przypuszczalnie wskutek niezamierzonego opuszczenia) nie wskazano przyjętej kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonej czynu, niemniej opis ten zawiera komplet ustawowych znamion występku karnoskarbowego stypizowanego w art. 56 § 2 kks, zaś w pisemnych motywach wyroku w sekcji 3.3 prawidłowo omówiono taka właśnie kwalifikację prawną czynu. W zaistniałej sytuacji dokonanie korekty w postępowaniu apelacyjnym stało się konieczne.

Zwięźle o powodach zmiany

j.w.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach sądowych postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art.113 § 1 kks w zw. z art.636 § 1 kpk i art. 627 kpk i art. 629 kpk, obciążając nimi oskarżoną, zaś o opłacie na podstawie art.21 ust. 1) i art. 7, art. 8 w zw. z art. 12 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973r./ tj. DZ. U. Nr 49, poz. 223 z późn. zm./.

7.  PODPIS

SSO Ewa Rusin

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uznanie sprawstwa i zawinienia, warunkowe umorzenie postępowania

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana