Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2021 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja ds. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Żelewska

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2021 roku w Gdyni

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz pozwanej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 917,00 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I 1 C 1087/21 upr.

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 10 listopada 2021 roku – k. 143)

Powódka (...) sp. z o.o. z siedzib ¹ we (...) od pozwanej (...) Kasy O.œciowo-Kredytowej im. F. S. z siedzib ¹ w G. zap ³aty kwoty 1.812,19 z ³ wraz z ustawowymi odsetkami za opóŸnienie od dnia 21 kwietnia 2021 roku do dnia zap ³aty.

Wartoœæ przedmiotu sporu stanowi ³a ³¹czna suma kosztów kredytu poniesionych przez kredytobiorcê w czasie faktycznego trwania umowy kredytu, w tym kwota 94,56 z ³ stanowi ¹c ¹ prowizjê za udzielenie kredytu oraz kwota 1.717,63 z ³ stanowi ¹c ¹ odsetki, podlegaj ¹ce zwrotowi z tytu ³u sankcji kredytu darmowego.

L. procesow ¹ powódka wywodzi ³a z umowy cesji zawartej z konsumentem, a tak¿e udzielonego jej przez konsumenta pe ³nomocnictwa do z ³o¿enia oœwiadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

(pozew – k. 3-6v.)

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zap ³aty wnios ³a o oddalenia powództwa i zas ¹dzenie na swoj ¹ rzecz kosztów procesu wed ³ug norm przepisanych.

W uzasadnieniu zarzuci ³a powódce brak legitymacji czynnej, przedawnienia roszczenia, naruszenie art. 5 k.c., a tak¿e zaprzeczy ³a, aby zawarta z konsumentem umowa (...) opisane w pozwie naruszenia ustawy o kredycie konsumenckim.

(sprzeciw – k. 31-39v.)

Stan faktyczny:

Dnia 24 paŸdziernika 2013 roku A. S. z ³o¿y ³a do (...) Kasy O.œciowo-Kredytowej im. F. S. w G. deklaracjê cz ³onkowsk ¹ nr (...), zobowi ¹zuj ¹c siê do przestrzegania przepisów obowi ¹zuj ¹cego statutu i regulaminu. (...) do op ³acenia wpisowego w kwocie 1,00 z ³, wniesienia udzia ³u w liczbie 1, wp ³acenia w terminie 6 miesiêcy wk ³adu cz ³onkowskiego w wysokoœci 1,00 z ³, a tak¿e zgodnie z § 10 pkt 3 statutu (...), zadeklarowa ³a comiesiêczne wp ³aty na Indywidualnego Konto (...) (IKS) w wysokoœci 15,00 z ³.

Statut pozwanego przewiduje obowi ¹zek posiadania przez ka¿dego cz ³onka Kasy rachunku systematycznego oszczêdzania i gromadzenia na nim co miesi ¹c oszczêdnoœci w zadeklamowanej wysokoœci zgodnie z Regulaminem Indywidualnych Kont (...).

(dowód: deklaracja cz ³onkowska – k. 58, statut pozwanego – k. 47-57)

Dnia 29 kwietnia 2014 roku dosz ³o do zawarcia umowy po¿yczki nr (...) pomiêdzy pozwan ¹ S. O.œciowo- (...) im. F. S. w G. (...) S.. Umowa (...) zawarta na okres od dnia 29 kwietnia 2014 roku do dnia 1 kwietnia 2024 roku. (...) kwota kredytu wynosi ³a 21.000,00 z ³. Oprocentowanie kredytu by ³o zmienne i w dniu zawarcia umowy (...) 15,5 % w skali roku. Za cel umowy wskazano dowolny cel konsumpcyjny. Po¿yczka mia ³a zostaæ wyp ³acona na wskazany w umowie rachunek.

W ust. 12 umowy okreœlono rzeczywist ¹ roczn ¹ stopê oprocentowania kredytu na 23,17 % oraz ca ³kowit ¹ kwotê do sp ³aty w dniu zawarcia umowy na 44.641,23 z ³ wraz z podaniem za ³o¿eñ, w oparciu o które j ¹ wyliczono.

Szacowany ca ³kowity koszt kredytu okreœlono w punkcie 17. umowy na kwotê 23.641,23 z ³.

Prowizja za udzielenie po¿yczki wynosi ³a 1.470,00 z ³. Oprócz niej po¿yczkobiorca zosta ³ obci ¹¿ony op ³at ¹ przygotowawcz ¹ w kwocie 40,00 z ³.

Po¿yczkodawca zobowi ¹zany by ³ tak¿e do zap ³aty kwoty 2.163,00 z ³ tytu ³em przyst ¹pienia do grupowego ubezpieczenia POSADA.

W punkcie 30. umowy wskazano, ¿e po¿yczkobiorca ma prawo w ka¿dym czasie do sp ³aty ca ³oœci lub czêœci po¿yczki przed terminem okreœlonym w umowie, poprzez dokonanie sp ³aty w kasie osobiœcie lub na wskazany w umowie rachunek bankowy. W przypadku sp ³aty po¿yczki przed terminem okreœlonym w umowie w braku odmiennej dyspozycji po¿yczkobiorcy dokonane wp ³aty zostan ¹ zaliczone na poczet sp ³aty kapita ³u w taki sposób, ¿e sp ³ata zostanie przeznaczona w pierwszej kolejnoœci na poczet najbli¿szej wymagalnej raty w kwocie odpowiadaj ¹cej jej wysokoœci pomniejszonej o odsetki za okres od dnia dokonania wczeœniejszej sp ³aty do dnia wymagalnoœci raty oraz w dalszej kolejnoœci na sp ³atê kapita ³u (szczegó ³owy sposób zaliczeñ wskazano w umowie). Postanowiono równie¿, ¿e po¿yczkobiorca poprzez z ³o¿enie oœwiadczenia stanowi ¹cego za ³¹cznik nr 5 do umowy mo¿e z ³o¿yæ odmienn ¹ dyspozycjê sp ³aty. Rozliczenie z po¿yczkobiorc ¹ z tytu ³u wczeœniejszej sp ³aty kredytu nast ¹pi w terminie 14 dni od dokonania sp ³aty.

W punkcie 29. umowy po¿yczki wskazano, ¿e po¿yczkobiorca ma prawo do odst ¹pienia od umowy w terminie 14 dni od zawarcia umowy bez podania przyczyny odst ¹piæ od niej. Wzór oœwiadczenia o odst ¹pieniu od umowy (...) za ³¹cznik nr 4 do umowy.

(dowód: umowa – k. 13-15)

Zgodnie z § 18 ust. 1 Regulaminu wyp ³ata po¿yczki/kredytu nastêpowa ³a m.in. po zap ³acie nale¿nych prowizji i op ³at.

(dowód: regulamin – k. 68-73)

Dnia 12 grudnia 2014 roku A. S. dokona ³a ca ³kowitej sp ³aty po¿yczki.

(fakt bezsporny)

Dnia 16 lipca 2020 roku A. S. zawar ³a z powódk ¹ umowê cesji wierzytelnoœci pieniê¿nej wynik ³ej z ww. umowy (...) jej w stosunku do pozwanej, obejmuj ¹c ¹ w szczególnoœci wierzytelnoœci o zwrot wszelkich nienale¿nie pobranych op ³at i kosztów oraz o zwrot kosztów w zwi ¹zku z wczeœniejsz ¹ sp ³at ¹ ww. kredytu konsumenckiego oraz ze wszystkimi zwi ¹zanymi z tymi wierzytelnoœciami prawami (m.in. odsetkami za zw ³okê i opóŸnienie).

(dowód: umowa cesji – k. 17-18)

Dnia 1 marca 2021 roku pozwana dokona ³a ca ³kowitego rozliczenia po¿yczki w zwi ¹zku z jego wczeœniejsz ¹ sp ³at ¹.

(fakt bezsporny)

Dnia 7 kwietnia 2021 roku A. S. udzieli ³a powódce pe ³nomocnictwa do z ³o¿enia oœwiadczenia wynikaj ¹cego z art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, przewiduj ¹cego sankcjê tzw. kredytu darmowego oraz do jego dalszego wykorzystania w kontaktach z w ³aœciwymi podmiotami zarówno w postêpowaniu przeds ¹dowym, jak i w postêpowaniu s ¹dowym, w szczególnoœci poprzez przes ³anie z ³o¿onego oœwiadczenia do kredytodawcy.

(dowód: wtórnik dokumentu – k. 22, 23, pe ³nomocnictwo poœwiadczone podpisem elektronicznym na p ³ycie – k. 104)

Pismem z dnia 8 kwietnia 2021 roku powódka – w imieniu A. S. – z ³o¿y ³a pozwanej oœwiadczenie o skorzystaniu z sankcji tzw. kredytu darmowego na podstawie art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. J.œnie powódka wezwa ³a pozwan ¹ do zap ³aty kwoty 1.812,19 z ³ – w terminie 7 dni. Oœwiadczenie odebrane zosta ³o dnia 12 kwietnia 2021 roku.

(dowód: oœwiadczenie – k. 20-21, potwierdzenie nadania – k. 24-24v., wydruk z systemu œledzenia przesy ³ek – k. 25)

(...)¿y ³, co nastêpuje:

P.¿szy stan faktyczny zasadniczo by ³ bezsporny pomiêdzy stronami, zaœ rozstrzygniêcie sprawy zale¿a ³o wy ³¹cznie od prawnej oceny ustalonych wy¿ej okolicznoœci faktycznych.

(...) zebrany materia ³ dowodowy (...) nie znalaz ³ podstaw, aby kwestionowaæ autentycznoœæ przedstawionych przez strony dokumentów. Z.¿yæ bowiem nale¿a ³o, ¿e ¿adna ze stron nie podnios ³a w toku niniejszego postêpowania zarzutów co do autentycznoœci tych dokumentów, a nadto wymienione powy¿ej dokumenty zosta ³y podpisane i nie nosz ¹ ¿adnych znamion podrobienia czy przerobienia. Dodatkowo, (...) na uwadze, ¿e ¿adna ze stron nie zaprzeczy ³a, ¿e osoby podpisane pod wy¿ej wskazanymi dokumentami nie z ³o¿y ³y oœwiadczeñ w nich zawartych – wyj ¹tek stanowi ³o jedynie elektroniczne podpisanie dokumentu pe ³nomocnictwa przez konsumenta. Natomiast prywatna opinia pozwanej oraz kopie wyroków wydanych w innych sprawach nie mia ³y znaczenia dla rozstrzygniêcia, albowiem po pierwsze s ¹d nie by ³ nimi zwi ¹zany, a po drugie stanowi ³y wyraz stanowiska procesowego stron.

W pierwszej kolejnoœci rozwa¿yæ nale¿a ³o zarzut legitymacji procesowej powódki. Legitymacja procesowa jest przes ³ank ¹ materialnoprawnej skutecznoœci powództwa i oznacza wynikaj ¹ce z przepisów prawa materialnego uprawnienie do wyst ¹pienia w danym procesie w charakterze powoda (legitymacja procesowa czynna) oraz pozwanego (legitymacja procesowa bierna). Legitymacja procesowa jest przy tym pozytywn ¹ przes ³ank ¹ jurysdykcyjn ¹, podlegaj ¹c ¹ ocenie na podstawie przepisów prawa materialnego, zatem jej ewentualny brak skutkuje oddaleniem powództwa. Legitymacja czynna powódki wynika ³a z przeniesienia jej w trybie art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel mo¿e bez zgody d ³u¿nika przenieœæ wierzytelnoœæ na osobê trzeci ¹ (przelew), chyba ¿e sprzeciwia ³oby siê to ustawie, zastrze¿eniu umownemu albo w ³aœciwoœci zobowi ¹zania. (...) cesji za skuteczn ¹. (...) bowiem oznaczon ¹ wierzytelnoœæ pieniê¿n ¹ s ³u¿ ¹c ¹ po¿yczkobiorcy jako cedentowi przeciwko pozwanej, przy czym bez znaczenia pozostawa ³a podstawa prawna tej wierzytelnoœci. T.œæ umowy nale¿y wyk ³adaæ przez pryzmat kryteriów oznaczonych w art. 65 § 2 k.c. Nie by ³o konieczne, aby podstawa prawna dochodzonego roszczenia wskazana zosta ³a wprost w umowie. W konsekwencji umowa cesji (...) skutek rozporz ¹dzaj ¹cy, o którym mowa w art. 510 k.c. (...) powstanie wierzytelnoœci o zwrot kosztów kredytu i zap ³aconych od niego odsetek powstaje nie wczeœniej, ni¿ z chwil ¹ z ³o¿enia przez kredytobiorcê oœwiadczenia o charakterze prawokszta ³utuj ¹cym, o którym mowa w przepisie art. 45 ust. 1 u.k.k. Na podstawie umowy cesji wierzytelnoœci konsument przeniós ³ na powódkê tak¿e wierzytelnoœci przysz ³e, a powstanie wierzytelnoœci z art. 45 ust. 1 u.k.k. zale¿a ³o od skutecznego z ³o¿enia oœwiadczenia o skorzystaniu z przewidzianego przepisem uprawnienia. Powódka posiadaj ¹c stosowne uprawnienie z ³o¿y ³a takie oœwiadczenie. (...) w tym przedmiocie zosta ³o z ³o¿one elektronicznie z kwalifikowanym podpisem przy u¿yciu platformy (...) sp. z o.o. z siedzib ¹ w W.. Podmiot ten wpisany jest w rejestrze niekwalifikowanych us ³ug zaufania prowadzonego przez Narodowy Bank Polski na podstawie i w zakresie rzeczowym okreœlonym przepisem art. 6 ustawy z dnia 5 wrzeœnia 2016 roku o us ³ugach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 162 ze zm.) – (...) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr (...) z dnia 23 lipca 2014 roku w sprawie identyfikacji elektronicznej i us ³ug zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnêtrznym oraz uchylaj ¹ce dyrektywê (...) (eIDAS) (Dz. Urz. UE L 257 z 28.07.2014, s. 73) – w zakresie us ³ug sk ³adania podpisu elektronicznego, us ³ug obs ³ugi podpisywania elektronicznego dokumentów poprzez platformê A. (zob. (...) Centrum (...) [NCCert], dostêp do rejestru: (...) Podmiot ten nale¿a ³o zatem zakwalifikowaæ jako dostawcê us ³ug zaufania, co zgodnie z definicj ¹ zawart ¹ w art. 3 pkt 19 ww. (...) oznacza osobê fizyczn ¹ lub prawn ¹, która œwiadczy przynajmniej jedn ¹ us ³ugê zaufania, jako kwalifikowany lub niekwalifikowany dostawca us ³ug zaufania. (...) tak¿e na uwadze, ¿e przewidziana z art. 45 ust. 1 u.k.k. forma pisemna jest form ¹ zastrze¿on ¹

ad probationem (art. 74 § 1 k.c.), a wiêc jej ewentualne niezachowanie nie skutkuje niewa¿noœci ¹ (art. 73 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 99 § 1 k.c. pe ³nomocnictwo szczególne wymaga szczególnej formy tylko w razie, gdy dla czynnoœci, do której upowa¿nia, zastrze¿ona jest forma szczególna pod rygorem niewa¿noœci, a wiêc przepis ten w ogóle nie odnosi siê do pe ³nomocnictw upowa¿niaj ¹cych do czynnoœci, co do których zastrze¿ono formê ad probationem. W niniejszej sprawie nie dowodzono na podstawie zeznañ czy przes ³uchania stron, a ponadto dokonanie czynnoœci (z ³o¿enie oœwiadczenia z art. 45 u.k.k. jak i udzielenie pe ³nomocnictwa), jest nie tylko uprawdopodobnione, ale i udowodnione za pomoc ¹ pisma (art. 74 § 1 i 2 k.c.) (por. wyrok z uzasadnieniem (...) Rejonowego dla miasta sto ³ecznego W. w W. z dnia 02.08.2021r., sygn. akt I C 1622/21, niepubl.). Dla oceny z ³o¿enia oœwiadczenia woli znajduje wiêc zastosowanie norma art. 60 k.c. (wed ³ug której z zastrze¿eniem wyj ¹tków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonuj ¹cej czynnoœci prawnej mo¿e byæ wyra¿ona przez ka¿de zachowanie siê tej osoby, które ujawnia jej wolê w sposób dostateczny, w tym równie¿ przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej). Norma ta usankcjonowana zosta ³a ww. (...) oraz implementuj ¹c ¹ je ustaw ¹. Oœwiadczenie w postaci elektronicznej nie mo¿e byæ uto¿samiane przy tym z elektroniczn ¹ form ¹ czynnoœci prawnej (art. 78 k.c.) zrównan ¹ w skutkach prawnych z form ¹ pisemn ¹. Dla zachowania tej formy konieczne jest z ³o¿enie oœwiadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Natomiast oœwiadczeniem w postacie elektronicznej (art. 60 k.c.) bêdzie ka¿de oœwiadczenie utrwalone (a tak¿e przes ³ane) za pomoc ¹ elektronicznych technologii komunikowania siê (utrwalania oœwiadczeñ). (...)¿one do akt sprawy poœwiadczone za zgodnoœæ z orygina ³em wydruki w postaci karty podpisów stanowi ¹ odzwierciedlenie oœwiadczeñ woli sk ³adanych w postaci elektronicznej i w taki te¿ sposób dokumentowanych (przez cyfrowy zapis treœci oœwiadczenia na noœniku danych). Wydruki maj ¹ charakter wtórny w stosunku do dokumentu w postaci elektronicznej zawieraj ¹cego oœwiadczenie z ³o¿one drog ¹ elektroniczn ¹. Wydruki odzwierciedlaj ¹ przy tym wy ³¹cznie jedn ¹ warstwê informacji zawartych w dokumencie w postaci elektronicznej – warstwê tekstow ¹ dokumentu sporz ¹dzonego w postaci elektronicznej – a wiêc w postaci ci ¹gu danych zapisanych binarnie, dla których odczytania konieczne jest posiadanie urz ¹dzenia elektronicznego wyposa¿onego w odpowiednie oprogramowanie informatyczne). W nauce prawa dla okreœlenia takich dokumentów wprowadza wprost pojêcie dokumentów wtórnych (wtórników - por. np. K. M., Dokumenty i ich wtórniki w postêpowaniu cywilnym, (...) 2016 nr 3 str. 461), wskazuj ¹c na ich specyfikê (równie¿ w aspekcie pobrania wiarygodnoœci i mocy dowodowej), wynikaj ¹c ¹ z zale¿noœci od dokumentu pierwotnego w tym te¿ mo¿liwoœci manipulacji treœci ¹ dokumenty wtórnego). Z.¿noœæ ta nie oznacza, ¿e dokument wtórny pozbawiony jest waloru dowodowego w procesie cywilnym. W tym kontekœcie zwróciæ nale¿y uwagê na treœæ przepisów art. 2451 k.p.c. i 308 k.p.c. definiuj ¹cych procesowoprawne pojêcie dokumentu. Norma art. 2451 k.p.c. stanowi, ¿e przepisy o dowodzie z dokumentu stosuje siê do dokumentów zawieraj ¹cych tekst, umo¿liwiaj ¹cych ustalenie ich wystawców. Z kolei art. 308 k.p.c. przewiduje, ¿e dowody z innych dokumentów ni¿ wymienione w art. 2431 k.p.c., w szczególnoœci zawieraj ¹cych zapis obrazu, dŸwiêku albo obrazu i dŸwiêku, s ¹d przeprowadza, stosuj ¹c odpowiednio przepisy o dowodzie z oglêdzin oraz o dowodzie z dokumentów. Ustawodawca odst ¹pi ³ wiec od definiowania dokumentu jako (wy ³¹cznie) oœwiadczenia w formie pisemnej opatrzonego w ³asnorêcznym podpisem, przyjmuj ¹c na potrzeby prawa procesowego szerok ¹ definicjê dokumentu (zbie¿n ¹ z obowi ¹zuj ¹c ¹ w prawie materialnym – art. 773 k.c., przewiduj ¹cym ¿e dokumentem jest noœnik informacji umo¿liwiaj ¹cy zapoznanie siê z jej treœci ¹). W obecnym stanie prawnym jedynie z dokumentem prywatnym (a wiêc dokumentem sporz ¹dzonym w formie pisemnej lub formie elektronicznej) ustawodawca wi ¹¿e prawne domniemanie prawdziwoœci i pochodzenia dokumentu od osoby, która go podpisa ³a. (...) art. 245 k.p.c. nie jest obecnie wiêc definiowanie dokumentu w procesie cywilnym, lecz prawne wyodrêbnienie dowodu z dokumentu prywatnego i powi ¹zanie jedynie z t ¹ kategori ¹ dokumentów domniemania prawnego z art. 253 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. Innymi s ³owy dokument mieszcz ¹cy siê w kategorii, o której mowa w art. 2431 k.p.c. lub 308 k.p.c. lecz nie spe ³niaj ¹cy cech dokumentu prywatnego o których mowa w art. 245 k.p.c. nie korzysta z domniemania prawdziwoœci i pochodzenia, co prawnie przek ³ada siê na ciê¿ary w zakresie dowodzenia w przypadku zakwestionowania autentycznoœci lub pochodzenia dokumentu. Nie mo¿na jednak twierdziæ, ¿e dokument taki pozbawiony jest waloru dowodowego. W tym kontekœcie zwróciæ te¿ uwagê nale¿y na treœæ art. 46 ww. (...), zgodnie z którym nie jest kwestionowany skutek prawny dokumentu elektronicznego ani jego dopuszczalnoœæ jako dowodu w postêpowaniu s ¹dowym wy ³¹cznie z tego powodu, ¿e dokument ten ma postaæ elektroniczn ¹. Nadto w art. 25 ust. 1 tego (...) wskazano, ¿e podpisowi elektronicznemu nie mo¿na odmówiæ skutku prawnego ani dopuszczalnoœci jako dowodu w postêpowaniu s ¹dowym wy ³¹cznie z tego powodu, ¿e podpis ten ma postaæ elektroniczn ¹ lub ¿e nie spe ³nia wymogów dla kwalifikowanych podpisów elektronicznych. Zgodnie z zasadami dotycz ¹cymi stosowania prawa unijnego s ¹d krajowy pañstwa bêd ¹cego cz ³onkiem Unii Europejskiej jest zobowi ¹zany do bezpoœredniego stosowania tej regulacji. Zatem tak¿e z tego aktu prawnego wynika zakaz pozbawiania waloru procesowego dokumentów w postaci elektronicznej jedynie ze wzglêdu na sposób ich kreacji (por. wyrok S ¹du Apelacyjnego w S. z dnia 05.06.2020r., I ACa 31/20, LEX nr 3109810).

(...)¿sze rozwa¿ania na grunt niniejszej sprawy nale¿a ³o mieæ na uwadze, ¿e do akt sprawy powódka – w odparciu zarzutów pozwanej – z ³o¿y ³a nadto elektroniczn ¹ warstwê danych pochodz ¹cych z noœnika informatycznego, których obraz przedstawia ³ z ³o¿ony wczeœniej wtórnik. W tej sytuacji powódka wykaza ³a skuteczne udzielenie jej pe ³nomocnictwa do z ³o¿enia oœwiadczenia wynikaj ¹cego z art. 45 u.k.k.

W konsekwencji nale¿a ³o uznaæ, ¿e oœwiadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zosta ³o z ³o¿one w imieniu kredytodawcy przez powódkê dnia 12 kwietnia 2021 roku.

P. prawn ¹ powództwa stanowi ³ przepis art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, który stanowi, ¿e w przypadku naruszenia przez kredytodawcê art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po z ³o¿eniu kredytodawcy pisemnego oœwiadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu nale¿nych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Z.¿yæ jednak nale¿a ³o, ¿e na dzieñ zawierania umowy ww. przepis nie zawiera ³ mo¿liwoœci skorzystania z sankcji kredytu darmowego w razie naruszenia art. 33a i art. 36a-36c u.k.k. Sankcja kredytu darmowego polega zatem na uprawnieniu konsumenta do sp ³aty kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu nale¿nych kredytodawcy. Art. 45 u.k.k. implementuje art. 23 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylaj ¹ca dyrektywê Rady 87/102/EWG (Dz.U.UE L 133/66 z dnia 22 maja 2008 r.), który nakazuje stosowanie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszaj ¹cych sankcji, maj ¹cych zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjêtych zgodnie z t ¹ dyrektyw ¹. Art. 45 jest przepisem o charakterze sankcyjnym, wysoce restrykcyjnym wobec kredytodawców i dlatego nie mo¿e byæ poddany wyk ³adni rozszerzaj ¹cej. Celem sankcji kredytu darmowego jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych op ³at okreœlonych w umowie z tytu ³u udzielonego kredytu za naruszenie obowi ¹zków informacyjnych. Sankcja ta w daleko id ¹cy sposób modyfikuje treœæ stosunku prawnego ³¹cz ¹cego kredytodawcê z konsumentem na niekorzyœæ tego pierwszego. Co do zasady zatem przepisy sankcjonuj ¹ce dane postêpowanie powinny byæ mo¿liwie œciœle interpretowane nie pozwalaj ¹c na pojawienie siê obszarów niepewnoœci prawnej.

Zgodnie z przepisem art. 45 ust. 5 u.k.k. uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego wygasa po up ³ywie roku od dnia wykonania umowy. Ustawodawca nie sprecyzowa ³, co rozumie pod pojêciem „wykonania” umowy, co doprowadzi ³o do powstania ró¿nych interpretacji tego terminu w orzecznictwie s ¹dów powszechnych. (...) koncepcja, w myœl której moment, od którego zaczyna biec roczny termin na wygaœniêcie uprawnienia konsumenta do z ³o¿enia oœwiadczenia o sankcji kredytu darmowego, oznacza przede wszystkim stan, w którym wszelkie zobowi ¹zania obu stron umowy o kredyt konsumencki zosta ³y w pe ³ni wykonane, nie mo¿na odnosiæ tego wy ³¹cznie do wykonania zobowi ¹zania po stronie kredytodawcy. Nie ma przy tym znaczenia, czy zosta ³y one wykonane w terminie, dobrowolnie, czy te¿ przymusowo, np. w drodze egzekucji komorniczej. N.¿y przy tym zaznaczyæ, ¿e chodzi tutaj o zobowi ¹zania okreœlone treœci ¹ umowy o kredyt konsumencki bez uwzglêdnienia skutków sankcji kredytu darmowego (por. wyrok S ¹du Rejonowego w S. z dnia 28.09.2017r., sygn. akt I C 531/17, LEX nr 2374797 i wyrok S ¹du Rejonowego w G. z dnia 07.07.2017r., sygn. akt X C 615/17, LEX nr 2491273).

Zgodnie z inn ¹ koncepcj ¹ zwrot „wykonanie umowy” u¿yty w art. 45 ust. 5 u.k.k., od którego zaczyna biec roczny termin na wygaœniêcie uprawnienia konsumenta do z ³o¿enia oœwiadczenia o sankcji kredytu darmowego, oznacza dzieñ wykonania umowy przez po¿yczkodawcê, czyli dzieñ przekazania kwoty po¿yczki. P. ma za tym fakt, ¿e w przeciwnym wypadku unicestwiony by ³by cel tego przepisu. Ma on za zadanie ograniczyæ uprawnienie konsumenta krótkim terminem prekluzyjnym, tak aby ustabilizowaæ stosunek prawny i aby po¿yczkodawca nie pozostawa ³ w nieskoñczonoœæ w niepewnoœci co do zakresu swojej wierzytelnoœci. Gdyby zaœ wygaœniecie uprawnienia zale¿a ³o od wykonania umowy przez po¿yczkobiorcê (konsumenta), móg ³by on przez jej celowe niewykonywanie odwlekaæ up ³yw tego terminu. Niedopuszczalne jest, aby jedna ze stron stosunku prawnego mog ³a wed ³ug w ³asnej woli regulowaæ rozpoczêcie biegu (por. wyrok S ¹du O. w P. z dnia 13.06.2018r., XIV C 1375/17, LEX nr 2515155).

W ocenie (...) termin, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. rozpoczyna swój bieg z chwil ¹ wykonania umowy przez kredytobiorcê, a zatem z chwil ¹ ca ³kowitej sp ³aty kredytu czy po¿yczki. Nie ma podstaw do przyjêcia, ¿e ustawodawca mia ³ na myœli wy ³¹cznie wykonanie umowy ze strony po¿yczkodawcy. Interpretacja taka by ³aby niekorzystna dla konsumenta, zw ³aszcza w sytuacji, gdy sp ³ata kredytu na mocy umowy zostaje odroczona w czasie na kilka lat. Z chwil ¹ wyp ³aty kredytu umowa zostaje wykonana tyko przez jedna jej stronê, ale wci ¹¿ nie zostaje wykonana przez konsumenta. O stanie „wykonania” umowy mo¿na mówiæ dopiero wtedy, gdy obie strony wywi ¹¿ ¹ siê z g ³ównych obowi ¹zków z niej wynikaj ¹cych – czyli kredytodawca kredyt wyp ³aci, a kredytobiorca go sp ³aci. Moment, w którym dochodzi do ca ³kowitej sp ³aty kredytu jest dla kredytobiorcy zawsze znany i ³atwy do ustalenia i jednoczeœnie prowadzi do wygaœniêcia roszczeñ kredytodawcy w stosunku do kredytobiorcy. W ocenie s ¹du od tej chwili nale¿y liczyæ termin do z ³o¿enia prawokszta ³tuj ¹cego oœwiadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Omawiany termin ma charakter prekluzyjny i jest doœæ krótki – roczny. W przekonaniu s ¹du ratio legis takiego uregulowania sprowadza siê do koniecznoœci unikniêcia stanu niepewnoœci prawnej po stronie kredytodawcy co do tego czy mo¿e, czy te¿ nie mo¿e liczyæ na zysk zwi ¹zany z zawart ¹ umow ¹. P.¿ przepis, jak zaznaczono na pocz ¹tku, ma charakter bardzo restrykcyjny w stosunku do kredytodawców i stanowi wyj ¹tek od regu ³y odp ³atnoœci umów kredytowych, musi byæ on równie¿ interpretowany œcis ³e i restrykcyjnie. Dlatego nie mo¿na uwzglêdniæ argumentacji strony powodowej, jakoby termin do z ³o¿enia oœwiadczenia woli o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego nie rozpocz ¹³ biegu, poniewa¿ pozwany nie zwróci ³ kredytobiorcy proporcjonalnej czêœci prowizji w zwi ¹zku z wczeœniejsz ¹ sp ³at ¹ kredytu w myœl art. 49 u.k.k. N.¿y zauwa¿yæ, ¿e kredytobiorczyni sp ³aci ³a kredyt w 2014 roku, a oœwiadczenie z art. 45 ustawy z ³o¿ono w 2021 roku. Przy przyjêciu interpretacji powódki, kredytobiorca móg ³by dowolnie wyd ³u¿aæ sobie termin do z ³o¿enia wskazanego oœwiadczenia oczekuj ¹c na zwrot proporcjonalnej czêœci prowizji, ale jednoczeœnie nie podejmuj ¹c ¿adnych dzia ³añ w kierunku uzyskania tego zwrotu, w szczególnoœci, nie wzywaj ¹c kredytodawcy do zap ³aty. Wówczas dochodzi ³oby do ³atwego obejœcia przepisu, który w swym za ³o¿eniu ma byæ restrykcyjny i wprowadzaæ krótki, nieprzywracalny i prowadz ¹cy do wygaœniêcia roszczenia termin na z ³o¿enie oœwiadczenia. Poza tym, nale¿y zauwa¿yæ, ¿e obowi ¹zek zwrotu odpowiedniej czêœci kosztów kredytu w razie jego wczeœniejszej sp ³aty wynika nie bezpoœrednio z umowy, ale z ustawy o kredycie konsumenckim (art. 49).

Z tych wzglêdów s ¹d uzna ³, i¿ roszczenie po¿yczkobiorcy zosta ³o sprekludowane, a powództwo wniesione po up ³ywie terminu, o którym mowa w art. 45 ust. 5 u.k.k. i z tego wzglêdu jest niezasadne.

N.¿nie od powy¿szych argumentów (...), ¿e czêœæ zarzutów zwi ¹zanych z rzeczon ¹ umow ¹ po¿yczki zas ³ugiwa ³a na uwzglêdnienie.

Na wstêpie nale¿y zaznaczyæ, ¿e ocena zgodnoœci kwestionowanej w pozwie umowy po¿yczki z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim musi byæ przeprowadzona z uwzglêdnieniem wersji ustawy obowi ¹zuj ¹cej w dacie zawarcia umowy, tj. 29 kwietnia 2014 roku (Dz.U. z 2013 r. poz. 1567 zm.), a nie wersji ustawy obowi ¹zuj ¹cej obecnie.

Powódka zarzuca ³a, ¿e umowa po¿yczki narusza przepis art. 30 ust. 1 pkt 4 u.k.k. poprzez nieprawid ³owe wskazanie ca ³kowitej kwoty kredytu w takiej wysokoœci, która nie zosta ³a udostêpniona (faktycznie przekazana kredytobiorcy). Kredytobiorca uwzglêdni ³ bowiem w tej kwocie koszty, które kredytobiorca musia ³ ponieœæ m.in. prowizjê za udzielenie kredytu, które to koszty zosta ³y skredytowane. Z tym zarzutem wi ¹za ³ siê zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. poprzez wskazanie b ³êdnej rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania oraz ca ³kowitej kwoty do zap ³aty przez konsumenta, co wynikaæ mia ³o z definicji art. 5 ust. 10 u.k.k. a definiuj ¹cego stopê oprocentowania kredytu.

Zgodnie z art. 5 pkt 7 tej ustawy ca ³kowita kwota kredytu stanowi sumê wszystkich œrodków pieniê¿nych, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Dopiero ustaw ¹ o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad poœrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 roku (Dz.U. z 2017 r. poz. 819 ze zm.) doprecyzowano powy¿sz ¹ definicjê wskazuj ¹c, ¿e ca ³kowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich œrodków pieniê¿nych nieobejmuj ¹cych kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich œrodków pieniê¿nych nieobejmuj ¹cych kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostêpnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt.

Punktem wyjœcia dla wyk ³adni pojêcia „ca ³kowitej kwoty kredytu” – równie¿ w stanie prawnym obowi ¹zuj ¹cym w dniu zawarcia umowy – jest odwo ³anie siê do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylaj ¹cej dyrektywê Rady 87/102/EWG. W orzeczeniu T. S.œci Unii Europejskiej z dnia 26 kwietnia 2016 roku przypomniano, ¿e „w art. 3 lit. h) dyrektywy pojêcie „ca ³kowitej kwoty do zap ³aty przez konsumenta” zdefiniowane zosta ³o jako „suma ca ³kowitej kwoty kredytu i ca ³kowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta”. (...) kwota kredytu w rozumieniu art. 3 lit. l) i art. 10 ust. 2 dyrektywy (...) nie obejmuje ¿adnych kwot, których przeznaczeniem jest wywi ¹zanie siê ze zobowi ¹zañ podjêtych w ramach odnoœnej umowy o kredyt, takich jak koszty administracyjne, odsetki, op ³ata za udzielenie kredytu czy wszelkie inne typy kosztów, które musi ponieœæ konsument.” W wyniku szerszych rozwa¿ (...) na stanowisku, ¿e „art. 3 lit. l) i art. 10 ust. 2 dyrektywy (...), a tak¿e pkt I za ³¹cznika I do rzeczonej dyrektywy nale¿y interpretowaæ w ten sposób, ¿e ca ³kowita kwota kredytu i kwota wyp ³at okreœlaj ¹ ca ³oœæ kwot udostêpnianych konsumentowi, co wyklucza kwoty powi ¹zane przez kredytodawcê z pokryciem kosztów zwi ¹zanych przez kredytodawcê z udzieleniem odnoœnego kredytu, które to kwoty nie s ¹ w rzeczywistoœci wyp ³acane konsumentowi”. Na pogl ¹d ten powo ³a ³ siê równie¿ (...) N.¿szy w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 stycznia 2019 roku w sprawie o sygn. akt I NSK 9/18 (LEX nr 2643248), odnosz ¹c siê do stanu prawnego art. 5 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim obowi ¹zuj ¹cego w dniu zawarcia umowy (...) przedmiotem niniejszego rozstrzygniêcia, nie mia ³ w ¹tpliwoœci, ¿e „w aktualnym stanie prawnym nie jest dopuszczalne prezentowanie tej samej kwoty (np. op ³aty przygotowawczej, prowizji, itp.) zarówno w ramach ca ³kowitej kwoty kredytu, jak i w kosztach kredytu. I to nawet wówczas, gdy sk ³adniki kosztów kredytu s ¹ kredytowane przez kredytodawcê. Za tak ¹ tez ¹ przemawia wyraŸna treœæ art. 5 pkt 7 u.k.k. („ca ³kowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich œrodków pieniê¿nych nieobejmuj ¹cych kredytowanych kosztów kredytu...”)”. Szczególnie wa¿kie jest stwierdzenie (...) N.¿szego: „Mimo braku wyraŸnego wy ³¹czenia w poprzedniej treœci art. 5 pkt 7 u.k.k. „kredytowanych kosztów kredytu” nie oznacza ³o to, ¿e w poprzednim stanie prawnym praktyka powoda by ³a dopuszczalna. Innymi s ³owy, równie¿ na tle poprzedniego brzmienia art. 5 pkt 7 u.k.k. koszty zwi ¹zane z udzieleniem kredytu nie mog ³y stanowiæ czêœci „ca ³kowitej kwoty kredytu”, nawet wówczas, gdy kredytodawca udzieli ³ kredytu przeznaczonego na poniesienie tych kosztów. W konsekwencji, „ca ³kowita kwota kredytu” obejmuje jedynie tê kwotê, która zosta ³a faktycznie oddana do swobodnej dyspozycji konsumenta”.
Na tle powy¿szych rozwa¿añ zmianê definicji ca ³kowitej kwoty kredytu na gruncie nale¿y traktowaæ jako doprecyzowanie pojêcia. (...) dokonana przez (...) N.¿szy nie pozostawia w tym zakresie w ¹tpliwoœci.

(...) wy¿ej orzeczenie (...) w sprawie C-377/14 stanowi ³o punkt wyjœcia równie¿ dla rozwa¿añ poczynionych w uzasadnieniu wyroku S ¹du Apelacyjnego w W. z dnia 15 lutego 2017 roku w sprawie VI ACa 560/16 (LEX nr 2279527), w którym uznano, ¿e „na tle art. 5 pkt 7 u.k.k. „ca ³kowita kwota kredytu” oznacza œrodki faktycznie udostêpnione konsumentowi”, a to oznacza, ¿e w konsekwencji „konsument jest zobowi ¹zany do uiszczenia odsetek naliczanych tylko od œrodków faktycznie udostêpnionych konsumentowi, a wiêc od „ca ³kowitej kwoty kredytu”. Brak wiêc podstaw do obci ¹¿ania konsumenta odsetkami od kosztów kredytu, nawet w wypadku udzielenia kredytu w celu sfinansowania tych kosztów”.

Równie¿ w orzecznictwie Prezesa UOKiK przyjmowano pogl ¹d, ¿e ca ³kowita kwota kredytu (w rozumieniu art. 5 pkt 7 u.k.k.) nie obejmuje kosztów, które maj ¹ byæ pokryte z kapita ³u kredytu. Wniosek taki wynika z porównania art. 5 pkt 6 u.k.k. oraz art. 5 pkt 7 u.k.k. Pozwala to na unikniêcie dwukrotnego uwzglêdniania kosztów w ca ³kowitej kwocie do zap ³aty przez konsumenta zdefiniowanej w art. 5 pkt 8 u.k.k.– (por. m.in. decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 12.03.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 10.05.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr R£O (...) z 21.06.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 9.10.2013 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 30.12.2015 r.; decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 8.08.2016 r., decyzja Prezesa UOKiK nr (...) z 28.12.2016 r., publ. www.uokik.gov.pl, a tak¿e pismo Prezesa UOKiK z 20.02.2012 r., (...)076-118/11/BK, (...) 2012, nr 9.) Omawiane stanowisko znajdowa ³o poparcie w orzecznictwie (...) (por. np. wyrok (...) z 6.05.2015 r., XVII AmA 5/14, LEX nr 2155798; wyrok (...) z 3.12.2015 r., XVII AmA 124/14, LEX nr 2155537; wyrok (...) z 11.12.2015 r., XVII AmA 125/14, LEX nr 1973757; wyrok (...) z 26.01.2016 r., XVII AmA 165/13, LEX nr 1997815; wyrok (...) z 20.12.2016 r., XVII AmA 53/16, LEX nr 2206139, a tak¿e wyrok SA w Warszawie z 12.12.2016 r., VI ACa 1213/15, LEX nr 2974033) - (zob. T. Czech [w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018, art. 5.).

P.¿sze judykaty pozostaj ¹ aktualne równie¿ wobec zmiany w 2014 roku legalnej definicji stopy oprocentowania, która przed zmian ¹ odnosi ³a siê do „ca ³kowitej kwoty kredytu”, natomiast póŸniej do „wyp ³aconej kwoty”. W kontekœcie rozwa¿añ dotycz ¹cych definicji „ca ³kowitej kwoty kredytu” w niniejszej sprawie nie ma to jednak znaczenia, skoro równie¿ za rz ¹dów wczeœniejszej ustawy niedozwolone by ³o wliczanie do „ca ³kowitej kwoty kredytu” kwot, które nie zosta ³y wyp ³acone.

Argumentacja oparta na zmianach definicji ustawowych zawartych w art. 5 u.k.k. jest chybiona równie¿ z innego powodu. Jak (...) N.¿szy w uchwale z dnia 12 grudnia 2019 roku (III CZP 45/19, OSNC 2020/10/83) w powo ³aniu na wyrok (...) z dnia 13 listopada 1999 r., w sprawie C-106/89, w którym ten wskaza ³, ¿e wynikaj ¹ce z dyrektywy zobowi ¹zanie pañstw cz ³onkowskich do osi ¹gniêcia rezultatu przewidzianego przez dyrektywê, podobnie jak przewidziany na mocy art. 5 Traktatu (przenumerowanego przez Traktat z Amsterdamu na art. 10 WE [a po wejœciu w ¿ycie Traktatu z Lizbony – na art. 4 ust. 3 (...)]) obowi ¹zek podjêcia wszelkich w ³aœciwych œrodków ogólnych lub szczególnych w celu zapewnienia wykonania tego zobowi ¹zania, ci ¹¿y na wszystkich organach pañstw cz ³onkowskich, w tym, w ramach ich jurysdykcji, równie¿ na s ¹dach. Wynika st ¹d, ¿e stosuj ¹c prawo krajowe, bez wzglêdu na to, czy sporne przepisy zosta ³y przyjête przed czy po wydaniu dyrektywy, s ¹d krajowy, który musi dokonaæ jej wyk ³adni, powinien tego dokonaæ, tak dalece jak to tylko mo¿liwe, zgodnie z brzmieniem i celem dyrektywy, po to, by osi ¹gn ¹æ przewidywany przez ni ¹ rezultat, i w ten sposób zastosowaæ siê do wymogów przepisu art. 189 akapit trzeci Traktatu (przenumerowanego przez Traktat z Amsterdamu na art. 249 akapit trzeci WE (a po wejœciu w ¿ycie Traktatu z Lizbony – na art. 288 akapit czwarty (...)).

Zasada powszechnego zwi ¹zania wyk ³adni ¹ prawa unijnego dokonan ¹ przez (...) wynika z istoty i funkcji postêpowania prejudycjalnego oraz autonomii prawa unijnego wzglêdem prawa krajowego znajduje potwierdzenie w orzecznictwie samego (...) (zob. wyroki: z dnia 27 marca 1980 r., 61/79; z dnia 4 czerwca 2009 r., C-8/08, 10 kwietnia 1984 r., C-14/83, oraz w orzecznictwie (...) N.¿szego (zob. m. in. wyroki z dnia 10 kwietnia 2019 r., II UK 504/17, z dnia 5 grudnia 2019 r., III PO 7/18, postanowienie sk ³adu siedmiu (...) N.¿szego z dnia 2 sierpnia 2018 r., III UZP 4/18, OSNP 2018 nr 12, poz. 165).

Z.¿yæ nale¿a ³o, i¿ ustawa o kredycie konsumenckim stanowi implementacjê Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylaj ¹cej dyrektywê 87/102/EWG. Dyrektywa ta dokonuje harmonizacji krajowych przepisów prawnych dotycz ¹cych udzielania kredytu konsumenckiego. Harmonizacja ta ma charakter ca ³kowity, co oznacza, ¿e pañstwom cz ³onkowskim nie wolno, co do zasady, wprowadzaæ rozwi ¹zañ odmiennych od przewidzianych dyrektyw ¹, choæby mia ³y na celu silniejsz ¹ ochronê konsumentów (art. 22 ust. 1 oraz motyw 9 preambu ³y dyrektywy 2008/48/WE). (...) sytuacje, w których sama dyrektywa pozostawia pañstwom cz ³onkowskim decyzjê co do uregulowania okreœlonej kwestii – zob. w szczególnoœci art. 2 ust. 5 i ust. 6, art. 4 ust. 2 lit. c, art. 5 ust. 6, art. 6 ust. 2, art. 8 ust. 1, art. 10 ust. 5 lit. f, art. 14 ust. 2 i ust. 6, art. 16 ust. 4 dyrektywy 2008/48/WE (por. K. Osajda (red.), Tom VII. Prawa konsumenckie. Komentarz, Warszawa 2019, wyd.2, 2019).

W œwietle powy¿szego nale¿a ³o uznaæ, ¿e wyk ³adnia przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, w tym w szczególnoœci definicji „ca ³kowitej kwoty kredytu” dokonywana powinna byæ przez pryzmat wyk ³adni dokonanej przez (...) w wyroku w sprawie C-377/14.

Jak (...) N.¿szy w powo ³anej wy¿ej uchwale: orzeczenie (...), wi ¹¿e s ¹dy krajowe, skoro wydanie przez s ¹d krajowy orzeczenia z oczywistym naruszeniem wyroku (...) mo¿e stanowiæ podstawê odpowiedzialnoœci pañstwa cz ³onkowskiego za szkody wyrz ¹dzone jednostkom wskutek naruszenia prawa wspólnotowego (zobacz np. wyrok ETS z 30 wrzeœnia 2003 r., w sprawie C-224/01 K., pkt 56 i 57). Tak samo nale¿y podejœæ w przypadku zignorowania przez s ¹d krajowy wyk ³adni dyrektywy w sytuacji, gdyby przedmiot pytania prejudycjalnego by ³ identyczny.

W niniejszej sprawie wskazano w umowie, ¿e kwota udzielonej po¿yczki (ca ³kowita kwota kredytu) wynosi ³a 21.000,00 z ³, jednak nie zosta ³a ona w ca ³oœci pozostawiona do dyspozycji konsumenta. Mimo, ¿e ¿adna ze stron nie z ³o¿y ³a potwierdzenia wyp ³aty œrodków na rzecz kredytobiorcy lub dyspozycji przelewów jak mia ³o to miejsce w podobnych sprawach miêdzy stronami – wniosek taki wynika z analizy harmonogramu sp ³at (vide: k. 65-67). W kolumnie „inne koszty ³¹cznie” wskazano kwoty 0,00 z ³. £ ¹czna kwota do zap ³aty stanowi sumê kapita ³u w kwocie 21.000,00 z ³ wraz z odsetkami umownymi od tej kwoty. Oznacza to, ¿e ca ³kowita kwota kredytu obejmowa ³a równie¿ skredytowane koszty, co potwierdzi ³a pozwana, przedstawiaj ¹c argumentacjê w tym zakresie (vide: k. 38v.). (...) na uwadze, ¿e zgodnie z § 18 ust. 1 pkt 3 Regulaminu, stanowi ¹cego integraln ¹ czêœæ umowy: „ (...) po¿yczki/kredytu nastêpuje po zap ³acie nale¿nych prowizji i op ³at”. Zatem chronologicznie – co wynika wprost z zapisów umownych – wyp ³ata po¿yczki nie mog ³a nast ¹piæ przed zap ³at ¹ prowizji.

Podobny mechanizm (...) Apelacyjny w W. w wyroku z dnia 30 paŸdziernika 2017 roku w sprawie o sygn. akt VII ACa 879/17 (LEX nr 2471048), gdzie w uzasadnieniu stwierdzono za stron ¹, ¿e „dopóki konsument nie uiœci kwot nale¿nych kontrahentowi z tytu ³u op ³at i prowizji lub te¿ nie zostan ¹ one potr ¹cone, nie mo¿e dojœæ do udostêpnienia konsumentowi œrodków pieniê¿nych”. W tej¿e sprawie (...), ¿e s ³usznoœci tego twierdzenia nie sprzeciwia siê treœæ umowy po¿yczki, gdzie ustalono, ¿e „po¿yczka jest wyp ³acana w dniu podpisania umowy, w sposób okreœlony przez po¿yczkobiorcê”. W sprawie tej konsument sk ³ada ³ dyspozycjê potr ¹cenia kwot stanowi ¹cych koszty po¿yczki. Wówczas (...), ¿e „nie wynika ³o z tych dokumentów, ¿e chocia¿ konsument sk ³ada ³ dyspozycjê przelania œrodków w dniu udzielenia kredytu (wyp ³aty kredytu), to oznacza ³o to, i¿ czyni ³ to w momencie dysponowania ju¿ œrodkami przyznanej kwoty kredytu.” Za „co najmniej nieuprawnione” uznano twierdzenie strony, ¿e „nietrudno wyobraziæ sobie, ¿e konsument sk ³ada dyspozycjê w dniu udzielenia kredytu, a wiêc w dniu, w którym zyskuje pozytywn ¹ decyzjê o przyznaniu kredytu oraz ¿e dyspozycja ta mo¿e zostaæ z ³o¿ona tak¿e po zawarciu umowy, to jednak musi poprzedziæ wyp ³atê œrodków, czyli de facto udostêpnienie ich konsumentowi.” Dalej powo ³ano siê na przyk ³ad sytuacji podawanej przez K. E. w odniesieniu do jej Wytycznych w sprawie stosowania przepisów dyrektywy o kredycie konsumenckim dotycz ¹cych rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, wydanych w celu ujednolicenia interpretacji przepisów dyrektywy we wszystkich pañstwach cz ³onkowskich: „Jako przyk ³ad Komisja podaje sytuacjê, w której udzielono konsumentowi po¿yczki w kwocie 5.000 euro, przy czym koszt udzielenia konsumentowi kredytu w wysokoœci 100 euro jest wliczony w pulê udostêpnion ¹ konsumentowi i nastêpnie potr ¹cany jest w momencie wyp ³aty œrodków. Faktycznie wiêc konsument mo¿e rozporz ¹dzaæ jedynie kwot ¹ 4.900 euro i to w ³aœnie ta kwota powinna stanowiæ ca ³kowit ¹ kwotê kredytu.”

Zdaniem (...) mimo, ¿e w umowie okreœlono przeznaczenie po¿yczki na dowolny cel konsumpcyjny – konsumentowi w ¿adnym razie nie przys ³ugiwa ³a pe ³na swoboda w zakresie wykorzystania sumy – zdaniem pozwanej – postawionej do jego dyspozycji w kwocie 21.000,00 z ³.

Bez znaczenia pozostaje, ¿e umowa nie wskazywa ³a Ÿród ³a finansowania kosztów po¿yczki ani nie nak ³ada ³a obowi ¹zku jej uiszczenia z kwoty po¿yczki postawionej do dyspozycji konsumenta, tylko z tej przyczyny, ¿e czêœciowo czynnoœæ ta wynika z przyjêtej i stosowanej przez pozwan ¹ procedury. Nie mo¿na uznaæ, aby najpierw dosz ³o do wyp ³aty po¿yczki, a nastêpnie zap ³aty prowizji lub pozosta ³ych kosztów, skoro Regulamin przewidywa ³ odmienn ¹ chronologiê zdarzeñ. Instytucja udzielaj ¹ca po¿yczki (kredytu konsumenckiego) nie ryzykowa ³aby wyp ³aty kwoty po¿yczki, licz ¹c na zap ³atê kosztów kredytu po wykonaniu umowy ze swojej strony. (...) teoretycznie mo¿na za ³o¿yæ, ¿e pozwana mog ³a udzieliæ odrêbnej po¿yczki na poczet sfinansowania kosztów innej po¿yczki – jednak i ta po¿yczka wi ¹za ³aby siê z kolejnymi kosztami, a wiêc koniecznoœci ¹ zawarcia kolejnej po¿yczki na sfinansowanie kosztów drugiej po¿yczki i tak dalej. £añcuch ten móg ³by zostaæ przerwany po¿yczk ¹, która nie wymaga ³aby poniesienia ¿adnych pozaodsetkowych kosztów kredytu, co wcale nie jest pewne (ewentualnie tak powsta ³y ci ¹g matematyczny mia ³by granicê dopiero po udzieleniu kilkudziesiêciu umów po¿yczek przeznaczanych kolejno na pokrycie kosztów ka¿dej poprzedniej po¿yczki w sytuacji, gdy wysokoœæ prowizji zaokr ¹glona zosta ³aby do 0,00 z ³). Taka jest w ³aœnie istota pozaodsetkowych kosztów kredytu – konsument zobowi ¹zany jest do ich poniesienia (np. prowizji, op ³aty przygotowawczej), ale po¿yczkodawcy nie przys ³uguje prawo do pobierania od tych kosztów odsetek (tak w obecnym jak i poprzednim stanie prawnym).

Odmienna wyk ³adnia nie ujmuje w sposób kompleksowy perspektywy konsumenta, któremu winna zostaæ zapewniona efektywna i realna ochrona wynikaj ¹ca z przepisów ustawy o kredycie konsumenckim i nie mo¿e byæ ograniczana przez œciœle literaln ¹ wyk ³adniê zapisów umownych, równie¿ przypadku, kiedy czêœciowo wyprowadzono je celem uniemo¿liwienia konsumentom dochodzenia roszczeñ i kwestionowania niedozwolonych postanowieñ umownych.

Poza tym, w niniejszej sprawie umowa nie ró¿nicowa ³a kosztów zwi ¹zanych z udzieleniem po¿yczki pod wzglêdem ich zwi ¹zania z czasem trwania umowy, a zatem brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, by (...) w niniejszej sprawie wprowadza ³ przedmiotowe rozró¿nienie. Takie ukszta ³towanie treœci umowy jest w ocenie (...) dopuszczalne w ramach zasady swobody umów (...) z treœci art. 353

1 k.c. i jako nie bêd ¹ce sprzeczne z zasadami wspó ³¿ycia spo ³ecznego, z ustaw ¹ oraz nie maj ¹ce na celu obejœcia ustawy, nie jest dotkniête sankcj ¹ niewa¿noœci.

Obecnie nawet pozwana nie kwestionuje, ¿e w przypadku wczeœniejszej sp ³aty po¿yczki przez po¿yczkobiorcê – zobowi ¹zana jest zwróciæ po¿yczkobiorcy wszystkie koszty sk ³adaj ¹ce siê na ca ³kowity koszt po¿yczki (a wiêc nie tylko odsetki, ale i prowizje oraz inne koszty) proporcjonalnie do okresu, o który skrócono czas obowi ¹zywania umowy – wielkoœci. Pozwana dokona ³a proporcjonalnego zwrotu prowizji od po¿yczki w trybie art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim. (...) w sposób kompleksowy ustawê o kredycie konsumenckim przyznaæ nale¿y, ¿e zasadniczo nie istnieje zakaz pobrania od konsumenta jednorazowej kwoty na pokrycie kosztów kredytu, jednak w istocie sp ³acane s ¹ okresowo wraz z kolejnymi ratami zobowi ¹zania kredytowego. Z kolei je¿eli konsument poniós ³by ten koszt ze œrodków w ³asnych, co by ³oby dla niego mniej korzystne, gdy¿ zosta ³by pozbawiony konkretnej kwoty pieniê¿nej na czas trwania umowy kredytowej, równie¿ ten koszt nale¿a ³oby uznaæ za proporcjonalny do okresu, w którym umowa (...). Zatem obowi ¹zek zap ³aty kosztów po¿yczki powstaje w momencie jej zawarcia i stanowi koszt roz ³o¿ony w czasie.

W konsekwencji (...), ¿e pozwana pobiera ³a odsetki od skredytowanych kosztów kredytu, w niniejszej sprawie by ³a to nie tylko prowizja w kwocie 1.470,00 z ³, ale równie¿ op ³ata przygotowawcza – 40,00 z ³ oraz sk ³adka ubezpieczeniowa – 2.163,00 z ³. (...) œrodki te pochodzi ³y ze œrodków udzielonej po¿yczki, czemu pozwana nie przeczy ³a i co przyzna ³a w sprzeciwie. Brak umownego zastrze¿enia pobrania od konsumenta kosztów po¿yczki z kwoty po¿yczki nie ma znaczenia, skoro faktycznie takie zdarzenie mia ³o miejsce.

Wymienione wy¿ej zarzuty, funkcjonalnie zwi ¹zane, ³¹cznie okaza ³y siê zasadne. W kontekœcie powy¿szych rozwa¿añ niew ¹tpliwie ca ³kowita kwota kredytu zosta ³a wskazana w wy¿szej wysokoœci, ni¿ faktycznie udostêpniona (przekazana kredytobiorcy). (...) zatem podnios ³a powódka, ¿e kredytodawca uwzglêdni ³ w tej kwocie koszty, które kredytobiorca musia ³ ponieœæ m.in. prowizjê za udzielenie kredytu, które to koszty zosta ³y skredytowane. W tym kontekœcie oczywistym jest, ¿e b ³êdnie obliczono rzeczywist ¹ roczn ¹ stopy oprocentowania oraz ca ³kowit ¹ kwotê do zap ³aty przez konsumenta, skoro na kwotê t ¹ sk ³ada ³y siê zawy¿one odsetki umowne (pobierane tak¿e od skredytowanych kosztów po¿yczki).

Co istotne, w wypadku obowi ¹zków informacyjnych – wobec ogólnego sposobu sformu ³owania komentowanej regulacji – nie ulega w ¹tpliwoœci, ¿e sankcjê kredytu darmowego bêd ¹ mog ³y poci ¹gn ¹æ za sob ¹ wszystkie postaci braku wywi ¹zania siê z tego wymagania: zarówno brak jego spe ³nienia, jak i spe ³nienie niew ³aœciwe. Do ostatniej grupy sytuacji nale¿ ¹ natomiast, bez w ¹tpienia, zarówno wypadki, w których wada informacji dotyczy ³a jej warstwy merytorycznej (brak przekazania wszystkich wymaganych informacji), jak i formalnej (przedstawienie informacji z naruszeniem ustawowego wymogu pos ³u¿enia siê formularzem informacyjnym, sformu ³owanie jej w sposób niezrozumia ³y dla typowego adresata itd.) (Komentarz red. dr hab. K. O., Ustawa o kredycie konsumenckim, 2019, Wydanie 2, L.).

Powódka zarzuca ³a tak¿e, ¿e umowa po¿yczki narusza przepis art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k., który stanowi, ¿e umowa o kredyt konsumencki, z zastrze¿eniem art. 31-33, powinna okreœlaæ informacjê o innych kosztach, które konsument zobowi ¹zany jest ponieœæ w zwi ¹zku z umow ¹ o kredyt konsumencki, w szczególnoœci op ³atach, prowizjach, mar¿ach oraz kosztach us ³ug dodatkowych, je¿eli s ¹ znane kredytodawcy, oraz warunki na jakich koszty te mog ¹ ulec zmianie. Zarzut ten czêœciowo by ³ zasadny. Umowa okreœla ³a co prawda ca ³kowit ¹ kwotê kredytu, szacunkowy ca ³kowity koszt kredytu, szacunkow ¹ wartoœæ odsetek, koszt op ³aty przygotowawczej – 40,00 z ³, prowizji z tytu ³u udzielania po¿yczki – 1.470,00 z ³, sk ³adki ubezpieczeniowej – 2.163,00. Z tym, ¿e jak ju¿ wy¿ej wskazano kwoty te zosta ³y wskazanie przy przyjêciu b ³êdnych za ³o¿eñ dotycz ¹cych ca ³kowitej kwoty kredytu (kwoty wyp ³aconej). Natomiast pozosta ³e op ³aty zosta ³y szczegó ³owo okreœlone w tabeli prowizji i op ³at stanowi ¹cej za ³¹cznik nr 3 do umowy – za ³¹cznik stanowi ³ integraln ¹ czeœæ umowy. Brak jest podstaw do uznania, aby wysokoœæ op ³at by ³a zawarta w regulaminie. Nadto w pkt 22 umowa okreœla ³a op ³aty za czynnoœci windykacyjne. C. wskazaæ nale¿y, ¿e w 2018 roku po interwencji Prezesa (...) Konkurencji pozwana (...) Kasa O.œciowo - (...) im. F. S. w G. „przesta ³a pobieraæ op ³aty za monity SMS oraz windykacjê terenow ¹. Dodatkowo zmieni ³a op ³aty za zawiadomienie/wezwanie wysy ³ane do konsumenta (maksymalnie mog ¹ wynieœæ 3,94 z ³). W.œniej windykacja terenowa kosztowa ³a 94,15 z ³, (...) z ³, a list 19,82 z ³”. (informacja prasowa Prezesa UOKiK z dnia 25.06.2018r., (...)uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id= (...)). W niniejszej sprawie koszty te by ³y niemal identyczne (monit telefoniczny) lub wy¿sze (windykacja terenowa – 150,00 z ³, zawiadomienie – 35,00 z ³). (...) to o tyle uzasadnione, poniewa¿ w rejestrze klauzul niedozwolonych zastrzega siê brak uprawnienia instytucji finansowej do pobierania rycza ³towych op ³at windykacyjnych bez powi ¹zania ich z kosztami faktycznie poniesionymi. Dla przyk ³adu warto przytoczyæ wyrok S ¹du Ochrony Konkurencji i Konsumentów w W. z dnia 10 listopada 2011 roku w sprawie o sygn. akt XVII AmC 2781/11 (LEX nr 254559) przeciwko innej spó ³dzielczo-oszczêdnoœciowej kasie kredytowej, gdzie w uzasadnieniu podniesiono, ¿e „stan niedoinformowania oraz okolicznoœæ nieprecyzyjnej regulacji „czynnoœci windykacyjnych” nara¿a konsumenta na ponoszenie zbytecznych kosztów, nale¿y uznaæ zakwestionowane postanowienie równie¿ za naruszaj ¹ce interesy konsumentów w sposób ra¿ ¹cy. Z.¿yæ nale¿y, ¿e wysokoœæ kosztów rzeczywiœcie poniesionych przez pozwan ¹ mo¿e znacz ¹co odbiegaæ od wysokoœci, które uzyskuje w zwi ¹zku z zastosowaniem zakwestionowanej klauzuli umownej. Zdaniem (...), niedopuszczalna jest sytuacja, w której okolicznoœæ taka generowa ³aby dodatkowe Ÿród ³o dochodów pozwanej kosztem konsumentów.”

Kolejnym zarzutem powódki by ³o naruszenie w umowie art. 30 ust. 1 pkt. 16 u.k.k, który stanowi, ¿e umowa powinna okreœlaæ prawo konsumenta do sp ³aty kredytu przed terminem. (...) powódki w treœci umowy nie okreœlono procedury i warunków, na jakich koszty kredytu mog ¹ ulec zmianie. Zarzut ten jest niezrozumia ³y, zw ³aszcza, ¿e ustawa w zacytowanym przepisie wymaga wy ³¹cznie zawarcia informacji o prawie konsumenta do wczeœniejszej sp ³aty kredytu i taka informacja w umowie (...) zawarta. Ustawa nie nak ³ada ³a na kredytodawcê obowi ¹zku zawierania w umowie (...) informacji takich, jak procedura i warunki, na jakich mog ¹ ulec zmianie koszty kredytu. Z.¿yæ nale¿a ³o tak¿e, ¿e umowa (...) zawarta w 2014 roku, natomiast zagadnienie zwrotu proporcjonalnej czêœci prowizji w takim przypadku pozostawa ³o kwesti ¹ sporn ¹ w orzecznictwie. Wystarczy wskazaæ, ¿e powódka powo ³uje siê na wyrok Trybuna ³y S.œci Unii Europejskiej z dnia 11 wrzeœnia 2019 roku sprawie o sygn. akt C-383/18 oraz na (...) N.¿szego w sprawie III CZP 45/19 z dnia 12 grudnia 2019 roku.

(...) powódki, po¿yczkobiorca nie zosta ³ poinformowany w treœci umowy o dodatkowym koszcie w postaci comiesiêcznej sk ³adki cz ³onkowskiej. Zarzut ten jest w ocenie s ¹du bezzasadny, poniewa¿ op ³ata ta nie by ³a elementem umowy po¿yczki, a wi ¹za ³a siê z cz ³onkostwem po¿yczkobiorcy w (...). Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy o spó ³dzielczych kasach oszczêdnoœciowo-kredytowych celem kas, z zastrze¿eniem art. 13aa, jest gromadzenie œrodków pieniê¿nych wy ³¹cznie swoich cz ³onków, udzielanie im po¿yczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeñ finansowych oraz wykonywanie dystrybucji ubezpieczeñ na zasadach okreœlonych w ustawie z dnia 15 grudnia 2017 roku o dystrybucji ubezpieczeñ. Zgodnie z art. 25 ustawy o (...) kasa tworzy fundusz oszczêdnoœciowo-po¿yczkowy bêd ¹cy w dyspozycji kasy, powstaj ¹cy z wk ³adów cz ³onkowskich, o których mowa w art. 12 oraz gromadzonych przez cz ³onków oszczêdnoœci. Zgodnie z art. 36 ustawy o (...) zasady udzielania po¿yczek oraz ich sp ³aty okreœla statut kasy. Statut pozwanego w § 10 ust. 1 pkt. 3 obowi ¹zkiem ka¿dego cz ³onka kasy jest posiadanie rachunku systematycznego oszczêdzania i gromadzenie na nim co miesi ¹c oszczêdnoœci w zadeklarowanej kwocie, stosownie do regulaminu indywidualnych kont spó ³dzielczych. Ta minimalna kwota, wynikaj ¹ca zarówno z regulaminu jak i deklaracji cz ³onkowskiej to kwota 15 z ³, wskazana w harmonogramie sp ³at jako op ³ata cz ³onkowska. (...) zatem konsumentka o obowi ¹zku uiszczania tej op ³aty wiedzia ³a, wynika ³a ona z innej, wczeœniej zawartej przez ni ¹ umowy z pozwan ¹. Bez w ¹tpienia tak¿e pozwany by ³ uprawniony do pobierania kwoty 15 z ³, poniewa¿ w œwietle ustawy o (...) to w ³aœnie z oszczêdnoœci swoich cz ³onków mo¿e udzielaæ im (i tylko im) po¿yczek. (...) konsumenta w kasie prowadzonej przez pozwan ¹ by ³o zatem warunkiem koniecznym dla uzyskania po¿yczki, a z cz ³onkostwem tym wi ¹za ³o siê ponoszenie okreœlonych op ³at, o których po¿yczkobiorczyni niew ¹tpliwie wiedzia ³a.

Kolejnym zarzutem powódki by ³o sformu ³owanie umowy w taki sposób, ¿e zawarta w pkt 29. umowy informacja o prawie odst ¹pienia do umowy sugeruje, ¿e oœwiadczenie o odst ¹pieniu mo¿e zostaæ z ³o¿one wy ³¹cznie na formularzu stanowi ¹cym za ³¹cznik do umowy. Zarzut ten nie by ³ zasadny. Ustawa wymaga ³a od kredytodawcy, aby zawar ³ w umowie pouczenie o prawie kredytobiorcy do odst ¹pienia umowy. (...) umowa (...) zawiera. Fakt do ³¹czenia do umowy (...) w postaci oœwiadczenia o odst ¹pieniu od umowy w ¿aden sposób nie narusza ustawy, a wrêcz mo¿e byæ uznany jako gest u ³atwiaj ¹cy konsumentowi odst ¹pienie od umowy w postaci do ³¹czenia do niej gotowego do podpisania druku.

Zarzut naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. powódka wi ¹za ³a tak¿e z brakiem wskazania warunku determinuj ¹cego zmianê kosztów kredytu w sytuacji skorzystania z sankcji kredytu darmowego. W pkt 20. umowy okreœlono warunki zmiany kosztów i op ³at. Natomiast z treœci wskazanego przepisu nie wynika obowi ¹zek zamieszczania treœci art. 45 ust. 1 u.k.k. w treœci umowy.

Pomimo powy¿szych rozwa¿añ nie sposób uznaæ za zasadnego zarzutu pozwanej w oparciu o niezgodnoœæ ¿ ¹dania z art. 5 k.c. Poszukiwanie ochrony na gruncie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim nie mo¿e zostaæ uznane za nadu¿ycie, nawet je¿eli dochodzeniem roszczeñ zajmuje siê cesjonariusz masowo skupuj ¹cy tego typu wierzytelnoœci. Bez w ¹tpienia taka kontrola stosowanych wzorców umownych – zw ³aszcza w razie stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy – wp ³ywa pozytywnie na praktyki na rynku us ³ug finansowych w stosunku do konsumentów. Z.¿yæ nale¿y, ¿e Ÿróde ³ prawa nale¿y poszukiwaæ nie tylko wprost w tekstach ustaw, ale tak¿e orzecznictwie. Dobitnym przyk ³adem s ¹ dzia ³ania powódki skutkuj ¹ce uzyskaniem wyroku (...) z dnia 11 wrzeœnia 2019 roku sprawie o sygn. akt C-383/18 oraz (...) N.¿szego w sprawie III CZP 45/19 z dnia 12 grudnia 2019 roku, co doprowadzi ³o do zmiany praktyki wielu podmiotów rynku finansowego, w tym pozwanej, w razie wczeœniejszej sp ³aty kredytu konsumenckiego. Co wiêcej na zarzut naruszenia zasad wspó ³¿ycia spo ³ecznego nie mo¿e powo ³ywaæ siê pozwana, która stosuj ¹c opisane wy¿ej mechanizmy (przede wszystkim pobieraj ¹c odsetki tak¿e od skredytowanych kosztów po¿yczki) nadu¿ywa prawa. Kwestia ewentualnego nadu¿ycia prawa cesjonariusza wobec konsumenta pod k ¹tem nieekwiwalentnoœci œwiadczeñ mo¿e byæ przedmiotem ewentualnych rozwa¿añ, jednak bez udzia ³u pozwanej.

(...) na uwadze ca ³okszta ³t powy¿szych okolicznoœci, a w szczególnoœci sprekludowanie powództwa, pomimo zasadnoœci czêœci zarzutów dotycz ¹cych rzeczonej umowy, okaza ³o siê bezzasadne i jako takie w punkcie I. wyroku podlega ³o oddaleniu na podstawie art. 45 ust. 5 u.k.k.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie II. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z zw. z § 2 pkt 3 rozporz ¹dzenia Ministra S.œci z dnia 22 paŸdziernika 2015 roku w sprawie op ³at za czynnoœci radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.) i zgodnie z zasad ¹ odpowiedzialnoœci za wynik procesu obci ¹¿y ³ powódkê ca ³oœci ¹ poniesionych przez pozwan ¹ kosztów procesu, na co sk ³ada ³y siê: op ³ata skarbowa od dokumentu pe ³nomocnictwa (17,00 z ³) oraz wynagrodzenie pe ³nomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (900,00 z ³). Na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. od zas ¹dzonej kwoty nale¿a ³y siê odsetki ustawowe za opóŸnienie od dnia uprawomocnienia siê wyroku do dnia zap ³aty.