Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Janusz Sulima

Sędziowie

Jacek Dunikowski

Brandeta Hryniewicka

Protokolant

Agnieszka Wądołkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 104/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 1 marca 2022 r., sygn akt II K 86/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

oskarżyciel posiłkowy

oskarżyciel prywatny

obrońca

oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego

zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2. USTALENIE FAKTÓW W ZWIĄZKU Z DOWODAMI
PRZEPROWADZONYMI PRZEZ SĄD ODWOŁAWCZY

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów (dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające

znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH

ZARZUTÓW I WNIOSKÓW

Lp.

Zarzut

1.

2.

3.

obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez naruszenie przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów, wydanie orzeczenia z pominięciem analizy całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zakresie sformułowanego pod adresem oskarżonego zarzutów polegających na:

a. Bezpodstawnym i lakonicznym postawieniem tezy przez Sąd I instancji, iż zeznania H. S. są stanowcze i koneskwentne oraz spójne i rzeczowo odpowiadał na pytania stron, podczas gdy w toku przesłuchania nie potrafił samodzielnie wskazać żadnych konkretnych okolicznosci dotyczących rzekomo popełnionych przestępstw.

b. Nieuprawnionym postawieniem przez Sąd tezy, iż zeznania świadka H. S. są podyktowane chęcią zerwania z haniebną przeszłością, podczas gdy świadek sam przyznał, iż składanie przez jego zeznań było podyktowane chęcią uniknięcia odpowiedzialności karnej - jak wskazał w postępowaniu przygotowawczym składając zeznania był już po zarzutach w sprawie (...) i chciał jakoś wyjść z tej sytuacji.

c. Bezpodstawnym obdarowaniu walorem wiarygodności zeznań świadka H. S. w zakresie w jakim obciąża K. D. w zakresie rzekomego wprowadzania do obrotu środków odurzających na terenie Zakładu Karnego w B., podczas gdy relacje H. S. w tym zakresie są rozbieżne i gołosłowne, a w szczególności w żaden sposób nie zweryfikowane przez Prokuraturę, która nie pochyliła się nawet nad koniecznością przesłuchania osób biorących udział w rzekomym procederze (m.in. M. G., oraz P. ps. (...)), a ponadto nikomu poza K. D. nie postawiono zarzutów za udział w przedmiotowym procederze (nawet H. S.).

d. Pominięcie przy ocenie materiału dowodowego okoliczności, iż H. S. wiedzę odnośnie rzekomych działań przestępczych ma wyłącznie od K. D., a więc jest wyłącznie świadkiem „ze słyszenia", co powinno skłonić Sąd do szczególnej ostrożności przy ocenie takiego dowodu.

e. Bezkrytycznym przyjęciem za oskarżycielem publicznym, iż oskarżony miał działać w zorganizowanej grupie przestępczej w okresie pomiędzy 2011 roku a 12 grudnia 2017 roku podczas gdy nie ustalono, kto miał wchodzić w skład grupy (nikt nie został oskarżony o branie udziału w tożsamej grupie przestępczej w tym samym okresie) oraz jakie przestępstwa oskarżony miał popełnić w ramach tej grupy (nie został skazany za żaden czyn, który miał być popełniony w ramach zorganizowanej grupy przestępczej).

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na bezpodstawnym uznaniu, że oskarżony K. D. swoim zachowaniem wypełnił znamiona zarzucanych jej czynów odzwierciedlonego w pkt. 1 i II wyroku, w sytuacji gdy brak jest w sprawie obiektywnych dowodów świadczących o jego winie w tym zakresie.

Rażąca surowość kary wymierzonej w stosunku do K. D. w zakresie czynu z pkt IV aktu oskarżenia poprzez wymierzenie mu za ten czyn kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia, co w stanie faktycznym niniejszej sprawy, oraz zasad dyrektyw wymiaru kary, a także przyznania się oskarżonego do popełnienia przestępstwa jawi się jako kara rażąco surowa.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Żadną miarą nie można zgodzić się z obrońcą, że Sąd pierwszej instancji błędnie, z naruszeniem wyrażonej w art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów ocenił zeznania świadka H. S., który obciążył oskarżonego.

Wbrew twierdzeniom autora apelacji H. S. zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i na rozprawie konsekwentnie i stanowczo bez żadnych wątpliwości podawał okoliczności związane z udziałem K. D. w obrocie narkotykami. Jego wyjaśnienia w tej części są zarazem spontaniczne i spójne. Nie ma w nich jakichkolwiek sprzeczności. Jak zauważył Sąd pierwszej instancji na zadawane mu pytania odpowiadał spokojnie i rzeczowo. To, że nie pamiętał pewnych okoliczności, jest czymś naturalnym, mając na względzie upływ czasu od opisywanych przez niego zdarzeń.

Nie ma większego znaczenia dla oceny depozycji H. S. to, czy treść jego wyjaśnień była podyktowana chęcią zerwania z haniebną przeszłością czy też była podyktowana chęcią skorzystania z dobrodziejstwa, o którym jest mowa w art. 60 §3 k.k. H. S. nie miał bowiem żadnego interesu w tym, aby pomawiać tendencyjnie K. D.. Gdyby nawet nie wyjaśnił, że oskarżony działał w okresie od jesieni 2011 roku do 12 grudnia 2017 roku w grupie przestępczej oraz że brał on udział w rozprowadzaniu amfetaminy w okresie pomiędzy jesienią 2011 roku a jesienią 2014 roku, to i tak należałoby wobec H. S. zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, o czym doskonale on wiedział. Ponadto w sprawie nie ujawniły się żadne okoliczności wskazujące, że pomiędzy K. D. a H. S. doszło do jakichkolwiek nieporozumień. H. S. nie miał zatem żadnych racjonalnych powodów, żeby fałszywie obciążać oskarżonego.

Gdyby przyjąć za prawdziwe przedstawione w apelacji twierdzenia, to należałoby przyjąć, że H. S. bez jakiegokolwiek powodu wymyślił, że jego kolega K. D. brał udział w grupie przestępczej zajmującej się obrotem narkotykami oraz że wspólnie z innymi osobami handlował amfetaminą. Taka teza, mając jednocześnie na względzie, że istnieją niezbite dowody, że K. D. uczestniczył aktywnie w obrocie narkotykami, wydaje się wręcz absurdalna.

Nie ma żadnego znaczenia dla oceny wyjaśnień H. S. podnoszona przez obrońcę okoliczność, że A. N. został skazany za kierowanie grupą przestępczą w latach 2007 – 2011 r. Pomimo że A. N. został prawomocnie skazany za kierowanie grupą przestępczą do 2011 roku, Sąd Okręgowy był w pełni uprawniony do ustalenia, że K. D. brał udział w kierowanej przez A. N. grupie przestępczej w latach 2011 – 2017 roku, co jednoznacznie wynika z wyjaśnień H. S.. Obrońca najwyraźniej zapomniał, że sąd w sprawie karnej, zgodnie z art. 8 §1 k.p.k., w ogóle nie jest związany z ustaleniami poczynionymi w innej sprawie karnej. Wręcz przeciwnie, zadaniem sądu było czynienie samodzielnie ustaleń zupełnie niezależnie od ustaleń poczynionych w innych sprawach karnych. Tym samym nie ma jakiegokolwiek znaczenia, że oprócz K. D. żadna inna osoba nie została skazana ani nie postawiono zarzutu nikomu udziału w tożsamej grupie przestępczej w tym samym czasookresie.

Nie jest też prawdą, co podnosi obrońca, że K. D. został skazany za branie udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, w której miał uczestniczyć jako jedna osoba. H. S. wyjaśnił, że odbywając karę pozbawienia wolności miał kontakt z K. D., A. N. i W. S.. Wiedział od nich, że bez jego udziału nadal rozwijają swoją działalność. H. S. twierdził dalej, że cały czas przemycali narkotyki do Islandii, a potem do Anglii, a na koniec swoją działalność przenieśli do Holandii. Najpierw przemycali narkotyki z Polski do Islandii i Anglii, a potem z Holandii do Anglii. H. S. wyjaśnił też, że z rozmowy z K. D. dowiedział się, że obecnie przemycają 15 kilogramów marihuany i że robią to umieszczając marihuanę w kole zapasowym ciągnika siodłowego. H. S. wyraźnie wskazał, że w skład grupy oprócz K. D. wchodzą A. N., W. S. oraz mężczyźni o pseudonimach (...) i (...). W skład tej grupy wchodziło zatem co najmniej pięć osób.

Warunkiem uznania, że oskarżony uczestniczył w grupie przestępczej, nie jest wcale konieczne ustalenie, jaka była jego rola w tej grupie. Istotne jest to, co wynika z wyjaśnień H. S., że oskarżony był członkiem tej grupy i zajmował się przemytem narkotyków. Z wyjaśnień H. S. wynika też, że członkowie tej grupy wielokrotnie dokonywali przemytu narkotyków. Nie ulega zatem żadnej wątpliwości, że oskarżony wraz z innymi osobami parał się działalnością przestępczą związaną z międzynarodowym obrotem narkotykami. To, że prokurator nie postawił K. D. żadnego zarzutu popełnienia przestępstwa w ramach tej grupy, nie oznacza bynajmniej, że oskarżony ich się nie dopuścił. Z wyjaśnień H. S. wynika coś zgoła odmiennego. Zupełnie zatem nieprawdziwe jest zawarte w apelacji stwierdzenie, że: „K. D. został skazany za udział w zorganizowanej grupie przestępczej, w której był sam oraz w której nie popełnił żadnego przestępstwa”.

Żadną miarą nie można zgodzić się z obrońcą, że wyjaśnienia H. S. odnośnie handlu narkotykami w zakładzie karnym są na tyle ogólne i nieprecyzyjne, że nie mogą stanowić solidnej podstawy oskarżenia. Wyjaśnienia H. S. w tej części są w miarę szczegółowe i jednocześnie konsekwentne oraz stanowcze. Opisał on, w jaki sposób amfetamina była sprzedawana po podzieleniu na działki w jednostce penitencjarnej, w której przebywał. H. S. szczegółowo też określił, jaka była rola K. D. w rozprowadzaniu narkotyków na terenie zakładu karnego. Wskazał też inne osoby, które były zaangażowane w ten proceder. To, że nie pamiętał pewnych okoliczności, tłumaczyć należy upływem czasu. Z tego też względu nie może budzić zastrzeżeń, ze podawał orientacyjne ilości amfetaminy, która była sprzedawana na terenie jednostki penitencjarnej. W każdym razie nie sposób jest przyjąć, że H. S. wymyślił, że uczestniczył w takim procederze, a tak należałoby przyjąć, gdyby uznać wyjaśnienia oskarżonego za prawdziwe. Należy zauważyć, że H. S. nie przedstawiono w związku z tym żadnego zarzutu. Wyjaśniając zaś, że uczestniczył w tym procederze, H. S. nie tylko obciążał K. D., ale również samego siebie. Nie miał on zatem żadnego interesu w składaniu wyjaśnień o takiej treści.

Wyjaśnień H. S. w tej części bynajmniej nie podważa informacja nadesłana z Aresztu Śledczego w B. z 21 grudnia 2021 roku. To, że w okresie od jesieni 2011 roku do jesieni 2014 roku H. S. nie przebywał razem w celi z M. G. nie oznacza, że nie mogli oni współdziałać w rozprowadzaniu narkotyków na terenie jednostki penitencjarnej. Obrońca w apelacji skrzętnie zaś pominął inną okoliczność wynikającą z tego pisma, a mianowicie, że H. S. był bardzo często odwiedzany przez K. D.. Okoliczność zaś ta potwierdza wyjaśnienia H. S..

Tak więc Sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy, zgodny z wyrażoną w art. 7 k.p.k. zasadą swobodnej oceny dowodów, ocenił wyjaśnienia H. S.. Z dowodu tego wyciągnął logiczne wnioski co do popełnienia przez oskarżonego dwóch przestępstw. Tym samym niezasadny jest również podniesiony w apelacji zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Jeżeli sąd pierwszej instancji słusznie wyjaśnienia H. S. uznał za wiarygodne, to tym samym nie popełnił żadnego błędu, czyniąc na ich podstawie ustalenia faktyczne.

Żadną miarą nie można też uznać, że wymierzona wobec oskarżonego za czyn z punktu IV kara pozbawienia wolności jest rażąco surowa. Jest wręcz przeciwnie, wymierzona za to przestępstwo kara jawi się jako wyjątkowo łagodna. Wymierzona kara odbiega przecież w niewielkim stopniu od dolnej granicy ustawowego zagrożenia, przewidzianego za przypisane oskarżonemu przestępstwo. Nic zaś nie przemawiało za orzeczeniem wobec K. D. kary prawie że w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Okoliczności łagodzące bynajmniej nie równoważą szeregu okoliczności obciążających. Podkreślić przede wszystkim należy, że oskarżony został skazany łącznie za trzy zachowania polegające na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych. Ilość tych środków była wystarczająca do odurzenia się kilku tysięcy osób. Oskarżony działał z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej nie licząc się z konsekwencjami swego przestępczego działania. Nie sposób uznać za okoliczność łagodzącą przyznanie się oskarżonego do popełnienia tego czynu. Oskarżony bowiem przyznał się do winy w obliczu niezbitych i niepodważalnych dowodów.

Również nie cechują się rażącą surowością kary wymierzone oskarżonemu za dwa pozostałe popełnione przez oskarżonego przestępstwa. Stopień zawinienia oskarżonego oraz szkodliwość społeczna tych przestępstw przemawiały wręcz za wymierzeniem znacznie surowszych kar.

Nie sposób też mówić o rażącej surowości kar łącznych. Wymiar łącznej kary pozbawienia wolności odbiega bowiem od najsurowszej spośród łączonych kar zaledwie o dwa miesiące.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego K. D. od czynów z pkt II i III oraz złagodzenie kary w zakresie czynu z pkt. IV

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów zdeterminowała niuwzględznienie wniosku z apelacji obrońcy oskarżonego.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Kwalifikacja prawna czynów przypisanych oskarzonemu w punktach II i IV (art. 455 k.p.k.)

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

W dacie popełnienia przez oskarżonego przypisanych mu przestępstw nie obowiązywał przepis art. 57b k.k., który w przypadku skazania za przestępstwo ciągłe nakazuje wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawego zagrożenia. Przed 15 listopada 2018 roku w przypadku skazania za przestępstwo ciągłe karę należało wymierzyć w granicach ustawowego zagrożenia. Tym samym czyny przypisane oskarżonemu należało zakwalifikować z przepisów obowiązujących w dacie ich popełnienia.

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano wyrok w zakresie winy i kary

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak było podstaw do uwzględnienia zarzutów z apelacji obrońcy. Sad prawidłowo ocenił zebrane dowody. Wyciagnął z nich logiczne wnioski co do ustaleń faktycznych. Wina oskarżonego nie budzi żadnych wątpliwości. Wymierzone wobec oskarżonego kary nie cechują się rażącą surowością.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono kwalifikację prawną czynów z punktów II i IV

Zwięźle o powodach zmiany

Jak wcześniej wyjaśniono wobec oskarżonego należało zastosować przepisy obowiązujące w dacie popełnienia przez niego przestępstw.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O opłacie za II instancję orzeczeno w myśl art. 8, art. 2 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( t. j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.)

Rozstrzygnięcie o pozostałych kosztach sądowych opiera się na przepisach art. 627 k.p.k. i art. 634 k.p.k.

7. PODPIS