Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.10.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 19.08.2022 r. odmówił Ł. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 12.10.2022 r. ustaliła, że Ł. K. nie jest niezdolny do pracy. WW posiada wymagany okres ubezpieczenia, ale nie spełnia łącznie wymaganych warunków ( brak orzeczonej niezdolności ) warunkujących przyznanie prawa do renty.

/decyzja k. 35 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Ł. K. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł że jego stan zdrowia – uszkodzenia układu nerwowego, uzasadnia stwierdzenie, iż jest osobą niezdolną do pracy.

/odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 4/

Na rozprawie w dniu 30.03.2023 r. wnioskodawca poparł odwołanie, oświadczył iż nie zgłasza wniosków dowodowych. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/ stanowiska procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 30.03.2022 r. 00:00:33-00:02:34/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca Ł. K. urodził się (...), jest absolwentem (...) Akademii (...). W 2007 r. uzyskał tytuł magistra na kierunku stosunki międzynarodowe. Wnioskodawca jest też magistrem ekonomii. Pracował jako pracownik biurowy.

Wnioskodawca posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

/ bezsporne/

W dniu 19.08.2022 r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/ wniosek k. 1-3 akt ZUS/

Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał u wnioskodawcy dystonię szyjną leczoną iniekcjami botuliny z nieznacznego stopnia ograniczeniem ruchomości kręgów szyjnych do boku z przykurczem mięśni przykręgowych. Orzeczeniem z dnia 22.09.2022 r. Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że z uwagi na posiadane schorzenia nie stwierdza się naruszenia sprawności organizmu w stopniu uzasadniającym długotrwałą niezdolność do pracy zgodnie z poziomem kompetencji zawodowych.

/opinia lekarska k. 6-7 dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie k. 28 akt ZUS/

W dniu 28.09. (...) do ZUS wpłynął sprzeciw wnioskodawcy od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i żądanie rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS. Wnioskodawca podniósł, że z uwagi na stan zdrowia wbrew zapatrywaniu Lekarza Orzecznika jest niezdolny do pracy.

/sprzeciw – k. 21/22 dokumentacji medycznej ZUS/

Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 12.10.2022 rozpoznając u wnioskodawcy dystonię szyjną laterocaput leczoną botuliną co 3-4 miesiące, w całości podtrzymała wnioski Lekarza Orzecznika nie stwierdzając u ubezpieczonego ograniczenia sprawności organizmu dającego podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy na poziomie IV posiadanych kompetencji zawodowych.

/opinia lekarska k. 23-25 dokumentacji medycznej akt ZUS, orzeczenie k. 30 akt ZUS/

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 12.10.2022 organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 24.10.2021 r. odmówił Ł. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja k. 26 akt ZUS/

U Ł. K. w sądowym badaniu przez biegłego neurologa rozpoznaję się dystonię szyjną laterocaput leczoną toksyną botulinową. Wnioskodawca choruje od 2008 roku z powodu dystonii szyjnej. Prawidłowe rozpoznanie postawiono w czasie hospitalizacji w 2009 roku. Badany jest leczony co 3-4 miesiące toksyną botulinową, która podawana jest w mięśnie głowy, mięśnie dźwigacza łopatki, w mięsień mostowo-obojczykowo-sutkowy po stronie prawej. Przyczyną podawania jest przymusowe ustawienie głowy w stronę lewą, blokada barku lewego, drżenie głowy. Średnio toksyna jest podawana co 3-4 miesiące. Celem podawania tego leku jest zmniejszenie napięcia mięśniowego, którego zmniejszenie pozwala w miarę normalnie funkcjonować. Badany podaje także, że występuje u niego szczękościsk i bóle międzyżebrowe.

W ocenie biegłego neurologa naruszenie sprawności organizmu w przebiegu dystonii szyjnej nie powoduje długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach. Wnioskodawca na rynku pracy jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, ale zdolną do wykonywania pracy zarobowej zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

/ pisemna opinia biegłego neurologa J. B. k. 11-13/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumentację lekarską w tym dokumentację przedłożoną przez wnioskodawcę w toku procesu, opinię biegłego lekarza neurologa.

Opinię biegłej neurolog Sąd uznał za wiarygodną, została bowiem ona sporządzona przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca. Biegła nadto w sposób wyczerpujący określiła schorzenia, jakie występują u Ł. K. i kompleksowo ocenił ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Wydana w sprawie opinia jest logiczna, spójna i rzetelnie opisuje stan zdrowia ubezpieczonego, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinia ta została wydana w oparciu o pełną dokumentację medyczną wnioskodawcy oraz po uprzednim zbadaniu ubezpieczonego.

Sąd ma przy tym na uwadze, iż ubezpieczony po zapoznaniu się z treścią opinii biegłej neurolog nie zgadzał się z jej wnioskami, nadal popierając odwołanie i powołując kolejną dokumentację medyczną wskazującą na kontynuację leczenia. Przy tym jednocześnie poza własną oceną swojego stanu zdrowia i krytyką oceny biegłej nie przedstawił do niej jakichkolwiek merytorycznych zarzutów pozwalających na uznanie, iż opinie wydano w sposób nierzetelny, a wynikające z niej wnioski nie mają oparcia w rzeczywistym stanie rzeczy. Odwołujący nie zgłaszał też innych wniosków dowodowych w szczególności nie domagał się wydania opinii uzupełniającej przez biegłą neurolog czy przez innego biegłego tej specjalności.

Wskazać należy że biegła neurolog w sposób przejrzysty i wyczerpujący opisała stan zdrowia wnioskodawcy z uwzględnieniem wszelkiej dostępnej dokumentacji medycznej, ponadto z uwzględnieniem schorzeń wnioskodawcy oceniła poziom i stopień naruszenia sprawności jego organizmu rzutujący na brak stwierdzenia jego niezdolności do pracy odnosząc to do poziomu kwalifikacji i kompetencji zawodowych. Analiza opinii biegłej pozwala uznać, iż ta wnikliwe zapoznała się z dokumentacją medyczną ubezpieczonego i dokumentacją przedłożoną w procesie, historią jego choroby, i wyciągnęła zarówno z tych dowodów oraz z osobistego badania ubezpieczonego stanowcze wnioski w zakresie oceny jego zdolności do pracy, które zostały umotywowane w sposób niebudzący wątpliwości. To natomiast, iż wnioskodawca subiektywnie inaczej niż biegła ocenia dokumentację medyczną i stan własnego zdrowia, ocenę procesu jego leczenia, bez przedstawienia konkretnych i jednoznacznych zarzutów, które dyskwalifikowałyby opinię biegłej neurolog jako nierzetelną stanowi jedynie polemikę z wnioskami końcowymi tej opinii i co za tym idzie nie może odnieść skutku tylko z tego powodu, że strona powodowa jest niezadowolona z dokonanej przez biegłego oceny. Wnioski wypływające z opinii biegłej neurolog należy więc uznać za kompletne i miarodajne dla rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2022 r. poz. 504.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 i 2 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust.4 warunku powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującego się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w tym opinii biegłej z zakresu neurologii skarżący przy uwzględnieniu posiadanych przez niego schorzeń, jest jednak zdolny do wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami. W ocenie Sądu biegła w swojej opinii wyczerpująco wyjaśniła dlaczego w taki właśnie sposób oceniła zdolność wnioskodawcy do wykonywania pracy zarobkowej. Opinia biegłej oceniająca stan zdrowia wnioskodawcy szczegółowo tłumaczy dlaczego naruszenie sprawności organizmu skarżącego nie przekłada się na zdolność świadczenia przez niego pracy. Brak jest przy tym, w ocenie Sądu, podstaw by kwestionować rzetelność i merytoryczną poprawność wskazanej opinii. Została ona bowiem sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Biegła neurolog na podstawie przedstawionej dokumentacji leczenia i badania wnioskodawcy zdiagnozowała schorzenia, oceniła stopień ich zaawansowania, a przede wszystkim jednoznacznie wypowiedziała się co do sprawności organizmu wnioskodawcy i wpływu dolegliwości na jego zdolność do pracy. Sąd podzielił opinię biegłej uznając, że była pełna, jasna i nie prowadziła do sprzecznych wniosków.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

Znamiennym jest, iż wnioski wynikające z wydanej w sprawie opinii biegłej neurolog dotyczące zdolności do pracy odwołującego nie zostały skutecznie merytorycznie zakwestionowane przez stronę powodową. Wnioskodawca, któremu doręczono wskazaną opinię i pouczono o konieczności przedstawienia ewentualnych do nich zarzutów nie zgadzając się z ich treścią wyłącznie polemizował z jej wnioskami subiektywnie opisując własny stan zdrowia nie przedstawiając argumentów podważających wartość dowodową tej opinii co do meritum prezentując jedynie swój własny pogląd co do zdolności do podjęcia pracy.

O nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. /III AUa 12/21 - wyrok SA Szczecin z dnia 21-04-2021/ Jeśli w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy przedmiotem sporu jest ocena stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie, to taka ocena jako wymagająca wiadomości specjalnych musi być dokonywana z udziałem biegłych lekarzy reprezentujących odpowiednie specjalności medyczne (art. 278 § 1 i następne KPC) i opierać się przede wszystkim na wnioskach wynikających ze sporządzonych przez tych biegłych opiniach. Specyfika dowodu z opinii biegłego (biegłych) polega zaś m.in. na tym, że jeżeli taki dowód (dowody) został już przez sąd dopuszczony, to stosownie do art. 286 KPC, opinii dodatkowego biegłego można żądać jedynie „w razie potrzeby”. Zarzuty dotyczące nieuwzględnienia wniosków o przeprowadzenie dowodów z opinii kolejnych biegłych nie mogą natomiast odnieść skutku, jeżeli wydane już przez biegłych opinie wyjaśniają istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, a ich fachowość i rzetelność nie została w żaden sposób podważona. Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego nie przewidują również obowiązku uzupełnienia już sporządzonej opinii czy to na piśmie, czy też w formie ustnej do protokołu rozprawy w każdym wypadku. Pozostawiają one sądowi decyzję, czy opinia wymaga dodatkowych wyjaśnień ze strony jej autora, a także, czy wyjaśnienia te powinny być złożone w formie ustnej czy w formie pisemnej. Potrzeba taka nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii, lecz być następstwem umotywowanej krytyki dotychczasowej opinii /III UK 478/18 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 29-01-2020 r./ Ocena niezdolności do pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wymaga wiadomości specjalnych, które posiadają biegli lekarze specjaliści z zakresu schorzeń wcześniej rozpoznanych u wnioskodawcy. Sąd zarazem nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii od tych samych biegłych lub innych biegłych, jeżeli już sporządzone w sprawie opinie są jednoznaczne i tak przekonujące, że określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną. Potrzeba powołania innego biegłego nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z dotychczas złożonych opinii, lecz musi być następstwem umotywowanej krytyki dotychczasowych opinii. Nie ma uzasadnienia wniosek o powołanie kolejnego biegłego jedynie w sytuacji, gdy złożone opinie są niekorzystne dla strony. Dopuszczenie dodatkowej opinii w takiej sytuacji prowadziłoby bowiem do uwzględnienia kolejnych wniosków strony dopóty, dopóki nie zostałaby złożona opinia w pełni ją zadowalająca, co jest niedopuszczalne. /III AUa 575/19 - wyrok SA Lublin z dnia 11-03-2020/

Na gruncie rozpoznawanego przypadku wydająca w sprawie opinię biegła neurolog jednoznacznie stwierdziła, iż na dzień wydania zaskarżonej decyzji, stwierdzane u wnioskodawcy naruszenie sprawności organizmu nie powoduje jego niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Wnioskodawca wskazanych wniosków nie podważył , podtrzymując wyłącznie własną subiektywną opinię co do swojego stanu zdrowia.

Sąd przy tym nie neguje – wynika to bowiem z treści opinii, iż wnioskodawca jest osobą obciążoną schorzeniami ze strony układu neurologicznego – dystonią szyjną, jednakże powyższe samo w sobie żadną miarą nie może być utożsamiane z nieudolnością do pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Biologiczny stan kalectwa lub choroba, które nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, przesądzają o braku prawa do świadczenia rentowego. /III AUa 812/20 - wyrok SA Lublin z dnia 21-10-2020/ Sam fakt występowania dysfunkcji organizmu w związku ze schorzeniami wnioskodawcy nie determinuje istnienia jego niezdolności do pracy, istotne jest czy i w jakim zakresie schorzenia te wpływają na utratę zdolności do pracy. Oceny w tym przedmiocie dokonują biegli, posiadający odpowiednie wiadomości specjalne, w oparciu o dokumentację medyczną oraz wyniki badania odwołującego się. /III AUa 128/21 - wyrok SA Lublin z dnia 01-07-2021/.

Wnioskodawca, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów z uwagi na posiadane schorzenia nie jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. W konsekwencji wobec braku dowodów potwierdzających stanowisko ubezpieczonego, żądanie odwołania zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania wnioskodawcy prawa o renty nie mogło zostać zaakceptowane.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 kpc oddalił odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne.

J.L.