Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 21/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Karol Skocki

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Sobieraj

przy udziale prokuratora Piotra Wrzesińskiego

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2023 r.

sprawy M. D.

oskarżonego o czyn art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kole z dnia 19 października 2022 r.

sygn. akt II K 213/21

1.  Utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy.

2.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym poniesione wydatki w kwocie 20 zł oraz opłatę w kwocie 120 zł.

Karol Skocki

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 21/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kole z dnia 19 października 2022 r., sygn. akt II K 213/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Naruszenie prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na treść wyroku , tj. art. 4,7 w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dokonani niezgodnej z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny dowodów polegającej na:

a)  dezawuowaniu wyjaśnień oskarżonego, który przyznał, że prowadził samochód, jednak wyjaśnił, że nie czuł, że jest pod wpływem alkoholu, spożywał go dnia wcześniejszego i skończył spożywanie alkoholu wiele godzin wcześniej, nie zamierzał prowadzić samochodu, jednak zmusiły go do tego okoliczności, bowiem samochód prowadził początkowo jego ojciec, jednak na skutek jego nagłego złego samopoczucia i konieczności awaryjnego zatrzymania się , przez dalszą część podróży kierował oskarżony, które to okoliczności warunkować powinny zastosowanie zasady działania w stanie wyższej konieczności,

b)  uznaniu za niewiarygodne zeznań świadków W. D. oraz E. D., którzy w spójny i racjonalny sposób opisali przebieg wydarzeń a zaprezentowany przez nich opis w pełni koreluje z wyjaśnieniami samego oskarżonego,

2.  w konsekwencji obrazy w/w przepisów postępowania zarzucił dopuszczenie się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na mylnym przyjęciu, że:

a.  oskarżony dokonał czynu bezprawnego, karalnego i karygodnego w ten sposób, że 5 lutego 2021 r. w miejscowości W. prowadził w stanie nietrzeźwości i bez uprawnień w ruchu lądowym pojazd mechaniczny po drodze publicznej, co w konsekwencji doprowadziło do jego bezpodstawnego skazania, podczas gdy brak jest jednoznacznych i wystarczających dowodów świadczących o winie oskarżonego a z jego wyjaśnień wynika, że działał w stanie wyższej konieczności, co powinno skutkować uniewinnieniem na podstawie art. 17 § 1 pkt. 1 k.p.k.,

b.  stopień społecznej szkodliwości czynu, wyczerpującego dyspozycje z art. 178a § 1 i 4 kk i art. 180a kk , którego miał dopuścić się oskarżony, jest znaczny z uwagi na nieusprawiedliwione okoliczności popełnienia czynu, a w konsekwencji błędnym przyjęciu, ze w sprawie zostały spełnione materialne przesłanki do skazania oskarżonego, podczas gdy analiza zgromadzonego materiału dowodowego, występujące w spawie okoliczności przedmiotowo – podmiotowe, takie jak sposób i okoliczności popełnienia czynu, sposób. działania , brak wyrządzenia szkody przez oskarżonego w ruchu drogowym , postawa oskarżonego dążącego do ochrony zdrowia ojca przemawiają za uznaniem, że istnieją w przedmiotowej sprawie warunki umorzenia postępowania karnego na podstawi art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k., gdyż społeczna szkodliwość czynu popełnionego przez oskarżonego cechuje się stopniem znikomym,

c.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść poprzez przyjęcie przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu jako przesłanki dodatkowo obciążającej także nagminności przestępstw tego typu co w konsekwencji doprowadziło do wymierzenia kary rażąco surowej, nieodpowiadające dyrektywom z art. 53 § 1 i 2 k.k.,

3.  Orzeczenie wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernie surowej kary, która nie uwzględnia występujących w sprawie okoliczności łagodzących, tj. stopnia winy oskarżonego, stopnia społecznej szkodliwości czynu, celów zapobiegawczych, celów wychowawczych, sposobu działania oskarżonego, właściwości i warunków osobistych oskarżonego a których uwzględnienie powinno spowodować orzeczenie znacznie łagodniejszej kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.). Sąd wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

W wywiedzionej apelacji skarżący obrońca próbuje dać prymat wyjaśnieniom oskarżonego złożonym w toku postępowania sądowego a negować pozostały materiał dowodowy, z czym w zupełności nie można się zgodzić. Jak słusznie jednak wskazuje Sąd I instancji – wyjaśnienia oskarżonego złożone w toku postępowania sądowego stanowią jedynie linię obrony oskarżonego. Nie sposób nie zauważyć, iż oskarżony niezwłocznie po dokonaniu zatrzymania przez funkcjonariuszy policji nie wspominał o złym samopoczuciu ojca i nim spowodowaną koniecznością kierowania przez oskarżonego, ponadto gdyby faktycznie taka sytuacja miała miejsce – oskarżony nie podjąłby próby ucieczki przed funkcjonariuszami policji. Również w trakcie składania wyjaśnień w toku postępowania przygotowawczego, oskarżony nie wspominał o nadzwyczajnej sytuacji związanej ze stanem zdrowia jego ojca, zatem nie sposób nie uznać tych zeznań złożonych już w toku postępowania sądowego jako swoistą linię obrony.

Słusznie również Sąd I instancji uznał za częściowo niewiarygodne zeznania świadków W. D. oraz E. D.. Również i ci świadkowie w toku postępowania przygotowawczego nie powoływali się na zły stan zdrowia W. D., który spowodował konieczność kierowania pojazdem przez oskarżonego.

Tym samym, w oparciu o zebrany i prawidłowo oceniony materiał dowodowy zasadnie Sąd I instancji uznał oskarżonego M. D. winnym zarzucanego czynu z art. 178a § 1 i 4 k.k. i art. 180a k.k.

Również brak było podstaw do uznania , iż czyn oskarżonego charakteryzował się znikomym stopniem społecznej szkodliwości i usprawiedliwiony był wskazywanymi przez oskarżonego w toku postępowania sądowego szczególnymi okolicznościami.

Kontrola instancyjna nie wykazała, by wymierzona oskarżonemu T. W. kara 5 miesięcy pozbawienia wolności była karą rażącą niesprawiedliwą, tj. zbyt surową lub zbyt łagodną. Nie budzą również wątpliwości Sądu orzeczone wobec oskarżonego środki karne.

Sąd orzekający wziął pod uwagę przy wymiarze kary wszystkie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., w tym również okoliczności dotyczące oskarżonego, tak łagodzące jak i obciążające. Obrona zdaje się pomijać fakt wysokiej społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego oraz umniejsza stopień uporczywości działania oskarżonego, a rolą sądu przy wymiarze kary jest również eliminowanie poczucia społecznego przyzwolenia w zakresie pewnej kategorii czynów. W ocenie Sądu odwoławczego, kara pozbawienia wolności w orzeczonym wymiarze oraz środki karne spełnią w stosunku do oskarżonego cele kompensacyjne i wychowawcze.

Wobec powyższego zarzuty skarżącego stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu orzekającego.

Wniosek

- zmiana wyroku Sądu I instancji i uniewinnienie oskarżonego od stawianego mu zarzutu, ewentualnie o przekazanie sprawy Sądowi i instancji celem ponownego rozpoznania, natomiast w razie uwzględnienia zarzutów z pkt. 2 wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji skarżącego, a nie znalazł przy tym uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1 Sprawstwo i wina oskarżonego orz orzeczona kara i środki karne

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonego oraz orzeczona kara i środek karny nie budzi wątpliwości

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach postępowania odwoławczego sąd orzekł na podstawie art. 636 § 1 k.p.k., w zw. § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz.U.2013 poz.663) oraz art. 1 i 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r. nr 49, poz. 223 z późn. zm.),

7.  PODPIS

Karol Skocki

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina i kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana