Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

9 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Kosicka

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie 9 marca 2023 r. w Warszawie

odwołania O. I.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

z udziałem K. J.

z 7 kwietnia 2022 r., nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że K. J. jako zleceniobiorca płatnika składek O. I. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 1 stycznia 2022 r. oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2022 r.;

(...). zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. na rzecz O. I. 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VII U 931/22

UZASADNIENIE

O. I. 9 sierpnia 2022 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z 4 lipca 2022 r. nr (...), stwierdzającej, że K. J. jako pracownik u płatnika składek O. I. nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 stycznia 2022 r. oraz nie podlegała dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 stycznia 2022 r. Zaskarżonej decyzji skarżąca zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania poprzez błędną ocenę dowodów i przyjęcie, że zeznania O. I. oraz zeznania świadków K. J. i J. M., jak i dowody z dokumentów w postaci ogłoszenia o poszukiwaniu współpracownika, umowy zlecenia z 3 stycznia 2022 r., ewidencji godziny przepracowanych przez K. J., rachunków wystawionych przez zleceniobiorcę do umowy zlecenia z 3 stycznia 2022 r., zgłoszenia ZUS ZUA przedstawione w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym przez ZUS, faktury za usługi animacji, świadczą o fikcyjności umowy zlecenia z dnia 3 stycznia 2022 r. oraz fikcyjności wykonywania pracy prze K. J. na rzecz O. I., podczas gdy prawidłowa i logiczna ocena tych zeznań i dowodów powinna doprowadzić do wniosku, że ubezpieczona K. J. faktycznie wykonywała pracę na rzecz O. I. w oparciu o umowę zlecenia z 3 stycznia 2022 r. i tym samym jako podlegała ona obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia oraz podlegała dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, również ze względu na opłacanie przez płatnika, wymaganych prawem składek na ubezpieczenia społeczne, co w konsekwencji spowodowało błąd w ustaleniach faktycznych poprzez błędne uznanie, iż podjęcie przez ubezpieczoną pracy u skarżącej na podstawie umowy zlecenia, miało charakter pozorowany i służyło wyłącznie uzyskaniu prawa do świadczeń, mimo iż materiał dowodowy w postaci zeznań O. I. oraz zeznań świadków, jak i dowodów z dokumentów w postaci ogłoszenia o poszukiwaniu współpracownika, umowy zlecenia z 3 stycznia 2022 r., ewidencji godzin przepracowanych przez K. J., rachunków wystawionych przez zleceniobiorców do umowy zlecenia, zgłoszenia ZUS ZUA przedstawione w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym przez ZUS, faktury usługi animacji, prowadzą do wniosku, że K. J. faktycznie świadczyła pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz O. I., a jej zatrudnienie nie było fikcyjne i sprzeczna z ustawą i zasadami współżycia społecznego.

2.  naruszenie art. 83 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez dokonanie nieprawidłowej wykładni polegającej na uznaniu, że zaistniały przesłanki wskazujące na niepodleganie obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2022 r. oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 stycznia 2022 r., podczas gdy z całokształtu okoliczności sprawy i zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że ubezpieczona K. J. faktycznie wykonywała pracę na rzecz płatnika O. I. na podstawie umowy zlecenia z dnia 3 stycznia 2022 r. i tym samym podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dani 1 stycznia 2022 r.;

3.  naruszenie art. 58 § 1 i 2 k.c. poprzez błędne przyjęcie przez ZUS, że zawarta z ubezpieczoną i płatnika umowa zlecenia z 3 stycznia 2022 r. była sprzeczna z ustawą i miała na celu obejście ustawy i jako taka była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, podczas gdy z treści zawartej pomiędzy O. I. i K. J. umowy jako wynika, że takiego celu nie miały, a umowa, którą zawarły jest dozwoloną przez prawo formą elastycznej współpracy pomiędzy zleceniobiorcą i zleceniodawcą, którzy w ten sposób określili charakter obopólnej współpracy bez sprzeciwu żadnej ze stron.

W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że K. J. u płatnika składek O. I. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 stycznia 2022 r. oraz podlegała dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia z 1 stycznia 2022 r. Nadto, skarżąca wniosła o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (odwołanie z 9 sierpnia 2022 r. – k. 3-7 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska, organ rentowy wskazał, że zgromadzony w toku postępowania wyjaśniającego materiał dowodowy nie potwierdza wykonywania przez odwołującą, po 1 stycznia 2022 r. pracy na rzecz płatnika. Zdaniem ZUS, jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, odwołująca miała wykonywać zadania związane z prowadzeniem animacji, nadzoru i kontroli dzieci przebywających na Sali zabaw. Praca była wykonywana od poniedziałku do piątku, w zależności od zapotrzebowania pracodawcy, w godzinach otwarcia Sali zabaw, tj. pomiędzy godzinami 11 a 20. W ocenie organu rentowego, dokumentacja kadrowa nie stanowi dowodu faktycznego podjęcia i wykonywania pracy. Jak wynika z zeznań świadka, był on świadkiem obecności zainteresowanej na Sali zabaw, w bliżej nieokreślonych okresach stycznia 2022 r. Zdaniem Zakładu, incydentalna obecność zainteresowanej w miejscu w którym miały być wykonywane obowiązki wynikające z zawartej umowy nie świadczy o faktycznej realizacji tej umowy, a tym samym nie stanowi na uzasadnienia istnienia tytułu do ubezpieczenia. Organ rentowy, z ostrożności wskazał na trafne stanowisko judykatury, zgodnie z którym marginalna realizacja zobowiązania wynikającego z umowy zlecenia jedynie w celu uprawdopodobnienia pozorów jej wykonywania i tylko po to, by ubezpieczona mogła nabyć korzystny ekonomicznie tytułu do ubezpieczenia społecznego, nie wiąże się ze świadczeniem pracy, jest nieważny (wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 czerwca 2018 r., sygn. III AUa 602/17).

W dalszej części uzasadnienia, organ rentowy wskazał, że dla objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, osoba zgłaszająca się do ubezpieczenia musi wykazać istnienie stosunku prawnego, będącego na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych tytułem ubezpieczenia. W ocenie organu rentowego, przedłożone na etapie postępowania wyjaśniającego dowody, nie dają podstaw do uznania, że strony faktycznie realizowały zawartą umowę. Tym samym nie ma podstaw od uznania, że istniał tytuł do ubezpieczenia. Również dołączone do odwołania dowody (w istocie stanowiące powtórzenie dowodów zgromadzonych w toku postępowania przed organem nie wpływają na modyfikację stanowiska organu) (odpowiedź na odwołania z 31 sierpnia 2022 r. – k. 15-17 a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

O. I. od 10 marca 2020 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...). Przeważająca działalność gospodarcza to działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki (93.21.Z). Odwołująca się prowadzi salę zabaw (...) przy ul. (...), (...)-(...) W. (wydruk z CEIDG).

K. J. po ukończeniu liceum podejmowała różne aktywności, m.in. pracowała w gastronomi, jako konsultantka telefoniczna, jako dyspozytor oraz w punktach (...). Przeszła kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy. O. I. w listopadzie 2021 r. umieściła ogłoszenie na platformie F., w grupie „(...)”, w którym zamieściła, że poszukuje osobę do pracy w sali zabaw (ogłoszenia – a.r.). 20 grudnia 2021 r. K. J. odbyła z płatnikiem składek rozmowę rekrutacyjną. Wówczas ubezpieczona nie poinformowała odwołującą się, że planuje dziecko. Ubezpieczona od wielu lat leczyła się hormonalnie, wobec czego było zagrożenie, że może mieć problem z zajściem w ciąże. W związku z tym, że ubezpieczonej przeszkadzał zapach potrawy w trakcie świąt, rodzina ubezpieczonej zażartowała, że może być w ciąży. K. J. zrobiła test ciążowy, a w trakcie przerwy między świętami, a Nowym Rokiem poszła do lekarza, by potwierdzić ciąże. 30 grudnia 2021 r. ciąża została zarejestrowana (zeznania O. I. – k. 77-78 a.s., zeznania K. J. – k. 78-79 a.s.).

3 stycznia 2022 r. O. I. zawarła z K. J. umowę zlecenia na okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r., na podstawie której O. I. zobowiązała się do wykonywania animacji, nadzoru i kontroli nad dziećmi korzystającymi z placu zabaw, dbania o porządek na sali zabaw, dezynfekcji i porządkowania wyposażenia sali zabaw. Wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę 3010,00 zł brutto miesięcznie. Płatnik składek zobowiązał się do prowadzenia pisemnej ewidencji liczby godzin przepracowanych, a ubezpieczona do pisemnego potwierdzenia liczby przepracowanych w danym miesiącu godzin (umowa zlecenia nr (...) z 3 stycznia 2022 r. – a.r.).

K. J. pierwszego dnia pracy poinformowała O. I., że jest w ciąży i zadeklarowała, że chce pracować do czasu, gdy urodzi. Ciąża była dla niej zaskoczeniem, zaś dla płatnika składek ciąża ubezpieczonej nie była przeszkodą do podjęcia pracy (zeznania O. I. – k. 77-78 a.s.).

Ubezpieczona nie miała stałych godzin pracy. Praca była wykonywana wedle zapotrzebowania płatnika, od poniedziałku do piątku, w godzinach otwarcia sali zabaw, tj. od 11:00 do 20:00. Odwołująca się wykonywała pracę w siedzibie firmy, przy ul. (...) w W.. Ubezpieczona oprócz prowadzenia imprez urodzinowych, animacji, zajmowała się obsługą sali, sprzątaniem na koniec dnia. Nadzorowała dzieci na sali, prowadziła tematyczne urodziny jako ratownik medyczny (ewidencja godzin pracy – a.r., rachunki potwierdzające wypłatę wynagrodzenia – a.r., zeznania J. K. (1) – k. 75-76 a.s.; zeznania J. M. – k. 76-77 a.s.).

K. J. od 18 lutego 2022 r. stała się niezdolna do pracy w związku z ciążą. Miała depresję ciążową, leczyła się u psychiatry i dermatologa z powodu łuszczycy. Podczas nieobecności ubezpieczonej w pracy, O. I. korzystała z usług innych osób, które na zlecenie skarżącej zajmowały się wykonywaniem usług związanych z animacją, nadzorem i kontrolą nad dziećmi. M. W. w okresie od kwietnia do września 2022 r. pracowała na zastępstwo za ubezpieczoną, pomagała przy opiece nad dziećmi, organizowała zabawy i animacje. Również sama skarżąca osobiście w większym zakresie angażowała się w animacje dla dzieci i w opiekę nad dziećmi korzystającymi z sali zabaw (faktury VAT nr (...), faktura numer (...), faktura numer (...) – a.r., zeznania M. W. – k. 76 a.s.).

Pismem z 6 maja 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. zawiadomił strony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia prawidłowości zgłoszenia K. J. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i podstaw wymiaru składek na te ubezpieczenia z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek O. I. (zawiadomienia o wszczęciu postępowania – a.r.).

Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. 4 lipca 2022 r. wydał decyzje nr (...), w której stwierdził, że K. J. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek O. I. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 stycznia 2022 r. oraz nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 stycznia 2022 r. (decyzja ZUS z 4 lipca 2022 r. – a.r.).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił, uwzględniając wymienione dowody z dokumentów zgromadzone w aktach sprawy, a także w aktach organu rentowego. Nie były one kwestionowane przez strony, zatem sąd ocenił je jako wiarygodne.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania świadków M. W., J. K. (1), J. M. oraz odwołującej się i ubezpieczonej. Zdaniem Sądu są one spójne ze sobą, jak również z dokumentami i potwierdzają okoliczność, że K. J. od 1 stycznia 2022 r. wykonywała czynności na rzecz płatnika składek. Na taki charakter pracy ubezpieczonej oraz zakres realizowanych zadań wskazały J. K. (1) i J. M., które widywały ubezpieczoną podczas realizacji prac na rzecz płatnika, które związane były przede wszystkim z opieką nad dziećmi i prowadzeniem animacji. Na taki rodzaj prac, jakie wymienili świadkowie, wskazywała również ubezpieczona i odwołująca się. Ich zeznania są spójne, gdyż tworzą jednolity, logiczny i nie budzący wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego obraz okoliczności sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Sporne w rozpatrywanej sprawie było to, czy K. J. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2022 r. oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2022 r. w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek O. I..

Tytułem wstępu do dalszych rozważań odnośnie ww. kwestii, wskazać należy, że praca realizowana na podstawie umowy zlecenia stanowi jeden z tytułów do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym, rentowymi i wypadkowym, jak stanowi bowiem art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2022r., poz. 1009 – dalej jako ustawa systemowa) ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo podlegają osoby fizyczne wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, jako podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie. Z przepisu art. 11 ust. 2 powołanej ustawy wynika, że przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego jest zależne od złożenia przez te osoby stosownego wniosku.

Na podstawie skarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że zgłoszenie K. J. do ubezpieczeń społecznych z tytułu zawartej umowy zlecenia, jako czynności prawne sprzeczne z ustawą albo mające na celu obejście prawa, a także sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, są nieważne, co skutkowało wyłączeniem jej z ubezpieczeń społecznych z powyższego tytułu od 1 stycznia 2022 r. Zgodnie ze stanowiskiem organu rentowego za powyższą oceną działań ubezpieczonej świadczy fakt braku dowodów na świadczenie pracy, utworzenie stanowiska celem zgłoszenia jej do ubezpieczeń społecznych, zgłoszenie do ubezpieczeń na krótko przed powstaniem niezdolności do pracy, wskazują, że dokonane zgłoszenie do ubezpieczeń miało na celu wyłącznie uzyskanie prawa do wypłaty świadczeń, a nie faktyczne wykonywanie pracy.

Sąd uznał, że zawarta przez K. J. i O. I. umowa zlecenia z 3 stycznia 2022 r. była realizowana, na co wskazują zeznania świadków oraz zgromadzone w toku postępowania dokumenty.

Sąd zważył, że zgodnie z treścią art. 734 § 1 k.c. poprzez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jakkolwiek treść przepisu wyraźnie wskazuje czynności prawne, to doktryna i orzecznictwo zgodnie wskazują, że umowa zlecenia może obejmować również zlecenie na wykonywanie czynności faktycznych. Zlecenie jest umową konsensualną, a jej essentialia negotii obejmują jedynie określenie czynności, którą przyjmujący zlecenie ma wykonać. Umowa zlecenia należy do kategorii umów o świadczenie usług, a więc do wykonywania czynności mieszczących się w zakresie określonym wolą stron. Strony zawierające umowę zlecenia, stosownie do treści art. 353 ¹ k.c., mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Wedle woli stron umowy zlecenie może dotyczyć tak pojedynczego wykonania konkretnej czynności, jak i wykonywania wielokrotnego, powtarzalnego, rozciągniętego w czasie. Odpowiedzialność osoby przyjmującego zlecenie jest rozpatrywana w zakresie jej starannego działania przy wykonywaniu przedmiotu zlecenia, co oznacza, że czynnikiem decydującym przy ocenie pracy tej osoby jest kryterium wykonywania przez nią czynności na określonym, ustalonym przez strony stosunku prawnego, poziomie. Oświadczenia woli zawarte w umowie zlecenia należy, zgodnie z treścią art. 65 § 1 k.c., tłumaczyć tak, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których zostały złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Należy mieć również na uwadze przepis art. 65 § 2 k.c., z którego wynika, że przy umowach, a więc i w przypadku zlecenia, należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Istotne jest wreszcie i to, że dla umowy zlecenia nie została przewidziana forma szczególna. Zlecenie może zostać udzielone w dowolnej formie (art. 60 k.c.), w tym także w sposób dorozumiany.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c., na który powołał się organ rentowy, nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Pozorność umowy wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych przy jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Nieważność spowodowaną pozornością czynności prawnej należy odróżnić od nieważności czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy czy sprzecznej z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 1 i 2 k.c.). Czynność prawna mająca na celu obejście ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, które z formalnego punktu widzenia nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez ustawę zakazane. Pojęcia obejścia prawa i pozorności są sobie znaczeniowo bliskie i niejednokrotnie pokrywają się. Czynność prawna może być sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, przez które rozumie się na ogół obowiązujące w stosunkach między ludźmi reguły postępowania, które za podstawę mają uzasadnienie ocenne, a nie prawne. Odwołują się one do powszechnie uznawanych w całym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej wartości i ocen właściwego, przyzwoitego, rzetelnego, lojalnego czy uczciwego zachowania. Zasady te obejmują nie tylko reguły moralne, lecz także obyczajowe (por. np. Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 240 i n.; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2008, s. 327).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że przy ocenie istnienia tytułu do ubezpieczenia społecznego nacisk kładzie się na ustalenie faktycznego wykonywania umowy czy działalności (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 26.02.2013 r., I UK 472/12, z 24.08.2010 r. I UK 74/10, z 13.11.2008 r., II UK 94/08, postanowienie Sądu Najwyższego z 18.10.2011 r., III UK 43/11).

Uwzględniając okoliczność, że stosunek prawny wynikający z umowy zlecenia stanowi zobowiązanie starannego działania, do oceny umowy zlecenia łączącej strony, w kontekście jej potencjalnej pozorności, możliwe jest stosowanie kryteriów zbliżonych do kryteriów stosowanych przy ocenie pozorności umowy o pracę.

W związku z powyższym przedmiotem rozważań sądu w rozpatrywanej sprawie było ustalenie, czy w związku z zawarciem umowy zlecenia z płatnikiem składek, K. J. faktycznie wykonywała odpłatnie czynności na jej rzecz, jak również jaki był realny cel przyświecający stronom przy zawiązywany tego stosunku cywilnoprawnego. Zdaniem sądu, materiał dowodowy zgromadzony przez organ rentowy w toku postępowania wyjaśniającego, uzupełniony w postępowaniu prowadzonym przez sąd, dowodzi wprost przeciwnie niż twierdził organ rentowy. Płatnik składek oraz ubezpieczona wykazali, że przy zawieraniu umowy zlecenia z dnia 3 stycznia 2022 r. towarzyszył im cel jej rzeczywistego realizowania. Jak wynika z dokonanych w sprawie ustaleń wiązało się to z rzeczywistymi potrzebami zleceniodawcy, ponieważ O. I. ze względu na duże zainteresowanie oferowanymi przez nią usługami poszukiwała nowego pracownika. Po stronie płatnika składek niewątpliwie istniało zapotrzebowanie pracownika do prowadzenia animacji, nadzoru i kontroli nad dziećmi korzystającymi z placu zabaw. Zebrany w sprawie materiał dowodowy – poza tym, że wskazuje na okoliczności zatrudnienia ubezpieczonej oraz faktyczne zapotrzebowania na jej prace – potwierdza również fakt rzeczywistego wykonywania pracy. Świadczą o tym w szczególności wydruki wiadomości z portalu F. o poszukiwaniu przez płatnika składek pracownika, rachunki potwierdzające wypłatę wynagrodzenia, ewidencje godzin, a przede wszystkim zeznania świadków, którzy zgodnie potwierdzili, że ubezpieczona pomagała przy opiece nad dziećmi, prowadziła animacje i zabawy. Ubezpieczona czynności te wykonywała w siedzibie sali zabaw przy ul. (...) w W. wedle zapotrzebowania zleceniodawcy w wymiarze nieprzekraczającym 152 godzin miesięcznie, w godzinach otwarcia sali, od poniedziałku do piątku pomiędzy godz. 11:00-20:00. Ponadto za wykonane zlecenia ubezpieczona otrzymywała umówione wynagrodzenie. W tej sytuacji nie sposób uznać, że O. I. zgłosiła K. J. do ubezpieczeń wyłącznie w celu uzyskania tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych. Sąd miał przy tym na uwadze, że niewątpliwie umowa zlecenia była wykonywana, co potwierdzają dowody w postaci dokumentów oraz zeznania ww. świadków oraz stron. Wskazać również należy, że w czasie nieobecności K. J. pracę wykonywał właściciel firmy (...) oraz firmy zewnętrzne J. K. (2) i M. W..

Stanowisku sądu co do oceny spornego stosunku prawnego łączącego strony odwołującą się i ubezpieczoną w kontekście skutków, jakie stosunek ten wywoła, nie przeczy również okoliczność braku posiadania przez K. J. tytułu do ubezpieczeń społecznych, bezpośrednio przed zatrudnieniem u płatnika składek. Ma ona charakter jedynie poboczny i nie może prowadzić do wniosku, że umowa zlecenia między stronami została zawarta w celu obejścia prawa czy też dla pozoru, tym bardziej że osoba poszukująca ochrony ubezpieczeniowej – nawet jeśli taka jej nie przysługiwała w przeszłości – ma prawo zawrzeć umowę. Jej motywacja do zawarcia takiej umowy, w sytuacji kiedy czynności z niej wynikające są realizowane – tak jak w przedmiotowej sprawie – pozostaje bez wpływu na ważność oświadczeń złożonych przez strony stosunku pracy. Ubezpieczona podejmowała różne zatrudnienia, mimo że bezpośrednio przed podjęciem pracy nie miała tytułu do ubezpieczeń społecznych – motywowany różnymi względami – miała prawo poszukiwać zatrudnienia, podjąć je i podlegać ubezpieczeniom społecznym. Tytuł do ubezpieczeń społecznych nie powstaje przecież tylko w przypadku osób, które wykażą się odpowiednio długą, wcześniejszą historią związaną z podleganiem ubezpieczeniom. Również osoby podejmujące zatrudnienie po raz pierwszy czy po długiej przerwie i je realizujące mają tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym. Takiego prawa nie można było odmówić również i ubezpieczonej.

W tych okolicznościach sąd zważył, że spornej umowie zlecenia zawartej między O. I. i K. J. nie sposób przypisać cech pozorności. Materiał dowodowy potwierdza faktyczne, odpłatne wykonywanie prac zleconych przez płatnika. Skoro zatem umowa zlecenia była przez strony rzeczywiście wykonywana, to nie zachodzą przesłanki do uznania jej za nieważną w myśl art. 58 § 1 k.c. i w konsekwencji wyłączenia K. J. z ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i chorobowego, związanych z umową zlecenia zawartą 3 stycznia 2022 r.

Z opisanych przyczyn sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, w ten sposób, że stwierdził, iż K. J. jako zleceniobiorca płatnika składek O. I. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 1 stycznia 2022 r. oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia 2022 r.

Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz O. I. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wskazana kwota stanowiąca stawkę minimalną została ustalona na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).