Sygn. akt II Ka 877/22
II Kz 355/22
Dnia 19 kwietnia 2023r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Karol Troć |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Beata Wilkowska |
przy udziale Prokuratora Marcina Ignasiaka
po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2023 r.
sprawy S. S.
oskarżonego z art. 177 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie
z dnia 27 września 2022 r. sygn. akt II K 172/21
I. zaskarżony wyrok oraz zawarte w nim rozstrzygnięcie o kosztach procesu utrzymuje w mocy;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. K. 619,92 zł (w tym 115,92 zł podatku VAT) za obronę oskarżonego z urzędu sprawowaną w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze stwierdzając, że jego wydatki ponosi Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 877/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 27 września 2022 r. w sprawie II K 172/21 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
---- |
---------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
-------------- |
-------------- |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
--------- |
---------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
-------------- |
-------------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
------------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
------------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
1. błąd w ustaleniach faktycznych, mający istotny wpływ na treść wyroku, polegający na tym, że postępowanie karne wobec Oskarżonego warunkowo umorzono w sytuacji, gdy nie zostały spełnione przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania, gdyż wina oraz okoliczności popełnienie czynu budzą wątpliwości, bowiem wina Oskarżonego nie została udowodniona, a więc nie zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania. 2. błąd w ustaleniach faktycznych, mający istotny wpływ na treść wyroku, polegający na tym, że uznano, że Oskarżony wymusił pierwszeństwo, w sytuacji gdy prawidłowo ustalony stan faktyczny wskazuje, że Oskarżony nie mógł zobaczyć nadjeżdżającego Pokrzywdzonego z powodu przekroczenia prędkości przez Pokrzywdzonego oraz faktu, że w momencie wjechania na drogę przez włączenie się do ruchu z perspektywy Oskarżonego Pokrzywdzonego nie było jeszcze na drodze. 3. błąd w ustaleniach faktycznych, mający istotny wpływ na treść wyroku, polegający na tym, że uznano, że to Oskarżony zastosował niewłaściwą technikę jazdy i przyczynił się do wypadku, w sytuacji gdy to Pokrzywdzony zjechał na lewy pas jezdni mając wolny prawy pas jezdni, co świadczy o nieumiejętności kierowania pojazdem przez Pokrzywdzonego lub nadmiernej prędkości Pokrzywdzonego. 4. obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść wyroku, poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zeznań Pokrzywdzonego i innych świadków, z których to zeznań wynika, że Pokrzywdzony przekroczył dozwoloną prędkość przez zdarzeniem i zderzeniem z autem prowadzonym przez Oskarżonego, w wyniku czego Oskarżony nie mógł uniknąć wypadku, bo nie mógł ustąpić pierwszeństwa pojazdowi, którego z jego perspektywy nie było na drodze i jadącego z prędkością przekraczającą dopuszczalny limit w terenie zabudowanym. 5. obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść wyroku, poprzez pominięcie dowodu z dokumentów świadczących, że pojazd, którym kierował Pokrzywdzony, motocyklem marki H. (...), nie posiadał w dacie zdarzenia aktualnych badań technicznych, a więc w dniu zdarzenia nie powinien w ogóle znajdować się w ruchu drogowym na drogach publicznych, co skutkowało błędnym stwierdzeniem, że Pokrzywdzony nie ponosi winę za zdarzenie. Z pisemnego uzasadnienia wniesionej apelacji wynika również, że skarżący stawia zarzut naruszenia art. 201 kpk co do opinii biegłych wywołanych w sprawie, zarzucając im m.in. niepełność czy niejasność. Z uwagi na fakt, że apelację złożył podmiot nieprofesjonalny, to pomimo, iż nie sprecyzował takiego zarzutu w petitum wniesionego środka zaskarżenia, Sąd Okręgowy był zobligowany do jego rozpatrzenia, wobec obowiązku rozpoznania całości środka odwoławczego. w zakresie pkt III zaskarżonego wyroku 1. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 627 KPK polegające na jego niewłaściwym zastosowaniu i uznaniu, iż oskarżony jest w stanie ponieść koszty procesu bez uszczerbku dla siebie i swojej rodziny, podczas gdy uiszczenie kosztów procesu w takiej wysokości jest dla oskarżonego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację rodziną, majątkową, osiągane dochody, 2. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 624 § 1 KPK polegające na jego niezastosowaniu i niezwolnieniu oskarżonego od opłat sądowych w całości pomimo istnienia ku temu przesłanek, 3. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, iż oskarżony nie ma nikogo na utrzymaniu, podczas gdy oskarżony ma dwójkę dzieci w wieku około półtora roku oraz żonę, która nie pracuje i to na oskarżonym spoczywa ciężar utrzymania rodziny, który to fakt miał znaczenia dla wydanego rozstrzygnięcia. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku nie wykazała, ażeby ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego była wadliwa, jak również by Sąd meriti dopuścił się obrazy art. 410 kpk i art. 201 kpk, na co wskazywał oskarżony. Przeciwnie postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone prawidłowo, a ocena zgromadzonych dowodów w należyty sposób uwzględniała dyrektywy płynące z treści art. 7 kpk. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd meriti słusznie obdarzył zeznania E. K. przymiotem wiarygodności w całości. Są one bowiem spójne co do zasadniczych faktów, nadto znajdują odzwierciedlenie w wiarygodnych nieosobowych źródłach dowodowych sprawy. Myli się skarżący, że pokrzywdzony relacjonował odmiennie w poszczególnych fazach postępowania karnego w zakresie prędkości z jaką się poruszał. Co do wyjaśnień oskarżonego, jak również zeznań A. S. i Z. K. ocena depozycji tych osób dokonana przez Sąd Rejonowy również jest prawidłowa. Wyjaśnienia oskarżonego w części w której kwestionuje swe sprawstwo, podnosząc odmienne niż pokrzywdzony okoliczności zdarzenia, wskazując go jednocześnie jako winnego za jego spowodowanie, wobec znacznego przekroczenia przez niego dopuszczalnej administracyjnie prędkości, a także wspierające przekaz oskarżonego w tym zakresie zeznania A. S., wobec sprzeczności z nieosobowym materiałem dowodowym sprawy zasadnie nie zostały uwzględnione w podstawie dowodowej stanowiącej trzon ustalenia stanu faktycznego przedmiotowej sprawy. Oczywiście samo w sobie pokrewieństwo nie powoduje stanu automatycznej niewiarygodności przekazanych przez taką osobę treści, podobnie jak takiego skutku nie może spowodować nieprzyznawanie się oskarżonego do winy, wszakże jest to jego prawo, jednak należy podchodzić do relacji składanych przez takie osoby ze szczególną ostrożnością, szukając ich potwierdzenia w dowodach z dokumentów. Te jednak przeczyły zarówno twierdzeniom oskarżonego, jak i zeznaniom świadka A. S., a potwierdzały wersję pokrzywdzonego. Kontynuując, Sąd meriti nie może oceniać wyjaśnień oskarżonego zgodnie z jego życzeniem. Nadto obowiązujące przepisy kodeksu postępowania karnego nie pozwalają na wartościowanie składanych relacji w odniesieniu do zajmowanej pozycji społecznej czy inaczej stanowiska pracowniczego. Każdy człowiek jest równy wobec prawa i to co powie podlega takiej samej ocenie na zasadach określonych w przytoczonym akcie prawnym. Na kwestię prawdomówności nie wpływa również niekaralność. Co więcej nawet osoba karana nie może być traktowana z góry jako niewiarygodna. Jedynymi kryteriami, które służą do oceny depozycji występujących w sprawie osób, czy oskarżonego, czy też świadków są te określone w art. 7 kpk. W niniejszej sprawie skarżący jednak nie wykazał, ażeby Sąd Rejonowy dokonując oceny jego wyjaśnień, a także zeznań jego żony naruszył wskazany przepis prawny. Idąc dalej, słusznie Sąd Rejonowy wyostrzył okoliczność, iż świadek Z. K. nie potrafił określić czy motocyklista, którego mijał, to pokrzywdzony w niniejszej sprawie, nadto nie widział osądzanego zdarzenia, wobec czego decyzja o nieuwzględnieniu jego zeznań przy ustalaniu faktów była poprawną. Jeżeli przyjrzeć się pisemnym motywom zaskarżonego wyroku Sądowi Rejonowemu wbrew temu co twierdzi skarżący nie umknęła kwestia braku posiadania przez pokrzywdzonego ważności badań technicznych motocykla, którym się poruszał (k. 297). Zgodzić się należy z Sądem, iż takiego faktu nie należy utożsamiać ze stwierdzeniem winy za przedmiotowe zajście. Należy podnieść w tym miejscu, że biegli nie stwierdzili, ażeby stan motocykla miał wpływ na zaistnienie i przebieg zdarzenia. Oczywiście rację ma w tym oskarżony, że opinia biegłego nie może stanowić „superdowodu” w kontekście odpowiedzialności karnej. Podlega bowiem ona tak jak każdy inny dowód w sprawie swobodnej ocenie sędziowskiej. Jednakże w korelacji z innymi dowodami świadczącymi o winie oskarżonego jak najbardziej może świadczyć o sprawstwie oskarżonego. Co do prędkości motocykla Sąd Okręgowy zawarł stosowną argumentację we wcześniejszej części tego uzasadnienia. Należy jeszcze raz mimo to krótko skwitować. Według biegłych motocykl przed wypadkiem poruszał się z prędkością zbliżoną do 50 km/h, a ewentualne przekroczenie prędkości o około 6 km/h nie miało wpływu na zaistnienie tego zdarzenia drogowego. Co do argumentu jazdy na piątym biegu również w tym zakresie biegły wypowiedział się kategorycznie, a mianowicie, że położenie dźwigni zmiany biegów uszkodzonego w wypadku motocykla nie może być podstawą do ustalania prędkości, podnosząc uwagę, iż masa i moc silnika motocykla pozwala na jego poruszanie z prędkością 46 km/h na piątym biegu. Wszelkie dywagacje w tym zakresie oskarżonego są pozbawione logiki i nie przekonują o zasadności tego argumentu. Na marginesie nadmienić należy, że silnik motocykla, jakim poruszał się pokrzywdzony z sugerowaną przez oskarżonego prędkością 120 km/h pracuje w obszarze wysokich obrotów generujących dźwięki słyszalne ze znacznej odległości. Biegły dobitnie stwierdził, że w takiej sytuacji jadącego pokrzywdzonego słychać by było z odległości 100 m (k. 136). Tymczasem ani pasażerka samochodu marki F. A. S., ani B. M. nie słyszały nadjeżdżającego pojazdu (k. 49, 53). Okoliczność, że opinie biegłych nie udzielają odpowiedzi na wszystkie pytania postawione przez oskarżonego nie prowadzi do sytuacji, w której należałoby nie uwzględnić ich przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy, bowiem udzielają one odpowiedzi na kluczowe kwestie dotyczące osądzanego zdarzenia, przy tym uzasadnione są logicznymi argumentami. Należy podkreślić, że to do biegłych należy dobór metod badawczych przydatnych w opracowaniu opinii i to oni decydują, jakimi metodami się posłużą dla udzielenia odpowiedzi na pytanie postawione w postanowieniu organu procesowego. Strona może oczywiście w ramach sfery kontrolowania prawidłowości takiej opinii zadawać pytania co do użytych metod badawczych oraz pominięcia określonej metody lub metod. Nic jednak nie wskazuje na to, aby przyjęte przez nich metody okazały się błędne. Samo zaś przeciwstawienie własnego poglądu na dane zdarzenie nie powoduje konieczności powoływania kolejnych opinii biegłych. Niezasadnym bowiem byłoby wywoływanie następnych opinii tylko i wyłącznie z tego powodu, że strona nie zgadza się z wnioskami zawartymi w opiniach dostępnych już w aktach sprawy. O dopuszczeniu określonego dowodu nie decyduje przecież subiektywne przekonanie wnioskodawcy o istotności dowodu, ale obiektywne i weryfikowalne przekonanie organu, iż dowód ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przeprowadzone w sprawie opinie, a propos pełne, spójne, należycie uzasadnione pozwalały na ustalenie zasadniczych elementów stanu faktycznego i brak było powodu, aby dopuszczać dowód z kolejnej opinii. Wobec prawidłowości postępowania dowodowego dokonanego przez Sąd I instancji, na uwzględnienie nie zasługiwał następczy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Zarzut dotyczący kwestii warunkowego umorzenia postępowania dotyczył de facto błędu w ustaleniach faktycznych, skutkujących uznaniem sprawstwa i winy oskarżonego, a wobec wykazania prawidłowości ustaleń Sądu Rejonowego w tym zakresie nie można było uznać, że zaskarżone rozstrzygnięcie nie było uzasadnione. Co do zarzutów postawionych rozstrzygnięciu o kosztach, które zostało zawarte w |
||
Wniosek |
||
o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z racji konieczności przeprowadzenie na nowo przewodu w całości; ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego. w zakresie pkt III zaskarżonego wyroku o zmianę zaskarżonego postanowienia w przedmiocie kosztów postępowania poprzez zwolnienie oskarżonego od ich uiszczenia w całości, ewentualnie o obciążenie oskarżonego kosztami postępowania w minimalnej wysokości, jedynie w zakresie opłaty sądowej. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
niezasadność podniesionych zarzutów warunkowała decyzję o utrzymaniu w mocy zaskarżonego wyroku oraz zawartego w nim rozstrzygnięcia o kosztach. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 27 września 2022 r. w sprawie II K 172/21, łącznie z rozstrzygnięciem o kosztach zawartym w pkt III tego wyroku |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Zarzuty zawarte w apelacji i zażaleniu okazały się w całości bezzasadne, zaś |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
4.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
---------------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
W sprawie oskarżony reprezentowany był na dwóch terminach rozprawy przez obrońcę ustanowionego z urzędu, zatem Sąd Okręgowy na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 z późn. zm.), a także § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) oraz § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18 z późn. zm.), zasądził od Skarbu Państwa kwotę 619,92 zł (w tym 115,92 zł podatku VAT) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Nie było podstaw do stosowania w sprawie treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r. sygn. akt SK 78/21 (Dz. U. poz. 2790), bowiem wyrok ten nie dotyczył przepisów mających zastosowanie w postępowaniu odwoławczym. |
III. |
Wobec faktu, iż oskarżony wobec utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku będzie musiał ponieść koszty sądowe, zasądzone pkt III tego orzeczenia, |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
oskarżony |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
cały wyrok |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |