Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 grudnia 2021r. powód Z. W. domagał się zasądzenia od pozwanego K. P.’ovna a.s. V. (...) w P. (Republika Czeska) kwoty 7.412,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 13 października 2018r. miał miejsce wypadek drogowy, w którym uszkodzeniu uległ samochód marki R. (...) o nr rej. (...). W postępowaniu likwidacyjnym nr (...), prowadzonym przez korespondenta pozwanego ds. likwidacji szkody (...) S.A., została ustalona odpowiedzialność pozwanego co do zasady i przyznane odszkodowanie w kwocie 3.371,62 zł. Powód podniósł, że przyznane odszkodowanie zostało zaniżone i winno ono wynosić 10.333,82 zł. Mimo wezwania do dobrowolnej zapłaty pozwany nie dopłacił odszkodowania. Powód wywodził dalej, że naprawienie szkody powinno obejmować wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 14 marca 2022r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu przyznał, że udzielał ochrony ubezpieczeniowej sprawcy szkody oraz, że przeprowadził z udziałem korespondenta krajowego postępowanie likwidacyjne, w którym przyznano i wypłacono na rzecz poszkodowanego kwotę 3.371,62 zł brutto. Zarzucił natomiast, że w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy prawa niemieckiego, a więc prawo wewnętrzne państwa, w którym nastąpił wypadek. Pozwany wywodził także, że nie może mieć w konkretnym przypadku prymat kosztorysowa metoda ustalenia kosztów, a zamontowanie części zamiennych oryginalnych jest celowe i ekonomicznie uzasadnione tylko wówczas, gdy szkoda dotyczy pojazdu nowego, objętego jeszcze gwarancją producenta (k. 35- 40).

W piśmie procesowym z dnia 13 kwietnia 2022r. powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie (k. 52- 53).

Na rozprawie w dniu 28 lutego 2023r. strony wnosiły i wywodziły, jak dotychczas (k. 742).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 13 października 2018r. doszło do kolizji drogowej na terenie Niemiec, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) dCi, o nr rej. (...), stanowiący własność powoda Z. W., prowadzącego działalność gospodarczą. Sprawcą zdarzenia był kierowca pojazdu, którego posiadacz był ubezpieczony w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego K. P.’ovna a.s. V. (...) w P. (Republika Czeska).

Na podstawie przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego nr (...), prowadzonego przez krajowego korespondenta pozwanego ds. likwidacji szkody (...) S.A. V. (...) w W., rzeczoznawca ustalił zakres szkody. W kalkulacji naprawy nr (...) z dnia 27 listopada 2018r., sporządzonej w systemie eksperckim E., korespondent pozwanego oszacował wysokość kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 3.371,62 zł brutto i wypłacił odszkodowanie w tej wysokości.

dowód: dokumenty z akt szkody nr 2144440/4 (k. 235- 660).

Poszkodowany nie zgodził się z wyceną szkody, dokonaną przez pozwanego i zlecił sporządzenie prywatnej kalkulacji naprawy Biuru Usług (...). Zgodnie z tą kalkulacją naprawy nr (...), sporządzoną w dniu 7 stycznia 2019r. w systemie A., koszty naprawy uszkodzonego pojazdu wyniosły 8.401,48 zł netto – 10.333,82 zł brutto.

Z tytułu kosztów sporządzenia w/w kosztorysu J. W. w dniu 10 stycznia 2019r. wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 365,85 zł netto - 450 zł brutto.

dowód: kalkulacja naprawy nr (...) (k.15-17v), faktura VAT (k. 14).

Umową z dnia 9 stycznia 2019r. poszkodowany przelał na rzecz M. S., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...), wierzytelność z tytułu odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 13 października 2018r.

W dniu 4 maja 2021r. doszło do wypowiedzenia tejże umowy sprzedaży i przelewu wierzytelności zawartej między powodem a M. S..

dowód: umowa sprzedaży i przelewu wierzytelności (k. 428), wezwanie do zapłaty z zawiadomieniem o wypowiedzeniu umowy sprzedaży i przelewu wierzytelności (k. 9- 11).

Pismem z dnia 13 maja 2021r. poszkodowany wezwał (...) S.A. V. (...) w W. do dopłaty odszkodowania w kwocie 7.412 zł, które to wezwanie okazało się bezskuteczne.

dowód: wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania (k. 9- 12).

Szacunkowy koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki R. (...) dCi, o nr rej. (...), powstałych na skutek szkody komunikacyjnej z dnia 13 października 2018r., z uwzględnieniem części zamiennych oryginalnych ocechowanych logiem producenta pojazdu o jakości O, technologii naprawy przewidzianej przez producenta oraz średniej stawki za roboczogodzinę prac naprawczych, występującej na rynku lokalnym w wysokości 100/100 zł netto, wynosił 10.298,38 zł brutto - 8.372,67 zł netto. Użycie do naprawy części zamiennych o jakości O gwarantuje doprowadzenie pojazdu pod względem technicznym, estetycznym oraz użytkowym do stanu sprzed szkody. Uzasadnione jest w niniejszym przypadku użycie części oryginalnych od producenta pojazdu, tożsamych co części uszkodzone.

dowód: opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego mgr W. K. (k. 690-724).

Po wypadku poszkodowany zlecił wykonanie naprawy przedmiotowego auta, a wypłacone odszkodowanie nie pokryło pełnych kosztów jego naprawy. W dniu 9 kwietnia 2021r. poszkodowany zbył samochód R..

dowód: opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego mgr W. K. (k. 690-724).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Bezsporna w sprawie była odpowiedzialność pozwanego za szkodę, okoliczności faktyczne związane z powstaniem tejże szkody, zakresem uszkodzeń oraz przebiegiem procesu likwidacji szkody, w tym wypłata poszkodowanemu odszkodowania w wysokości 3.371,62 zł. Niesporna była również legitymacja procesowa stron.

Sporna była natomiast wysokość szkody powstałej wskutek zdarzenia z dnia 13 października 2018r., które miało miejsce na terenie Niemiec.

Zgodnie z art. 1099 § 1 k.p.c. brak jurysdykcji krajowej Sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. W razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej Sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 § 2 lub art. 1105 § 6 k.p.c. Jak się wskazuje w orzecznictwie, kwestia istnienia jurysdykcji krajowej nie może być pozostawiona wyłącznie inicjatywie stron i uczestników postępowania i niewątpliwie powinna być przedmiotem badania i oceny Sądu rozstrzygającego sprawę (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 30 czerwca 2017r., I CZ 68/17, LEX 2382443).

W niniejszym przypadku zachodzi jurysdykcja krajowa Sądu. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 lit. b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr (...) z dnia 12 grudnia 2012r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U.UE.L.2012.351.1 ze zm.) ubezpieczyciel mający miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego może zostać pozwany:

a) przed sądy państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania;

b) w innym państwie członkowskim, w przypadku powództw ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uposażonego z tytułu ubezpieczenia - przed sąd miejsca, w którym powód ma miejsce zamieszkania; lub

c) jeżeli jest on współubezpieczycielem - przed sąd państwa członkowskiego, przed który został pozwany główny ubezpieczyciel.

W myśl zaś przepisu art. 51a § 1 p.u.s.p. Sąd z urzędu ustala i stosuje właściwe prawo obce. Sąd może zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie tekstu tego prawa oraz wyjaśnienie obcej praktyki sądowej. Wobec tego do rozpoznania sprawy zastosowanie znajdą przepisy prawa niemieckiego. Stosownie bowiem do art. 33 ustawy z dnia 4 lutego 2011r. Prawo prywatne międzynarodowe (tj. Dz. U.2015.1792) prawo właściwe dla zobowiązania ze zdarzenia niebędącego czynnością prawną określa rozporządzenie (WE) nr 864/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007r. dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych ( (...))( Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007r., str. 40). W świetle natomiast art. 34 ppm prawo właściwe dla pozaumownej odpowiedzialności cywilnej wynikającej z wypadków drogowych określa Konwencja o prawie właściwym dla wypadków drogowych, sporządzona w H. dnia 4 maja 1971r. (Dz. U. z 2003r. Nr 63, poz. 585). Zgodnie z art. 3 Konwencji Haskiej o prawie właściwym dla wypadków drogowych z dnia 4 maja 1971r. (Dz. U. 03.63.585) prawem właściwym jest prawo wewnętrzne państwa, w którym nastąpił wypadek. Zgodnie z art. 4 Rozporządzenia WE nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 11 lipca 2007r. dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych- (...) (Dz. U. UE.L.07.199.40) jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, prawem właściwym dla zobowiązania pozaumownego wynikającego z czynu niedozwolonego jest prawo państwa, w którym powstaje szkoda, niezależnie od tego, w jakim państwie miało miejsce zdarzenie powodujące szkodę oraz niezależnie od tego, w jakim państwie lub państwach występują skutki pośrednie tego zdarzenia.

W prawie niemieckim odpowiedzialność cywilna za wypadki samochodowe uregulowana jest przepisami § 7-20 ustawy o transporcie drogowym z dnia 19 grudnia 1952r. (StVG), które przewidują, że dla przyjęcia odpowiedzialności posiadacza pojazdu konieczne jest zaistnienie związku przyczynowego pomiędzy ruchem pojazdu a szkodą. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, a nie winy.

Wedle § 249 ust. 1 (...) (kodeksu cywilnego niemieckiego) naprawienie szkody następuje przez przywróceniu stanu poprzedniego. Mimo, że podstawową metodą kompensacji jest restytucja naturalna, odszkodowanie najczęściej wypłacane jest w pieniądzu, bowiem zgodnie z § 249 ust. 2 (...) w razie wyrządzenia szkody w mieniu lub na osobie poszkodowany może żądać odszkodowania pieniężnego. Naprawienie szkody na podstawie w/w przepisu obejmuje wszelkie koszty związane z przywróceniem stanu poprzedniego, nawet jeżeli przekraczają one znacznie wartość pojazdu. W razie uszkodzenia rzeczy suma pieniężna obejmuje podatek VAT tylko w takim zakresie, w jakim faktycznie powstał obowiązek jego zapłaty. Stąd poszkodowany w przypadku fikcyjnej likwidacji szkody na podstawie kosztorysu naprawy lub opinii technicznej posiada jedynie roszczenie o kwotę netto, bez przypadającego podatku VAT.

W prawie niemieckim szkoda może być likwidowana bądź poprzez naprawę uszkodzonego auta, bądź na podstawie opinii technicznej lub kosztorysu, czyli jako tzw. fikcyjna likwidacja. Decyzja w zakresie wyboru rodzaju likwidacji należy do poszkodowanego. W realiach niniejszej sprawy poza sporem było, że poszkodowany wniósł do ubezpieczyciela o zlikwidowanie szkody na podstawie kosztorysu, chociaż faktycznie naprawił przedmiotowy samochód. W tym stanie rzeczy nie będą tu miały znaczenia przepisy i kwestie dotyczące rzeczywistej naprawy R., tj. jej kosztów, a jedynie wyliczenie hipotetyczne tychże kosztów na podstawie kosztorysu, z uwzględnieniem wartości netto. Granicę refundacji wywodzi się z przepisu § 249 ust. 2 zd. 1 (...), zgodnie z którym obowiązek szkody oznacza wypłatę niezbędnej szkody pieniężnej. Naprawa musi zostać przeprowadzona fachowo i całkowicie zgodnie z technologią naprawy podaną przez rzeczoznawcę oraz być zasadna pod względem ekonomicznym.

Uwzględniając powyższe zachodziła zatem potrzeba oceny, czy dochodzone odszkodowanie stanowi dla zobowiązanego nadmierny koszt. Pozwany zarzucił bowiem, że odszkodowanie ponad kwotę już wypłaconego w kwocie 3.371,62 zł, jest niezasadne.

Za autentyczne i wiarygodne Sąd uznał dokumenty prywatne złożone w niniejszej sprawie, bacząc jednak, iż zgodnie z dyspozycją art. 245 k.p.c. stanowią one jedynie dowód tego, iż osoba, która je podpisała złożyła oświadczanie o treści zawartej w dokumencie.

Pozwany kwestionował prywatną kalkulację, załączoną do pozwu, jednakże nie była ona podstawowym środkiem dowodowym, przy dokonywaniu ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił bowiem na podstawie dowodów z powołanych dokumentów dołączonych do akt sprawy, akt szkody oraz opinii pisemnej biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej oraz ruchu drogowego mgr W. K., którym jako logicznym i niesprzecznym z pozostałym materiałem dowodowym dał wiarę.

Sąd podzielił wnioski opinii biegłego, gdyż była ona zupełna, jasna i wewnętrznie spójna, zaś wyrażone w niej wnioski stanowcze, wyważone i zrozumiałe. Biegły każdorazowo formułując określone tezy w sposób należyty i zrozumiały przedstawiał tok rozumowania, który do nich prowadził. Każda z konkluzji wyprowadzanych przez biegłego była w sposób wystarczający uzasadniona i tym samym poddawała się kontroli, biorąc pod uwagę kryteria wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. Z ustaleń biegłego, które Sąd przyjął jako własne, wynika, że szacunkowy koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki R. (...) dCi, o nr rej. (...), powstałych na skutek szkody komunikacyjnej z dnia 13 października 2018r., z uwzględnieniem części zamiennych oryginalnych ocechowanych logiem producenta pojazdu o jakości O, technologii naprawy przewidzianej przez producenta oraz średniej stawki za roboczogodzinę prac naprawczych, występującej na rynku lokalnym w wysokości 100/100 zł netto, wynosił 10.298,38 zł brutto - 8.372,67 zł netto. Według biegłego użycie do naprawy części zamiennej o jakości O w miejsce uprzednio zamontowanej części oryginalnej fabrycznie zamontowanej gwarantuje doprowadzenie pojazdu pod względem technicznym, estetycznym oraz użytkowym do stanu sprzed szkody. Stąd też niezasadne było zastosowanie części alternatywnych, choć wersję z takim wyliczeniem również biegły przedstawił. Podnieść bowiem wypada, że na podstawie portalu internetowego (...) oraz za pomocą modułu (...) biegły ustalił, że przedmiotowe auto nie było wcześniej naprawiane, ani też nie odnotowano w jego historii szkody istotnej, która wymagałaby dodatkowych badań technicznych.

Podkreślić w tym miejscu trzeba, że żadna ze stron nie kwestionowała przedmiotowej opinii.

Skoro zatem, dotychczas wypłacone przez pozwanego, odszkodowanie to 3.371,62 zł zł, zaś jego wysokość winna wynosić 8.372,67 zł, to do dopłaty tytułem kosztów naprawy pozostało 5.001,05 zł netto.

Zauważyć nadto trzeba, że biegły obliczył niezbędne koszty naprawy w ujęciu szkody częściowej, co również było między stronami bezsporne, że nie doszło w konkretnym przypadku do szkody całkowitej, dlatego też nie jest konieczne rozważanie ewentualnego przekroczenia przez te koszty 130% wartości pojazdu w dniu szkody, które stanowią w prawie niemieckim granicę odpowiedzialności. W konsekwencji także poza zainteresowaniem Sądu pozostało określenie dalszego trwałego użytkowania auta przez okres 6 miesięcy. Otóż, odnosi się ono do naprawy samochodu, jak i uwzględnienia omówionych wyżej 130 % wartości pojazdu. Ubocznie tylko wskazać wypada, że chociaż poszkodowany naprawił samochód po wypadku, to sprzedał go dopiero w dniu 9 kwietnia 2021r., a więc po upływie rzeczonego terminu.

W świetle praktyki Sądów niemieckich również koszty wystawienia opinii technicznej, czy prywatnych kosztorysów wchodzą w skład szkody, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania, a zatem wynagrodzenie za kalkulację naprawy nr (...), objęte fakturą VAT nr (...) na kwotę 365,85 zł netto, także podlegało uwzględnieniu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie § 7 StVG, § 249 ust. 1 i 2 (...), § 288 ust. 1 (...) orzekł, jak w punkcie 1 i 2 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U. 2018. 265), § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz. U. 2017. 1797) i art. 1 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2006r., Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.), przy uwzględnieniu, że powód wygrał sprawę w 72,4%, całość kosztów wyniosła 4.817 zł, z czego powód poniósł 2.217 zł, a pozwany 2.600 zł (punkt 1 wyroku).

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2022.1125) (punkt 3 i 4 wyroku).

SSR Ewa Łuczyńska

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi pozwanego.

SSR Ewa Łuczyńska