Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił G. D. prawa do dodatku pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu wskazano, że Komisja Lekarska ZUS w dniu 21 marca 2022 roku uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji - brak więc podstaw do przyznania dodatku pielęgnacyjnego od 1.06.2022 r.

(decyzja – k. 498 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł G. D. wskazując, iż jest ona dla niego krzywdząca. Ubezpieczony wskazał, że nie jest w stanie bez pomocy samodzielnie funkcjonować. Operacje tj.: kolana prawego oraz stawu biodrowego, ostatnia z dnia 9.09.2021 r. nie doprowadziły do przywrócenia sprawności jego narządów ruchu. Jak wskazał, mimo posiadanych schorzeń legitymuje się 40 latami pracy. Wnioskodawca również podkreślił, że pozostaje pacjentem Kliniki (...) w Ł..

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w zaskarżonej decyzji, nadmieniając jednocześnie, że ubezpieczony jako osoba urodzona w dniu (...) w dacie wydania spornej decyzji z dnia 2.06.2022 r. nie ukończył wieku 75 lat.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4-5)

Na rozprawie w dniu 27 marca 2023 roku tutejszy sąd postanowił pominąć wniosek pełnomocnika ZUS o dopuszczenie dowodu z opinii innego specjalisty ortopedy lub specjalisty z zakresu rehabilitacji na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c.

(postanowienie wydane na rozprawie w dniu 27 marca 2023 roku e-protokół (...):03:39 – 00:06:58 – płyta CD – k. 177)

Na rozprawie w dniu 5 czerwca 2023 roku pełnomocnik ZUS podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie odwołania.

(rozprawa z dnia 5 czerwca 2023 roku e-protokół (...):00:17 – 00:00:43 – płyta CD – k. 212)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. D. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przyznaną na stałe. Prawo do dodatku pielęgnacyjnego przysługiwało mu do 28 lutego 2022 roku.

(decyzja – k. 489-490 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 25 stycznia 2022 roku wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie prawa do dodatku pielęgnacyjnego na dalszy okres.

(wniosek – k. 491 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 28 lutego 2022 roku ustalono, że ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. U ubezpieczonego rozpoznano: stan po alloplastyce lewego stawu biodrowego w 2020 r., reoperację w 2021 r. z powodu zwichnięcia protezy. Nadal proteza zwichnięta, stan po alloplastyce prawego stawu kolanowego.

(orzeczenie – k. 492 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, opinia lekarska – k. 90 załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej)

Od powyższego orzeczenia skarżący złożył sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS.

(sprzeciw – k. 91-92 załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej)

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 21 marca 2022 roku ustalono, że ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. U ubezpieczonego rozpoznano: zwichnięcie endoprotezy biodra lewego – powikłanie endoprotezoplastyki- ograniczenie sprawności, przebytą endoprotezoplastykę kolana prawego, nadciśnienie tętnicze.

(orzeczenie – k. 495 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego, opinia lekarska – k. 97-99 załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej)

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z 21 marca 2022 roku organ rentowy zaskarżoną decyzją z 2 czerwca 2022 roku, którą to odmówił wnioskodawcy prawa do dodatku pielęgnacyjnego.

(decyzja – k. 69 plik IV załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Z punktu widzenia neurologii u wnioskodawcy rozpoznano: stan po operacjach ortopedycznych, zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego w wywiadzie.

Wnioskodawca ma ograniczenia sprawności ruchowej po operacjach biodra lewego. Ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy, trwałą. Skarżył się na bóle biodra i kolana prawego, trudności w chodzeniu, bóle kręgosłupa w odcinku LS.

Oceniając wnioskodawcę według skali B., stwierdzono, że jest w stanie samodzielnie spożywać posiłki, przemieszcza się po gabinecie samodzielnie, jest niezależny przy utrzymaniu higieny osobistej, zależny jest przy kąpieli całego ciała i potrzebuje pomocy przy korzystaniu z toalety. Po powierzchniach płaskich porusza się za pomocą kul łokciowych, przy wchodzeniu i schodzeniu po schodach potrzebuje pomocy. Przy rozbieraniu się i ubieraniu niektóre czynności może wykonywać sam, ale w gabinecie potrzebował mojej pomocy przy rozbieraniu się na stojąco. Kontroluje oddawanie stolca i moczu.

Z punktu widzenia neurologii wnioskodawca nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy osoby drugiej w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych, tj. potrzeb, które warunkują dalsze życie w biologicznym znaczeniu tego słowa. Podstawowe potrzeby to przyjmowanie pokarmów, załatwianie potrzeb fizjologicznych, utrzymywanie higieny osobistej i poruszanie się po domu. Wobec powyższego nie stwierdzono niezdolności do samodzielnej egzystencji wnioskodawcy.

(pisemna opinia biegłego z zakresu neurologii – k. 105-107)

Z punktu widzenia chorób wewnętrznych u wnioskodawcy rozpoznano: nadciśnienie tętnicze kontrolowane lekami, kardiomiopatię nadciśnieniową z obniżoną frakcją wyrzutową, aktualnie bez nasilonych objawów niewydolności serca, stan po alloplastyce prawego stawu kolanowego (09.2019), alloplastyce lewego stawu biodrowego (09.2020) i po reoperacja z powodu zwichnięcia lewego stawu biodrowego (08.2021 i 09.2021), otyłość I st. ( (...) 34,6), kamicę pęcherzyka żółciowego.

W czasie badania wnioskodawcy nie stwierdzono nasilonych objawów niewydolności serca - zastoju w płucach, zaburzeń rytmu serca, powiększenia wątroby i śledziony czy przepełnienia naczyń żylnych szyjnych. Niewielka tachykardia (wcześniej obserwowano raczej bradykardię), wzrost RR i mierne obrzęki wokół kostek wydają się być następstwem stresu i nie przyjęcia porannej dawki leków hipotensyjnych, w tym moczopędnych.

U wnioskodawcy nie stwierdzono objawów upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc (wydłużenia fazy wydechowej, furczeń i świstów) a także objawów niewydolności oddechowej (sinicy i tachypnoe).

W obrazie chorobowym dominują objawy ze strony narządów ruchu - istotne ograniczenie sprawności chodu i równie istotne upośledzenie niektórych czynności związanych z ubieraniem, zwłaszcza od pasa w dół, a prawdopodobnie także przy czynnościach toaletowych, zwłaszcza całego ciała. W tym zakresie, jak również przy dokonywaniu zakupów i przygotowywaniu posiłków, wnioskodawca wymaga okresowej pomocy innych osób.

Z punktu widzenia chorób wewnętrznych, stopień zaawansowania niewydolności serca i nadciśnienia tętniczego wnioskodawcy nie powodują konieczności długotrwałej lub stałej pomocy innych osób w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

(pisemna opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych – k. 116-120)

Z punktu widzenia ortopedii u wnioskodawcy rozpoznano: zastarzałe zwichnięcie endoprotezy lewego stawu biodrowego, stan po endoprotezoplastyce prawego stawu kolanowego, niestabilności przewlekła lewego stawu kolanowego.

Chód wnioskodawcy jest niewydolny o kulach, poruszanie się bez opieki może grozić upadkiem. W związku z powyższym należy stwierdzić, że wymaga stałej opieki i pomocy przy takich czynnościach jak: mycie, toaleta, ubieranie, rozbieranie, robienie zakupów i przyniesienie ich do domy, załatwianie spraw poza domem oraz korzystanie z komunikacji. Fakt, że wnioskodawca samodzielnie potrafi załatwiać potrzeby fizjologiczne, ponieważ nie ma zaburzeń neurologicznych nie może być podstawą do uznania go za zdolnego do samodzielnej egzystencji, ponieważ z ortopedycznego punktu widzenia upośledzenie funkcji narządu ruchu jest na tyle istotne, że należy uznać wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do samodzielnej egzystencji.

Ze względu na fakt, że u wnioskodawcy istnieje szansa na poprawę funkcji narządu ruchu po planowanej operacji ortopedycznej, wnioskodawca pozostaje niezdolny do samodzielnej egzystencji na okres 3 lat od daty przeprowadzenia naocznego badania ortopedycznego (12.02.2023 r.) do 5.01.2026 r.

(pisemna podstawowa opinia biegłego z zakresu ortopedii – k. 133-136, pisemna uzupełniająca pierwsza opinia biegłego z zakresu ortopedii – k. 160-161)

Z punktu widzenia medycyny pracy istniejące u wnioskodawcy ograniczenia wynikające głównie ze schorzeń ortopedycznych czyli ruchowych, a pogłębione przez schorzenia internistyczne mają tak znaczne nasilenie i zaawansowanie, a tym samym nie pozwalają Ubezpieczonemu samodzielnie wykonywać podstawowych zadań i czynności dnia codziennego. Ubezpieczony jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, tzn. z powodu naruszenia sprawności organizmu wymaga długotrwałej opieki i pomocy (oznaczającej pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, podstawowych prac porządkowych, uiszczenie opłat, składanie wizyt u lekarza, gotowania, prania czy sprzątania, załatwiania spraw w urzędach itp.).

Biorąc pod uwagę oraz oceniając holistycznie stan zdrowia (stan fizyczny, psychiczny i społeczny) Skarżącego czyli oceniając holistycznie stopień naruszenia sprawności jego organizmu jest niezdolny do pracy oraz niezdolny do samodzielnej egzystencji w tym również w dacie wydania spornej decyzji ZUS, od 1 marca 2022 roku (od daty zakończenia poprzedniego prawa w tym zakresie) na kolejne 3 lata do 28 lutego 2025 roku.

(pisemna opinia biegłego z zakresu medycyny pracy – k. 188-192 verte)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, opierając się na załączonych do akt sprawy aktach rentowych ubezpieczonego, dokumentacji medycznej, wydanych w sprawie opiniach biegłych sądowych tj. z zakresu: medycyny pracy, ortopedii, chorób wewnętrznych, neurologii.

W ocenie Sądu Okręgowego, wszystkie sporządzone w sprawie opinie biegłych sądowych – mogą stanowić podstawę dla stanowczego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Opinie te zostały bowiem spełniają wymogi z art. 285 k.p.c. Oparte są na starannej ocenie dokumentacji lekarskiej oraz wynikach badań przedmiotowych. Biegli ocenili charakter i przebieg procesów chorobowych oraz ich znaczenie dla kwestii niezdolności wnioskodawcy do samodzielnej egzystencji, logicznie i wyczerpująco uzasadniając swoje wnioski końcowe. Poszczególni lekarze są ekspertami w swoich dziedzinach i brak jest podstaw do przyjęcia, iż dobrane przez nich metody badania czy dokonana analiza dotychczasowej dokumentacji nie odpowiadają obowiązującym w tym zakresie standardom. Co prawda biegli: neurolog, internista nie stwierdzili niezdolności do samodzielnej egzystencji wnioskodawcy, jednakże istotne znaczenie – wobec wielorakości schorzeń wnioskodawcy – miała opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, który podkreślił że istniejące u skarżącego ograniczenia wynikające głównie ze schorzeń ortopedycznych czyli ruchowych, a pogłębione przez schorzenia internistyczne mają tak znaczne nasilenie i zaawansowanie, że nie pozwalają wnioskodawcy samodzielnie wykonywać podstawowych zadań i czynności dnia codziennego.

Rozpoznając sprawę Sąd pominął wniosek pełnomocnika ZUS o dopuszczenie dowodu z opinii innego specjalisty ortopedy lub specjalisty z zakresu rehabilitacji na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c.

Sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę, i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (wyr. SN z 19.3.1997 r., II UKN 45/97, OSNP 1998, Nr 1, poz. 24). Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Wskazać należy, że podstawą zakwestionowania opinii nie może być sam fakt, iż treść wydanej w sprawie opinii nie jest zbieżna z zapatrywaniami oraz stanowiskiem w sprawie danej strony. Innymi słowy, nie można kwestionować opinii tylko dlatego, że de facto strona nie jest zadowolona z opinii przedstawionej przez dotychczasowego biegłego. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku I PKN 20/99, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2000, Nr 22, poz. 807; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1974 r., II CR 5/74, niepubl).

W ocenie Sądu, uwzględniając cel jakiemu przyświecało przeprowadzenie dowodów z opinii wszystkich wskazanych biegłych, a zwłaszcza biegłego w zakresie medycyny pracy tj. wydanie opinii holistycznej, w której biegły po przeanalizowaniu dotychczas wydanych opinii, i opierając się na ich wnioskach, miał wydać całościową ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego z punktu widzenia jego niezdolności do samodzielnej egzystencji, został spełniony.

Wskazać należy, że dla obalenia twierdzeń biegłych specjalistów nie wystarcza przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna. Na gruncie rozpoznawanej sprawy ZUS nie przedstawił żadnych merytorycznych zarzutów, które poddawałyby w wątpliwość rzetelność wniosków biegłego z zakresu medycyny pracy. W piśmie procesowym z dnia 23 maja 2023 roku pełnomocnik ZUS podnosił, że opinia biegłego z zakresu medycyny pracy nie zawiera obiektywizacji oceny sprawności roszczącego w zakresie możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych (skala B.). Sąd pragnie jednak podkreślić, że w ujęciu ustawowym osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji jest nie tylko osoba całkowicie bezradna, czy też obłożnie chora, ale również taka, która jest wystarczająco sprawna, aby samodzielnie wykonywać podstawowe czynności dnia codziennego, lecz z uwagi na znaczne trudności w poruszaniu się lub inne poważne upośledzenie sprawności także intelektualnej, czy w zakresie zdrowia psychicznego potrzebuje pomocy w tych sprawach, które wymagają opuszczenia domu np. robienia zakupów, rozliczenia rachunków, dokonania czynności urzędowych, funkcjonowania sferze publicznej. Organ rentowy, który nie był ograniczony w zakresie podnoszenia też i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia w żaden sposób nie wykazał, iż takie rozumienie pojęcia niezdolności do samodzielnej egzystencji jest zbyt daleko idące jedynie odwoływał się do funkcjonujących standardów orzeczniczych. Tym samym jego stanowisko w tym przedmiocie nie może zostać zaakceptowane.

Informacje uzyskane od biegłych w procesie, także w efekcie wydania opinii biegłego z zakresu medycyny pracy w zakresie kompleksowej, holistycznej oceny stanu zdrowia wnioskodawcy odnośnie jego niezdolności do samodzielnej egzystencji były zdaniem sądu wystarczające dla merytorycznego orzekania. Wobec tego zgłoszony przez pełnomocnika ZUS w/w wniosek dowodowy nie mógł zostać uwzględniony, gdyż powodowałby niezasadne przedłużanie postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 75 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2022.0.504), dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia. Dodatek pielęgnacyjny wynosi 106,41 zł miesięcznie. Kwotę dodatku, o którym mowa w ust. 2, podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja. Osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje, chyba że przebywa poza tą placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu.

Z analizy przepisu wynika, iż przesłanki w postaci całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji muszą wystąpić łącznie.

Zgodnie z art. 12 powyższej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się, stosownie do art. 13 ust. 1 ustawy stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Celem nabycia uprawnień do dodatku pielęgnacyjnego, lekarz orzecznik ZUS musi orzec u danej osoby dwa stany, tj. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji. Ustawodawca przyjął, że jedynie osoba, która ukończyła 75 rok życia jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego bez potrzeby weryfikowania jej stanu zdrowia w drodze badania lekarskiego.

Sam termin „niezdolność do samodzielnej egzystencji” zdefiniowany został w art. 13 ust. 5 w/w ustawy, jako spowodowana naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Pojęcie to ma zatem szeroki zakres przedmiotowy. Obejmuje bowiem opiekę, oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp. oraz pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie zaś powyższe elementy łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolność do samodzielnej egzystencji” (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 lutego 2002 r., III AUa 1333/2001, LexPolonica nr 364215). Zgodnie z wykładnią omawianego pojęcia, do czynności zabezpieczających samodzielną egzystencję człowieka nie należą wyłącznie tzw. czynności samoobsługi jak mycie się, ubieranie, samodzielne jedzenie posiłków, ale również nabywanie żywności, przyniesienie jej do domu, ogrzewanie mieszkania, przynoszenie w tym celu wiader z węglem, podstawowe prace porządkowe, niewymagające wysiłku fizycznego i prac na wysokości (zob. III AUa 269/17 - wyrok SA Szczecin z dnia 31-01-2019).

W ujęciu ustawowym osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji jest nie tylko osoba całkowicie bezradna, czy też obłożnie chora, ale również taka, która jest wystarczająco sprawna, aby samodzielnie wykonywać podstawowe czynności dnia codziennego, lecz z uwagi na trudności w poruszaniu się lub inne poważne upośledzenie sprawności potrzebuje pomocy w tych sprawach, które wymagają opuszczenia domu (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 11 grudnia 2012 r., III AUa 379/12, Legalis nr 715092).

Za niezdolność do samodzielnej egzystencji uważa się wobec tego sytuację, w której ubezpieczony jest pozbawiony praktycznej możliwości zaspokajania we własnym zakresie podstawowych potrzeb i funkcji życiowych. Przyjęcie niezdolności do samodzielnej egzystencji wymaga ustalenia, że dana osoba, ze względu na naruszenie sprawności organizmu wymaga stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

Art. 278 § 1 k.p.c. stanowi, iż dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości „specjalne”. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje, więc wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości, wykraczająca poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie. Wobec tego biegłym może być jedynie osoba, która posiada wskazane wiadomości potrzebne do wydania opinii i daje rękojmię należytego wykonania czynności biegłego.

W zakresie oceny zdolności wnioskodawcy do samodzielnej egzystencji, Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu: medycyny pracy, ortopedii, chorób wewnętrznych, neurologii.

Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).

Biegli neurolog oraz internista podali, że schorzenia, występujące u wnioskodawcy, nie powodują z perspektywy ich specjalizacji medycznej ocenianych samodzielnie niezdolności do samodzielnej egzystencji. Biegły z zakresu ortopedii wskazał natomiast, że wnioskodawca pozostaje niezdolny do samodzielnej egzystencji na okres 3 lat od daty przeprowadzenia naocznego badania ortopedycznego (12.02.2023 r.) do 5.01.2026 r. Jednakże z uwagi na wielość schorzeń wnioskodawcy oraz ich charakterystykę, niezwykle istotna była opinia holistyczna biegłego z zakresu medycyny pracy, który dokonał oceny całościowo stanu zdrowia wnioskodawcy. Sąd uznał, że biegły ten w sposób wyczerpujący wyjaśnił wszelkie wątpliwości odnośnie niezdolności do samodzielnej egzystencji wnioskodawcy. Ów biegły stanowczo wskazał, że wnioskodawca od wielu lat leczy się z powodu licznych schorzeń w tym; K. nadciśnieniową z obniżoną frakcją wyrzutową, aktualnie bez nasilonych objawów niewydolności serca, stan po alloplastyce prawego stawu kolanowego (09.2019), alloplastyce lewego stawu biodrowego (09.2020) i po reoperacja z powodu zwichnięcia lewego stawu biodrowego (08.2021 i 09.2021), otyłość 1 st. ( (...) 34,6), kamicę pęcherzyka żółciowego, niestabilności przewlekłe lewego stawu kolanowego.

Jednak głównym schorzeniem, które w znacznym stopniu ogranicza możliwości samoobsługi, niedomogi czy niesprawności wnioskodawcy, a zatem uniemożliwia mu zdolność do samodzielnej egzystencji są schorzenia układu ruchu, zwłaszcza kończyn dolnych, w tym stawów biodrowych w przebiegu zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych.

Ubezpieczony ze względu na swoje schorzenia, dolegliwości ograniczenia oraz niesprawności funkcjonalne jest niezdolny do wykonywania samodzielnie licznych zadań i czynności jakie są wymagane w ramach samodzielnego funkcjonowania - samodzielnej egzystencji: w tym prowadzenia gospodarstwa domowego (robienia zakupów, gotowania, sprzątania, prania, wieszania prania), samodzielnego ubierania się, podróżowania, załatwiania licznych spraw urzędowych (dokonywanie opłat w urzędach, pisanie pism, załatwianie spraw), organizowania sobie wizyt lekarskich i regularnego przyjmowania leków. Wymaga długotrwałej pomocy i opieki oznaczającej pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, zatem jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji w dacie wydania spornej decyzji ZUS, od 1 marca 2022 roku (od daty zakończenia poprzedniego prawa w tym zakresie) na kolejne 3 lata do 28 lutego 2025 roku. Treść dokonanych ustaleń determinuje więc wniosek, że wnioskodawca spełniał więc w tym okresie, warunki do przyznania dodatku pielęgnacyjnego.

Co również istotne, a co wypływało z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy, biegły ten na polecenie Sądu zapoznał się z opiniami innych powołanych w sprawie biegłych (neurolog, internista, ortopeda) i zawartym w nich opisami badania przedmiotowego Ubezpieczonego. Odniósł się do opisów badania oraz stanu funkcjonalnego Skarżącego wskazując, że nie różnią się one istotne od tego jaki opisywano przez LO ZUS. Biegły z zakresu medycyny pracy w pełni podzielił wnioski orzecznicze tych biegłych gdyż równymi schorzeniami wywołującymi (...) są schorzenia narządu ruchu.

Uznając opinię biegłego z zakresu medycyny pracy za w pełni wartościowy środek dowodowy Sąd Okręgowy w całości podzielił utrwalone w judykaturze stanowisko, że niezdolność do samodzielnej egzystencji występuje nawet wtedy, gdy osoba całkowicie niezdolna do pracy może wypełniać niektóre z elementarnych czynności życiowych we własnym zakresie, np. zje posiłek przygotowany przez inną osobę, o ile, w pozostałym zakresie, jest pozbawiona praktycznej możliwości egzystowania w humanitarnych warunkach bez koniecznej stałej lub długotrwałej pomocy ze strony osoby drugiej (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 20 czerwca 1995 r., III AUr 551/95, OSA rok 1995, nr 7-8, poz. 56) Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 5 września 2013 r., III AUa 1642/12, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 września 2015 r., III AUa 1007/14, L.).

Mając na uwadze wszystkie wyżej przytoczone przepisy i rozważania prawne, Sąd Okręgowy zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, o czym orzekł, jak w sentencji.