Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 grudnia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w Ł. stwierdził, że O. B. z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz płatnika składek (...) SP. Z O.O. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 9.11.2020 r. do 30.05.2021 r. oraz określił miesięczne podstawy wymiaru składek z wymienianego tytułu:

a) na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe za miesiące:

11.2020 r. -0,00 zł,

12.2020 r. -3009, 00 zł,

01.2021 r. -3655,00 zł,

02.2021 r. -4209,00 zł,

03.2021 r. -4629,90 zł,

04.2021 r. -4849,50 zł,

05.2021 r. -4474,35 zł,

06.2021 r. -4776,30 zł,

b) na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące:

11.2020 r.-0,00 zł,

12.2020 r. - 2670,18 zł,

01.2021 r. -3243,44 zł,

02.2021 r. -3735,06 zł,

03.2021 r. -4108,57 zł,

04.2021 r. -4303,45 zł,

05.2021 r. -3970,53 zł,

06.2021 r. -4238,49 zł,

c) na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za miesiące:

12.2020 r.-3009, 00 zł

01.2021 r. -3655,00 zł,

02.2021 r. -4209,00 zł,

03.2021 r. -4629,90 zł,

04.2021 r. -4849,50 zł,

05.2021 r. -4474,35 zł,

06.2021 r. -4776,30 zł,

d) na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za miesiące:

11.2020 r.-0,00 zł,

12.2020 r. -3009,00 zł,

01.2021 r. -3655,00 zł,

02.2021 r. -4209,00 zł,

03.2021 r. -4629,90 zł,

04.2021 r. – 4849,50 zł;

05.2021 r. – 4474,35 zł;

06.2021 r. – 4776,30 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonych w systemie informatycznym dokumentów wynika, że płatnik składek (...) Sp. z o.o. we wskazanym okresie zgłosił O. B. w okresie od 9.11.2020 r. do 30.05.2021 r. wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia. Ponadto ustalono, że we wskazanym wyżej okresie nie posiadała ona innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, który zwalniałby z obowiązku podlegania ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia zawartej z płatnikiem składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył jednocześnie ,że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy jest przychód faktycznie otrzymany lub postawiony do jego dyspozycji , a nie wynikający z umowy.

(decyzja – k. 17-23 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji złożył pełnomocnik (...) Sp. z o.o. wnosząc o jej zmianę poprzez uznanie, iż O. B. jako wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym u płatnika składek (...) Sp. z o.o. oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego oraz kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych polegającą na wadliwym stanowisku, że przepis ten wyłącza z obowiązku podlegania ubezpieczeniu społecznemu jedynie obywateli państw obcych, których pobyt nie ma charakteru stałego i którzy są jednocześnie zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i misjach międzynarodowych. W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek , w sprawie o sygn. akt VIII U 1614/19 przed Sądem Okręgowym w Gliwicach uzyskał korzystny wyrok określający , iż nie ma obowiązku odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego , o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców , ponieważ zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy , niemający charakteru stałego , a zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu.

(odwołanie – k. 3-5 verte)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od płatnika składek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że bezspornym jest, że gdyby do ubezpieczonej nie miał zastosowania art. 5 ust. 2 ustawy systemowej to decyzja organu rentowego byłaby prawidłowa.

W ocenie ZUS dla zastosowania w/w przepisu niezbędne jest wystąpienie wymienionych w przepisie obydwu przesłanek. Niezależnie od powyższego nie można zgodzić się z zawartym w odwołaniu twierdzeniem, że stanowisko płatnika jest zbieżne z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego. W istocie jest wręcz przeciwnie, wskazane orzecznictwo świadczy o niezasadności odwołania. W szczególności wykładnia spornego zagadnienia dokonana przez Sąd Apelacyjny w Łodzi w powołanym w wyroku z 15.02.2021 roku, sygn. akt. III AUa 774/20 jest odmienna od dokonanej przez Sąd Najwyższy w wyroku z 1.10.2018 r. w sprawie o sygn. akt I UK 194/18. Nadto przyjęcie stanowiska zawartego w wyroku z 15.02.2021 r, sygn. akt III AUa 774/20, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia wobec odmiennego stanu faktycznego (wykonywanie umowy w okresie zamieszkiwania w Polsce). Dodatkowo w wyroku Sądu Apelacyjnego z 2.07.2021 r., sygn. akt III AUa 2155/20 zaprezentowano tożsame względem prezentowanego przez organ rentowy w niniejszej sprawie stanowisko.

Organ rentowy przytoczył także poglądy Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 17.09.2009 r., II UK 11/09, oraz z 12.07.2017 r., sygn. akt III UK 295/16, z których wynika, że o tym, czy dany pobyt ma charakter stały, nie decyduje więc stały pobyt w sensie „długotrwałości i stałości pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej”, albowiem w takim wypadku wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych podlegaliby ci cudzoziemcy, których pobyt nie ma „takich cech”, choć spełnialiby warunki podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nadto, że termin „nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego”, należy dekodować w powiązaniu z systemem ubezpieczenia społecznego, a nie przez odwoływanie się do przepisów o charakterze meldunkowym, ilościowym (ile razy dana osoba wjeżdża do kraju i jak długo tu pozostaje). Stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podlega zatem ocenie w zależności od realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. Płatnik składek jest agencją pracy tymczasowej, a praca wykonywana przez ubezpieczoną, która jest obywatelką Ukrainy, może być wykonywana tylko w czasie, gdy ubezpieczona przebywa w Polsce.

Organ rentowy podkreślił, że przyjęcie interpretacji spornego zagadnienia proponowanej przez płatnika składek prowadziłoby do faworyzowania cudzoziemców na rynku pracy, którzy dla płatnika składek byliby znacznie atrakcyjniejszymi pracownikami/ zleceniobiorcami - niż obywatele RP, a jednocześnie byłoby to bardzo niekorzystne dla osób zatrudnionych, które zostałyby pozbawione ochrony ubezpieczeniowej, nie tylko emerytalnej, rentowej, ale także wypadkowej.

Wobec powyższego względem ubezpieczonej nie ma zastosowania art. 5 ust. 2 ustawy systemowej i z tytułu umowy zlecenia ubezpieczony podlega ubezpieczeniom na zasadach ogólnych przewidzianych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

( odpowiedź na odwołanie - k.10-13 verte)

Zainteresowana O. B. nie zajęła w sprawie stanowiska. Zainteresowana usprawiedliwiła swoja nieobecność na rozprawie w dniu 12 czerwca 2023 roku, nie wniosła jednak o odroczenie rozporawy.

(rozprawa z dnia 12 czerwca 2023 roku e-protokół (...):00:16-00:00:34 – płyta CD – k. 44)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem przeważającej działalności płatnika składek jest działalność agencji pracy tymczasowej. Płatnik składek zatrudnia cudzoziemców na podstawie umów zlecenia i zgłasza ich z tego tytułu do ubezpieczenia.

(okoliczność bezsporna, wypis z KRS – k. 7-9)

(...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jako zleceniodawcą, a O. B. (obywatelka Ukrainy) jako zleceniobiorcą została zawarta umowa zlecenia na okres od 9.11.2020 r. do 30.05.2021 r..

(okoliczność bezsporna)

W związku z zawartą umową , płatnik składek (...) Sp. z o.o. zgłosił O. B. jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego.

(okoliczność bezsporna)

Płatnik złożył za ww. dokumenty rozliczeniowe, w których obliczył i rozliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne od miesięcznych podstaw ich wymiaru w wysokości za 11/2020 r. - 0,00 zł, 12/2020 r. – 3009,00 zł, 01/2021 r.b- 3655,00 zł, 02/2021 r.– 4209,00 zł, 03/2021 r. – 4629,90 zł, 04/2021 r. – 4849,50 zł, 05/2021 r. – 4474,35 zł, 06/2021 r. – 4776,30 zł (po ustaniu tytułu do ubezpieczeń.

(okoliczność bezsporna)

W spornym okresie O. B. nie posiadała innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, który zwalniałby z obowiązku podlegania ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia zawartej z płatnikiem składek.

(okoliczność bezsporna)

W okresie objętym skarżoną decyzją O. B. nieprzerwanie i stale przebywała na terytorium RP.

(okoliczność bezsporna, notatka urzędowa– k. 29)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dokumenty, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołanie nie jest zasadne i podlegało oddaleniu.

Na wstępnie należy podnieść, iż brak było podstaw do zwrotu akt organowi rentowemu na podstawie art. 467 § 4 k.p.c. Trzeba przypomnieć, że Sąd ubezpieczeń społecznych może i powinien dostrzegać jedynie takie wady formalne decyzji administracyjnej, które decyzję tę dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego. Wskazuje się także, że możliwość przekazania sprawy do rozpoznania organowi rentowemu przez sąd pierwszej instancji została ograniczona tylko do dwóch sytuacji, przewidzianych w art. 467 § 4 k.p.c. oraz art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c.; poza tym sąd pierwszej instancji obowiązany jest rozstrzygnąć sprawę merytorycznie./tak wyrok SA w Szczecinie z dnia 9.02.2022 r , III Aua 439/21/.Na podstawie art. 467 § 4 k.p.c. z całą pewnością nie mogą być uzupełnione te wady, które decyzję organu rentowego dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania, a więc gdy decyzja taka została wydana przez organ niepowołany lub w zakresie przedmiotu orzeczenia bez jakiejkolwiek podstawy w obowiązującym prawie materialnym, względnie z oczywistym naruszeniem reguł postępowania administracyjnego. W takich przypadkach decyzja jest bowiem bezwzględnie nieważna (nieistniejąca prawnie) i nie wywołuje skutków prawnych (koncepcja tzw. bezwzględnej nieważności decyzji administracyjnej)./tak postanowienie SN z dnia 27.01.2021 r, II UZ 25/20/.

Nie dostrzegając wymienionych wyżej wad w zaskarżonej decyzji, Sąd przystąpił do merytorycznego rozpoznania sprawy.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2022 r., poz.1009) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy oświadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust.4.

Zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ustawy systemowej).

Zleceniobiorcy objęci obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie na swój wniosek (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej).

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają zleceniobiorcy od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy (art. 13 pkt 2 ustawy systemowej).

Każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy systemowej – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowych, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc. Płatnik składek jest zobowiązany do zgłoszenia w terminie 7 dni zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych od daty powstania obowiązku ubezpieczenia oraz do zgłoszenia wyrejestrowania od dnia wygaśnięcia tytułu do ubezpieczeń społecznych (art. 36 ust.1, ust. 2, ust. 4 i ust. 11 ustawy systemowej).

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. „e” ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z 27 sierpnia 2004 roku (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy oświadczenie usług, jeżeli w umowie o świadczenie usług określono odpłatność za jej wykonanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt ustawy systemowej).

Ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust.2 i ust.3.

Zgodnie z § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1831) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, zwanym dalej „raportem korygującym”, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w art. 47 ust. 3 ustawy, zwanej dalej „deklaracją korygującą”, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy. Z powyższego wynika, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód faktyczny wypłacony w danym miesiącu.

Do ustalenia zaś podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których wyżej mowa, z mocy art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. Ust. 5 art. 81 stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei wymieniony ust. 6 art. 81 przewiduje, że podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy do ubezpieczonej ma zastosowanie czy też nie - norma przewidziana w art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem czy stanowisko organu rentowego w przedmiocie podlegania przez ww. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresie wskazanym w treści zaskarżonej decyzji, jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek jest prawidłowe.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stała na stanowisku, że do wskazanej ubezpieczonej nie mają zastosowania przepisy dotyczące podlegania przez nią ubezpieczeniom społecznym w związku z zawartą umową zlecenia biorąc pod uwagę treść normy przewidzianej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej. W jego ocenie prezentowane stanowisko jest spójne z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego, które wskazuje, że w przypadku obecnie oraz w przyszłości zatrudnianych cudzoziemców nie istnieje obowiązek odprowadzania składek z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w przywołanej ustawie, gdyż zatrudnienie cudzoziemców następuje na pobyt czasowy, który nie ma charakteru stałego, a zatrudnieni cudzoziemcy nie posiadają kart stałego pobytu.

Przywoływane stanowisko nie znajduje jednak zastosowania na gruncie przedmiotowej sprawy, ani nie ma odzwierciedlenia w ukształtowanym w tym temacie orzecznictwie.

W tym miejscu warto przytoczyć treść analizowanego przepisu, art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, który stanowi, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Wynika stąd, że jedynie ratyfikowana umowa międzynarodowa, jako prawo nadrzędne, może wykluczyć zastosowanie polskich przepisów w tym zakresie.

Obowiązująca w stosunkach z Ukrainą Umowa zawarta dnia 18 maja 2012 r. między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o zabezpieczeniu społecznym (Dz.U. z 2013 r. poz. 1373) nie wyklucza stosowania polskich przepisów w tym zakresie.

Co więcej, zgodnie z brzmieniem art.4 podkreślona została zasada równego traktowania obywateli na terenie danego Państwa, stanowiąc, że jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, osoby do których stosują się postanowienia niniejszej Umowy, podlegają obowiązkom i korzystają z uprawnień wynikających z ustawodawstwa drugiej Umawiającej się Strony na tych samych warunkach, co obywatele tej Umawiającej się Strony.

Z wykładni powołanych przepisów wynika więc, że zarówno w przypadku pracowniczego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym jak i tytułu wynikającego z wykonywania umowy zlecenia sam zamiar czasowego przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też legitymowanie się jedynie zezwoleniem na pobyt czasowy nie mają rozstrzygającego znaczenia. Istotne jest jedynie, czy podczas wykonywania wyżej wymienionych działalności można mówić o stałym przebywaniu danej osoby na terytorium Polski. W konsekwencji przyjazd, choćby i cykliczny (regularny) do Polski celem wykonywania pewnych aktywności zawodowych jak np. prowadzenie wykładów, czy świadczenie usług doradczych na podstawie umowy zlecenia albo umowy o pracę nie będzie powodował objęcia obywatela państwa trzeciego polskim systemem ubezpieczenia społecznego. Natomiast stałe przebywanie w Polsce w okresie wykonywania tych czynności (np. zamieszkanie w Polsce i prowadzenie wykładów lub badań przez jeden semestr), chociażby przez krótki (sumarycznie) okres czasu determinowany czasowym zezwoleniem na pobyt, będą prowadzić do objęcia polskim systemem ubezpieczeń społecznych.

Tym samym z przepisu tego nie wynika wymóg łącznego spełnienia dwóch wymienionych w tym przepisie przesłanek niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego przez obywateli państw obcych. Przepis ten kreuje dwie niezależne od siebie kategorie określonych w nim osób, które obowiązkowi temu nie podlegają. Są nimi - po pierwsze - obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Polski nie ma charakteru stałego oraz - po drugie - obywatele państw obcych, którzy zatrudnieni są w wymienionych w tym przepisie placówkach (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2019 r., I UK 194/18).

Skoro ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych określa zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, to podlegają im także obywatele państw obcych, którzy podejmują działalność stanowiącą podstawę objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (…). Dlatego charakter pobytu (stały albo niestały) należy odnosić w relacji do powszechnego obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, czyli do podstawy ubezpieczenia. Ten charakter nie zależy w konsekwencji od tego, jaki zamiar, co do okresu przebywania w Polsce, przejawia cudzoziemiec. Stały pobyt w rozumieniu art. 5 ust. 2 cytowanej ustawy podlega zatem ocenie w zależności od realizacji działalności, z której wynika ustawowy obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym. Stały pobyt to pobyt niezmienny w danym okresie, czyli w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia, przy czym nie ma większego znaczenia okoliczność dotycząca tego, jaką administracyjną gwarancję prowadzenia działalności lub zapewnienie pobytu miał w Polsce obywatel państwa obcego (…). O tym, czy dany pobyt ma charakter stały nie decyduje więc stały pobyt w sensie "długotrwałości i stałości pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej", albowiem w takim wypadku wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych podlegaliby ci cudzoziemcy, których pobyt nie ma "takich cech", choć spełnialiby warunki podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16).

W przedmiotowej sprawie ubezpieczona wykonywała sporną umowę, otrzymywała wynagrodzenie, a zatem przebywała stale w Polsce w spornym okresie. Okoliczności przeciwnych odwołujący nie wykazywał.

W okresie od 9.11.2020 r. do 30.05.2021 r. nie posiadała innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Podkreślenia dodatkowo wymaga, iż wykonywania określonych prac w ramach zawartej umowy zlecenia zostało powierzone cudzoziemcowi zatrudnionemu w charakterze pracownika tymczasowego, bowiem płatnik składek w tej relacji występował jako agencja pracy tymczasowej.

Tym samym biorąc pod uwagę analizowany w niniejszej sprawie przypadek, pobyt na terenie Polski choćby nawet czasowy, którego ramy są ściśle określone nie oznacza, że pobyt ten nie ma charakteru stałego o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., II UK 295/16).

Termin „nie podlegają ubezpieczeniom społecznym obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego”, zawarty w treści art. 5 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, należy dekodować w powiązaniu z systemem ubezpieczenia społecznego, a nie przez odwoływanie się do przepisów o charakterze meldunkowym, ilościowym (ile razy dana osoba wjeżdża do kraju i jak długo tu pozostaje). Wobec tego uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt na czas oznaczony wcale nie przeczy stałemu pobytowi w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy systemowej, jako że nawet taki pobyt jest również stały w sensie „niezmienny w danym okresie” (por. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 czerwca 2019 r., II UK 229/18 postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 maja 2019 r., II UK 167/18).

Nie jest uprawnione założenie wykluczające z pojęcia pobytu stałego w rozumieniu cytowanego przepisu pobytu cudzoziemca na podstawie zezwolenia na czas oznaczony i akceptujące taki stały pobyt dopiero w przypadku zezwolenia na pobyt na czas nieoznaczony (art. 19 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach z 1997 r.) albo zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE (art. 65 ust. 7 ustawy o cudzoziemcach z 2003 r.) (por. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 maja 2019 r., II UK 167/18, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 maja 2019 r., II UK 169/18)

Tym samym, biorąc pod uwagę wszystkie przytoczone okoliczności uznać należy, że decyzja organu rentowego w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym w spornym okresie przez zainteresowaną na zasadach ogólnych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jako osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek jest prawidłowa.

Ubezpieczona nie jest zatem adresatem normy wskazanej w art. 5 ust. 2 ustawy systemowej.

W związku z powyższym Sąd w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).

/Jacek Chrostek/