Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2692/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. Joanna Smycz

Protokolant:

Maria Szczęsna

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2014 r. w Gliwicach

sprawy R. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

na skutek odwołania R. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 7 października 2013 r. nr (...)- (...)

oddala odwołanie.

(-) SSR del. Joanna Smycz

Sygn. akt VIII U 2692/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 października 2013r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej R. D. prawa do świadczenia przedemerytalnego, uzasadniając, iż nie udowodniła 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 28 lat, 7 miesięcy i 12 dni takich okresów, wobec czego brak podstaw do przyznania świadczenia.

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczona domagała się jej zmiany i przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego. Na uzasadnienie podała, że w jej ocenie organ rentowy bezpodstawnie nie uwzględnił do okresów zatrudnienia, odbywanej przez nią praktyki zawodowej w trakcie nauki w (...) Szkole Zawodowej, na okoliczność której dołączyła do odwołania świadectwo ukończenia (...) i zaświadczenie potwierdzające fakt odbywania w czasie nauki praktyk zawodowych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, iż w oparciu o przedłożone dowody nie może uwzględnić okresu praktyk zawodowych, bowiem odwołująca nie wykazała, że w tym czasie była pracownikiem młodocianym w rozumieniu przepisów obowiązujących przed wejściem w życie kodeksu pracy. w związku z czym okresu tego nie można w myśl art. 6 ustawy emerytalnej zaliczyć do okresów składkowych.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach ustalił co następuje:

Ubezpieczona R. D. urodziła się (...)

Ostatnim zatrudnieniem ubezpieczonej była praca u A. B. prowadzącego działalność pod nazwą (...) Usługi motoryzacyjne - wulkanizacja Transport krajowy i międzynarodowy w K. od 1 grudnia 2011r. do 31 grudnia 2012r.

W świadectwie pracy z dnia 2 stycznia 2014r., które ubezpieczona przedłożyła w ZUS, jako przyczynę ustania umowy o prace wskazano art. 30 § 1 pkt 2 k.p. tj. z zachowaniem okresu wypowiedzenia i zawarto dodatkową adnotację, że do rozwiązania stosunku pracy doszło w związku z likwidacją stanowiska pracy.

Ubezpieczona jest zarejestrowana jako bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. od 8 stycznia 2013r. W okresie od 16 stycznia 2013r. do 5 stycznia 2014r. była uprawniona do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych, nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. W dniu 16 lipca 2013r. Powiatowy Urząd Pracy w G. wystawił jej zaświadczenie potwierdzające powyższe informacje.

W dniu 16 lipca 2013r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek
o ustalenie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 października 2013r., ZUS O/Z. odmówił ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego, uzasadniając, iż nie udowodniła 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 28 lat, 7 miesięcy i 12 dni takich okresów.

W toku postępowania ustalono, że R. D. w okresie od 1 września 1971r. do 12 czerwca 1974r. była uczennicą (...) Szkoły Zawodowej Nr (...) w Zespole Szkół Zawodowych Nr (...) im. J. M. w R., w klasie o profilu kucharskim. W trakcie całego okresu pobierania nauki w tej szkole, odwołująca odbywała również zajęcia praktyczne, w trakcie których w kuchni przy stołówce szkolnej przygotowywała posiłki, na potrzeby tej stołówki. Zajęcia praktyczne odbywały się na terenie szkoły i w ramach zajęć lekcyjnych, przy czym w I klasie trwały 3 godziny tygodniowo, w II klasie 12 godzin tygodniowo, a w klasie III zajmowały 18 godzin tygodniowo.

W piśmie z dnia 20 stycznia 2014r. Zespół Szkół (...) w R., który jest następcą prawnym Zespołu Szkół Zawodowych Nr (...) im. J. M. w R., wskazano, iż w dokumentacji szkolnej brak jest adnotacji w zakresie zawarcia przez ubezpieczoną umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, czy też innych umów potwierdzających status pracownika młodocianego. Okoliczności te potwierdziła również odwołująca, składając wyjaśnienia na rozprawie w dniu 19 marca 2014r., gdzie dodatkowo wskazała, że w tym czasie nie miała zawartej żadnej umowy o pracę i nie miała odprowadzanych żadnych składek z tego tytułu.

Powyższy stan faktyczny jest w zasadzie bezsporny i wynika wprost z akt organu rentowego oraz oświadczenia ubezpieczonej (nagranie z rozprawy z dnia
19 marca 2014r. min. 4.22 i n.), a także pisma (...) w R. z dnia 20 stycznia 2014r. (k.14 a.s.).

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył:

Odwołanie ubezpieczonej R. D. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz. 1252 ze zm.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.1)), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz do dnia rozwiązania stosunku pracy i 35 lat dla mężczyzn, (…).

Natomiast w myśl ust. 3 tego przepisu świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3)złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Z kolei zgodnie z art. 6, ust. 2, pkt 1 i 3 ustawy z dn.17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z FUS za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

-

zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego -
w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli
w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową,

-

zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975r.

Z przepisów powyższych wnika jednoznacznie, iż aby zaliczyć odwołującej sporny okres do okresów składkowych, winna ona wykazać, że była w tym okresie zatrudniona w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, bądź też, że jako młodociany wykonywała zatrudnienie na warunkach określonych przed wejściem w życie kodeksu pracy.

Jako, że bezspornym było, iż ubezpieczona w spornym okresie nie była zatrudniony w ramach stosunku pracy, w co najmniej połowie etatu, jej praktyczną naukę zawodu należy rozpatrywać w świetle przepisów normujących tą kwestię, a obowiązujących przed wejście w życie kodeksu pracy.

W tym miejscu należy zauważyć, iż obowiązująca przed wejściem w życie kodeksu pracy ustawa z dnia 2 lipca 1958r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z dnia 21.07.1958r.) przewidywała możliwość zatrudniania młodocianych tylko w celu:

1) nauki zawodu,

2) przyuczenia do określonej pracy,

3) odbycia wstępnego stażu pracy.

Zatem, aby okres nauki zawodu ucznia zasadniczej szkoły zawodowej mógł być zaliczony do stażu pracy, należałoby wpierw wykazać posiadanie statusu pracownika młodocianego, z którym zawarta została przez pracodawcę, na piśmie, umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego dokonywanego w formie nauki zawodu, z określeniem czasu trwania i miejsca odbywania przygotowania zawodowego, sposobu dokształcania teoretycznego, jak również wysokości wynagrodzenia.

Należy w tym miejscu również zauważyć, iż do grupy uczniów nie mających statusu pracownika młodocianego zalicza się uczniów zasadniczych szkół zawodowych, odbywających praktyczną naukę zawodu w zakładzie pracy na podstawie umowy zawartej pomiędzy szkołą a pracodawcą, nie mającej zatem podstawy w stosunku pracy. Z kolei odbywanie przez ucznia praktycznej nauki zawodu nie było wykonywaniem obowiązków pracowniczych, a należało do realizowanego przez szkołę procesu kształcenia i było wyrazem wykonywania przez ucznia obowiązku szkolnego.

W tym zakresie Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela stanowisko wyrażone w orzecznictwie, zgodnie z którym okresem składkowym, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji rent i emerytur ... (Dz. U. Nr 104, poz. 450) jest taki okres zatrudnienia młodocianego, w którym łączy on obowiązki wynikające z nauki zawodu ze statusem pracownika (porównaj wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 1993.02.26 sygn. akt III AUr 45/93 OSA 1993/7/27); praktyczna nauka ucznia zasadniczej szkoły zawodowej w zakładzie pracy bez zawarcia indywidualnej umowy o pracę nie stanowi okresu zatrudnienia młodocianych w rozumieniu przepisu art. 2 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz zmianie niektórych ustaw (porównaj wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 1999.01.20 sygn. akt III AUa 754/98 OSA 1999/6/33).

Wracając na grunt niniejszej sprawy należy podkreślić, iż zebrany materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, iż w spornym okresie odwołująca nie była pracownikiem szkoły, czy choćby stołówki szkolnej, jak również nie miała zawartej ze szkołą, czy innym zakładem indywidualnej umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, nie otrzymywała też z tego tytułu wynagrodzenia za pracę. Odbywane przez nią w spornym okresie praktyki zawodowe były jedynie realizacją obowiązku kontynuowania nauki. Z informacji nadesłanej przez szkołę, w której skarżąca odbywała praktyki zawodowe, jasno wynika, że w spornym okresie nie zawierała ona z uczniami indywidualnych umów o pracę, umów o praktyczną naukę zawodu, ani też przyuczenia do określonej pracy. Nadto z wyjaśnień samej ubezpieczonej wynika, że nie podpisywała żadnej umowy ze szkołą, a praktyki odbywały się faktycznie w trakcie zajęć lekcyjnych. Stąd Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadka B. G. , gdyż zeznania tego świadka nie miały wpływu na rozstrzygniecie w niniejszej sprawie.

Z tego też względu, w ocenie Sądu, odbywanie przez odwołującą w spornym okresie praktyk zawodowych nie mogło być uznane za zatrudnienie młodocianego na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975r.

Reasumując, postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie wykazało w sposób jednoznaczny, że odwołująca nie spełnia wszystkich przesłanek niezbędnych do przyznania jej świadczenia przedemerytalnego, gdyż do dnia rozwiązania stosunku pracy nie udowodniła 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 28 lat, 7 miesięcy i 12 dni takich okresów.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji i oddalił odwołanie.

SSR del. Joanna Smycz

Zarządzenie:

1.  uzasadnienie odnotować,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć ubezpieczonej z pouczeniem,

3.  kalendarz 14 dni lub z wpływem.

G., dnia 18 kwietnia 2014r

SSR del. Joanna Smycz