Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Maria Sałacińska

Protokolant: Mateusz Staniszewski

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2014 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa W. W.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie, wydanie załącznika do zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7

oddala powództwo.

Sygn. akt VI P 656/12

UZASADNIENIE

W dniu 27 sierpnia 2012 roku W. W. złożył pozew przeciwko (...) z siedzibą w W. o sprostowanie świadectwa pracy, w ten sposób, aby pozwany w punkcie 2 b wpisał „przebywał na urlopie bezpłatnym od 8 czerwca 1984 roku do 5 maja 1986 roku” wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia pozwu. Ponadto wniósł o zwiększenie kwoty wynagrodzenia zastępczego w związku z powyższą zmianą oraz zwiększenie kwot wynagrodzenia zastępczego za okres przebywania na urlopie wypoczynkowym i odbiorze dni wypracowanych na budowie po powrocie z budowy w Egipcie (pozew z dnia 27 sierpnia 2012 roku – k. 1 – 2).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w jego ocenie w świadectwie pracy powinno być stwierdzone, że powód przebywał na urlopie bezpłatnym od 8 czerwca 1984 roku do 5 maja 19886 roku a nie jak wpisał pozwany „od 8 czerwca 1984 roku do 29 czerwca 1986 roku”. Wniosek o przywrócenie terminu uzasadnił faktem, iż w dniu 20 sierpnia 2012 roku powziął informacje z ZUS, że w celu naliczenia prawidłowej wysokości emerytury potrzebuje prawidłowego świadectwa pracy.

W odpowiedzi na pozew, (...) wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że spółka wystawiła powodowi zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu RP – 7 w dniu 23 maja 2012 roku zgodnie z dokumentami znajdującymi się w aktach osobowych powoda. Podniósł, iż to ZUS zakwalifikował okresy sporne, jako urlopy bezpłatne, na co pozwany nie ma wpływu. Wskazano również, iż powód w trakcie pracy w zakładzie pozwanego na swoje wnioski otrzymywał urlop bezpłatny, w celu wyjazdu do pracy za granicą u innego pracodawcy (odpowiedź na pozew z dnia 17 września 2012 roku – k. 21).

Ostatecznie pismem z dnia 31 października 2013 roku pełnomocnik powoda wniósł o ustalenie treści dokumentu Rp – 7 poprzez ustalenie, że punkt 2b zawiera treść: przebywał na urlopie bezpłatnym udzielonym w związku z art. 174 (1) kp od 6 czerwca 1984 roku do 5 maja 1986 roku, w związku z art. 174 (1) kp od 12 sierpnia 1986 roku do 29 sierpnia 1986 roku; od 16 października 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku. Ponadto ustalenie, ze punkt 7 „dodatkowe informacji (uwagi) za okres pracy na budowach eksportowych” zaświadczenia Rp – 7 zawiera treść: „w Iraku od 8 czerwca 1984 roku do 5 maja 1986 roku (budowa realizowana przez (...), powrócił do pracy 30 czerwca 1986 roku), 6.05-29.06.1986 roku urlop dewizowy; w Egipcie od 5 stycznia 1989 roku do 11 lipca 1990 roku (12.07.1990r. przejazd, 13.07.1990r. rozliczenie, 14.07-01.09.1990 urlop dewizowy, 03.09-15.10.1990 r. urlop dewizowy, 16.10.1990 r. powrót do pracy w kraju) przyjęto zarobki zastępcze naliczone dla pracownika zatrudnionego w tym czasie w kraju na takim samym stanowisku”. Również ustalenie w części Zaświadczenia Rp- 7 Wynagrodzenie -w wybranym okresie- zwiększonych kwot wynagrodzenia powoda w tym wynagrodzenia zastępczego na skutek ustalenia treści Zaświadczenia Rp- 7 zgodnie z żądaniem. Także o zobowiązanie pozwanego do wydania powodowi załącznika do Zaświadczenia Rp – 7 dotyczącego osiąganego przez powoda wynagrodzenia w zakresie wynagrodzenia głównego oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, według norm przepisanych (pismo pełnomocnika powoda z dnia 31 października 2013 roku – k. 105 – 107).

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa (k.99).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. W.został zatrudniony w okresie od 7 listopada 1979 roku do 14 marca 1995 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, ostatnio, jako specjalista w zespole project managers. Powód pracował na różnych kontraktach m.in. w dniu 7 czerwca 1984 roku zawarł umowę z (...), na podstawie, której skierowano go na budowę w Iraku na czas określony od 8 czerwca 1984 roku do 7 czerwca 1986 roku. Powodowi wystawiono świadectwo pracy za okres od 7 listopada 1979 roku do 14 marca 1995 roku. W świadectwie pracy z dnia 14 marca 1995 roku wpisano, iż korzystał z urlopu bezpłatnego w okresie od 8 czerwca 1984 roku do 29 czerwca 1986 roku w związku z pobytem na budowie eksportowej w Iraku oraz z urlopu bezpłatnego w okresie od 12 sierpnia 1986 roku do 29 sierpnia 1986 roku i od 16 października 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku na podstawie art. 174 kp. (umowa o pracę z dnia 7 czerwca 1984 roku – k. 6, świadectwa pracy – akta osobowe).

Z zaświadczenia o zarobkach z ostatnich 3 miesięcy za okres od 1 stycznia 1995 roku do 14 marca 1995 roku wynika, iż wynosi ono 594 zł (zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości dochodów – k. 22).

W dniu 23 maja 2012 roku (...)przesłał powodowi korektę zaświadczenia RP – 7. Wskazano, że korekta dotyczy zatrudnienia na budowie eksportowej w Iraku, za który sporządzono zarobki zastępcze. Na podstawie świadectwa pracy z (...) z dnia 22 lipca 1996 roku, za okres od 9 września 1984 roku do 5 maja 1986 roku zostały przyjęte zarobki zastępcze naliczone dla pracownika zatrudnionego w tym czasie w kraju na takim samym stanowisku. Jednocześnie poinformowano, iż okresy urlopów bezpłatnych wykazane w zaświadczeniu Rp – 7 są prawidłowe (pismo z dnia 23 maja 2012 roku – k. 2).

W zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp- 7 wpisano, iż powód przebywał na urlopie bezpłatnym udzielonym:

- w związku z art. 174 (1) Kp od 8 czerwca 1984 roku do 29 czerwca 1986;

- w związku z art. 174 (1) Kp od 12 sierpnia 1986 do 29 sierpnia 1986; od 16 października 1990 do 31 grudnia 1994 roku. (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 4).

Informacje, które zostały zawarte w Rp – 7 zostały dokonane na podstawie akt osobowych powoda oraz określone w sposób wymagany przez ZUS (zeznania J. M. – k.85).

Powód pracował u pozwanego od 7 listopada 1979 roku do 1995 roku. W trakcie pracy powód otrzymywał na wniosek urlopy bezpłatne art. 174 (1) kp, w celu realizacji budownictwa eksportowego u innego pracodawcy oraz urlopy bezpłatne na wniosek pracownika w trybie art. 174 kp. J. M., która sporządzała sporne zaświadczenie, wyjaśniała powodowi zasady, według których były wyliczane zarobki, jednakże powód nie zgodził się z niniejszym. Zasadą było, jeżeli pracownik przebywał na urlopie na wniosek na podstawie art. 174 kp bez porozumienia z pracodawcą zatrudniającym go, wówczas jednostka macierzysta nie sporządza Rp – 7 za ten okres. J. M. w sposób prawidłowy, według przepisów sporządzała zaświadczenia Rp – 7 m.in. z uwzględnieniem okoliczności, iż po powrocie do kraju urlop dewizowy nie odebrany przez pracownika w czasie pracy za granicą, po powrocie do kraju odbierał go. W związku z tym, dla potrzeb ZUS sporządzała informacje szczegółowe o pracy za granicą, w tym wpisywała okres zatrudnienia za granicą, dzień przyjazdu, odebranie wolnych dni, datę ponownego powrotu do kraju w jednostce macierzystej i inne (zeznania J. M. – k. 85-86, wnioski o urlop bezpłatny – akta osobowe).

Powód wystąpił o świadczenie emerytalne w marcu 2012 roku. W tym celu już wcześniej zaczął kompletować dokumenty Rp- 7 od różnych pracodawców. Organ rentowy w dniu 1 czerwca 2012 roku wydał decyzję o przyznaniu powodowi emerytury w wysokości 4609,29 zł. Powód nie odwołał się w terminie ustawowym od tej decyzji. (zeznania W. W.– k. 95 verte, akta rentowe, decyzja o przyznaniu emerytury z dnia 1 czerwca 2012 roku – k. 87).

Wydanie prawidłowego dokumentu Rp- 7 ma służyć powodowi celem nowych wyliczeń w przedmiocie jego emerytury oraz wydania nowej decyzji (zeznania powoda – k. 96).

Powyższy stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym akt osobowych powoda. Sąd wprawdzie dopuścił dowód z zeznań świadków: J. M., W. J., P. W. oraz powoda, jednakże kwestią zasadniczą w niniejszej sprawie było zagadnienie prawne, czy powód posiada interes prawny powództwa o ustalenie w niniejszym postępowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo W. W.nie zasługiwało na uwzględnienie. Jego podstawę prawną stanowił art. 189 k.p.c., który dopuszcza możliwość wytoczenia powództwa o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, wówczas gdy powód ma w tym interes prawny.

W przedmiotowej sprawie Sąd w pierwszej kolejności badał, czy W. W.posiada interes prawny w dochodzeniu ustalenia, zmiany zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu oraz wydania załącznika do tegoż zaświadczenia. Z dokonanych ustaleń wynika w sposób jednoznaczny, że uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia Sądu w niniejszym postępowaniu jest powodowi potrzebne dla celów emerytalnych, by umożliwić mu podwyższenie wysokości świadczenia emerytalnego.

W ocenie Sądu, w świetle poczynionych, wskazanych wyżej ustaleń, powód nie posiada interesu prawnego w ustaleniu, o które wnosił, a o którym mowa w art. 189 k.p.c. Analiza treści wymienionego przepisu pod kątem zawartych w nim elementów prowadzi do wniosku, że na jego podstawie nie podlegają ustaleniu stany faktyczne i fakty, a interes prawny w ustaleniu prawa lub stosunku prawnego występuje wtedy, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa, która zagraża prawom powoda. Interes prawny w rozumieniu tego przepisu z reguły nie zachodzi natomiast wtedy, gdy osoba zainteresowana może w innej drodze, np. w procesie o świadczenie, osiągnąć w pełni ochronę swych praw. Stosownie do poglądu ugruntowanego wieloletnią praktyką sądów ubezpieczeń społecznych i orzecznictwem Sądu Najwyższego, nie ma interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. strona domagająca się ustalenia stosunku prawnego lub faktów prawotwórczych, od których zależy jej prawo do świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Wielokrotnie Sąd Najwyższy zajmował również stanowisko, że pracownik nie ma interesu prawnego w dochodzeniu przed organami rozstrzygającymi spory o roszczenia pracownicze ustalenia rzeczywistej wysokości jego wynagrodzenia za pracę dla celów emerytalnych, jeśli jest możliwe wniesienie w odrębnym trybie przed organem rentowym sprawy o wysokość emerytury (wyrok SN z 01.12.1983r., I PRN 189/83, OSNCP 1984/7/121; wyrok z 15.02.2000r., I PKN 533/99, OSNAPiUS 2001/13/442).

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach, pracodawcy są obowiązani do wydawania pracownikowi lub ZUS zaświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń i ich wysokości. Należy tu powołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2007 r.
I UK 321/06 w powyższym przepisie nie ustanowiono szczególnego roszczenia o sprostowanie (poprawienie, uzupełnienie wydanego uprzednio zaświadczenia), tak jak przykładowo w art. 97 § 2 kodeksu pracy. Żądanie wydania zaświadczenia (na druku ZUS Rp-7), a żądanie jego sprostowania nie są tożsame. Jeżeli pracownik występuje o wydanie zaświadczenia Rp-7, to domaga się wykonania przez pracodawcę obowiązku wynikającego z art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej. Jeśli natomiast występuje o sprostowanie (zmianę, uzupełnienie) już wystawionego zaświadczenia, to w istocie domaga się ustalenia treści tego dokumentu, np. ustalenia wysokości wypłaconego wynagrodzenia za pracę. I takie żądanie należy zakwalifikować jako powództwo o ustalenie, którego podstawą jest art. 189 k.p.c., a warunkiem – istnienie interesu prawnego. Interes taki może istnieć jednak tylko do czasu wystąpienia o przyznanie świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W przedmiotowej sprawie powód od 2012 roku przebywa na emeryturze, a zatem nie ma interesu prawnego w wytoczeniu powództwa na podstawie art. 189 kpc przeciwko pracodawcy o ustalenie wynagrodzenia oraz wydania załącznika do zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp – 7. Powód chcąc uzyskać przedmiotowe roszczenie może wystąpić o przeliczenie emerytury do właściwego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych . Jeśli wówczas organ rentowy odmówi przeliczenia na podstawie wysokości wynagrodzenia wyliczonego przez powoda, może on odwołać się od decyzji ZUS do właściwego Sądu Okręgowego.

Ugruntowany jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że roszczenie o „sprostowanie” (zmianę, uzupełnienie) zaświadczenia o zarobkach wydanego przez pracodawcę na podstawie art. 125 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest żądaniem ustalenia wysokości wypłaconego wynagrodzenia na podstawie art. 189 kp. Powództwo takie jest dopuszczalne, jednak może być merytorycznie nieuzasasadnione, jeśli pracownik nie wykaże istnienia interesu prawnego w przypadku, gdy pracownik bądź były pracownik uzyskuje od pracodawcy zaświadczenie o zarobkach i nie zgadza się z jego treścią, a przez wniesienie powództwa o ustalenie dąży do wyeliminowania stanu niepewności w tym zakresie (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1998 r, I PKN 334/98; z dnia 5 grudnia 2002 roku I PKN 629/01 oraz z dnia 2 czerwca 2006 roku I PK 250/05). Interes taki może istnieć jednak tylko do czasu wystąpienia o przyznanie świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych można bowiem wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi (a nie tylko zaświadczeniem pracodawcy) rzeczywistą wysokość uzyskiwanych zarobków w celu ustalenia prawidłowej podstawy wymiaru świadczenia (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1996 roku II URN 23/95 oraz z dnia 2 lutego 1996 roku 3/95). W takiej sytuacji, postępowanie przeciwko pracodawcy przed sądem pracy o sprostowanie druku Rp – 7, a w istocie o ustalenie wysokości wypłaconego wynagrodzenia za pracę, zmierzałoby jedynie do uzyskania dowodu dla potrzeb postępowania przed sądem ubezpieczeń społecznych, a to wyklucza uznanie istnienia interesu prawnego w ustaleniu. Postępowanie sądowe o ustalenie nie może być środkiem do uzyskania dowodów, które miałyby być wykorzystane w postępowaniu rentowo – administracyjnym (uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1994 roku I PZP 45/94, z dnia 5 lipca 1995 roku I PZP 56/94).

W związku z powyższymi rozważaniami zaznaczyć należy, iż wydanie załącznika do zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7, który ściśle wiąże się z roszczeniem o ustalenie jest bezzasadne.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, iż powód od 2012 roku pobiera świadczenie emerytalne. Nie ulega wątpliwości, że w ustaleniu, którego dochodzi powód brak interesu prawnego. Zaznaczyć należy, iż oddalenie powództwa nie zamyka drogi sądowej do ustalenia wysokości osiąganego przez powoda wynagrodzenia, bowiem przeliczenie przysługującego mu świadczenia emerytalnego winno zostać dokonane w postępowaniu przed organem rentowym. W przypadku zaś wydania niekorzystnej dla powoda decyzji organu rentowego, może on odwołać się do właściwego Sądu Okręgowego.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w wyroku.