Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Dorota Stawicka-Moryc

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2014r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko M. Ś.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu

z dnia 30 października 2013r.

sygn. akt VI C 993/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1670,97 zł (jeden tysiąc sześćset siedemdziesiąt złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 lutego 2013r. do dnia zapłaty oraz koszty procesu w kwocie 630 zł;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej 330 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30 października 2013r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu oddalił powództwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przeciwko M. Ś. o zapłatę kwoty 1.670,97 zł ( sygn. akt VI C 993/13 ).

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, iż strona powodowa dochodzi roszczenia od pozwanej na podstawie art. 509 k.c., powołując się na cesję wierzytelności pomiędzy(...) we W. a stroną powodową. W rozpoznawanej sprawie termin wymagalności poszczególnych kwot tytułem miesięcznego czesnego stanowią dni następne po dniach płatności czesnego określonych w harmonogramie spłat. A zatem skoro pozew został wniesiony w dniu 28.02.2013r., a bieg terminu przedawnienia za 3 nieuiszczone kwoty czesnego rozpoczął się odpowiednio dla poszczególnych kwot w dniu 1 kwietnia 2007r., 1 maja 2007r. i 1 czerwca 2007r., to trzyletni termin przedawnienia obijał wszystkie raty czesnego, dochodzone w niniejszym postępowaniu.

Od powyższego wyroku apelację wniosła strona powodowa, zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 118 kc wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 1.670,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych; zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w czterokrotności stawki minimalnej z uwagi na duży nakład pracy pełnomocnika. Nadto powód wniósł w trybie art. 505(10) § 2 kpc o wyznaczenie rozprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie zatem do treści przepisu art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Powód dochodził od pozwanej należności z tytułu opłaty za studia prowadzone przez powoda, na które pozwana została przyjęta w październiku 2006 r. Studia te miały charakter odpłatny i strony zawarły umowę określającą zasady odpłatności, wysokość i terminy płatności czesnego w dniu 26.09.2006r. Pozwana zgodnie z tą umową była zobowiązana do uiszczenia opłaty czesnego.

Pozwana nie uiściła czesnego za miesiące marzec 2007r. - w wysokości 195 zł, kwiecień – w wysokości 385 zł i maj 2007r.- w wysokości 385 zł. W związku z tym decyzją Dziekana (...) we W. z dnia 19.06.2007r. pozwana została skreślona listy studentów.

Zarzuciła jednakże, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu. Zarzut ten w ocenie Sądu nie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z art. 118 kc, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Roszczenie powoda nie jest ani roszczeniem okresowym ani roszczeniem związanym z działalnością gospodarczą. Powód jest uczelnią niepubliczną w rozumieniu ustawy z dnia 27.07.2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym.

Do dnia 31 sierpnia 2005 r. obowiązywała ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U.1990.65.385), zaś w dniu 1 września 2005 r. weszła w życie ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz.U.2012.572 t.j.) Zgodnie przy tym z dyspozycją art. 269 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. studenci przyjęci na studia przed dniem wejścia w życie ustawy oraz w roku akademickim 2005/2006 wnoszą opłaty za zajęcia dydaktyczne na dotychczasowych zasadach do końca okresu studiów przewidzianego w programie studiów. Z kolei w ust. 2 tegoż art. wskazano, że umowy, o których mowa w art. 160 ust. 3, obowiązują od roku akademickiego 2006/2007. Art. 160 ust. 3 w chwili wejścia w życie ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. stanowił, iż warunki odpłatności za studia określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej, natomiast w aktualnym brzmieniu stanowi: warunki odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1, określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej.

Zgodnie zaś z art. 106 tej ustawy prowadzenie przez uczelnię m.in. działalności dydaktycznej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Uczelnia wprawdzie może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie i formach określonych w statucie, jednak działalność ta powinna być wyodrębniona organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13 i 14 ustawy, a zatem od działalności dydaktycznej. Z powołanej ustawy wynika, iż kształcenie czy też świadczenie usług edukacyjnych nie stanowi działalności gospodarczej. Nie można zatem uznać, że roszczenie powoda podlega trzyletniemu terminowi przedawnienia wskazanemu w art. 118 in fine kc. Należy rozważyć, czy do umowy zawartej między stronami stosować należy odpowiednio na mocy art. 750 kc przepisy o umowie zlecenia, a zatem także przepis art. 751 kc, który stanowi, iż roszczenie zleceniobiorcy stale lub w zakresie przedsiębiorstwa trudniącego się czynnościami danego rodzaju o zapłatę wynagrodzenia podlega dwuletniemu przedawnieniu. Przepis ten dotyczy jednakże prowadzenia działalności gospodarczej, której powód – ze wskazanych wyżej względów – nie prowadzi. Ponadto odpowiednie zastosowanie przepisów o zleceniu odnosi się do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami. Zatem art. 751 kc nie dotyczy umowy łączącej strony, albowiem nie należy ona do umów objętych przepisem art. 750 kc. Umowa stron z dnia 26.09.2006r. należy bowiem do umów przewidzianych w art. 160 ust. 3 prawa o szkolnictwie wyższym. Przepis ten w brzmieniu obowiązującym w dniu zawarcia umowy stanowi, iż warunki odpłatności za studia określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej. Umowa ta miała dotyczyć jedynie zasad odpłatności za studia, przy czym zasady pobierania i wysokość opłat w uczelni niepublicznej określa organ wskazany w statucie (art. 99 ust. 4 psw). Wykluczone jest zastosowanie przepisów o umowie zlecenia na skutek odesłania z art. 750 kc do umów o świadczenie usług, gdy są one uregulowane odrębnymi przepisami, innymi słowy, gdy elementy istotne tych umów zostały wystarczająco uregulowane przez inne przepisy, co dotyczy także umowy z dnia 26.09.2006r. (por. uchwałę SN z dnia 07.05.2009 r., III CZP 20/09, OSNC 2010/1/12, oraz wyrok SN z dnia 12.01. 2007 r, IV CSK 267/06). Należy nadto rozważyć, czy czesne nie ma charakteru świadczenia okresowego podlegającego również trzyletniemu przedawnieniu. Świadczenie okresowe polega na stałym przekazywaniu przez czas trwania stosunku prawnego pewnej ilości pieniędzy lub innych rzeczy zamiennych w określonych, regularnych odstępach czasu, jednakże nie składających się na z góry określoną całość. Istotną cechą świadczenia okresowego jest także samoistny charakter poszczególnych świadczeń jednostkowych. Świadczenia te nie tworzą całości o znanym od początku rozmiarze. Przewidziana w regulaminie możliwość zapłaty czesnego w miesięcznych ratach nie nadaje mu charakteru świadczenia okresowego. Czesne było ustalane z góry za dany semestr. Pozwana mogła je zapłacić w ratach miesięcznych, ale mogła też uiścić czesne za dany semestr lub za dwa semestry. Poszczególne raty składały się przy tym na z góry określoną całość obejmującą jeden semestr. To, że czesne jest opłatą za dany semestr czy dany rok studiów nie czyni go świadczeniem okresowym. Student po upływie semestru lub roku akademickiego może bowiem nie uzyskać promocji na kolejny semestr lub rok. Doświadczenie życiowe wskazuje, że jest to zdarzenie przyszłe i niepewne, zwłaszcza na początku studiów. Obowiązek zapłaty czesnego za kolejny semestr czy rok powstaje bowiem z chwilą uzyskania zaliczenia poprzedniego okresu, promocji na kolejny okres i kontynuowania studiów na danym kierunku. Należy zatem dojść do wniosku, iż roszczenie powoda o zapłatę czesnego podlega ogólnemu, dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia przewidzianego w art. 118 in principio kc, a zatem zarzut przedawnienia tegoż roszczenia podniesiony przez pozwaną uznać należy za niezasadny.

Z tych względów Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu I instancji i uwzględnił powództwo. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 630 zł obejmującą opłatę od pozwu – 30 zł i wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego ustalone zgodnie z § 6.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – 600 zł.

Na podstawie art. 98 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 330 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Powód był w postępowaniu apelacyjnym reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wysokość jego wynagrodzenia Sąd ustalił na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z 2002 r. ze zm.). W ocenie Sądu nie uzasadnionym było przyznanie pełnomocnikowi wynagrodzenia w wysokości czterokrotności stawki minimalnej. Sprawa niniejsza nie ma charakteru skomplikowanego pod względem zarówno faktycznym jak i prawnym, nadto jest jedną z wielu składanych do Sądu.

Z tych względów orzeczono jak na wstępie.