Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ns 366/11

POSTANOWIENIE

Dnia 10 maja 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia Wydział VIII Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: SSR Paweł Wiśniewski

Protokolant: Anna Hrydziuszko

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2013 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy

z wniosku (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przy udziale M. M. (1) , M. M. oraz Gminy W.

o stwierdzenie nabycia spadku po B. M.

postanawia:

I.  stwierdzić, że spadek po B. M. zmarłej w dniu 19 października 2010 r. we W., ostatnio stale zamieszkałej we W. przy ul. (...), na podstawie ustawy nabyła w całości Gmina W.;

II.  zwrócić wnioskodawcy kwotę 190,48 zł tytułem zaliczki która okazała się nienależna.

UZASADNIENIE

(...) Sp. z o.o. we W. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po B. M., ostatnio stale zamieszkałej we W. przy ul. (...). Interes prawny w złożeniu wniosku uzasadniła tym, że jest wierzycielem spadkodawczyni.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni B. M. zmarła w dniu 19 października 2010 r. we W.. W chwili śmierci była rozwiedziona.

(dowód: - odpis skrócony aktu zgonu B. M., k. 41,

- zapewnienie spadkowe uczestnika M. M. (1), k. 81.)

Spadkodawczyni nie sporządziła testamentu.

(dowód: - zapewnienie spadkowe uczestnika M. M. (1), k. 81.)

Spadkodawczyni miała syna M. M. (1).

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia M. M. (1), k. 74.)

W dniu 6 września 2011 r. M. M. (1) złożył przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia oświadczenie o odrzuceniu spadku po spadkodawczyni B. M.. Wniosek o odebranie oświadczenia spadkowego złożył zaś w dniu 15 kwietnia 2011 r.

(dowód: protokół posiedzenia z 6 września 2011 r., k. 11 akt VIII Ns 280/11.)

Rodzice i dziadkowie spadkodawczyni zmarli przed nią.

Spadkodawczyni miała siostrę L. D., która zmarła w 2005 r.

L. D. miała córkę M. M..

(dowód: - zapewnienie spadkowe uczestnika M. M. (1), k. 81,

- odpis skrócony aktu zgonu L. D., k. 88,

- odpis skrócony aktu urodzenia M. M., k. 89

W dniu 8 września 2011 r. M. M. (1) i E. M., działając jako opiekunowie prawni M. M., złożyli przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia w jej imieniu oświadczenie o odrzuceniu spadku po spadkodawczyni B. M.. Wcześniej, w dniu 12 lipca 2011 r., Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia zezwolił im na dokonanie opisanej czynności.

(dowód: - zaświadczenie o ustanowieniu opiekunów prawnych, k. 8 akt VIII Ns 284/11,

-

postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 12 lipca 2011 r. w sprawie III RNsm 308/11, k. 20 akt VIII Ns 284/11,

-

protokół posiedzenia z 8 września 2011 r., k. 21 akt VIII Ns 284/11.)

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie zastosowanie miał art. 935 k.c., zgodnie z którym, w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu.

Jedyni znani krewni spadkodawczyni, którzy należeli do kręgu spadkobierców ustawowych, czyli jej syn oraz siostrzenica, odrzucili spadek przed upływem terminu, o którym mowa w art. 1015 § 1 k.c. Na skutek odrzucenia spadku wymienieni krewni spadkodawczyni zostali wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku (art. 1020 k.c.).

Pomimo wezwania spadkobierców przez ogłoszenie umieszczone w piśmie poczytnym na całym obszarze Państwa i podane publicznie do wiadomości w miejscu ostatniego zamieszkania spadkodawczyni, w terminie sześciu miesięcy nie zgłosiła się żadna inna osoba, aby udowodnić swoje prawa do spadku.

Podkreślić należy, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku Sąd nie ma obowiązku prowadzenia z urzędu postępowania dowodowego, a tym bardziej nie ma obowiązku prowadzenia z urzędu dochodzenia w celu uzyskania ewentualnych dowodów. Takiego zobowiązania nie nakłada w szczególności art. 670 k.c. Wynikający z wymienionego przepisu obowiązek badania przez sąd spadku, kto jest spadkobiercą, oznacza bowiem tylko tyle, że rozstrzygnięcie zapada niezależnie od wniosków i stanowiska stron, lecz stosownie do wyników postępowania dowodowego oraz norm prawa materialnego, mających zastosowanie w danym stanie faktycznym. Nie są przy tym wyłączone ogólne przepisy dotyczące postępowania dowodowego, nakładające na zainteresowanych obowiązek udowodnienia twierdzeń, z których wywodzą korzystne dla siebie skutki prawne (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2012 r., I CSK 163/12, LEX nr 1267159, uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., I CSK 12/11, LEX nr 960516, uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 1999 r., III CKN 134/98, Lex nr 399715, uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1998 r., III CKN 38/98, LEX nr 399713).

Zauważyć należy, że ustalenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, czyli małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy (art. 931-934 1 k.c.), możliwe jest jedynie w oparciu o akty stanu cywilnego, gdyż stanowią one wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych (art. 4 ustawy z dnia 29 września 1986 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2011 r., Nr 212, poz. 1264 z późn. zm.). Weryfikacji czy przedstawiony materiał dowodowy, obejmujący w szczególności akty stanu cywilnego, jest zupełny, służy zaś zapewnienie spadkowe, które sąd odbiera od znanych spadkobierców w celu ustalenia czy nie ma innych spadkobierców (art. 671 § 1 k.p.c.). Jeżeli zapewnienie nie było złożone albo jeżeli zapewnienie lub inne dowody nie będą uznane przez sąd za wystarczające, postanowienie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może zapaść dopiero po wezwaniu spadkobierców przez ogłoszenie (art. 672 k.p.c.). Oznacza to, że wypadku nieprzedstawienia przez osoby zainteresowane w danej sprawie aktów stanu cywilnego osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, ani informacji pozwalających na uzyskanie takich aktów, sąd nie jest zwolniony od obowiązku rozstrzygnięcia sprawy, lecz powinien wydać orzeczenie w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie będąc przy tym zobowiązanym do prowadzenia dalszego postępowania dowodowego z urzędu.

Dodać należy, że prawa osób, które mogą zostać pominięte w stwierdzeniu nabycia spadku, zabezpieczone są nie tylko przez wezwanie spadkobierców przez ogłoszenie, ale również przez możliwość przeprowadzenia postępowania o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku (art. 679 § 1 k.p.c.).

Mając na względzie powyższe, Sąd uznał, że wobec ustalenia, iż brak jest małżonka oraz krewnych spadkodawczyni, którzy mogliby być powołani do dziedziczenia z ustawy, należało stwierdzić spadek na podstawie ustawy przypadł Gminie W. jako gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawczyni. Dlatego też, na podstawie art. 677 § 1 k.p.c. oraz art. 935 k.c. Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji postanowienia.

W związku z tym, że uiszczona przez wnioskodawcę zaliczka na wydatki związane z wezwaniem spadkobierców przez ogłoszenie w prasie okazała się w pewnym zakresie nienależna (co do kwoty 190,48 zł) podlegała ona w tej części zwrotowi (art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13