Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Andrzej Muszka

Protokolant: Bożena Cybin

Przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Bernadety Bartkowiak Soi

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2014 r.

sprawy J. A.

syna R. i I. z d. B.

urodzonego w dniu (...) w J.

oraz

M. Ż.

syna M. i M. z d. W.

urodzonego w dniu (...) w K.

oskarżonych o to, że:

w dniu 21 stycznia 2014 roku w J. woj. (...), przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, dokonali rozboju na osobie D. U., w ten sposób, że po uprzednim zagrożeniu użyciem natychmiastowej przemocy, a następnie przewracając pokrzywdzonego i używając przemocy polegającej na uderzeniu pokrzywdzonego pięścią i kopaniu go po całym ciele, a także dociskaniu twarzy do podłoża, naruszając nietykalność cielesną wymienionego pokrzywdzonego spowodowali obrażenia w postaci stłuczenia głowy, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia kurtki skórzanej koloru czarnego wartości 200 złotych z zawartością telefonu komórkowego marki S. wartości 300 złotych, dowodu osobistego, prawa jazdy, karty bankomatowej (...) oraz książeczki wojskowej czym spowodowali straty w kwocie 805 złotych na szkodę D. K.,

to jest o przestępstwo określone w art. 280 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. i art. 276 k.k. i art. 217 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

I.  uznaje oskarżonych J. A. i M. Ż. winnych popełnienia zarzucanego im czynu, opisanego w części wstępnej wyroku tj. występku z art. 280 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. i art. 276 k.k. i art. 217 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza im kary po 2 (dwa) lata pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego M. Ż. kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat;

III.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonym J. A. okres pozbawienia wolności w sprawie od dnia 21 stycznia 2014 r. do dnia 20 czerwca 2014 r. oraz M. Ż. od dnia 21 stycznia 2014 r. do dnia 5 czerwca 2014 r. oraz od dnia 7 czerwca 2014 r. do dnia 20 czerwca 2014 r., przyjmując jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jako równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonych J. A. i M. Ż. do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego D. K. kwot po 402,50 (czterysta dwa 50/100) złotych;

V.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddaje oskarżonego M. Ż. w okresie próby pod dozór kuratora;

VI.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 5 k.k. zobowiązuje oskarżonego M. Ż. do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu;

VII.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 6 k.k. zobowiązuje oskarżonego M. Ż. do poddania się leczeniu odwykowemu;

VIII.  na podstawie art. 29 ust 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. C. kwotę 720 złotych plus 165,60 złotych VAT tytułem zwrotu kosztów udzielonej obrony z urzędu;

IX.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k zwalnia oskarżonych J. A. i M. Ż. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

21 stycznia 2014 r. w J.w godzinach popołudniowych, przed wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym nr (...)położonym przy ulicy (...), J. A.i M. Ż.spożywali wspólnie z D. K.alkohol. Pomiędzy mężczyznami doszło do kłótni w związku z odmową zakupu przez D. K.wódki. M. Ż.i J. A.zażądali wówczas, by D. K.przekazał im swoją skórzaną kurtkę. D. K.postanowił oddalić się z miejsca w którym przebywali, obawiając się żądania kolegów. M. Ż.i J. A.zaczęli go gonić. Goniąc J. A.krzyczeli, że go zabiją. Biegnąc szybciej, J. A.pierwszy dogonił uciekającego D. K., przewrócił go kopiąc od tyłu w nogi. D. K.upadł. Wówczas J. A., a następnie również M. Ż., zaczęli go uderzać pięściami i kopać po całym ciele. Jeden z napastników wykręcił D. K.rękę, a drugi w tym czasie przycisnął mu twarz do kałuży. Uderzając go zerwali z pokrzywdzonego kurtkę skórzaną koloru czarnego o wartości 200 złotych wraz z telefonem komórkowym marki S.wartości 300 złotych, portfelem o wartości 5 złotych w którym znajdowało się 300 złotych oraz dowód osobisty, prawo jazdy, karta bankomatowa (...)i książeczka wojskowa. W wyniku zdarzenia D. K.doznał stłuczenia głowy. Obserwująca zdarzenie bliżej nieustalona kobieta zaczęła krzyczeć, by go zostawili. Funkcjonariusze Policji, wezwani na miejsce zdarzenia przez bliżej nieustalonego mieszkańca wymienionego budynku, zatrzymali M. Ż.i ujawnili przy nim telefon komórkowy marki stanowiący własność D. K.. W czasie rozmowy z funkcjonariuszami Policji D. K.potwierdził uczestnictwo M. Ż.w powyższym zdarzeniu. Wezwani na miejsce zdarzenia ratownicy z Pogotowia (...)udzielili D. K.pierwszej pomocy. Podczas interwencji D. K.i M. Ż.znajdowali się w stanie nietrzeźwości wynoszącym odpowiednio 1,73 mg/l i 0,97 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Funkcjonariusze Policji zatrzymali M. Ż.. W tym samym dniu, w godzinach popołudniowych zatrzymali również J. A.. W trakcie doprowadzania J. A.do szpitala celem wykonania badań, wykrzykiwał on wulgarne słowa, wyrażające groźby pozbawienia życia D. K., co usprawiedliwiał ujawnieniem przez D. K.przebiegu powyższego zdarzenia funkcjonariuszom Policji. M. Ż.jest uzależniony od alkoholu i środków psychoaktywnych. W czasie powyższego zdanie nie miał zniesionej, ani w znacznym stopniu ograniczonej zdolności rozumienia zarzucanych mu czynów, ani pokierowania swoim postępowaniem.

dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonego M. Ż. k. 63-64, J. A. k. 69-70, k. 278-279, zeznania świadka K. M. k. 30-31, zeznania świadka J. K. k. 34-35, zeznania świadka D. K. k. 41-42, częściowo zeznania świadka P. K. k. 144-145 notatka urzędowa k. 1, k. 2, k. 5, protokół zatrzymania k. 6, k. 19 protokół z badania stanu trzeźwości k. 8, k. 9, k. 10, protokół oględzin k. 11, materiał poglądowy k. 12-13, protokół przeszukania k. 14-16, k. 23-24, k. 21-22, protokół oględzin miejsca k. 17, materiał poglądowy k. 18, dokumentacja lekarska k. 43-46, opinia sądowo – lekarska k. 112, odpis notatników służbowych k. 116-131, protokół odsłuchania zapisu k. 163,

M. Ż. jest uzależniony od alkoholu i środków psychoaktywnych. W czasie powyższego zdanie nie miał zniesionej, ani w znacznym stopniu ograniczonej zdolności rozumienia zarzucanych mu czynów, ani pokierowania swoim postępowaniem.

Dowód: opinia sądowo – psychiatryczna k. 193-194, kwestionariusz zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień k. 164-174,

J. A. był w przeszłości karany sądownie. M. Ż. nie był w przeszłości karany sądownie.

Dowód: dane o karalności k. 99, k. 100- 101, odpis wyroku k. 104,

M. Ż. i J. A. nie przyznali się do popełnienia zarzucanego im czynu.

W toku postępowania przygotowawczego M. Ż.wyjaśnił, że w dniu zdarzenia wspólnie ze współoskarżonym, pokrzywdzonym i P. K.spożywali alkohol. Następnie postanowili udać się do miejsca zamieszkania D. K.. W pobliżu budynku mieszkalnego numer (...)przy ulicy (...) J. A.zaczął szarpać pokrzywdzonego, przewrócił go na ziemię, zaczął bić i kopać. Nagle podał M. Ż.telefon należący do D. K.. Wówczas M. Ż.odszedł z miejsca zdarzenia nie oglądając się. Dwie lub trzy minuty później został zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji. Zaprzeczył biciu pokrzywdzonego. Przyznał, że pokrzywdzony miał na sobie czarną kurtkę, jednakże oskarżony mu jej nie zabierał. Nie widział również by zabierali ją pozostali uczestnicy zajścia. Wyjaśnił, że z D. K.nie miał żadnego zatargu. Przyznał, ze w 2010 r. leczył się odwykowo w ośrodku (...)w związku z uzależnieniem od narkotyków.

Wyjaśniając przed Sądem oskarżony wskazał, że do kłótni doszło między D. K., a J. A., który nie chciał zwrócić pokrzywdzonemu telefonu. Zaczęli się szarpać, uderzyli się jednokrotnie. Wówczas oskarżony zauważył leżący na ziemi telefon. Nie chciał, aby uległ zniszczeniu, więc go zabrał. Odszedł w stronę miejsca zamieszkania pokrzywdzonego i nie odwracał się.

J. A. na etapie postępowania przygotowawczego wyjaśnił, że w dniu zdarzenia spożywali z pokrzywdzonym i M. Ż. alkohol. Następnie zaplanowali udać się do D. K.. Po drodze pokłócił się z pokrzywdzonym. Odmiennie od M. Ż., J. A. wyjaśnił, ze wyłącznie dwukrotnie uderzył D. K. otwartą ręką w twarz. D. K. również go uderzył. Następnie uspokoił pokrzywdzonego i udał się do swojego miejsca zamieszkania. Pokrzywdzonemu nie zabierał żadnych rzeczy. Nie podawał telefonu M. Ż.. Oskarżony wyjaśnił, że D. K. pod wpływem alkoholu szuka zaczepki, zaczepia nawet obcych ludzi. Ponadto wyjaśnił, że D. K. w dniu zdarzenia posiadał przy sobie telefon, był to jednak stary model telefonu komórkowego, marki N..

Składając kolejne wyjaśnienia podtrzymał powyższe wyjaśnienia. Ponownie zaprzeczył przekazywaniu M. Ż. telefonu pokrzywdzonego.

Wyjaśniając przed Sądem J. A. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podał, że między nim, a pokrzywdzonym doszło do kłótni, w czasie której D. go uderzył, zaś on pokrzywdzonemu oddał i następnie udał się do domu. Tam został zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji. Wyjaśnił, że gdy D. K. się wywrócił, on odwrócił się i odszedł. W tym czasie M. Ż. z młodym mężczyzną stali przy pokrzywdzonym. Nie obserwował, co działo się później. Dodał, że D. K. upadł po tym, jak został uderzony otwartą dłonią w twarz. Wówczas podbiegli M. Ż. z kolegą i zachowywali się tak, ze oskarżony miał „wrażenie, że coś chcą mu zrobić”. Dodał również, że także upadł z D. K..

W toku postępowania sądowego J. A. zmienił linię obrony i na rozprawie w dniu 20 czerwca 2014 r. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, nie podtrzymał uprzednio złożonych wyjaśnień w zakresie, w jakim były one sprzeczne z jego wcześniejszym przyznaniem się. Następnie wspólnie z oskarżonym M. Ż. złożyli wnioski o dobrowolne poddanie się karze, którym nie sprzeciwił się Prokurator, zaakceptowane przez Sąd.

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnienia oskarżonych w których nie przyznawali się oni do popełnienia nie zasługują na danie im wiary. Wniosek ten Sąd wysnuł na podstawie pozostałego, niżej opisanego materiału dowodowego, który w odniesieniu do okoliczności rozpoznawanego zdarzenia koresponduje właśnie z zeznaniami pokrzywdzonego.

Pokrzywdzony D. K. od początku, konsekwentnie wskazywał oskarżonych jako sprawców rozboju na swojej osobie. Z zeznań świadka K. M. i J. K. wynika, iż pokrzywdzony już w dniu zdarzenia opisał szczegółowo napastników jak i przebieg zdarzenia. W trakcie przeprowadzonej z udziałem pokrzywdzonego czynności operacyjnej udało się zatrzymać M. Ż., a dopiero później, w miejscu zamieszkania funkcjonariusze Policji zatrzymali współoskarżonego. Pokrzywdzony nie miał problemu z rozpoznaniem obu oskarżonych, których zna z racji wcześniejszych spotkań i zamieszkiwania w jednej okolicy. Brak jest powodów, dla których pokrzywdzony miałby wskazywać na osoby, co do których sprawstwa nie jest on pewien. Z żadnym z oskarżonych nie pozostawał dotychczas w konflikcie, wspólnie w przeszłości spożywali alkohol W ocenie Sądu zeznania świadka odnośnie sprawstwa oskarżonych są w pełni wiarygodne także dlatego, iż nie miał on powodu, aby niesłusznie pomawiać ich o popełnienie przestępstwa. Co więcej, nosił obrażenia, które w ocenie biegłego sądowego mogły powstać w sposób opisany w zeznaniach D. K.. Nie bez znaczenia dla oceny jego wiarygodności pozostaje wreszcie fakt zatrzymania przy M. Ż. telefonu stanowiącego własność oskarżonego, przyznania się przez oskarżonego J. A. do popełnienia czynu opisanego w treści aktu oskarżenia, odpowiadającego relacji pokrzywdzonego. Na marginesie tylko można zauważyć, iż w trakcie interwencji Policji , przeprowadzonej niezwłocznie po rozpoznawanym zajściu, pokrzywdzony nie posiadał na sobie kurtki, którą wcześniej widział na nim M. Ż..

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego J. A., złożone podczas rozprawy w dniu 20 czerwca 2014 r. jako w pełni wiarygodne, na ich podstawie poczynił swoje ustalenia w sprawie. Jako częściowo wiarygodne natomiast, należało uznać wcześniejsze wyjaśnienia oskarżonych, w których opisali oni fakt wspólnego przebywania z pokrzywdzonym, konfliktu do jakiego doszło, jak i faktu zabrania przez M. Ż. telefonu pokrzywdzonego. Z racji pełnej wiarygodności relacji pokrzywdzonego, nie posiadającego interesu w niezgodnym z prawem obciążaniu swoich kolegów treścią składanych zeznań, wyjaśnienia te nie mogły być uznane za polegające na prawdzie w zakresie, w którym oskarżeni zaprzeczyli swojemu udziałowi w zdarzeniu opisanym w zarzucie aktu oskarżenia.

Ustalenia stanu faktycznego Sąd poczynił także na podstawie zeznań przesłuchanych w charakterze świadków funkcjonariuszy Policji K. M. i J. K., korespondujących z treścią zeznań pokrzywdzonego. Ich wiarygodność nie budziła wątpliwości tak Sądu jak i stron postępowania.

Jedynie pomocniczo natomiast Sąd skorzystał z treści zeznań złożonych przez świadka P. K., których wiarygodność nie budziła wątpliwości jedynie w części, a to odnośnie faktu zaistnienia konfliktu w gronie osób uprzednio zgodnie spożywających alkohol. Za w pełni wiarygodne należało także uznać twierdzenia świadka odnośnie zaboru przez M. Ż. aparatu telefonicznego należącego do pokrzywdzonego. W pozostałym zakresie, kierując się treścią uznanych za polegające na prawdzie, konsekwentnych zeznań pokrzywdzonego, zeznaniom świadka M. Ż. nie przyznano waloru wiarygodności.

Zgromadzone w aktach postępowania dowody z dokumentów mogły z racji swojej wiarygodności stanowić podstawę ustaleń stanu faktycznego w sprawie. Zostały one sporządzone przez upoważnione do tego osoby, w przewidzianej prawem formie. Ich wiarygodność nie był przez strony kwestionowana.

Oceniając krytycznie wyjaśnienia oskarżonych, a także zeznania świadków oraz dokumenty stanowiące dowód w sprawie pod kątem ich wiarygodności i czyniąc w oparciu o nie ustalenia faktyczne, Sąd uznał J. A. i M. Ż. za winnych popełnienia przestępstwa z art. 280 § 1 k.k i art. 278§5 kk i art. 216 kk i art. 217§1 kk w zw. z art. 11§2 kk.

Sąd zważył, iż oskarżeni działali umyślnie w formie zamiaru bezpośredniego, przemawia za tym chęć łatwego i szybkiego wzbogacenia się kosztem pokrzywdzonego M., który wobec ich liczebnej przewagi nie był w stanie aktywnie bronić swojego mienia.

Nie ulega wątpliwości Sądu, iż obydwaj oskarżeni zrealizowali znamiona powyższego przestępstwa albowiem świadomie połączyli swoje działanie dążąc do osiągnięcia założonego celu. Obydwaj wykonywali znamiona czasownikowe przestępstwa rozboju stanowiące użycie przemocy jak i bezprawnej groźby.

W świetle powyższych okoliczności konstrukcję współsprawstwa oskarżonych w zakresie całości zarzucanego im czynu należy uznać za w pełni uprawnioną.

Przy wymiarze kary Sąd miał na względzie co następuje:

Materiał dowodowy wskazuje, iż oskarżonym można przypisać winę, albowiem są oni dostatecznie dojrzali aby świadomie kierować swoim postępowaniem, a stopień ich rozwoju emocjonalnego nie odbiega od stopnia rozwoju przeciętnych osób. W zakresie rozpoznawanego w niniejszej sprawie zdarzenia nie wystąpiła po stronie oskarżonych żadna sytuacja nadzwyczajna, zmuszająca ich do naruszenia normy prawnej.

Sąd wymierzając karę oskarżonym miał również na uwadze, iż stopień społecznej szkodliwości przedsięwziętych przez nich czynów był znaczny. Zaatakowali oni pokrzywdzonego w porze dziennej, w miejscu w którym zamieszkuje wiele osób, a ich motywacja miała na celu jedynie zaspokojenie niskich ze społecznego punktu widzenia, pobudek.

Jako okoliczność łagodzącą w stosunku do obydwu oskarżonych Sąd przyjął to, iż nie przekroczyli oni progu „gwałtu na osobie” w stopniu wykraczającym poza niezbędny do obezwładnienia ofiary i nie spowodowali powstania u niej istotnych obrażeń ciała. Nie bez znaczenia dla wymiaru kary pozostawało także złożenie wniosku o dobrowolne poddanie się karze, uwzględnionego wobec braku sprzeciwu Prokuratora, przez Sad.

Jako okoliczność obciążającą w stosunku do oskarżonego M. Ż. przyjął Sąd popełnienie przestępstwa w stanie nietrzeźwości, zaś w stosunku do oskarżonego J. A. również jego uprzednią karalność.

Łącząc wymienione wyżej okoliczności z dyrektywami wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 kk, w szczególności stopniem społecznej szkodliwości czynu i stopniem winy oskarżonych, Sąd uznał, że odpowiednią karą orzeczoną wobec oskarżonych będzie kara 2 lat pozbawienia wolności. Z całą pewnością nie będą ona nadmierną dolegliwością dla oskarżonych, skoro pomimo szeregu okoliczności mających wpływ na stopień społecznej szkodliwości oraz okoliczności obciążających, została ona wymierzona w dolnej granicy zagrożenia ustawowego. Z drugiej strony mając na uwadze tło, na którym doszło do przedmiotowego zdarzenia, jak i jego przebieg, Sąd wnioskował, że nie jest konieczne wymierzanie kar surowszych, by osiągnięte zostały cele postępowania i cele kar. Orzeczone kary winny spełnić stawiane przed nimi zadania zarówno w świetle oddziaływania wychowawczego, jak i zapobiegawczego, przy tym będą adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości i stopnia winy, zatem spełnią wszystkie wymogi stawiane przed nimi przez przepisy karne.

Kara orzeczona względem oskarżonego M. Ż. nie przekracza dwóch lat pozbawienia wolności, dlatego też istniała formalna podstawa do warunkowego zawieszenia jej wykonania. Sąd na podstawie całokształtu okoliczności sprawy i kierując się przesłankami określonymi w art. 69 § 1 i 2 kk, wnioskował, ze zachodzą okoliczności pozwalające na skorzystanie z dobrodziejstwa tej instytucji względem M. Ż.. Przede wszystkim Sąd miał na uwadze, że w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu oskarżony był osobą uprzednio niekaraną. Mimo wszystko bowiem incydentalność tego zdarzenia pozwala przypuszczać, że pomimo niewykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności cele tej kary zostaną osiągnięte. Wyznaczając okres próby, Sąd ustalił go na 5 lat, uznając, że tylko maksymalny okres przewidziany przez ustawodawcę będzie wystarczający dla osiągnięcia celów kary i pozwoli na właściwą kontrolę postawionej pozytywnej prognozy kryminologicznej. W ocenie Sądu zastosowanie krótszego niż okresu próby nie byłoby adekwatne do wysokości orzeczonej względem niego kary.

Zważywszy na fakt, iż jak wynika z treści zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego oskarżony jest osobą uzależnioną, Sąd zważył iż zasadnym będzie zobowiązanie go do powstrzymania się, stosownie do treści art. 72§1 pkt 5 kk do powstrzymania się od nadużywania alkoholu oraz, stosownie do art. 72§1 pkt 6 kk zobowiązanie go do poddania się leczeniu odwykowemu.

Dla kontroli trafności postawionej pozytywnej prognozy wobec M. Ż., niezbędne było w ocenie Sądu, oddanie go w okresie próby pod dozór kuratora. Będzie on zarówno, na bieżąco kontrolował przestrzegania przez oskarżonego porządku prawnego, jak i wykonywanie nałożonych na niego obowiązków.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze oraz § 14 ust. 2 pkt 5 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. C. kwotę 720 zł tytułem nieopłaconej obrony z urzędu wraz z podatkiem VAT.

Sąd zwolnił oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, uznając, iż w sytuacji, gdy oskarżonemu J. A. wymierzona została bezwzględna kara pozbawienia wolności, zaś M. Ż. pozostaje na utrzymaniu matki, uiszczenie kosztów sądowych byłoby dla nich zbyt uciążliwe ( art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ).