Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 1497/14

POSTANOWIENIE

Dnia 26 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mariola Wojtkiewicz

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 sierpnia 2014 r. w S.

sprawy z wniosku (...) Finanse spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) (...)w P.

przy udziale M. M.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Przewodniczącego Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. akt I Co 1038/14

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie.

SSO Mariola Wojtkiewicz

Sygn. akt II Cz 1497/14

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 10 kwietnia 2014 r. Przewodniczący Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia opłaty sądowej od wniosku w kwocie 44 zł w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku.

Uzasadniając powyższe zarządzenie Przewodniczący wskazał, iż wnioskodawca wniósł o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 24 stycznia 2014 r. wydanemu przez Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim o sygnaturze akt I Nc 4271/13 wraz z dowodem opłaty sądowej w kwocie 6 zł. Do wniosku wnioskodawca dołączył informację, iż z dniem 10 stycznia 2014 r. doszło do przekształcenia (...) (...). Przewodniczący zaznaczył, iż wnioskodawca został poinformowany, iż jego wniosek stanowi wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego i podlega rozpoznaniu w odrębnym postępowaniu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności na następcę prawnego. Dodatkowo wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia braków formalnych powyższego wniosku poprzez wskazanie adresu zamieszkania dłużnika, złożenie odpisu wniosku wraz z załącznikami oraz uiszczenie opłaty sądowej od wniosku w kwocie 44 zł w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku. Przewodniczący wskazał, iż z dniem 10 stycznia 2014 r. doszło do przekształcenia spółki wnioskodawcy ze (...)w (...)Przewodniczący mając na uwadze art. 788 k.p.c. wskazał, iż przekształcenie spółki jest w istocie przekształceniem istniejącego stosunku obligacyjnego łączącego dotychczasowych wspólników w nową strukturę organizacyjną i gospodarczą, jaką stanowi po przekształceniu spółka handlowa. Zdaniem Przewodniczącego z dniem 10 stycznia 2014 r. doszło do przekształcenia (...) Finanse spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)w P. (...) (...)) w (...) Finanse spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)w P.((...) (...)) w trybie art. 555 § 1 i nast. Kodeksu spółek handlowych. Okoliczność ta w istocie wynika z wpisów widniejących pod numerem(...) (...)w(...) (...). Mając na uwadze powyższe Przewodniczący stwierdził, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności w przedmiotowej sprawie jest wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego. Natomiast stosownie do treści art. 71 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (...)opłatę stałą w kwocie 50 zł pobiera sąd od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu, wobec czego stosownie do treści art. 130 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia opłaty sądowej od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego.

Zażalenie na powyższe zarządzenie złożył wnioskodawca, zaskarżając je w całości. Skarżący zarządzeniu temu zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego, które miały istotny wpływ na jego wydane:

-art. 71 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych w zw. z art. 788 § 1 k.p.c. z uwagi na to, że przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej w spółkę komandytową nie powoduje przejścia uprawnień lub obowiązków po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu na inną osobę, zatem nie uzasadnia pobrania opłaty sądowej od wniosku o nadania klauzuli wykonalności w wysokości 50 zł i skierowania sprawy do odrębnego postępowania na skutek przejścia uprawnień;

-art. 130 § 1 k.p.c. przez wezwanie powoda do opłacenia wniosku o nadania klauzuli wykonalności, który już został opłacony i nie wskazując podstawy prawnej żądanej opłaty.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o: uchylenie zaskarżonego zarządzenia w całości; ewentualnie o uchylenie tego zarządzenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania; zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów postępowania zażaleniowego.

Skarżący podniósł, iż zarządzenie nie zawiera w zasadzie żadnego uzasadnienia, nie wskazuje nawet podstawy prawnej i już tylko z tego powodu jego zdaniem jest wadliwe w stopniu, który powinien spowodować jego uchylenie. Skarżący wskazał, iż w dniu 3 marca 2014 r. wniósł o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 24 stycznia 2014 r. wydanemu przez Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim, sygn. akt I Nc 4271/13 wraz z dowodami opłaty sądowej w wysokości 6 zł, a do wniosku dołączył informację, iż z dniem 10 stycznia 2014 r. doszło do przekształcenia (...). W związku z tym na zasadzie kontynuacji wyrażonej w art. 553 § 1 k.s.h. powód pozostał tym samym podmiotem prawa, gdyż prócz formy organizacyjno-prawnej i firmy spółki żadne inne dane, w tym te zawarte w (...)nie uległy zmianie. Skarżący wskazał, iż zgodnie z jego żądaniem oraz według przepisu zawartego w art. 554 k.s.h. sąd nadając klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty powinien uwzględnić nową firmę spółki przekształconej, natomiast sąd skierował sprawę pod nową sygnaturę akt z uwagi na przejście uprawnień. Pomimo to, że w wezwaniu do uzupełnienia braków nie wskazano podstawy prawnej przekazania sprawy, to zastosowano w tym przypadku art. 788 § 1 k.p.c. Natomiast zgodnie z poglądem przeważającej części doktryny art. 788 § 1 k.p.c. nie ma zastosowania do wszystkich przypadków łączenia lub przekształcania osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, gdyż nie zawsze wiąże się to z następstwem prawnym. W żadnym przypadku wskazany przepis nie może mieć zastosowania do przekształceń, które stanowią wynik przekształceń organizacyjno-prawnych, ale nie prowadzą do tworzenia nowego podmiotu prawa. ((...)- K., Komentarz. Kodeks spółek handlowych, L.). W ocenie skarżącego zarządzenie o przekazaniu sprawy do odrębnego postępowania na skutek stwierdzenia wystąpienia następstwa prawnego i wezwania go do uiszczenia opłaty od wniosku w wysokości 44 zł, jako pozostałość należnej opłaty sądowej przez zastosowanie art. 71 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, należny uznać za niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Skarżący podniósł, że na skutek wniesionego przez niego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty sąd powinien zgodnie z art. 554 k.s.h. uwzględnić jedynie nową firmę spółki przekształconej w treści postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, a pogląd ten jest również zgodny z wyrażonym w doktrynie ((...) Kodeks spółek handlowych Komentarz, (...)Zatem skarżący stwierdził, że w całości uiścił opłatę sądową od wniosku o nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wnosząc 6 zł w znakach opłaty sądowej zgodnie z art. 77 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawcy skutkowało uchyleniem zaskarżonego zarządzenia.

Sąd Odwoławczy w pierwszej kolejności odnosząc się do poglądu skarżącego, w myśl którego zaskarżone zarządzenie winno być doręczone z uzasadnieniem wskazuje, iż zgodnie z treścią art. 362 k.p.c. przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do zarządzeń przewodniczącego. Przy tym Sąd orzekający podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia (...)(sygn. akt (...), w który stwierdził że nie jest trafny pogląd, iż zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie określenia wysokości wpisu (obecnie: opłaty) od pisma procesowego powinno być doręczone wraz z uzasadnieniem stronom, skoro przysługuje od niego zażalenie (art. 357 § 2 w związku z art. 362), gdyż uzasadnienie sprowadzać by się musiało do przytoczenia odpowiedniego przepisu prawa. Sąd Najwyższy przyjął zatem, że doręczenie wezwania do uiszczenia wpisu (opłaty) określonej wysokości jest równoznaczne z doręczeniem odpisu zarządzenia przewodniczącego w tym przedmiocie ((...)(w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 1, red. (...)W tej sytuacji podnoszone w powyższym zakresie twierdzenia skarżącego nie są trafne.

Przechodząc do merytorycznej oceny zaskarżanego zarządzenia Sąd Okręgowy wskazuje, iż wnioskodawca (...) Finanse spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w P.domagał się nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 stycznia 2014 r. przez Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim w sprawie o sygn. akt I Nc 4271/13. Przy czym przedmiotowy nakaz zapłaty został wydany na rzecz (...) Finanse spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w P.(k. 13 akt I Nc 4271/13). Jednocześnie z (...)Nr (...)wynika, że uchwałą nadzwyczajnego walnego zgromadzenia w przedmiocie przekształcenia spółki z dnia 10 grudnia (...). doszło do przekształcenia w trybie art. 551 § 1 i n. k.s.h. spółki pod firmą (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w P.w (...)pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) (...)z siedzibą w P..

Zgodnie z art. 788 § 1 k.p.c. jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Wymieniony przepis umożliwia nadanie klauzuli wykonalności celem stworzenia podstawy egzekucji dla następcy prawnego wierzyciela lub przeciwko następcy prawnemu dłużnika w przypadku zajścia sukcesji prawnej. Do przejścia uprawnień wierzyciela i obowiązków dłużnika po powstaniu tytułu egzekucyjnego może dojść w wyniku zawartej umowy lub zdarzeń, z którymi ustawa wiąże taki skutek. Do zmian podmiotowych dochodzi najczęściej w przypadku: przelewu wierzytelności (art. 509 k.c.), (...)(art. 518 k.c.), przejęcia długu (art. 519 k.c.), dziedziczenia (art. 922 i n. k.c.), nabycia spadku na podstawie umowy ze spadkobiercą (art. 1051 i n. k.c.), indosu (art. 921 9 § 2 k.c.), przeniesienia własności dokumentu na okaziciela (art. 517 § 2, art. 921 12 k.c.), a także w przypadku połączenia się spółek handlowych, przez przejęcie (art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h.) i przez zawiązanie nowej spółki (art. 492 § 1 pkt 2 k.s.h.). Sąd orzekający podziela stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w (...)z dnia (...)(sygn. akt (...)zgodne z którym przepisy art. 552 k.s.h. i art. 553 § 1 k.s.h. dobitnie wskazują, iż w przypadku przekształcenia ustawodawca zdecydował się na przyjęcie zasady kontynuacji, a nie sukcesji. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą, a zatem zmienia jedynie formę prawną przy zachowaniu bytu prawnego. Ponadto w postanowieniu z dnia 13 lutego 2014 r. Sąd Apelacyjny w (...)stwierdził, że wierzyciel będący (...)powstałą z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest podmiotem, który zobowiązany jest wykazywać przejście uprawnień z tytułu egzekucyjnego za pomocą dokumentu urzędowego bądź prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym.

Przepis art. 71 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j.(...)stanowi, że opłatę stałą w kwocie 50 złotych pobiera sąd od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu. Z kolei z art. 77 ust. 1 pkt 3 tej ustawy wynika, że opłatę od wniosku o wydanie na podstawie akt odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności - pobiera się w kwocie 6 złotych za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu.

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd Okręgowy stwierdza, że wnioskodawca (...) Finanse spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w P.w związku z przekształceniem w trybie art. 551 § 1 i następne k.s.h. spółki pod firmą (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...)z siedzibą w P.w (...)pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) (...)z siedzibą w P., z czym wiąże się zasada kontynuacji, a nie sukcesji - nie jest podmiotem, który zobowiązany jest wykazywać przejście uprawnień z tytułu egzekucyjnego za pomocą dokumentu urzędowego bądź prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym. W tym stanie rzeczy wnioskodawca domagając się nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 stycznia 2014 r. przez Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim w sprawie o sygn. akt I Nc 4271/13 winien uiścić opłatę, o której mowa w art. 77 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. (...)z(...)ze zm.), co też wnioskodawca uczynił (k. 2). Zatem zaskarżone zarządzenie nie mogło się ostać.

W świetle powyższych rozważań Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 398 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia.

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

(...)