Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w O., II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Agnieszka Śmiecińska

Protokolant: Damian Wietrak

w obecności Prokuratora Prokuratury Okręgowej M. S.

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2014 roku

sprawy M. K.

urodzonego (...) w O.,

syna K. i E. z domu K.,

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwa popełnione:

a)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

b)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

c)  w dnu (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

d)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia (...) roku,

2)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 20 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 zł,

3)  Sądu Okręgowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...)z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia (...) roku do dnia (...)roku,

4)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...) roku z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

5)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...)roku z art. 270 § 1 kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, grzywnę w wysokości 50 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 20 zł, postanowieniem z dnia (...)zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, a postanowieniem z dnia (...) roku skrócono karę pozbawienia wolności o okres 50 dni,

6)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwa popełnione:

a)  w okresie od (...) roku z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  w dniu (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności,

7)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w okresie od (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

orzeka

I.  na podstawie art. 569 § 1 i 2 kpk, art. 570 kpk, art. 85 kk, art. 86 § 1 kk łączy jednostkowe kary pozbawienia wolności wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...)(pkt 4) oraz z dnia (...)roku, sygn. akt (...)(pkt 5) wymierzając M. K. karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 576 § 1 kpk w pozostałej części połączone wyroki pozostawia do odrębnego wykonania;

III.  na podstawie art. 572 kpk w pozostałym zakresie postępowanie o wydanie wyroku łącznego umarza;

IV.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okres kary odbytej w sprawie Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)od dnia (...)roku do dnia (...) roku oraz okres 50 dni, o który postanowieniem Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)r. skrócono karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie sygn. akt (...);

V.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego,

VI.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 14 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedli ­wości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. B.kwotę 120 zł tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu, powiększoną o kwotę 27,60 zł tytułem podatku VAT od tego wynagrodzenia.

Sygn. akt II K 106/14

UZASADNIENIE

M. K. został skazany następującymi wyrokami:

8)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwa popełnione:

a)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

b)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

c)  w dnu (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

d)  w nocy z (...) roku z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia (...) roku,

9)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 20 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 zł,

10)  Sądu Okręgowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...)z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia (...) roku do dnia (...)roku,

11)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...) roku z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

12)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu (...)roku z art. 270 § 1 kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, grzywnę w wysokości 50 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 20 zł, postanowieniem z dnia (...)zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, a postanowieniem z dnia (...) roku skrócono karę pozbawienia wolności o okres 50 dni,

13)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwa popełnione:

a)  w okresie od (...) roku z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  w dniu (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności,

14)  Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w okresie od (...) roku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

(dowody: karat karna k. 7-7v, opinia o skazanym z ZK w K.k. 23-23v, informacja o skazaniach k. 24-26v, odpis wyroku Sadu Okręgowego w O., sygn. akt (...)k.33-34, odpis wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 41-41v, odpis wyroku Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 43-43v, odpis wyroku Sadu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 45-45v, odpis wyroku Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 47, Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 49, odpis wyroku Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)k. 52-55, odpis wyroku Sądu Okręgowego w O., sygn. akt (...) k. 56-57, dokumentacja lekarska skazanego k. 67-68v, opinia o skazanym z ZK K.k. 71-71v)

Skazany M. K. wniósł o wydanie wobec niego wyroku łącznego obejmującego wszystkie wydane wobec niego wyroki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W myśl art. 85 k.k. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną biorąc za podstawę, kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawarty w art. 85 kk zwrot: „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa.

Wobec powyższego o przesłankach do orzeczenia kary łącznej, a co z tego wynika i wyroku łącznego, decydują dwa warunki zbiegu: pierwszy to popełnienie przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw i drugi – popełnienie tych przestępstw „zanim zapadł pierwszy wyrok” (vide: uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2005r., I KZP 36/04, OSNKW 2005r., z. 2, poz. 13).

W świetle tych uwag, biorąc pod uwagę wzajemne usytuowanie dat wydanych wobec skazanego wyroków oraz czas popełnienia przez skazanego poszczególnych przestępstw wskazać należy, iż realny zbieg zachodzi pomiędzy przestępstwami, za które M. K.został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w O., z dnia (...)r., sygn. akt (...)(pkt 4) oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)r., sygn. akt (...) (pkt 5), albowiem czyny za które M. K.został skazany wymienionymi wyrokami zostały popełnione zanim zapadł pierwszy z nich, czyli przed dniem (...)r.

Nie mogły być natomiast objęte wyrokiem łącznym przestępstwa za które wymieniony został skazany przed dniem wyroku tworzącego pierwszy zbieg tj. przed dniem (...)roku, gdyż przestępstwa te nie tworzyły odrębnych zbiegów realnych ani nie wchodziły w skład wskazanego powyżej zbiegu. Tak samo należało postąpić z wyrokami Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)roku, sygn. akt (...)oraz z dnia (...)roku, sygn. akt (...), gdyż przestępstwa, za które M. K.został skazany tymi wyrokami popełnione zostały w okresie od (...)roku, w dniu (...)roku oraz w okresie od (...) roku czyli po wydaniu wobec skazanego poprzedzających wyroków. W zakresie tych wskazanych wyrokowi postępowanie należało umorzyć z uwagi na brak przesłanek wskazanych do ich połączenia (pkt III wyroku).

Rozważeniu przy łączeniu kar jednostkowych objętych wskazanymi wyrokami podlegała wysokość kary łącznej, którą należało orzec za zbiegające się przestępstwa. Zgodnie z treścią art. 86 § 1 kk Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak ustawowych granic wskazanych w tym przepisie. W niniejszej sprawie, zatem granice wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności kształtują się między karą najsurowszą tj. 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie sygn. akt (...), a karą 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności stanowiącą sumę kar jednostkowych z wyroków podlegających łączeniu.

„Treść przepisów art. 85 i n. k.k. stwarza podstawy do oparcia wymiaru kary łącznej zarówno na zasadzie absorpcji, jak i zasadzie kumulacji oraz asperacji, przy czym wybór sposobu wymiaru kary łącznej uzależniony jest od oceny okoliczności konkretnego wypadku, w tym w szczególności więzi o charakterze przedmiotowym i podmiotowym pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, za które wymierzono kary jednostkowe (postanowienie SN z 7 października 2002 r., II KK 270/02, LEX nr 55547; por. wyrok SA w Katowicach z 8 marca 2001 r., II Aka 59/01, Prok. i Pr. 2002, z. 3, poz. 21; P. Zwolak, glosa do uchwały SN z 25 października 2000 r., I KZP 28/00..., s. 114 i n.). Trafnie podnosi się w orzecznictwie, że "zastosowanie zasady absorpcji, asperacji, czy kumulacji przy orzekaniu tak kary łącznej, jak i wydawaniu wyroku łącznego uwarunkowane jest przede wszystkim relacjami zachodzącymi pomiędzy prawomocnie osądzonymi czynami, objętymi tymże skazaniem. Relacje te sprowadzają się do określenia, jak bliski jest związek przedmiotowo-podmiotowy łączący te czyny oraz w jakich odstępach czasu zostały one popełnione" (wyrok SA w Łodzi z 9 maja 2001 r., II Aka 63/01, Prok. i Pr. 2002, z. 7-8, poz. 20)”. (Bogdan Grzegorz, Ćwiąkalski Zbigniew, Kardas Piotr, Majewski Jarosław, Raglewski Janusz, Szewczyk Maria, Wróbel Włodzimierz, Zoll Andrzej, komentarz, Zakamycze 2004, Komentarz do art.85 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1-116 k.k., Zakamycze, 2004, wyd. II.).

Sąd podziela przy tym wyrażony w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, iż zasada absorpcji czy kumulacji, jako rozwiązania skrajne, powinny być rozstrzygnięciami raczej o charakterze wyjątkowym ( vide: wyrok SN z dnia 2 grudnia 1975r., sygn. akt. Rw 628/75, OSNKW 1976, z. 2, poz. 33). Priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zatem zasada asperacji – częściowej absorpcji i na tej zasadzie Sąd oparł wymiar kary łącznej pozbawienia wolności w przedmiotowej sprawie. Kara łączna, bowiem nie może stanowić zbyt znacznej „premii” płynącej z faktu popełnienia większej liczby przestępstw. Kłóciłoby się to tak z wymogami prewencji ogólnej jak i szczególnej, gdyż premiowałoby sprawcę popełniającego więcej niż jedno przestępstwo i prowadziłoby praktycznie do bezkarności pewnych jego działań oraz uprzywilejowywałoby sprawcę wielokrotnego w stosunku do sprawcy, który popełnia jedno przestępstwo.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie istnieje ścisły związek czasowy pomiędzy przestępstwami, za które wymieniony został skazany wyrokami podlegającymi połączeniu, albowiem przestępstwa powyższe, wchodzące w skład grupy przestępstw pozostających w realnym zbiegu, popełnione zostały na przestrzeni dwóch miesięcy.

Nie istnieje natomiast tak ścisły związek przedmiotowy pomiędzy wszystkimi przestępstwami tworzącymi realny zbieg. Obok bowiem przestępstw skierowanych przeciwko mieniu z art. 288 § 1 k.k. skazany dopuścił się również czynu należącego do grupy przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów z art. 270 § 1 k.k.

Jednocześnie nie można przyjąć, że podobieństwo popełnianych przestępstw zawsze stanowi okoliczność łagodzącą w sprawie, ponieważ może również świadczyć o niepoprawności sprawcy i jego konsekwencji, czy wręcz premedytacji w dążeniu do łamania porządku prawnego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2011 rok II KK 172/10).

Przy wymiarze kary łącznej Sąd bierze pod uwagę również zachowanie skazanego podczas odbywania przez niego kary. Z opinii wystawionej przez Zakład Karny w K. wynika, że zachowanie skazanego uznać należało za dobre. Nie sprawiał problemów natury wychowawczej, jednakże był dwukrotnie karany dyscyplinarnie oraz dwukrotnie nagradzany regulaminowo. W środowisku współosadzonych funkcjonował zgodnie. Nie przynależy do podkultury przestępczej, neguje to zjawisko. Odbywa karę pozbawienia wolności w systemie zwykłym, nie jest zainteresowany jej zmianą. Opinię skazanego należy, zatem uznać za dość dobrą, a zatem stanowiącą okoliczność działającą na jego korzyść.

Biorąc, zatem pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd przy wymiarze kary łącznej uwzględnił charakter penalizowanych w poszczególnych wyrokach przestępstw oraz ich wzajemny bliski związek czasowy i częściowo przedmiotowy oraz obecną postawę skazanego i uznał za zasadne przyjęcie przy wymiarze kary łącznej zasadę asperacji tj. częściowej absorpcji i wymierzył skazanemu w miejsce kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w punkcie 4 i 5 karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności (pkt I wyroku).

Dzięki instytucji kary łącznej skazany „zyskał” 3 miesiące, w porównaniu z sytuacją, gdyby kary jednostkowe wykonywane byłyby w stosunku do skazanego po kolei. W ocenie Sądu jest to wystarczająco wysoką ulgą dla skazanego zważywszy, że jest on sprawcą wielokrotnie karanym. Pamiętać należy przy tym, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów, racjonalizacja kary łącznej orzekanej, jako kara łączna w wyroku łącznym nie musi być rozumiana wyłącznie, jako łagodzenie i mieć charakter jednokierunkowy (por. wyrok SN z dnia 21 sierpnia 2007 r., II KK 96/07, OSNKW 2008/1/6, wyrok SA w Krakowie z dnia 31 maja 2007 r. II AKa 96/07, KZS 2007/7-8/56).

W zakresie, w jakim rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach nie mogły być objęte wyrokiem łącznym należało pozostawić je do odrębnego wykonania (pkt II wyroku).

Na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd zaliczył skazanemu okres kary odbytej w sprawie Sądu Rejonowego w O., sygn. akt (...)od dnia (...)roku do dnia (...) roku oraz okres 50 dni, o który postanowieniem Sądu Rejonowego w O.z dnia (...)r. skrócono karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie sygn. akt (...)(pkt IV wyroku).

Sąd zwolnił skazanego od zapłaty kosztów sądowych za wydanie wyroku łącznego, uznając, że uzasadniają to względy słuszności, albowiem nie z winy skazanego zachodziła w przedmiotowej sprawie potrzeba wydania wyroku łącznego (pkt V wyroku).

O kosztach obrony sprawowanej z urzędu orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 14 ust. 5 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).