Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 488/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Danuta Hryniewicz (spr.)

Sędziowie SSO Magdalena Chudy

SSO Dariusz Firkowski

Protokolant st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Marii Kuleszy-Chaleckiej

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2014r.

sprawy M. G. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 279§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z/s w Piszu

z dnia 31 marca 2014r. sygn. akt VII K 663/13

I zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że na podstawie art. 231§1kk dowody rzeczowe wskazane w punkcie V przekazuje do depozytu sądowego; w pozostałej części tenże wyrok utrzymuje w mocy;

II zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. B. 420 (czterysta dwadzieścia) zł tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego wykonaną w postępowaniu odwoławczym i 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć i 60/100) zł tytułem podatku VAT od tego wynagrodzenia;

III zwalnia oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Szczytnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w Piszu wyrokiem z dnia 31 marca 2014 r., sygn. akt VII K 663/13, w sprawie M. G. (1) oskarżonego o to, że:

I. w okresie od dnia 02.04.2013r. do dnia 17.04.2013r. z budynku Przetwórni G. w miejscowości (...), okręgu (...), dokonał kradzieży z włamaniem gdzie po uprzednim wyrwaniu klapy wejściowej do piwnicy dostał się do środka skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci kabla instalacji elektrycznej miedzianego o przekroju 3x1,5 mm i długości 100 metrów, kabla instalacji elektrycznej miedzianego o przekroju 5x2,5 mm i długości 100 metrów, 20 szt. skrzynek plastikowych oraz agregatu wraz z chłodnicą o łącznej wartości l0.000 zł na szkodę M. J., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

II. w nocy z 20/21 lutego 2013r. z magazynu opon używanych w miejscowości Ł. (...), okręgu (...), dokonał kradzieży z włamaniem gdzie po uprzednim przecięciu kraty zabezpieczającej okno dostał się do środka magazynu, skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci 50 szt. opon używanych różnego rodzaju o łącznej wartości 4500 zł na szkodę P. S., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

III. w nocy z 18/19 marca 2013r. z magazynu opon używanych w miejscowości Ł. (...), okręgu (...), dokonał kradzieży z włamaniem gdzie po uprzednim zdemontowaniu i przecięciu siatki zabezpieczającej dostał się do środka skąd zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci 10 szt. opon używanych różnych rozmiarów, kabla siłowego miedzianego o przekroju 012 długości 30 metrów, przedłużacza trzyżyłowego długości 60 metrów, karabinka pneumatycznego wiatrówki produkcji niemieckiej o nr (...) o łącznej wartości 1300 zł na szkodę P. S. , tj. o czyn z art. 279 § 1 kk;

IV. w nocy z 27/28 marca 2013r. z garażu znajdującego się na terenie (...)w miejscowości U. (...), okręgu (...)dokonał kradzieży z włamaniem gdzie po uprzednim zdjęciu drzwi garażowych z zawiasów dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci piły spalinowej (...), wózka marki (...), paliwa PB 95 w ilości 60 litrów wraz z trzema metalowymi kanistrami o pojemności 20 litrów| koloru zielonego, klucza hydraulicznego „żaba”, siekieromłota, kluczy samochodowych, kompletu wierteł marki (...)wrazi opakowaniem, myjki ciśnieniowej koloru żółtego, pompy wodnej, i spawarki jednofazowej (...), 2 szt. wiertarek | elektrycznych, 2 szt. przedłużaczy elektrycznych długość 50 metrów na kole, 2 szt. przedłużaczy elektrycznych długość 25 metrów, bańki plastikowej koloru kremowego o pojemności 20 litrów, bańki plastikowej koloru kremowego o pojemności 30 litrów, torby czarnej z dwiema rączkami koloru czarnego, żeglarskiej o długości 25 metrów, lejka metalowego, spinającego oraz drobnych narzędzi warsztatowych o łąca wartości 4000 zł na szkodę J. D., tj. o czyn z art. 279 § 1 kk.

orzekł:

I.  oskarżonego M. G. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów stanowiących występki z art. 279 § 1 kk przyjmując, iż dopuścił się ich działając w ciągu przestępstw i za to na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk skazał go na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego M. G. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 5 (pięciu) lat;

III.  na podstawie art. 46 § 1 kk na zobowiązał oskarżonego M. G. (1) do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej J. D. kwoty 4.000 (czterech tysięcy) złotych

IV.  na podstawie art. 230 § 2 kpk dowody rzeczowe zapisane w księdze przechowywanych przedmiotów tut. sądu pod pozycją (...) w punktach 1-2, 4-9, 12, 16, 21-24 jako zbędne dla dalszego postępowania zwraca oskarżonemu M. G. (2);

V.  dowody rzeczowe zapisane w księdze przechowywanych przedmiotów tut. sądu pod pozycją (...) w punktach 3, 10-11, 13-15, 17-20, 25-27 jako nie mające związku z przedmiotem oskarżenia przekazał do dyspozycji oskarżyciela publicznego - Prokuratora Rejonowego w P.

VI.  na podstawie § 14 ust. 2 pkt 1 i § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 roku poz. 461) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. S. W. Kancelaria Adwokacka w P. kwotę 442,80 zł (czterystu czterdziestu dwóch złotych osiemdziesięciu groszy), w tym kwotę 82,80 złotych podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za wykonywaną z urzędu obronę oskarżonego M. G. (2);

VII.  na podstawie art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. Nr 49 poz. 223 z 1983 z późn. zm.) zwolnił oskarżonego M. G. (1) od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych przejmując je w całości na rachunek Skarbu Państwa

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator zaskarżając go w całości i zarzucając obrazę przepisów prawa postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 413 § 1 pkt 6 kpk, poprzez niewskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia z pkt V wyroku, dotyczącego przekazania dowodów rzeczowych zapisanych w księdze przedmiotów przechowywanych Sądu Rejonowego w Szczytnie VIII Zamiejscowy Wydział Karny w Piszu pod poz. (...)w punktach 3,10-11, 13-15, 17-20 do dyspozycji oskarżyciela publicznego - Prokuratora Rejonowego w P., oraz art. 231 § 1 kpk poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy zgodnie z treścią art. 231 § 1 kk w/w dowody rzeczowe winny być przekazane do depozytu sądowego do czasu wyjaśnienia uprawnienia do odbioru.

W oparciu o powyższe apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w jego pkt V poprzez orzeczenie o złożeniu dowodów rzeczowych zapisanych w księdze przechowywanych przedmiotów Sądu Rejonowego w Szczytnie VIII Zamiejscowy Wydział Karny w Piszu pod poz. (...) w punktach 3,10-11, 13- 15, 17-20 do depozytu sądowego do wyjaśnienia uprawnienia do odbioru - na podstawie art. 231 § 1 kpk.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Tytułem wstępu wskazać należy, że Sąd Rejonowy po dokonaniu prawidłowej, zgodnej z treścią art. 7 k.p.k. oceny dowodów i opartych na niej, a stanowiących podstawę rozstrzygnięcia o istocie sprawy ustaleń, w pełni zasadnie przyjął, iż oskarżony M. G. (1) dopuścił się popełnienia zarzucanych mu kradzieży z włamaniem w warunkach art. 91 § 1 k.k. Nie może budzić również zastrzeżeń pod względem zachowania dyrektyw określonych przepisem art. 53 § 1 i 2 k.k., przy uwzględnieniu stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego mu w wyroku ciągu przestępstw z art. 279 § 1 k.k., współmierność orzeczonej kary 2 lat pozbawienia wolności, przy równoczesnym zastosowaniu instytucji warunkowego zawieszenia jej wykonania na okres 5 lat próby.

Niezależnie jednak od powyższego, przy uwzględnieniu treści podniesionego w apelacji zarzutu, za zasadny należy uznać wniosek prokuratora o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji w zakresie rozstrzygnięcia o dowodach rzeczowych z jego punktu V. Jak w pełni zasadnie wskazał bowiem skarżący na akceptację nie zasługiwał nie tylko sposób redakcji decyzji w tym przedmiocie - pomijający podanie jej podstawy prawnej - ale również merytoryczna, dalece lakoniczna, argumentacja powołana w pisemnych motywach wyroku na jej poparcie. Mianowicie podkreślić wypada za prokuratorem, iż z chwilą przekazania dowodów rzeczowych wraz z aktem oskarżenia Sądowi I instancji, ich dysponentem aż do czasu wydania prawomocnego rozstrzygnięcia pozostaje Sąd. Tym samym, wobec braku odmiennej regulacji na gruncie ustaw: Kodeks karny i Kodeks postępowania karnego wydając orzeczenie kończące postępowanie - adekwatnie do istniejącej sytuacji prawnej - Sąd władny jest stosować przepisy art. 44 § 1-8 k.k., bądź też, stosownie do treści art. 235 k.p.k., art. 231 k.p.k. - art. 233 k.p.k., które nie przewidują możliwości przekazania prokuratorowi dowodów rzeczowych z etapu sądowego. W przypadku zatem, który wystąpił w niniejszej sprawie - kiedy to Sąd Rejonowy powziął wątpliwość odnośnie wykorzystania dowodów zapisanych w księdze przechowywanych przedmiotów tego Sądu pod poz. (...) punkt 3,10-11, 13-15, 17-20, 25-27 - winien postąpić zgodnie z zapisem art. 231 § 1 k.p.k., tj. przekazać je do depozytu sądowego do czasu wyjaśnienia uprawnienia do ich odbioru. Z tego też względu rozstrzygnięcie z punktu V wyroku o oddanie wskazanych przedmiotów do dyspozycji prokuratora - jako podmiotu nieuprawnionego - uznać należy za błędne.

Powyższe skutkowało koniecznością korekty orzeczenia w omawianym zakresie poprzez przekazanie dowodów rzeczowych wskazanych w punkcie V wyroku na podstawie art. 231 § 1 k.p.k. do depozytu sądowego. Mając to na uwadze Sąd II instancji na podstawie art. 437§ 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 1 k.p.k. zaskarżone orzeczenie zmienił w sposób opisany w punkcie I wyroku, w pozostałym zaś zakresie utrzymał je w mocy.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż na akceptację nie zasługiwał - zgłoszony dopiero na etapie rozprawy odwoławczej - postulat prokuratora o zmianę wyroku poprzez zasądzenie od M. G. (1) na rzecz J. D. obowiązku naprawienia szkody - uzgodnionego w ramach porozumienia oskarżonego z pokrzywdzoną w trybie art. 387 § 1 k.p.k. - w wysokości 7.000, nie zaś wskazanych w jego punkcie III, 4000 złotych. Trzeba bowiem zaznaczyć, że w apelacji jej autor zarzucił - wbrew błędnie wskazanemu kierunkowi zaskarżenia, który faktycznie jest korzystny dla oskarżonego - wyłącznie obrazę art. 413 § 1 pkt 6 kpk oraz art. 231 § 1 kk wyrażającą się w błędnym rozstrzygnięciu w zakresie dowodów rzeczowych. W takiej natomiast sytuacji jest oczywiste, że apelujący zbyt późno dostrzegł uchybienia w konstrukcji wyroku odnośnie obowiązku z art. 46 § 1 k.k. i próbował je naprawić w drodze instytucji „oczywistej niesprawiedliwości wyroku", o której mowa w art. 440 k.p.k. Sposób, w jaki tego dokonał, nie może - ze względów zasadniczych - znaleźć jednak akceptacji Sądu II instancji. Przepis art. 440 k.p.k. dopuszczając możliwość wyjścia przez Sąd odwoławczy poza granice zaskarżenia i postawionych zarzutów, jeżeli utrzymanie orzeczenia byłoby rażąco niesprawiedliwe, ogranicza ją tylko w ten sposób, że wiążąc rozstrzygnięcie z kierunkiem środka zaskarżenia, nie dopuszcza jednocześnie dokonania zmiany na niekorzyść oskarżonego. Przepis ten nakazuje w takiej sytuacji uchylenie orzeczenia i to przy istnieniu apelacji na niekorzyść tego podmiotu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2013 r., II KK 133/12, OSNKW 2013/11/97, LEX nr 1335571, Prok.i Pr.-wkł. 2013/10/12, Biul.SN 2013/11/25, Biul.SN 2013/11/27). Konkludując, w realiach niniejszej sprawy nie zachodziła możliwość orzekania w instancji odwoławczej na niekorzyść oskarżonego. Ponadto zaznaczyć wypada, iż regulacja art. 440 k.p.k. nie może być nadużywana i stanowić swoistego antidotum na niedoskonałości środków odwoławczych sporządzanych przez podmioty fachowe. Aprobata dla poglądu odmiennego czyniłaby pustą regulację gwarancyjną, zawartą w przepisie art. 434 § 1 k.p.k. zd. drugie, gdzie mowa jest o ograniczeniu rozpoznania takiego środka tylko do uchybień w nim podniesionych lub podlegających uwzględnieniu z urzędu.

O kosztach procesu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., gdyż za zwolnieniem oskarżonego od uiszczenia kosztów przemawiają zasady słuszności. Postępowanie odwoławcze i korekta wyroku sądu I instancji były konsekwencją omyłki popełnionej przez ten sąd.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu orzeczono zaś na podstawie art. 29 pkt. 1 Ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 14 pkt.2 pkt.4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163 poz. 1348) przyznając obrońcy adw. B. B. kwotę 420 zł tytułem wynagrodzenia oraz kwotę 96,60 zł tytułem podatku VAT.