Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2013 r. w Lublinie

sprawy H. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu

z dnia 6 listopada 2012 r. sygn. akt VI U 1344/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R. na rzecz H. P. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

III AUa 1148/12

UZASADNIENIE

Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją z dnia 17 września 2012 roku odmówił H. P. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, ponieważ wnioskodawca nie wykazał 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono zatrudnienia od 19 lipca do 24 października 1972 r. i od 5 listopada 1974 r. do 31 grudnia 1994 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym z powodu braków formalnych świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Od tej decyzji dowołanie do Sądu Okręgowego w Radomiu wniósł wnioskodawca H. P., domagając się ustalenia jako pracy w warunkach szczególnych okresów nieuwzględnionych przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z dnia 6 listopada 2012 roku zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił H. P. prawo do emerytury od dnia 5 września 2012 roku. Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca H. P. urodzony (...) wniósł w dniu 4 września 2012 r. o przyznanie mu prawa do emerytury. Zaskarżoną decyzją z dnia 17.09.2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za udowodniony na dzień 1.01.1999 r. łączny okres ubezpieczenia w wymiarze 29 lat i 8 miesięcy Do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono zatrudnienia od 19.07.1972 r. do 24.10.1972 r. i od 5.11.1974 r. do 31.12.1994 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym i odmówiono przyznania prawa do świadczenia.

H. P. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym od 19.07.1972 roku do 31.01.1997 roku. Do 25.10.1972 r. pracował na stanowisku torowego przy układaniu torów pod dźwigi wieżowe. Od 26.10.1972 roku do 19.10.1974 roku wnioskodawca odbywał służbę wojskową. Od 6.11.1974 roku podjął pracę na stanowisku pomocnika operatora dźwigu. Do jego obowiązków należało rozkręcanie podpór dźwigu, zapinanie haków. Jednocześnie szkolił się do obsługi dźwigu. W dniu 18.12.1975 roku H. P. uzyskał uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych o specjalności żurawi samojezdnych kołowych. Od 1.01.1976 roku został zatrudniony na stanowisku operatora dźwigu samochodowego. Był operatorem dźwigu zamontowanego na samochodach S. i T.. Pracował przy rozładunku samochodów z elementami budowlanymi, stalą, podawaniu płyt betonowych przy budowie dróg, betonu do zalewania fundamentów. Dźwig obsługiwał 10-12 godzin dziennie. W dniu 7.07.1983 roku wnioskodawca uzyskał uprawnienia do obsługi dźwigu podnośnika. W tym czasie obsługiwał podnośnik zamontowany na samochodzie S., którym podnosił pracowników pracujących przy budowie wysokich budynków i konstrukcji stalowych. Pracę tą wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 1.04.1987 roku wnioskodawca został przeniesiony na stanowisko montera mechanika maszyn budowlanych oraz kierowcy. Jego praca polegała na dowiezieniu brygady na budowę samochodami S. i (...), o ciężarze całkowitym dopuszczalnym 6 ton. Na samochodach tych zamontowany był warsztat mechaniczny. Dojazd w obie strony trwał około 2 godziny. Na miejscu wnioskodawca pracował przy montażu i demontażu dźwigów wieżowych na wysokości do 10-15 m. w wymiarze 10-12 godzin dziennie. Od 2.01.1995 roku przeniesiono wnioskodawcę na stanowisko dozorcy a następnie portiera.

Sąd Okręgowy orzekł, że w oparciu o przepis art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 Nr 153, poz. 1227 j.t.) wnioskodawca urodzony po dniu 31 grudnia 1948 roku mógłby uzyskać prawo do emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32 – czyli 60 roku życia, pod warunkiem osiągnięcia w dniu wejścia w życie ustawy 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okresu składkowy i nieskładkowego wynoszącego 25 lat. Poza sporem w niniejszej sprawie pozostaje, że wnioskodawca osiągnął wiek 60 lat i udowodnił wymagany 25 letni okres zatrudnienia, nie przystąpił również do otwartego funduszu emerytalnego i ostatni stosunek pracy został rozwiązany w dniu 4 września 2012 r.

Sprawą sporną pozostało ustalenie, czy wnioskodawca wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A w wymiarze, co najmniej 15 lat i czy okres ten osiągnął przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

Pracodawca - (...) Przedsiębiorstwo Budowlane potwierdziło wykonywanie przez wnioskodawcę prac w warunkach szczególnych w spornych okresach na stanowisku montera maszyn budowlanych kwalifikując je według wykazu A, działu XIV, poz. 25 rozporządzenia resortowego Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 1.08.1983 r. Jednak zarówno z dokumentacji pracowniczej jak i zeznań wnioskodawcy oraz świadków nie wynika, aby H. P. stanowisko to zajmował przez cały wskazany w świadectwie okres zatrudnienia, jak również aby wykonywał prace polegające na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.). W dokumentacji pracowniczej wskazano bowiem, że wnioskodawca został przyjęty w dniu 19.07.1972 r. na stanowisko torowego a z zeznań H. P. wynika, że pracował wtedy przy układaniu torów pod dźwigi wieżowe. Podsypywał piach, ubijał torowiska, montował szyny. Prace te nie zostały w zakwalifikowane rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.jako wykonywane w warunkach szczególnych.

W dniu 18.12.1975 r. H. P. uzyskał uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i od 1.01.1976 r. otrzymał angaż na stanowisko operatora dźwigu samochodowego T.. Ze zgodnych zeznań wnioskodawcy i świadków S. F. zatrudnionego w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym od stycznia 1974 roku do 31.12.1996 roku na stanowisku maszynisty koparki i A. W. zatrudnionego od 1973 roku do 1997 roku na stanowisku operatora dźwigu samochodowego wynika, że H. P. był operatorem dźwigu zamontowanego na samochodach ciężarowych, przy czym w czasie współpracy ze świadkami był to S.. Świadkowie potwierdzili, że w pełnym wymiarze czasu pracy wnioskodawca pracował przy rozładunku samochodów z materiałami budowlanymi, układaniu dróg z płyt betonowych na budowach. W dniu 7.07.1983 r. H. P. uzyskał uprawnienia do obsługi dźwignic i jak wynika z zeznań świadków przydzielono mu do obsługi tzw. zwyżkę, którą podnosił pracowników pracujących przy budowie wysokich budynków. Sąd Okręgowy uznał, że H. P. w dalszym ciągu był operatorem ciężkiej maszyny budowlanej tzw. zwyżki, czyli dźwigu zamontowanego na podwoziu Stara o ciężarze około 13 ton a pracę na tej maszynie wykonywał 10-12 godzin dziennie.

Od 1.04.1987 r. wnioskodawca został przeniesiony na stanowisko montera – mechanika maszyn budowlanych. Z zeznań świadków i wnioskodawcy wynika, że H. P. był wówczas pracownikiem pogotowia technicznego. Kierował samochodami (...) i S. o ciężarze całkowitym dopuszczalnym po 12 ton. Na samochodach tych były zamontowane warsztaty mechaniczne. Wnioskodawca dowoził brygadę na teren budowy a następnie pracował razem z mechanikami przy montażu i demontażu dźwigów wieżowych i wind towarowych na wysokości od 3 do 36 m. Skarżący skręcał elementy dźwigów i wind. Pracował w pasie bezpieczeństwa. Te prace wykonywał minimum 8 godzin, z tym że dojazd w obie strony zajmował około 2 godzin dziennie. Zatem faktycznie praca wnioskodawcy na tym stanowisku polegała na montażu konstrukcji stalowych na wysokości oraz kierowaniu pojazdem ciężarowym o ciężarze całkowitym dopuszczalnym powyżej 3,5 ton.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, ponieważ w spornych okresach współpracowali z wnioskodawcą i posiadają wiedzę dotyczącą charakteru i wymiaru pracy skarżącego opartą na własnej obserwacji. Ponadto zeznania te są spójne i zgodne z ujawnioną dokumentacją pracowniczą.

Opierając się na dokumentacji pracowniczej i zgodnych zeznań świadków Sąd Okręgowy uznał, że H. P. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym od 1.01.1976 r. do 31.03.1987 r. na stanowisku operatora dźwigu samochodowego stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał prace maszynisty ciężkich maszyn budowlanych wymienione w wykazie A, dziale V, poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Natomiast od 1.04.1987 r. do 1.01.1995 r. na stanowisku montera – mechanika maszyn budowlanych wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał prace w szczególnych warunkach określone w wykazie A, dziale V, poz. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. - prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości oraz w wykazie A, dziale VIII, poz. 2 tego rozporządzenia - prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Łącznie wnioskodawca udowodnił zatem 19 lat pracy w warunkach szczególnych. Tym samym spełnione zostały warunki określone w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prawo do emerytury przysługuje wnioskodawcy od dnia następującego po dniu rozwiązania stosunku pracy jako ostatniego warunku określonego w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i w związku z art. 129 ust. 1 tej ustawy.

Od tego wyroku apelację wniósł organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał naruszenie prawa materialnego art.184 w związku z art.32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze poprzez przyznanie prawa do emerytury osobie niespełniającej warunków od jej przyznania oraz naruszenie przepisów prawa procesowego –tj. sprzeczność faktycznych ustaleń Sądu z treścią zebranego w materiału dowodowego. Wnosił o zmianę wyroku i oddalenie odwołania ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Radomiu.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Apelacyjny nie stwierdza zarzucanego naruszenia przepisów prawa materialnego ani sprzeczności w ustaleniach faktycznych.

Sąd Apelacyjny nie stwierdza zarzucanego w apelacji naruszenia przepisów art.184 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity - Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227), ani też przepisu § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Przepisy te znajdują zastosowanie w ustalonym stanie faktycznym i na ich podstawie słusznie Sąd Okręgowy przyjął, że wnioskodawca spełnił wymagane warunki do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Okoliczności te Sąd ustalił w oparciu o zebrany w toku postępowania materiał dowodowy, w tym również o dokumenty z akt osobowych wnioskodawcy oraz zeznania świadków, którzy w sposób stanowczy i przekonywujący potwierdzili, że w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym wnioskodawca wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach:

- maszynisty ciężkich maszyn budowlanych wymienione w wykazie A, dziale V, poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze;

- na stanowisku montera – mechanika maszyn budowlanych określone w wykazie A, dziale V, poz. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. - prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości;

- prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wymienione w wykazie A, dziale VIII, poz. 2 tego rozporządzenia.

Sąd Okręgowy przeprowadził właściwie postępowanie dowodowe oraz wnikliwie zgromadził materiał dowodowy i przeanalizował dokładnie każdą okoliczność podnoszoną przez wnioskodawcę w odwołaniu a organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i ocenił materiał dowodowy zgodnie z zasadami proceduralnymi, nie przekraczając granic zakreślonych w art.233 § 1 KPC. W uzasadnieniu wyroku Sąd odniósł się do wszystkich kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i ocenił zasadność odwołania na podstawie powołanych przepisów z przytoczeniem ich treści i poglądów Sądu Najwyższego, przy czym ustosunkował się również do argumentacji organu rentowego zawartej w zaskarżonej decyzji i odpowiedzi na odwołanie.

Sąd Apelacyjny w całej rozciągłości podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i wnioskowania prawnicze zawarte w motywach zaskarżonego wyroku. W tej sytuacji nie zachodzi potrzeba ich powtarzania (por. postanowienia Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 1997 roku II UKN 61/97 – OSNAPiUS 1998/3/104, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 roku I PKN 339/98 – OSNAPiUS 1998/24/776). Podnieść należy dodatkowo, że skarżący argumentami przytoczonymi w apelacji w żaden sposób nie podważył zasadności stanowiska Sądu pierwszej instancji. Apelacja zawiera bowiem jedynie własną ocenę faktów odmienną od przyjętej przez Sąd Okręgowy, co więcej stanowisko organu rentowego nie znajduje żadnych podstaw w zebranym materiale dowodowym. W toku postępowania organ rentowy nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych a udział jego pełnomocnika w postępowaniu ograniczał się do przedstawienia stanowiska strony o oddalenie odwołania.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok w pełni odpowiada przepisom prawa, dlatego apelacja nie może być uwzględniona.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny na podstawie art.385 KPC orzekł, jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach Sąd Apelacyjny oparł na przepisach art.98 KPC oraz § 11 ust.2 i § 12 ust.1 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1349).